Langsung hu konten

Langsung hu daptar isi

ARTIKEL PARLAJARAN 20

Apoh ma Sidea na Gabe Korban Pelecehan Seksual

Apoh ma Sidea na Gabe Korban Pelecehan Seksual

‘Naibata sipangapoh in, mangapoh hita ibagas sagala sitarononta.’​—2 KOR. 1:3, 4.

DODING 134 Niombah, Silayak-layak ni Jahowa

NA LAHO IULAS *

1-2. (a) Contoh aha do na patuduhkon anggo hita porlu iapoh janah boi homa mangapoh na legan? (b) Aha do na mambahen pusok uhur ni dakdanak?

GANUP jolma porlu do iapoh janah boi mangapoh na legan. Pardiateihon ma contoh on. Dong dakdanak na madabuh sanggah marguro-guro. Tangis ma ia halani luha naheini. Mintor laho ma ia bani inangni. Roh Inangni, iapoh anjaha ielek-elek ma dakdanak ai janah iapusi ma iluhni. Ra do homa isungkun ija do na borit. Dob ai itambari ma luhani. Lanjar sip ma dakdanak ai age pe lape malum luhani. Dob ai, laho ma ia marguro-guro use.

2 Sipata, lobih hunjai do borit na iahapkon dakdanak. Umpamani bahat do dakdanak na gabe korban pelecehan seksual. Dong na sahali tumang, dong homa na ibahen sonai sadokah martahun-tahun. Ra do on mambahen borit janah pusok uhur ni dakdanak ai ronsi martahun-tahun. Tongon, dong do parjahat ai na itangkap janah iuhum. Tapi dong do homa na lang iuhum. Hassi pe parjahat ai iuhum, ra do pusok uhur ni dakdanak ai ronsi ia magodang.

3. Domu bani 2 Korint 1:3, 4, aha do harosuh ni Jahowa, janah aha ma na laho iulas hita?

3 Ra do adong sanina botou na totap marpusok ni uhur halani ongga gabe korban pelecehan seksual sanggah dakdanak. Jadi aha do na boi mangurupi sidea? (Basa 2 Korint 1:3, 4.) Ulas hita ma tolu sungkun-sungkun on: (1) Mase sidea porlu iapoh? (2) Ise do na boi mangapoh sidea? (3) Sonaha cara na sidearan laho mangapoh sidea? Humbani balosni ai, tangkas ma holi ibotoh hita anggo Jahowa sihol ase juakjuak-Ni ihaholongi janah iapoh.

MASE SIDEA PORLU IAPOH?

4-5. (a) Mase maningon ibotoh hita lang dos pangahap ni dakdanak pakon halak na dob magodang? (b) Aha ma pengaruhni pelecehan seksual hubani dakdanak?

4 Ra do adong sanina botou na totap marpusok ni uhur halani ongga gabe korban pelecehan seksual sanggah dakdanak. Mase sonai? Ase iarusi hita ai, dingat ma lang dos pangahap ni dakdanak pakon halak na magodang. Halani ai, legan tumang do pengaruhni pelecehan seksual ai bani dakdanak pakon bani halak na dob magodang. Ulas hita ma piga-piga contoh.

5 Dakdanak holong janah porsaya hubani halak na mangurus ampa pagodangkon ia. Anggo sasada halak patuduhkon holong bani dakdanak, gabe porsaya ma dakdanak ai hu bani, pakon bani ise pe na mangkaholongisi. (Ps. 22:10) Tapi bahatan do pelecehan seksual ai tarjadi i rumahni sandiri. Janah gatinan do kaluarga atap sindohorni na mambahen sisonai. Halani ai, ronsi magodang ia, lang urah be ia porsaya bani halak na legan.

6. Mase sambor tumang akibatni pelecehan seksual ai?

6 Dakdanak lang boi manlinggomi dirini, janah sambor tumang do akibatni pelecehan seksual ai. Gabe parah do ujungni anggo dakdanak ipaksa mangkorjahon na butak. Boi do holi gabe lepak pangarusionni pasal seks, lang be maharga pangahapni dirini, janah gabe urah-urah ma ia sangsi mangidah halak.

7. (a) Mase dakdanak urah tumang ioto-otoi, janah sonaha parjahat ai mangoto-otoi sidea? (b) Aha do akibatni?

7 Dakdanak lape bagas pamingkirionni, lape boi mambahen haputusan, janah lang ibotoh anggo dong bahaya. (1 Kor. 13:11) Halani ai, gabe urah ma sidea ioto-otoi janah iparseda. Ra, domma marladung parjahat ai hu bani na boi mambahen dakdanak ai marpingkir salahni sandiri do ase tarjadi ai. Dong homa na iancam ase ulang patugahkon ai bani ise pe halani lang dong holi na porsaya bani saritani. Atap ihatahon parjahat ai sonai do cara ni halak na magodang patuduhkon holong bani dakdanak. Tapi, dob magodang pe baru ma iarusi dakdanak ai ladung do hape ganupan ai. Halani ai, ra do pangahapni domma butak ia, janah lang porlu ihaholongi atap pe iapoh.

8. Mase pos uhurta anggo Jahowa ra mangapoh halak na marpusok ni uhur?

8 Jadi, domma iarusi hita mase ronsi martahun-tahun pe pusok do lalab pangahap ni halak na ongga gabe korban pelecehan seksual. Jahat janah sambor tumang do akal-akal ni Sibolis ai! Tapi parahni bahatan do halak sonari on na mangkorjahon aha na iharosuhkonsi. On patuduhkon anggo hita manggoluh bani panorang parpudi. Bibel mangkatahon anggo sonari bahat do halak “seng parholong”, janah ‘sai lambin jahat do halak parjahat ampa sipangoto-otoi’. (2 Tim. 3:1-5, 13) Hassi pe sonai, gogohan do Jahowa marimbangkon Sibolis ampa halak parjahat. Pos ma uhurta ipardiateihon Jahowa do ganup sitarononta, janah ipasirsir Ia do homa apoh-apoh na boi mangurupi hita. Bahat do pasu-pasu na idapot hita halani mangidangi ‘Naibata sipangapoh in, na mangapoh hita ibagas sagala sitarononta, ase tarapoh hita hasoman na ibagas bagei ni sitaronon, hinorhon ni apoh-apoh na ijalo hita humbani Naibata’. (2 Kor. 1:3, 4) Tapi ise do na igunahon Jahowa laho mangapoh sidea?

ISE DO NA BOI MANGAPOH?

9. Songon na ihatahon bani Psalmen 27:10, aha do na laho bahenon ni Jahowa bani halak na lang ipardulihon kaluargani?

9 Halak na sonaha do na porlu tumang iapoh? Halak na lang ipardulihon namatorasni hassi pe ibotoh anggo ia domma gabe korban. Leganni ai halak na gabe korban humbani kaluargani atap pe sindohorni sandiri. Songon na ihatahon raja Daud, pos do uhurni sirsir do Jahowa mangapoh halak na lang ipardulihon kaluargani. (Basa Psalmen 27:10.) Porsaya do ia anggo Jahowa boi gabe Bapa bani halak sisonai. Sonai ma homa pangahapta. Sonaha cara ni Jahowa mambere apoh-apoh? Marhitei juakjuak-Ni na setia. Songon kaluarga do ganup sanina botounta i kuria. Jesus mangkatahon ise pe na mangidangi Jahowa, ihira do ai saninani, botouni, ampa inangni.​—Mat. 12:48-50.

10. Aha do na ibahen apostel Paulus bani kuria?

10 Pardiateihon ma contoh na patuduhkon sonaha halak i kuria boi gabe kaluarga. Sahalak sintua na pongkut marhorja do apostel Paulus. Ipatuduh ia do siusihan na dear. Halani ai iojur ia do sanina botou ase mangusihi ia songon ia na dob mangusihi Kristus. (1 Kor. 11:1) Ipatorang si Paulus do aha na ibahen ia hubani hasoman i kuria, “Basar do hanami i tongah-tongah nasiam songon parinangon patorsa-torsa niombahni.” (1 Tes. 2:7) Ganup sintua porlu do homa basar janah lamlam parsahapni sanggah mambere apoh-apoh humbani Bibel.

Naboru-naboru na gabe siusihan gati do boi mambere pangapohon na dear (Tonggor ma paragrap 11) *

11. Aha do na patuduhkon lang pitah tugas ni sintua laho mangapoh halak na gabe korban pelecehan seksual?

11 Ai pitah tugasni sintua do mangapoh halak na gabe korban pelecehan seksual? Lang. Ganup halak i kuria maningon do “marsiapohan”. (1 Tes. 4:18) Umpamani, naboru na gabe siusihan boi do mangapoh hasomanni naboru. Sanggah Jahowa mangapoh halak na marsitaronon, ipausih do diri-Ni songon sahalak inang na mangapoh anakni. (Jes. 66:13) Bani Bibel pe bahat do contoh humbani naboru na mangapoh halak na marhoru. (Job 42:11) Tontu sonari pe marosuh do Jahowa mangidah naboru-naboru na ra mangapoh hasomanni naboru na marsitaronon. Sipata, dong do sada atap dua sintua mangindo bani sada naboru na gabe siusihan ase mangurupi botou na marsitaronon. *

SONAHA HITA BOI MANGAPOH SIDEA?

12. Aha ma na lang boi ibahen hita sanggah mangapoh sanina botou?

12 Sanggah mangapoh sanina botou, ulang ma isungkuni hita pasal aha pe na lang ra isaritahon sidea. (1 Tes. 4:11) Jadi aha ma na boi bahenonta laho mangurupi janah mangapoh sidea? Ulas hita ma humbani Bibel lima cara na boi ibahen laho mangapoh sidea.

13. Domu bani 1 Raja-raja 19:5-8, aha do na ibahen sada malekat laho mangurupi si Elias, janah sonaha hita boi mangusihi malekat ai?

13 Bere ma na ihaporluhon sidea. Sanggah nabi Elias lintun humbani halak na sihol mamunuhsi, maretek ni uhur tumang do ia. Halani ai, sihol matei ma ia. Tapi isuruh Jahowa ma sada malekat laho patoguhkon uhurni. Ibere malekat ai ma na ihaporluhon ia bani panorang ai. Ipasirsir do sipanganon janah isuruh ma ia mangan. (Basa 1 Raja-raja 19:5-8.) Hunjon ibotoh hita ma, sipata marguna tumang do aha pe na ibere hita bani sidea age pe otik. Ra do lang sai ibotoh hita aha na laho ihatahon sanggah mangapoh sidea. Anggo sonai, boi ma ibere hita sipanganon atap kado hu bani, atap aha pe na boi patoguhkon uhurni. Sonai ma caranta patuduhkon holong bani sanina botou.

14. Humbani pangalaman ni si Elias, aha ma na boi iparlajari hita?

14 Bahen ma ase aman pangahap ni hasomanta na marhoru ai. Dong do parlajaran na legan humbani pangalaman ni si Elias. Iurupi Jahowa do ia ase das i Dolog Horeb. Ra do aman pangahapni ijai halani domma daoh humbani halak na sihol mamunuhsi. Leganni ai, ibotoh si Elias do anggo marratus tahun na salpu, ijai do homa Jahowa mambahen parpadanan bani juakjuak-Ni. Aha ma na boi iparlajari hita hunjai? Sanggah hita mangurupi hasomanta na gabe korban pelecehan, papos ma uhur ni sidea, anggo sidea domma aman. Leganni ai, porlu do homa idingat sintua on: Sanggah mangurupi botou na gabe korban pelecehan, ra do adong na rosuhan marsarita i rumah janah minum tes. Tapi dong do homa na rosuhan marsarita i Balei Harajaon.

Hita boi mangapoh na marsitaronon marhitei sabar manangihon, rap martonggo pakon sidea, janah mambere hata na madear (Tonggor ma paragrap 15-20) *

15-16. Aha do artini dear manangihon?

15 Dear manangi-nangi. Bibel mangkatahon, “Ganup halak, ringgas ma ia manangi-nangi, asok marsahap.” (Jak. 1:19) Ai dear do hita manangihon halak na patugahkon holsoh ni uhurni? Ra do iahap hita anggo dear manangihon artini sanggah dong na marsarita, pitah inonoi dassa halak ai janah sip sanggah manangihon saritani. Tapi sedo sonai na ihatahon dear manangihon. Pardiateihon ma sanggah si Elias patugahkon holsoh ni uhurni, dear do Jahowa manangihonsi. Tapi sobali ai, iarusi Jahowa do homa sonaha pangahapni. Ibotoh Jahowa na lungunan do si Elias janah pangahapni soya-soya do ganup na ihorjahonsi. Jadi bujur ma Jahowa mangurupisi. Hunjon taridah ma dear do Jahowa manangihon sanggah si Elias patugahkon holsoh ni uhurni.​—1 Raj. 19:9-11, 15-18.

16 Sonaha hita patuduhkon idop ni uhur sanggah manangar hasomanta ai marsarita? Humbani na ihatahon hita taridah do sonaha pangahapta bani sidea. Boi do ihatahon ham sonon, “Aih tene, boritni in. Majangin tumang sonai ibahen bani dakdanak.” Ase boi iarusi ham sonaha pangahapni, boi do homa isungkun ham hasomanta na marsitaronon ai sonon, “Ai sonon do maksudmu baya, . . . nai do?” atap “Boi do ipatorang ham aha maksudni saritamu ai?” Anggo ibahen ham sonai, pos ma uhurni anggo ham tongon-tongon manangar janah mangarusi saritani.​—1 Kor. 13:4, 7.

17. Mase hita maningon sabar janah “asok marsahap”?

17 Totap ma sabar janah “asok marsahap”. Ulang mintor marsampang laho mamodahisi. Sanggah si Elias patugahkon holsoh ni uhurni bani Jahowa, taridah do haru ia janah pusok tumang uhurni. Dob ipatoguh Jahowa pe ia, totap do haru uhurni. Iulaki do use na ihatahon nongkan ai. (1 Raj. 19:9, 10, 13, 14) Hunjon ibotoh hita ma lang pitah sahali tumang isaritahon halak sitarononni, ra do marulak-ulak. Songon Jahowa, sabar ma hita manangihon. Ulang mintor podas-podas mamodahi. Tapi patuduh ma uhur na sapangahapan ampa idop ni uhur.​—1 Ptr. 3:8.

18. Tonggo na sonaha do na boi mangapoh halak na marsitaronon?

18 Martonggo ma rap pakonsi. Halak na haru tumang pangahapni, ra do lang ra ia martonggo. Pangahapni lang talup be ia dohor bani Jahowa. Halani ai, arahkon ma ia martonggo. Sanggah na martonggo ai, sobut ma goranni. Boi do homa ihatahon ham bani Jahowa holong tumang do ham hu bani, sonai homa sanina botou i kuria. Pindo ma bani Jahowa ase mangapoh anjaha mangurupi hasomanta na marsitaronon ai. Ra do gabe tarapoh uhurni dob manangar tonggo sisonai.​—Jak. 5:16.

19. Aha do na boi mangurupi hita sanggah mangapoh sasada halak?

19 Gunahon ma hata na dear. Dear do anggo ipingkirhon lobei paima marsahap. Anggo sembarangan parsahapta, boi do ai mambahen borit uhur ni halak. Tapi anggo hata na madear, boi do ai gabe tambar. (Pod. 12:18) Jadi pindo ma bani Jahowa ase iurupi ham mangindahi hata na madear, na jenges tangaron. Dingat ma marhagogohon do hata apoh-apoh na ibuat hun Bibel.​—Heb. 4:12.

20. Sonaha do ra pangahap ni sanina botou na ongga gabe korban pelecehan seksual, janah aha do maningon ibotoh sidea?

20 Sanina botou na ongga gabe korban pelecehan seksual, ra do pangahapni butak ia janah lang porlu iapoh atap pe ihaholongi. Jadi basahon ma ayat-ayat ni Bibel na patuduhkon arga tumang do ia bani Jahowa. (Tonggor ma kotak “ Ayat-Ayat na Boi Mangapoh.”) Hinan, ongga do isuruh Jahowa sada malekat mampargogohi nabi Daniel. Sihol do Jahowa ase ibotoh si Daniel, arga tumang do ia hu Bani. (Dan. 10:2, 11, 19) Tontu maharga do homa bani Jahowa sanina atap botounta na marhoru ai.

21. Aha do na laho masa bani halak na mambahen pelecehan seksual, janah aha do na boi ibahen hita bani sidea na gabe korban?

21 Sanggah hita mangapoh na legan, urupi ma sidea mambotoh harga tumang do sidea bani Jahowa. Dingat ma homa Naibata hapintoron do Jahowa. Anggo dong halak na gabe korban pelecehan, ibotoh Jahowa do ai hassi pe lang dong halak na mambotoh ai. Uhumon-Ni do holi halak na mangkorjahon sisonai anggo lang ra mubah. (4 Mus. 14:18) Paima ai, marusaha ma hita mangapoh sidea na ongga gabe korban. Tontu tarapoh do hita mambotoh pamalumon ni Jahowa do holi ganup halak na marsitaronon halani pelecehan seksual. Holi lang be idingat hita sitaronon ai.​—Jes. 65:17.

DODING 109 Haholongi humbai Gok ni Uhur

^ par. 5 Ra do halak na gabe korban pelecehan seksual sanggah dakdanak lalab marsitaronon ronsi martahun-tahun. Bani artikel on iulas hita ma mase sonai pangahap ni sidea. Dob ai iulas hita ise do na boi mangapoh halak sisonai. Anjaha iulas hita use sonaha cara na sidearan laho mambere apoh-apoh.

^ par. 11 Boi do homa korban pelecehan seksual ai mamilih laho manjumpahi psikiater.

^ par. 76 HATORANGAN GAMBAR: Hasomanta naboru na gabe siusihan mangapoh naboru na marpusok ni uhur.

^ par. 78 HATORANGAN GAMBAR: Dua sintua manrohi sada botou na marpusok ni uhur. Iarahkon sidea do homa naboru na gabe siusihan ai.