Fanatu ki te fakasologa

Fanatu ki te fakasologa o mataupu

Ne Iloa ne Koe?

Ne Iloa ne Koe?

I aso mua, ne mafai pefea ne se tino o faimalaga i se vaka?

E PELĀ mo te masani, a vaka tali pasese ne seki ai eiloa i aso o Paulo. Ke faimalaga i se vaka, ne ‵tau mo tino faima‵laga o ‵sili atu ki nisi tino māfai ne iloa ne latou se vaka kākō telā e fanatu i te auala ki te koga tonu telā e fano a ia ki ei kae e mafai foki o ave ne ia a pasese. (Galu. 21:2, 3) Kafai foki e sopo te pasese tenā i se vaka telā e afe ki nisi koga i lō te koga e fano a ia ki ei, e mafai eiloa ne ia o ‵sala se suā vaka i koga konā, telā e mafai o sopo a ia ke fanatu ki se fenua telā e tai pili ki te koga tonu e fano a ia ki ei.—Galu. 27:1-6.

E isi eiloa ne taimi kolā e faima‵laga i ei a vaka, kae e seai se fakatokaga tonu mō vaka. E se gata fua i aso ma‵sei, e mafai foki o taofi ne nisi kauvaka kolā e tali‵tonu ki poto fakataulaitu a te vaka māfai ne lavea ne latou se fakailoga masei, e pelā mo te ‵tagi o te leveni mai i luga i lōpu kolā e ‵sai ki ei a te vaka, io me ne lavea ne latou se vaka kasa i te matafaga. E masani eiloa o faka‵tali a kauvaka ki taimi kolā e ‵lei i ei te matagi, kafai ko oko ki ei, ko mafai ei o ‵tala atu te vaka ki te suā taulaga. Ke maua ne ia se vaka telā e mafai o fanatu i ei a ia, ne fanatu eiloa te tino faimalaga ki te koga e ‵sai i ei a vaka mo ana kope kae faka‵tali ki se faka‵pulaga e uiga ki te taimi e ‵tala i ei a te vaka.

“Ne isi se auala faigofie ne fakatoka ne te fakai o Loma ko tino ke ‵sala se vaka ke faima‵laga i ei ko te mea ke sē ‵sala atu latou ki se isi vaka,” ko pati a te tino tusitala ko Lionel Casson. “E tu a te lotou taulaga vaka i te kaugutu o te vaitafe ko Tiber. I te fakai o Ostia e ‵tu fakatamilo i ei a ofisa. A te ukega o ofisa konei e ga‵lue i ei a kauvaka mai taulaga vaka kese‵kese: e tasi mai i ei ko te ofisa o kauvaka o Narbonne [i aso nei ko Falani], suā ofisa i a kauvaka o Carthage [ko Tunisia i aso nei], . . . mo nisi ofisa aka. So se tino telā e ‵sala ki se vaka ke faimalaga i ei e fano muamua o asi ki ofisa konā e uiga ki fakai kolā e ma‵laga atu ki ei a vaka konā.”

Ne aoga eiloa a malaga a vaka i taimi konā ki te kau faima‵laga, kae e isi foki ne fakalavelave e fe‵paki mo latou. Ne fakafesagai atu a Paulo i nisi taimi mo fakalavelave e pelā mo te kasa o te vaka i ana malaga fakamisionale.—2 Koli. 11:25.