1-2. a) Ki ègzanp ka montré kè noutout bizwen rékonfò é kè noutout pé konsolé lézòt ? b) Ka ki ka fè sèwten timoun soufè ?

NOUTOUT bizwen rékonfò é on bèl biten noutout pé fè osi sé konsolé lézòt. Pa ègzanp, lè on timoun tonbé pannan i té ka jouwé é kè jounou a-y ka fè-y mal, i ka pléré é i ka kouri owa manman-y oben papa-y. Fanmi a-y pé pa géri bobo-la, men yo pé konsolé timoun-la. Yo pé mandé-y ka ki fèt, suiyé zyé a-y, di-y on ti pawòl pou konsolé-y é pou montré-y kè yo enmé-y. Yo pé jous pansé ti bobo-la osi. Adan on ti moman, timoun-la ké arété pléré, é pétèt i ké wouviré jouwé ankò. Kèlkètan apré, bobo-la ké géri.

² Malérèzman, délè, sé timoun-la ka ni dé blès ki lontan pli rèd a géri. Sèwten adan yo ka soufè pas yo vyolé-yo oben yo mannyé-yo on fason ki pa dwètèt. Ni sèwten timoun, sa rivé-yo onsèl fwa, ni dòt yo malmenné pannan plizyè lanné. Kèlkèswa sitiyasyon-la, lè on moun ka fè malpwòpté èvè on timoun, sa pé fè timoun-la soufè onlo toubònman. Pa ègzanp, i pé ni lenprésyon kè ponmoun pa enmé-y oben kè i pa mérité yo enmé-y. Défwa, lalwa ka pini moun ki fè malpwòpté èvè timoun. Men délè osi, ou ni lenprésyon kè yo ka chapé bèl. Men menm lèwvwè lalwa pini-yo, sa ka rivé kè sé timoun-la yo maltrété la ka kontinyé soufè èvè sa toujou, menmsi yo ja gran.

3. a) Kon 2 Korentyen 1:3, 4 ka di, ka Jéova vlé ? b) Ki kèsyon nou kay ègzaminé ?

³ Si yo fè malpwòpté èvè on krétyen lè i té timoun é kè, magré i ja granmoun, tchè ay an bobo toujou akòz dè sa, ka ki pé édé-y ? (li 2 Korentyen 1:3, 4). On biten ki sèten,  sé kè Jéova vlé ti mouton a-y risivwè tout lanmou é tout rékonfò yo bizwen. An-nou ègzaminé sé 3 kèsyon-lasa : 1) Poukwa moun ki ka soufè pas on moun fè malpwòpté èvè yo lè yo té piti bizwen rékonfò ? 2) Kimoun ki pé ba-yo rékonfò-la yo bizwen la ? 3) Ka nou pé fè pou nou rékonfòwté-yo ?

4-5. a) Poukwa sa enpòwtan dè sav kè timoun é granmoun vréman diféran ? b) Poukwa on timoun yo maltrété pé ni dimal a fè moun konfyans ?

⁴ Moun ki ka soufè pas yo fè malpwòpté èvè yo lè yo té piti bizwen rékonfò toujou, menmsi yo granmoun aprézan é kè ni lontan sa fèt. Poukisa ? Fò-nou sav kè granmoun é timoun vréman diféran. Byensouvan, on timoun yo maltrété pa’a réyaji menmjan ki on granmoun. An-nou pran déotwa ègzanp.

⁵ Sé timoun-la bizwen ni on gran konfyans adan moun ki ka lévé-yo é ki ka okipé dè yo. Konsa, yo ka pé santi-yo ansékirité é sa ka aprann-yo a ni konfyans adan moun ki enmé-yo (Sòm 22:9). Malérèzman, sé plito timoun yo ka vyolé é yo ka mannyé on fason ki pa dwètèt é byensouvan, sé on fanmi oben on zanmi a fanmi-la ki ka fè sa. Lè on timoun té ni konfyans adan on moun é kè moun-lasa trayi-y, sa pé rèd pou-y dè fè lézòt konfyans, menm lontan apré.

6. Lè yo ka fè malpwòpté èvè on timoun, sa vréman méchan é sa ka fè timoun-la soufè onlo. Poukwa nou ka di sa ?

⁶ Sé timoun-la pa kapab pwotéjé-yo yomenm a yo, é lè on moun ka fè malpwòpté èvè yo, sa vréman méchan é sa ka fè-yo soufè onlo. Lè yo ka fòsé on timoun fè dé biten sèksyèl plizyè lanné avan i paré, kivédi alòskè kò a-y pò’ò byen fòwmé, kè i pò’ò paré an tèt a-y é kè i pò’ò asé mi pou i mayé é pou i ni rèlasyon sèksyèl, sa ka fè timoun-la soufè onlo. Lè on moun ka fè malpwòpté èvè on timoun, sa pé chouboulé fason i ka vwè sé rèlasyon sèksyèl la toubònman. I pé ni lenprésyon kè i pa ni valè é i pé méfyé-y dè moun ki ka éséyé rapwoché-yo dè-y.

7. a) Poukwa sa fasil pou on moun ki ni mové lentansyon dè kouyonné on timoun, é byensouvan, kijan i ka fè sa ? b) Lè yo ka fè on timoun kwè mansonj, ki rézilta sa pé ni asi-y ?

⁷ Ni dé biten sé timoun-la po’o byen sav fè, kon réfléchi, analizé on sitiyasyon, vwè é évité on danjé (1 Kor. 13:11). Sé pousa sa trè fasil pou on moun ki ni mové lentansyon dè kouyonné on timoun. Moun ki ka fè malpwòpté èvè timoun ka fè-yo kwè adan dé mansonj ki danjéré. Pa ègzanp, yo ka di timoun-la kè sa ki pasé sé fòt a-y, kè fo pa i di ponmoun sa, é kè si i ay di sa, ponmoun pé’é lévé-y di gad é ponmoun pé’é kwè-y. Yo ka di-yo osi kè lè on granmoun é on timoun ka fè dé biten sèksyèl, sa toutafè nòwmal, é sé pou montré kè yonn enmé lòt. Akòz dè tout sé mansonj-lasa, on timoun pé ni dimal a réfléchi konm i fo é sa pé pran plizyè lanné pou i konprann kè sé manti yo té ka manti ba-y. Sé konsa, toupannan i ka grandi, i pé ni lenprésyon kè i sal é kè i pa mérité kè ponmoun enmé-y ni konsolé-y.

8. Poukwa nou pé sèten kè Jéova pé rékonfòwté séla ki ka soufè la ?

⁸ Lè yo fè malpwòpté èvè on timoun, sa ka fè timoun-la ditò toubònman pannan bon enpé lanné. Sa pa ka étoné-nou. Sé kalté méchansté-lasa, sé on abominasyon ! Difètkè lapédofili ka ègzisté toupatou aprézan, sé on prèv ki klè kè nou ka viv dènyé jou a sistèm-lasa. A  épòk an nou, onlo moun pa « ni lanmou pou pwòp fanmi a yo », yo méchan, yo « ka fè-yo pasé pou sa yo pa yé », é pi sa kay, pi yo ka vin mové (2 Tim. 3:1-5, 13). Onsèl biten Satan ni an tèt a-y, sé fann ren an nou. Malérèzman, nou ka konstaté kè sèwten moun ka aji on mannyè ki ka fè Dyab-la plézi. Sa tris toubònman ! Men Jéova lontan pli fò ki Satan é sé moun-la ki ka imité-y la. Jéova ka vwè tousa Dyab-la ka fè. Nou pé sèten kè i sav byen kè nou ka soufè onlo, é kè i pé ban-nou rékonfò-la nou bizwen la. Nou ka sèvi « Dyé a tout konsolasyon la, ki ka konsolé-nou adan tout éprèv an nou, pou nou pé sa konsolé séla ki ka touvé-yo adan tout kalté éprèv ». Sa sé on gran bénédisyon ! (2 Kor. 1:3, 4). Men kimoun Jéova ka itilizé pou pòté rékonfò-lasa ?

9. Sèlon sa wa David di an Sòm 27:10, ka Jéova ké fè pou séla fanmi a yo abandoné-yo ?

⁹ Ni dé timoun paran a yo pa fè ayen pou pwotéjé-yo, alòskè yo té sav byen kè té ni on moun ki té ka fè malpwòpté èvè yo. Ni dòt, sé on moun an fanmi-la ki fè malpwòpté èvè yo. Sé timoun-lasa bizwen on gran rékonfò. David, ki maké déotwa sòm, té sav kè Jéova sé Sila ki ka rékonfòwté-nou la san janmé i désèvwa-nou (li Sòm 27:10). I té sèten kè si fanmi a on moun mété-y akoté, Jéova ka akéyi moun-lasa é i ka pran swen dè-y. Kijan i ka fè sa ? I ka itilizé sèwvitè a-y ki fidèl. Frè é sè an nou, ki ka adoré Jéova kon nou, sé fanmi èspirityèl an nou. Pa ègzanp, lè Jézi palé dè moun ki mété-yo ka suiv-li pou yo adoré Jéova, i di kè yo sé frè a-y, sè a-y é manman-y (Mat. 12:48-50).

10. Kijan lapòt Pòl té ka travay antankè ansyen ?

¹⁰ An-nou vwè on ègzanp ki ka montré kijan moun an lasanblé-la pé touvé-yo kon fanmi an nou. Lapòt Pòl té on ansyen ki té fidèl é ki té ka travay rèd. I ban-nou on bèl ègzanp. I jous di, grasa lèsprisen a Jéova, kè fò-nou imité ègzanp a-y kon limenm té ka imité Kris (1 Kor.  11:1). Gadé kijan Pòl té ka travay antankè ansyen : « Nou vin dous lè nou té èvè zòt, menmjan on manman ka ba timoun a-y tété é ka okipé dè yo èvè tandrès » (1 Tés. 2:7). Menmjan-la jòdijou, sé ansyen-la ka palé èvè tandrès é èvè dousè lè yo ka sèvi èvè Bib-la pou rékonfòwté sa ki bizwen èd.

11. Ka ki ka montré kè a pa yenki sé ansyen-la ki pé pòté on rékonfò ?

¹¹ Si yo vyolé oben yo mannyé on moun lè i té piti, ès sé yenki sé ansyen-la ki pé pòté on rékonfò ba-y ? Non. « Fò yonn kontinyé konsolé lòt », kivédi noutout ni rèsponsabilité-lasa (1 Tés. 4:18). Sé sè-la ki mi la pé ba sé sè-la ki bizwen rékonfò on bèl fòs. A pa pou ayen Jéova ka di kè i kon on manman ki ka konsolé pitit a-y (Iz. 66:13). Labib ka bay détwa ègzanp a madanm ki pòté rékonfò ba moun ki té ka soufè (Jòb 42:11). Jéova dwèt kontan toubònman lè i ka vwè on sè ka konsolé ondòt sè ki ni tchè a-y an bobo ! Adan sèwten ka, sé ansyen-la pé pran on sè mi apa pou mandé-y si i pé édé ondòt sè *.

12. A ki biten fò-nou fè atansyon ?

¹² Lè nou ka chèché a édé on frè oben on sè, fò pa nou pozé-y kèsyon ki pé anbarasé-y (1 Tés. 4:11). Men ka nou pé fè pou sa ki bizwen rékonfò é ki byen vlé yo édé-yo ? An-nou vwè senk mannyè nou pé rékonfòwté-yo.

13. Sèlon 1 Wa 19:5-8, ka zanj a Jéova fè pou Éli, é kijan nou pé imité zanj-lasa ?

¹³ Fè on biten itil ba-y. Lè pwofèt Éli té ka éséyé chapé pas ni moun ki té vlé tchouyé-y, tèlman i té dékourajé, i té anvi mò. Éli té ka santi i pé pa ankò, men Jéova voyé on zanj ba-y. Zanj-la fè on biten itil toubònman ba Éli. I bay on ti manjé tou cho, é èvè onlo jantiyès, i di-y manjé (li 1 Wa 19:5-8). Istwa-lasa ka aprann-nou on lèson ki enpòwtan : défwa, on ti ayen, on ti jès plen jantiyès pé fè dibyen toubònman. Èvè on ti manjé, on ti kado, oben on ti kat, nou pé montré frè an nou oben sè an nou kè nou enmé-y é kè nou ka sousyé-nou dè-y. Si nou pa ka santi-nou alèz pou palé dè biten pèwsonèl èvè-y oben dè biten ki pé fè-y lapenn, nou pé fè on biten pou édé-y kanmenm.

14. Ka sa ki rivé Éli pé aprann-nou ?

¹⁴ Fè ansòt pou moun-la ki ka soufè la santi-y alèz é ansékirité. Sa ki rivé pwofèt Éli pé aprann-nou ondòt biten ankò. Jéova fè on mirak pou bay fòs-la i té bizwen la pou i té rivé jis an Mòn Orèb la. Konm ti koté-lasa té apa é kè sé la Jéova té fè on alyans èvè pèp a-y plizyè syèk avan, pétèt sa fè kè Éli santi-y ansékirité. Pétèt kè an tèt a-y, sé moun-la ki té vlé tchouyé-y la pa té’é pé touvé-y la. Ka sa ka aprann-nou ? Si nou vlé rékonfòwté moun ki ka soufè pas yo fè malpwòpté èvè yo lè yo té piti, toudabò, fò-nou fè ansòt pou yo santi-yo ansékirité. Pa ègzanp, fò sé ansyen-la konprann kè on sè ki ni on bobo an tchè a-y pé santi-y pi alèz é pi ansékirité adan on anbyans koul èvè on ti ji, akaz a-y, ki Lasal di Wayòm. Alòskè pou ondòt, sé ké lèkontrè.

15-16. Ka sa vlé di « pran tan kouté byen » ?

¹⁵ Pran tan kouté-y byen. Labib ka bay on konsèy ki klè : « Chakmoun dwèt toujou paré pou kouté, dwèt pran tan avan i palé » (Jak 1:19). Ès nou sav kouté lézòt  byen ? Nou pé pansé kè pou nou kouté on moun byen, fò-nou enki rété la ka gadé-y san di ayen. Men a pa enki sa. Pa ègzanp, lè Éli fin pa di Jéova sa ki té ka angwasé-y, Jéova pran tan kouté-y. I konprann ka Éli té ka rèsanti. Éli té pè, i té ka santi-y tousèl é i té ka pansé kè tousa i té ja fè pa té ka sèvi ayen. Aprésa, Jéova trankilizé lèspri a-y èvè onlo lanmou parapòt a tousa ki té ka angwasé-y. Sa montré kè i kouté Éli byen konm i fo (1 Wa 19:9-11, 15-18).

¹⁶ Kijan nou pé montré kè nou ka aji èvè lanmou, èvè on konpasyon ki plen tandrès, lè nou ka kouté frè é sè an nou ? Délè, dé ti pawòl ki plen lanmou é ki plen dousè pé sifi pou montré sa nou ka rèsanti. Mi sa ou pé di : « Sa ka fè-mwen lapenn ba-w toubònman. Ponmoun pa ni dwa maltrété on timoun konsa ! » Pétèt, pou-w pé sèten kè ou byen konprann sa on zanmi ki angwasé ka èspliké-w, ou pé pozé-y dé ti kèsyon. Pa ègzanp, ou pé mandé-y : « Ka ou vlé di pa la ? », oben : « Anw, sa ou vlé di sé kè... Sé byen sa ? » Dé ti pawòl ki plen jantiyès ké montré-y kè ou ka kouté-y oséryé é kè ou ka chèché a konprann-li vréman (1 Kor. 13:4, 7).

17. Poukwa fò-nou ‘pran tan an nou avan nou palé’ é poukwa fò-nou ni pasyans ?

¹⁷ Pawkont, fè on éfò, ‘pran tan a-w avan ou palé’. Lè moun-la ka palé, pa koupé-y pou ba-y konsèy oben pou di-y kè i ni tò. É pran pasyans èvè-y ! Lè Éli fin pa di Jéova sa i té ni anlè tchè a-y, i pa pézé mo a-y. Sa té ka montré kè i té ka soufè. Tibwen plita, alòskè Jéova té sòti rann fwa a-y pli fò, Éli woudi-y sa i té ka rèsanti, é i sèvi èvè sé menm mo-la i té itilizé la (1 Wa 19:9, 10, 13, 14). Ka istwa-lasa ka aprann-nou ? Délè, on moun ki an soufrans bizwen wouvè tchè a-y ba on moun plizyè fwa. Nou vlé fè kon Jéova, nou vlé pran tan kouté-y. Olyé nou chèché a ba-y solisyon a pwoblèm a-y, nou ka aji èvè on konpasyon ki plen tandrès (1 Pyè 3:8).

18. Ka pou nou fè pou priyè an nou rékonfòwté sa ki ka soufè ?

 ¹⁸ Priyé èvè tout tchè a-w épi moun-la ki ka soufè la. Délè, on moun ki dékourajé pa ni fòs pou priyé. Oben i pé santi kè i pa alahotè pou priyé Jéova. Pou rékonfòwté on moun konsa, nou pé nonmé non a-y pannan nou ka priyé èvè-y. Nou pé di Jéova kè nou enmé-y fò é kè frè é sè a lasanblé-la enmé-y onlo osi. Nou pé mandé Jéova trankilizé tchè a-y é konsolé ti mouton a-y ki ni onlo valè pou-y. On priyè konsa pé konsolé onlo (Jak 5:16).

19. Kijan nou pé préparé-nou pou konsolé on moun ?

¹⁹ Chwazi mo ki ka géri é ki ka konsolé. Touné lang a-w sèt fwa an bouch a-w avan ou palé. Si ou di on moun nenpòt ki biten, sa pé fè onlo déga. On pawòl ki plen jantiyès pé géri on moun (Pwov. 12:18). Alò priyé Jéova pou i édé-w touvé dé pawòl ki ka rékonfòwté é ki ka trankilizé. É sonjé kè pa ni pi bon pawòl pou rékonfòwté on moun ki pawòl a Jéova, kè nou ka touvé an Bib-la (Ébr. 4:12).

20. Akòz dè sa yo ja sibi, ka détwa moun ka mèt an tèt a yo é ki biten nou vlé fè-yo sonjé ?

²⁰ Ni dé frè é sè, konm yo fè malpwòpté èvè yo lè yo té piti, yo mèt an tèt a yo kè yo sal, kè yo pa ni valè é kè ponmoun pa enmé-yo. Délè, yo jous ka kwè kè ponmoun pé’é jen rivé enmé-yo. Men a pa sa ditou ! Alò, sèvi èvè vèwsé a Labib pou fè-yo sonjé kè yo ni on gran valè pou Jéova (gadé karé-la «  Vèwsé ki ka rékonfòwté »). Sonjé lè pwofèt Danyèl té ka santi-y fèb é dékourajé. On zanj fòwtifyé-y èvè onlo jantiyès. Jéova té vlé fè sèwvitè a-y sav kè i té ni onlo valè pou-y (Dan. 10:2, 11, 19). Frè é sè an nou ki ka soufè, yo osi, ni onlo valè pou Jéova !

21. Ka ki ké rivé tout péchè ki pa ka rèpanti-y, é ka fò-nou byen désidé a fè annatandan ?

²¹ Lè nou ka rékonfòwté lézòt, sa ka fè-yo sonjé kè Jéova enmé-yo. É an-nou pa jen oubliyé kè Jéova sé on Dyé ki plen jistis. Pa ni pon kalté méchansté, kon pédofili pa ègzanp, kè Bondyé pa’a vwè. Jéova ka vwè tout biten, é i ké réglé kont a moun ki fè malpwòpté èvè timoun é ki pa’a rèpanti-yo (Nonb 14:18). Annatandan, an-nou fè tousa nou pé pou nou aji èvè onlo lanmou èvè moun yo vyolé oben yo mannyé lè yo té timoun. Sa ka rékonfòwté-nou dè sav kè Jéova ké géri onfwa pou tout touséla Satan é mond a-y maltrété ! Talè, sé biten-la ki ka fè-nou soufè la, nou pé’é sonjé-yo ankò, é yo pé’é fè-nou soufè nonplis (Iz. 65:17).