1-2. (a) Lapor ma kani m’unyutho nia dhanu gitie ku yeny mi jukocwiny man gitie ku copo mi juko cwiny jumange? (b) Awiya moko junyayu ret i kumgi nenedi?

DHANU ceke nyoliri ma gitie ku yeny mi jukocwiny, man gin ceke gitie ku copo mi juko cwiny jumange. Ku lapor, ka nyathin upodho man egudo coge saa m’ebetuko, ecaku wak man eringo i bang’ won kunoke i bang’ min. Janyodo copo keyo ngo rem pa nyathin ne, ento ecopo juke kumae: “Kayo girang’o m’utimi?” Eweyo piwang’e, egwake man ejuke; bende ecopo wiro yath moko i wang’ remne man eriwo wang’e. I ng’eye nyanok, nyathin ne gam ling’ man ecopo caku tuko kendo. I ng’ei nindo, rem ne gam kei.

² Saa moko lundo awiya ginwang’iri ku ret ma pek mandha. Awiyane moko jubed jumakugi pi timo kugi tarwang’. Jucopo maku nyathin wang’ acel kunoke wang’ dupa i kind oro ma lee. Kadok jumake wang’ acel kunoke wang’ dupa, can ma lembene nyayu i adundene thum ungo pi oro ma lee. Saa moko jutwiyo ng’atu m’umaku nyathin man jumio ire matira. Saa mange ke ecopo nen ve nia ng’atu m’umaku nyathin unwang’u ngo matira nyanok de. Re kadok nwang’u jumio matira ni ng’atu m’umaku nyathin ndhundhu de, asu nyathin ma jumaku copo nwang’ere ku can i adundene nindo ma lee i ng’eye kadok ma dong’ edongo.

3. Nimakere ku 2 Jukorinto 1:3, 4, yeny pa Yehova utie ang’o, man wabidwoko wang’ penji ma kani i thiwiwec maeni?

³ Kan umego kunoke nyamego moko ma jugam jumaku con ubenwang’ere asu ku can i adundene, jucopo konye nenedi?  (Som 2 Jukorinto 1:3, 4.) Nimakere ku giragora maeni, yeny pa Yehova utie nia junyuth mer man jujuk cwiny rombe pare. Dong’ wakedwok wang’ penji adek ma e: (1) Pirang’o dhanu ma jugam jumakugi kinde ma fodi gin awiya gitie ku yeny mi jukocwiny? (2) Ng’a ma copo juko cwinygi? (3) Wacopo juko cwinygi nenedi?

4-5. (a) Pirang’o etie lembe ma pire tek ning’eyo nia awiya koc ku judongo? (b) Ka jumaku nyathin moko, eno bedo ku matoke ma kani iwi copo pare mi geno jumange?

⁴ Jumoko ma dong’ tin eni gidongo ma re jugam jumakugi ma nwang’u fodi gin awiya, giromo bedo ku yeny mi jukocwiny kadok oro udaru kadhu lee de. Pirang’o? Kara wanyang’ i lembe maeni, ukwayu wang’ei nia awiya gikoc bor ku judongo. Kite ma mak ma ku kero timo ko nyathin rac, ukoc ku kite ma judongo giwinjiri ko ka jutimogi rac. Wakenen lapor moko.

⁵ Awiya gitie ku yeny mi bedo ceng’ini man mi geno ju m’ubegwokogi. Ka ng’atini utie ku winjiri ma ceng’ini kud awiya m’ebetungo, awiyane gigene man ginwang’iri nia gitie museme, man gituc nigeno bende dhanu mange m’umarugi. (Zab. 22:9) Ento lembe mi can utie nia, wang’ ma pol jubed jumaku awiya i ot, man ecopo bedo wat migi ma ceng’ini kunoke jurimo ma ceng’ini re ma makugi. Ka ng’atu m’umaku nyathin utie ng’atu ma nyathin ne ugeno, ecopo bedo tek ire nigeno jumange pi oro ma lee i ng’eye.

6. Pirang’o maku awiya utie lembe ma rac man ma mio peko?

⁶ Awiya gimbe ku copo mi cero bang’gi, bende mak ma ku kero utie lembe ma rac man ma mio peko. Nidiyo nyathin pi nitimo kude ribiri ma fodi eteng’ini ngo copo mio ire peko ma lee. Ka ng’atu moko umaku nyathin, eno ketho nyathin ne bedo ku nen ma cuu ngo iwi ribiri. Ecopo ketho bende nyathin ne nwang’ere nia tije mbe man egeno ngo ng’atu moko ci.

7. (a) Pirang’o etie lembe ma yot niwondo awiya man nimakugi, ng’atu ma maku awiya copo wondogi nenedi? (b) Vupo maeno copo bedo ku matoke ma kani?

⁷ Awiya ging’eyo ngo niluro i lembe cuu pi nitimo ng’iong’ic, kunoke nineno peko man niure. (1 Kor. 13:11) Etie lembe ma yot ni ju ma maku awiya niwondogi man nimakugi. Saa moko, ju ma maku awiya giwondogi ku vupo ma reco. Ku lapor, ecopo wacu ni nyathin nia kan emake etie kosa pa nyathin ne, kunoke nia eno tie amung’ migi gin ario. Bende ecopo wonde nia kan eyero lembene ni jumange, ng’atu moko mbe ma biyie man nia ng’atu moko mbe ma bikonye. Ecopo wonde bende nia timo ribiri i kind nyathin ku jadit utie ayi mi nyutho mer i kindgi. Kara nyathin ubin unyang’ nia eno zoo utie vupo ecopo ting’o ire oro ma lee. I andha, etie ngo kosa pa nyathin ka jumake, re vupo ma kumeno ketho enwang’ere nia en re m’etie jakosa man edongo ku paru ma nia ng’atu moko mbe ma copo mare, kadok Mungu de.

8. Pirang’o wayio andhandha nia Yehova copo juko cwiny ju ma junyayu can i kumgi?

⁸ Lembe maeno ukonyowa ninyang’ nia dhanu ma jugam jumaku gicopo nwang’iri ku can oro ma lee i ng’eye. Andhandha mak ma ku kero utie lembe ma rac mandha! Tin eni, timo maeno ma rac akeca umew calu thong’om, eno ubenyutho kamaleng’ nia wabekwo i nindo mi kajik ceng’, ma dhanu ma pol “mer mi wat umbe kugi,” man ‘dhanu ma reco ku ju ma girambri gibesagri asaga’ nitimo lembe ma reco. (2 Tim. 3:1-5, 13) Bodho ma Sitani ubetio ko pi ninyayu peko i kumwa utie rac mandha, man etie lembe mi can nineno nia dhanu ma pol ubetimo yeny pare. Ento Yehova tie ku tego lee nisagu Sitani ku jurutic  pare. Yehova ung’eyo lembe ceke ma Sitani ubetimo. Eng’eyo cuu mandha peko ceke ma wabenwag’ara ko man ecopo juko cwinywa. Pieno watie jumugisa pilembe wabetimo ni “Mungu mi jukojuk ceke; m’ejukowa i can mwa ceke, kara wacopo juko ju ma gini i can moko, ni kum jukojuk ma Mungu juko ko wan giwa.” (2 Kor. 1:3, 4) Dong’ Yehova betio ku jukani pi nijuko cwinywa?

9. Nimakere ku Zaburi 27:10, Yehova timang’o ni ju ma junyodo migi uwenjogi?

⁹ Dhanu ma junyodo migi ugam ugwokogi ngo i kum mak ma ku kero, kunoke ma wedi migi ugam umakugi gicopo bedo ku yeny mi jukocwiny lee dit. Ubimo Daudi ung’eyo nia wacopo bedo ku genogen iwi Yehova nia ebijuko cwinywa. (Som Zaburi 27:10.) Daudi uyio nia Yehova bibedo Wego mi ju ma wedi migi ubesendogi. Yehova bejuko cwinygi nenedi? Ebed etio ku jurutic pare. Umego ku nyimego mwa i cokiri gitie iwa ve wedi mwa. Ku lapor, Yesu uyero nia dhanu ma gibino timo kugi thier ni Yehova gibino ire calu umego, nyimego man min.​—Mat. 12:48-50.

10. Jakwenda Paulo ukoro pi tic m’ebino timo calu jadit cokiri nenedi?

¹⁰ Wakenen lapor m’unyutho nia umego ku nyimego i cokiri gicopo bedo ku mer i kindgi ve dhanu mi ot acel. Jakwenda Paulo ubino jadit cokiri m’ubed utimo tic ma tek, bende ebino lapor ma ber, pieno tipo maleng’ utelo wie nikiewo ni jumange nia gilub lapor pare, calu ma en de ebino lubo lapor pa Yesu. (1 Kor. 11:1) Wakenen kite ma Paulo ukoro ko pi tic m’ebino timo calu jadit cokiri, eyero kumae: “Wabedo yo i kindwu, calu ka [mego] bepido nyithindho pare ma dhe.” (1 Tes. 2:7) Tin bende judong cokiri gitio ku wec ma ber man mi mer kinde ma gibetio ku giragora pi nijuko cwiny ju ma gitie ku yeny mi kony.

11. Ang’o m’unyutho nia tie ngo judong cokiri kendgi

¹¹ Nyo judong cokiri kendgi re ma gicopo juko cwiny ju ma jumaku? Ungo. Wan ceke watie ku tic mi ‘juko cwinywa’ i kindwa. (1 Tes. 4:18) Nyimego ma giteng’ini i tipo giromo konyo  cuu mandha nyimego mange ma gitie ku yeny mi jukocwiny. Etie lembe ma kakare nia kinde ma Yehova ubino weco iwi jukocwiny m’emio ni dhanu pare m’ubesendiri, eporere ku mego ma juko nyathin pare. (Isa. 66:13) Biblia uweco bende pi jumamon ma gigam gijuko cwiny ju m’ubino nwang’iri ku peko. (Yob 42:11) M’umbe jiji, Yehova tie kud anyong’a lee dit nineno jumamon ma gibejuko cwiny nyimego ma gibesendiri pilembe jugam jumakugi. Saa moko judong cokiri gicopo kwayu nyamego moko m’uteng’ini i tipo ukony nyamego mange m’ubesendere kumeno. *

12. Wacikara ngo nitimang’o kinde ma wabeii nijuko cwiny jumange?

¹² Kinde ma wabeii nikonyo umego kunoke nyamego moko, wacikara ngo nipenje iwi lembe m’ebemito ngo ewec i wie. (1 Tes. 4:11) Dong’ wacopo konyo man wajuko cwiny ju ma gitie ku yeny nenedi? Wakenen yo ma tung’ tung’ abic ma copo konyowa nijuko cwiny jumange nimakere ku Biblia.

13. Calu ma jukoro i 1 Ubimo 19:5-8, malaika pa Yehova utimang’o ni Eliya, man wacopo lubo lapor pare nenedi?

¹³ Tim lembe moko pi nikonyo ng’atu m’ubesendere. Kinde ma jabila Eliya ubino ringo pi nibodho kwo pare, cwinye utur lee, uketho emito nia etho cen. Yehova ugam uoro malaika moko ubin utielo cwinye. Malaikane umio ni Eliya gin m’etie ku yenyne i saa nica. Emio ire cam ma lieth man ekwaye nia eai ecam. (Som 1 Ubimo 19:5-8.) Lembuno ubeponjowa ku lemandha ma e ma pire tek: Gin moko ma nok kende ma watimo ni ng’atini copo bedo ku kony lee dit. Wacopo nyutho nia wamaru umego ku nyimego mwa ma gibenwang’iri ku can, nwang’u wabetimo igi lembe moko calu ve: Nimio igi cam, piny moko, kunoke nikiewo igi barua moko ma romo tielo cwinygi. Kan ebed ebedo iwa yot ungo niweco ku ng’atini iwi peko m’ebekadhu kud i ie, wacopo timo lembe moko i kind ma jukwanu eno pi nikonye.

14. Wacopo nwang’u ponji ma kani iwi lembe ma Biblia ukoro pir Eliya?

¹⁴ Keth ng’atu ma tie ku can i adundene unwang’ere nia etie museme. Wacopo nwang’u ponji ma kani iwi lembe ma Biblia ukoro pir Eliya? Yehova umio tego ni jabila pare i ayi mir udu uketho ewotho nitundo iwi got Horeb. Copere nia kinde m’Eliya utuc i kabedo maeno ma bor, ma tie kaka ma Yehova ugam utimo ie lembang’ola ku dhanu pare, enwang’ere nia etie museme, pilembe dong’ etie bor ku ju m’umito nege. Ponji ma kani ma wanwang’u? Ka wabemito wajuk cwiny ju ma jugam jumaku, ma kwong’a kwayu waketh ginwang’iri nia gitie museme. Ku lapor, kwayu judong cokiri ging’ei nia nyamego ma jugam jumaku copo nwang’ere nia etie museme ka gibeweco kude i pacu kinde ma gibewotho madhu cai; kakare niweco kude i Ot Ker. Ento jumange gicopo maru nia juwec kugi iwi lembe ma kumeno i Ot Ker.

15-16. Niwinjo jumange cuu thelembene tie ang’o?

¹⁵ Bed ng’atu ma winjo jumange cuu. Biblia ubemio iwa juk ma e: “Ng’atuman ubed m’ewinj pio, ebed yo kum wec.” (Yak. 1:19) Nyo wabed wawinjo jumange cuu? Saa moko nyo waparu nia niwinjo jumange cuu tie kende kende ninenogi man nibedo ling’ kinde ma gibeweco. Ento eno kende uromo ngo. Ku lapor, kinde ma jabila Eliya ubino koro ni Yehova kite m’ewinjere ko, Yehova uwinje cuu mandha. Enyang’ nia Eliya ubino ku lworo, ebino nwang’ere nia eni kende, man ebino paru nia ebesendere mananu. Yehova ugam  ukonye niwodho paru maeno cen kud i wie. Kumeno re m’enyutho nia ewinjo Eliya cuu dit.​—1 Ub. 19:9-11, 15-18.

¹⁶ Waromo nyutho mer man kisa nenedi kinde ma wabewinjo umego ku nyimego mwa? Saa moko, wec m’adundo man ma ber ma wabeyero igi copo ketho ging’eyo nia wamarugi man kisa benegowa i kumgi. Icopo yero kumae: “Atie ku can lee niwinjo nia ikadhu kud i lembe ma kumeno! Nwang’u ukwayu ngo jutim lembe ma kumeno i kum nyathin!” Saa moko icopo penje ku penji moko acel kunoke ario pi nikonyi inyang’ i lembe m’ebeyero. Iromo penje kumae: “Nyo icopo konya ninyang’ i lembe m’ibeyero?” kunoke “Ibemito yero nia . . . Nyo e kumeno andha?” Wec maeno mi mer copo ketho ng’atune nwang’u nia andha ibewinje, man ibemito yang’ i lembe pare.​—1 Kor. 13:4, 7.

17. Pirang’o ukwayu wacir niwinjo jumange man ‘wabed yo kum wec’?

¹⁷ Kud iwec akeca. Kud ing’ol dhoge pi nimio ire juk kunoke pi nitwinyo paru pare. Cir niwinje! Kinde ma jabila Eliya ubino koro paru pare ni Yehova, ekoro lembene ku can ma lee. Kadok i ng’ei ma Yehova utielo yioyic pa Eliya de, edok eyero asu lembe ma rom. (1 Ub. 19:9, 10, 13, 14) Eno mio iwa ponji ma kani? Saa moko dhanu ma gitie ku can i adundegi gibed gimito giwec iwi peko migine wang’ dupa dupa. Calu Yehova, ukwayu wacir niwinjogi. Kakare nipimo ninyutho ire kite ma lembe pare copo yikere ko, ubekwayu wanyuth ire kisa man mer.​—1 Pet. 3:8.

18. Pirang’o nirwo ku ng’atu ma tie ku can i adundene copo juko cwinye?

¹⁸ Rwo ku cwinyi ceke ku ng’atu ma tie ku can i adundene. Dhanu ma cwinygi tur gicopo nwang’u nia etie igi lembe ma tek nirwo. Saa moko, gicopo nwang’u nia giromo ngo nicoro ceng’ini ku Yehova. Yo acel ma wacopo juko ko cwinygi, utie nirwo karacelo kugi man nilwong’o nying’gi i rwone. I rwone wacopo yero ni Yehova nia wan man umego ku nyimego  i cokiri wamaru lee mandha ng’atu maeno. Wacopo kwayu Yehova ujuk cwiny jaratic pare maeno ma pire tek, man ekonye ebed ma cwinye kwio. Kit rwo ma kumeno copo juko cwiny ng’atini lee dit.​—Yak. 5:16.

19. Icopo yikiri nenedi pi nijuko cwiny jumange?

¹⁹ Ng’ii wec ma copo keyo ng’atini man ma copo juko cwinye. Lar ipar i lembe i wang’ niweco. Wec ma vur vur copo timo ng’atini rac. Ento wec ma cuu copo keyo ng’atini. (Rie. 12:18) Pieno, kwai Yehova ukonyi kara inwang’ wec ma ber ma copo juko cwiny ng’atini. Ng’ei nia wec ma copo konyo ng’atini lee utie wec ma nwang’ere i Biblia.​—Ebr. 4:12.

20. Umego ku nyimego moko ma jugam jumaku gicopo paru lembang’o i wigi gigi, man wamito wakonygi ging’ei lembang’o?

²⁰ Umego kunoke nyimego moko ma jugam jumaku ginwang’u nia ng’atu ma romo marugi mbe. Re i andha eno tie vupo ma yawe mbe! Pieno, tii ku Lembagora pi nipoyo wigi nia Yehova umarugi lee dit. (Nen thiwiwec “ Jukocwiny m’uai i Lembagora.”) Poi kite ma malaika moko ugam utielo ko cwiny jabila Daniel saa ma cwinye utur. Yehova umito nia Daniel ung’ei nia pire tie tek lee. (Dan. 10:2, 11, 19) Rom rom kumeno, umego ku nyimego mwa ma gibenwang’iri ku can bende pigi tie tek lee i wang’ Yehova.

21. Dhanu ceke ma gibetimo lembe ma reco m’umbe niyewo dubo migi gibinwang’iri ku lembang’o, ento wacikara nitimang’o ni dhanu ceke ma jugam jumaku?

²¹ Ka wabejuko cwiny jumange, eno ketho ginyang’ nia Yehova umarugi lee. Bende, kwayu ngo wiwa wil nyanok de nia Yehova tie Mungu mi bedopwe. Eng’eyo peko ceke ma ng’atu ma jugam jumaku ubenwang’ere ko, kadok nwang’u ng’atu moko mbe m’ung’eyo de. Yehova ubeneno lembe ceke, pieno ebimio matira ni ng’atu moko ci m’umaku awiya m’umbe niyewo dubo pare. (Wel 14:18) Dong’ pi kawoni, wek watimu kero ninyutho mer ni ng’atu moko ci ma jugam jumaku. Bende, wanwang’u jukocwiny lee kum wang’eyo nia Yehova bidaru magwei peko ceke ma Sitani man ng’om pare ginyayu i kum dhanu! Kago eni, lembe ceke ma nyayu can biwok kendo ngo i adunde dhanu.​—Isa. 65:17.