တၢ်မၤလိ ၂၀
တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်လၢ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးအီၤတဖၣ်အဂီၢ်
“တၢ်မၤမုာ်ခဲလၢာ်အကစၢ် . . . မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ခဲလၢာ်အပူၤ” လီၤ.—၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၃၄ ပဖိမ့ၢ် တၢ်န့ၢ်သါလၢယွၤ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁-၂. (က) တၢ်အဒိမနုၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအီၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကမၤမုာ်ထီၣ် ပှၤဂၤန့ၣ်လဲၣ်. (ခ) ဖိသၣ်တနီၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်တၢ် နးဒိၣ်မးဒ်လဲၣ်.
ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိကိးဂၤဒဲးန့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအီၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢကမၤမုာ်ထီၣ် ပှၤဂၤအဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ ဖဲဖိသၣ်တဂၤ လိာ်ကွဲအဆၢကတီၢ် မ့ၢ်လီၤဃံၢ်ဒီး အခီၣ်လ့ၣ်ခိၣ်မ့ၢ်ဘျူးန့ၣ် အဝဲကဟီၣ်ဒီး ကလဲၤဃ့ၢ်ဆူ အမိအပါအအိၣ်လီၤ. ဒီးအမိၢ်အပၢ် မၤဘျါန့ၢ် အတၢ်ပူၤလီၢ် မ့ၢ်တသ့သနာ်က့ အမိၢ်အပၢ် မၤမုာ်ထီၣ် အသးသ့လီၤ. အမိၢ်အပၢ် ကသံကွၢ်အီၤလၢ အဘၣ်မနုၤလဲၣ်, ကထွါန့ၢ်အမဲာ်ထံ, ကခၠီးအီၤ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဖှူလီၤန့ၢ်အီၤကသံၣ် မ့တမ့ၢ် ကဘိၣ်ဘံထီၣ်န့ၢ် အပူၤလီၢ်လီၤ. ဒီးလၢခံန့ၣ် အပူၤလီၢ် ကဘျါက့ၤဝဲလီၤ.
၂ တဘျီတခီၣ် ပှၤဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် တူၢ်ဘၣ်တၢ် နးန့ၢ်အန့ၣ် စၢၢ်တလၢၢ်လီၤ. ဖိသၣ်တနီၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤ ထဲတဘျီဧိၤ မ့တမ့ၢ် လၢအနံၣ်အါမးအတီၢ်ပူၤ ပှၤကမၤအီၤဒ်န့ၣ် တဘျုးဘျီလီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ တၢ်မၤတခါအံၤ မၤဘၣ်ဒိဖိသၣ်အသးဒိၣ်မး ဒီးအတၢ်သူၣ်အုးသးအုး လီၤမၢ်ကွံာ်တန့ၢ်ဘၣ်. တဘျီတခီၣ် ပှၤလၢအမၤတရီတပါတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤဖီၣ်န့ၢ်အီၤ ဒီးစံၣ်ညီၣ်အီၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘျီတခီၣ် အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် ပူၤဖျဲးဒီး တၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤ တဘျီဃီသနာ်က့ ပှၤဖိသၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဂၤ ကတူၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးတုၤလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤအခါ ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ.
၃. ဒ် ၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၃ ခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤ လၢအနီၢ်ဆံးခါတဂၤ အသးမ့ၢ်ဘၣ်ဒိ တုၤလၢအဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤန့ၣ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤသ့လဲၣ်. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄ တက့ၢ်.) ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ အသိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤလၢ အဝဲသ့ၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်သၢဖျၢၣ်လၢအမ့ၢ် (၁) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤ လၢအနီၢ်ဆံးအခါန့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်အီၤလဲၣ်. (၂) မတၤတဖၣ် မၤမုာ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အသးသ့လဲၣ် ဒီး (၃) ပမၤမုာ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အသး ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤလဲၣ်
၄-၅. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ပှၤလၢအဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ်န့ၣ်လဲၣ်. (ခ) ဖိသၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤန့ၣ် အတၢ်နာ်လၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ် ကကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်.
၄ ပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ ဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤလၢ အနီၢ်ဆံးခါတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ် မ့ၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲ ဖးယံာ်ဒၣ်လဲာ် အဝဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤဒံးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ် တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဂီၢ် အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ဖိသၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ်လီၤ. ညီနုၢ်ကျဲလၢ ပှၤဖိသၣ်တဖၣ် တူၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ် လီၤဆီလိာ်သးဒီး ကျဲလၢပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်အဒိတနီၤတက့ၢ်.
၅ ပှၤလၢအကွၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဒီး ကဟုကယာ် ဖိသၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဖိသၣ်တဖၣ် ရ့ဒီးအီၤဘူးဘူးတံၢ်တံၢ် ဒီးနာ်န့ၢ်အဝဲသ့ၣ်လီၤ. အဃိ ဖိသၣ်တဖၣ်တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဘၣ်ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢ ဒီးနာ်န့ၢ်ပှၤလၢအအဲၣ် အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၂:၉) လီၤသးအုးဒိၣ်မးလၢ တၢ်မၤတရီတပါဖိသၣ် အါတက့ၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ်လၢ ဖိသၣ်တဖၣ်အဟံၣ်ပူၤ ဒီးညီနုၢ် ပှၤလၢအမၤတၢ်ဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဖိသၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဂၤဂၤလၢ အဘူးဒီးအီၤ မ့တမ့ၢ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိ အတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နံၣ်တဖၣ် မ့ၢ်လဲၤပူၤကွံာ်အါမးဘၣ်ဆၣ် ပှၤဖိသၣ်တဂၤအံၤ နာ်အီၣ်ပှၤအဂၤတဖၣ် တဘူၣ်လၢၤဘၣ်.
၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ တၢ်မၤတရီတပါဖိသၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢ အအၢအသီ ဒီးမၤဘၣ်ဒိဆါ အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မးလဲၣ်.
၆ ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒီသဒၢလီၤအသး တသ့ဘၣ် ဒီးတၢ်မၤတရီတပါဖိသၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလၢ အအၢအသီ ဒီးမၤဘၣ်ဒိဆါ အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. တချုးလၢ ဖိသၣ်တဖၣ် ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤဒံးဘၣ် အနံၣ်အါမးန့ၣ် ပှၤတဂၤ မ့ၢ်မၤဆူၣ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကမံဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ် ကမၤဘၣ်ဒိဖိသၣ်တဖၣ် ဒိၣ်မးလီၤ. ခီဖျိလၢ တၢ်မၤဒ်အံၤအဃိ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်မံဃုာ်န့ၣ် ဖိသၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ် လၢအကမၣ် သ့ဝဲလီၤ. ဖိသၣ်တဖၣ် ကတူၢ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ် နာ်အီၣ်ပှၤဂၤတဘူၣ်လၢၤဘၣ်.
၇. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ ညီလၢပှၤကလံၣ်န့ၢ်လီန့ၢ် ဖိသၣ်တဖၣ် ဒီးမၤတရီတပါအီၤလဲၣ်, ပှၤလၢအမၤတရီတပါဖိသၣ်န့ၣ် ကတဲဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) တၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်အံၤန့ၣ် ကမၤဘၣ်ဒိဖိသၣ်ဒ်လဲၣ်.
၇ ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်တၢ် ဒီးဆၢတဲာ်တၢ် တသ့ဂ့ၤဂ့ၤဒံးဘၣ် မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်တသ့ၣ်ညါဟးဆှဲး တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ဒံးဘၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၃:၁၁) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ညီလၢပှၤကလံၣ်န့ၢ်လီန့ၢ် အဝဲသ့ၣ် ဒီးမၤတရီတပါအီၤလီၤ. ပှၤလၢအမၤတရီတပါတၢ်တဂၤန့ၣ် တဲလံၣ်တဲလီ ပှၤဖိသၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် တဘၣ်တဲဘၣ် ပှၤနီတဂၤဘၣ်, အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တဲဝဲန့ၣ် ပှၤတဒိကနၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤတမၤစၢၤအီၤနီတဂၤဘၣ်. မ့တမ့ၢ် အဝဲကတဲဘၣ်ဖိသၣ်လၢ ပှၤနီၢ်ဒိၣ် ဒီးပှၤဖိသၣ်တဖၣ် မ့ၢ်အဲၣ်လိာ်အသးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးဖိသၣ်တဖၣ် ကသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အမ့ၢ်တၢ်လံၣ်တၢ်လီအဂီၢ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ် အါမးလီၤ. ဒ်အဝဲသ့ၣ် အနီၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အသိး အဝဲသ့ၣ် ကဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အမ့ၢ်ပှၤလၢ အတကဆှီဘၣ်, အတၢ်အိၣ်မူဟးဂီၤလံ ဒီးအဝဲသ့ၣ်တကြၢးဒီး ပှၤဂၤအတၢ်အဲၣ်ဒီး အတၢ်မၤမုာ်ထီၣ်ဘၣ်.
၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤမုာ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဖၣ် သ့လဲၣ်.
၈ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်တၢ် အနံၣ်တဖၣ်အနံၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤတခါအံၤ မ့ၢ်တၢ်ကမၣ်လၢ အအၢအသီဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးအအိၣ်သကုၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အဃိ မ့ၢ်ဝဲတၢ်အုၣ်အသးတခါလၢ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ် လၢပှၤအါဂၤ “တအဲၣ်ဘၣ်အဘူးအတံၢ်ဘၣ်” ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ “ပှၤအၢပှၤသီဒီး ပှၤလီတၢ်ဝ့ၤတၢ်တဖၣ် . . . အၢလီၤဝဲနးထီၣ်နးထီၣ်” လီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁-၅, ၁၃) စၤတၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ကူၣ်အၢတဖၣ်အံၤ အၢဝဲသီဝဲနီၢ်ကီၢ်လီၤ. ဒီးဖဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် မၤဝဲဒ်မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ဘၣ်သးအခါ မ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤသးအုးဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဂံၢ်အဘါ ဆူၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး မုၣ်ကီၤလံၢ်ဒီး အခ့အပှၤတဖၣ်လီၤ. တၢ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲထီဘိလီၤ. အဃိ ပနာ်သ့သပှၢ်ကတၢၢ်လၢ ပတူၢ်ဘၣ်တၢ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲ ဒီးအဝဲကမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပှၤလီၤ. ကစၢ်ယွၤမ့ၢ် “တၢ်မၤမုာ်ခဲလၢာ်အကစၢ်” လၢအ “မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ခဲလၢာ်အပူၤ, ဒ်သိးပကမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤလၢ အဘၣ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တမံၤမံၤ, လၢတၢ်မုာ်လၢ ယွၤမၤမုာ်ပသးန့ၣ်လီၤ.” ပမၤဘၣ်ကစၢ်ယွၤတဂၤအံၤ အတၢ်မၤအဃိ မ့ၢ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢပဂီၢ်လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၁:၃, ၄) ဒ်သိး ယဟိဝၤယွၤ ကမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤအဂီၢ် အဝဲသူဝဲ မတၤတဖၣ်လဲၣ်.
မတၤတဖၣ် မၤမုာ်ထီၣ် ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤ သ့လဲၣ်
၉. ဖဲ စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၇:၁၀ အပူၤန့ၣ် စီၤဒၤဝံးတဲဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤန့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤလၢအမိၢ်အပၢ် တကဟုကယာ်အီၤဂ့ၤဂ့ၤတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်လဲၣ်.
၉ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢအတဒိးန့ၢ်ဘၣ် မိၢ်ပၢ်အတၢ်ဒီသဒၢဒီး ဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဖၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအဘူးအတံၢ်တဖၣ် မၤတရီတပါအီၤန့ၣ် ကလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအီၤလီၤ. စီၤဒၤဝံး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်ပှၤလၢအမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤ ဒီးမ့ၢ်ပှၤလၢ ပနာ်န့ၢ်အီၤသ့ သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. (ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၂၇:၁၀ တက့ၢ်.) ဒီးအဝဲနာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤကကဲထီၣ် ပှၤလၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိ တရ့ဒီးအီၤဂ့ၤဂ့ၤတဖၣ် အပၢ်န့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ မၤဝဲဒ်န့ၣ်ခီဖျိ သူဝဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢ အမၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ် လီၤဂာ်ဒ် ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ တဒူၣ်အသိးလီၤ. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်, အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဒီးအမိၢ်လီၤ.—မးသဲ ၁၂:၄၈-၅၀.
၁၀. ဒ်စီၤပီလူးမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤအသိး အဝဲမၤဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၀ ဆိကမိၣ်ကွၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတဖၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးန့ၣ် လီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး ဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. တၢ်မၢဖိပီလူး မ့ၢ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒီးမၤတၢ်ဆူၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲပာ်လီၤ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ် ဒီးသးစီဆှံထိးဘၣ်အီၤ ဒ်သိးကတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ ကွၢ်လိယၤဒ် ယကွၢ်လိခရံာ်အသိးတက့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၁:၁) ဘၣ်တဘျီ စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “မ့မ့ၢ်ပမ့ၢ်ပှၤအသးစူၤ လၢသုကျါ ဒ်ပှၤကွၢ်ဖိ အံးက့ၤကွၢ်က့ၤ အဖိဒၣ်ဝဲအသိးလီၤ.” (၁ သ့းစၤလနံ ၂:၇) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဖဲအဝဲသ့ၣ် သူဝဲလံာ်စီဆှံ ဒီးမၤမုာ်ထီၣ် ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် တဲတၢ်ကပုာ်လုး ကဖီလီဖိလီၤ.
ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ်န့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤသ့ဒိၣ်မး (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၁) *
၁၁. တၢ်မနုၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢအမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤသ့န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်ဘၣ်န့ၣ်လဲၣ်.
၁၁ ထဲဒၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မၤမုာ်ထီၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤန့ၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ပဝဲခဲလၢာ် ပအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ပက ‘မၤမုာ်ထီၣ်လိာ်ပသး’ လီၤ. (၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁၈) လီၤဆီဒၣ်တၢ် ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် လၢအဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ်န့ၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤတဖၣ်သ့လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ထိၣ်သတြီၤလီၤအသးဒီး မိၢ်တဂၤလၢ အမၤမုာ်ထီၣ် အဖိခွါန့ၣ်လီၤ. (ယၡါယၤ ၆၆:၁၃) ဒီးလံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်လၢ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုးအဂ့ၢ် စ့ၢ်ကီးလီၤ. (ယိၤဘး ၄၂:၁၁) အဃိ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ဖဲယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဖၣ် မၤမုာ်ထီၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသူၣ်အုးသးအုးတဖၣ်အခါ အဝဲကသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ဒီးတဘျီတခီၣ် လၢတၢ်ခူသူၣ်အပူၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကမၢဝဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ နီၢ်သးတဂၤ မၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤလီၤ. *
ပမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤ ကသ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်
၁၂. ပတကြၢးမၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၂ ဖဲပမၤစၢၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အခါ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် တအဲၣ်ဒိးတဲသကိးဘၣ်န့ၣ် ပတကြၢးသံကွၢ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်. (၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁၁) မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပမၤစၢၤပှၤလၢ အလိၣ်ဘၣ် မ့တမ့ၢ် အအဲၣ်ဒိး တၢ်မၤစၢၤဒီးတၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤတဖၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးပမၤစၢၤ ပှၤဂၤကသ့အဂီၢ် ပကတဲသကိး ကျဲယဲၢ်ဘိလၢ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလီၤ.
၁၃. ဒ် ၁ စီၤပၤ ၁၉:၅-၈ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ယဟိဝၤယွၤ အမူခိၣ်ကလူးတဂၤ မၤတၢ်လၢ ဝံအ့ၤလံယၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပကွၢ်လိမၤဒိး မူခိၣ်ကလူးတဂၤအံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ မၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ အကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုးတဖၣ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ဖဲဝံအ့ၤလံယၤ ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးလၢ ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးမၤသံအီၤတဖၣ် အအိၣ်အခါ အဝဲအသးအဂံၢ်အဘါလီၤစၢ် တုၤဒၣ်လဲာ် အအဲၣ်ဒိးသံလီၤ. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤမူခိၣ်ကလူးလၢ အဂံၢ်ဆူၣ်ဘါဆူၣ်တဂၤ လၢကလဲၤအိၣ်သကိးဝဲ ဝံအ့ၤလံယၤလီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် မူခိၣ်ကလူးတဂၤအံၤ ဟ့ၣ်ဝံအ့ၤလံယၤ တၢ်လၢအလိၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဟ့ၣ်ဝဲ ဝံအ့ၤလံယၤ တၢ်အီၣ်ကိၢ်ကိၢ်တခွးဒီး လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ အဝဲမၢ ဝံအ့ၤလံယၤ အီၣ်တၢ်အီၣ်န့ၣ်လီၤ. (ဖး ၁ စီၤပၤ ၁၉:၅-၈ တက့ၢ်.) တၢ်အဒိအတဲာ်တခါအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တခါလၢ တဘျီတခီၣ် ပမ့ၢ်မၤန့ၢ်တၢ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ် ယိယိဖိတခါဒၣ်လဲာ် ကဲဘျုးလၢအဂီၢ်သ့လီၤ. ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါသ့ခီဖျိ ပမၤန့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်တမံၤမံၤ ဒ်သိးဒီး ပဖီဒုးအီၣ်အဝဲသ့ၣ်တၢ်အီၣ်, ဟ့ၣ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ဆံးဆံးဖိ မ့တမ့ၢ် ကွဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤလၢ ခးဖိတဘ့ၣ် သ့ဝဲလီၤ. မ့ၢ်တညီလၢပဂီၢ်လၢ ပကတဲသကိးတၢ်ဒီးပှၤတဂၤဂၤ လၢအဘၣ်ဃးဒီး အတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပသးအိၣ်အီၤသ့ခီဖျိ ပမၤတၢ်လၢ ကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဒ်န့ၣ် တမံၤမံၤသ့လီၤ.
၁၄. ပမၤလိန့ၢ်တၢ်မနုၤလၢ ဝံအ့ၤလံယၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိလဲၣ်.
၁၄ မၤစၢၤ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဂၤ ဒ်သိးအကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဘၣ် ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢ ဒီးတတူၢ်ဘၣ် တၢ်သးဘၣ်တံာ်တာ် တဂ့ၤအဂီၢ်တက့ၢ်. ဘၣ်ဃးဒီး ဝံအ့ၤလံယၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ အဂၤသ့ဒံးဝဲလီၤ. ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤ ဝံအ့ၤလံယၤလၢ တၢ်လီၤလိၢ်လီၤလးအပူၤ ဒ်သိးအဝဲကလဲၤတုၤလၢ ကစၢၢ်ဃိၤရ့းအဂီၢ်လီၤ. ဖဲတၢ်လီၢ်အဝဲန့ၣ်န့ၣ် လၢပျၢၤယဟိဝၤယွၤ မၤတ့ၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီး အပှၤကလုာ်တဖၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဝံအ့ၤလံယၤ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲကတူၢ်ဘၣ်လၢ အအိၣ်ယံၤဒီး ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးမၤသံအီၤန့ၣ်လီၤ. ပမၤလိဘၣ်တၢ်မနုၤ လၢတၢ်အဒိတခါအံၤန့ၣ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤမုာ်ထီၣ် ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဂၤန့ၣ် အဆိကတၢၢ် ပကဘၣ်မၤစၢၤအီၤဒ်သိး အဝဲကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဘၣ် ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသူၣ်အုးသးအုးတဂၤ မ့ၢ်တဲသကိးတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢဟံၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲအသးတဘၣ်တံာ်တာ်ဘၣ် ဒီးကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး အတဲသကိးတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ် တၢ်တဲသကိးတၢ်အဒၢးဖိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢ ပှၤအဂၤတနီၤန့ၣ် ကအဲၣ်ဒိးတဲတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်လီၤ.
ပမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤသ့ခီဖျိ ပဒိကနၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤအပူၤ, ဃ့ထုကဖၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤ ဒီးတဲတၢ်ကတိၤလၢ ကမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၅-၂၀) *
၁၅-၁၆. ဒ်သိး နကကဲထီၣ် ပှၤလၢအဒိကနၣ်တၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၁၅ ဒိကနၣ်တၢ်ဂ့ၤဂ့ၤတက့ၢ်. လံာ်စီဆှံဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲလၢ “မ်ပှၤနၢ်ဟူတၢ်ချ့သဒံး, ကတိၤတၢ်နီၢ်ကတုၤ, သးထီၣ်နီၢ်ကတုၤ ကိးဂၤဒဲးတက့ၢ်.” (ယၤကိာ် ၁:၁၉) မ့ၢ်ပမ့ၢ်ပှၤလၢ အဒိကနၣ်တၢ်ဂ့ၤဂ့ၤဧါ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ပကမ့ၢ်ပှၤလၢ အဒိကနၣ်န့ၢ်ပှၤဂၤဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ကွၢ် ပှၤလၢအတဲတၢ်ဒီးပှၤတဂၤအမဲာ် ဒီးတဘၣ်တဲ တၢ်နီတမံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးပကမ့ၢ် ပှၤလၢအဒိကနၣ်တၢ်ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤအါန့ၢ်အန့ၣ်လီၤ. အဒိ ဝံအ့ၤလံယၤတဲဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ အဝဲတူၢ်ဘၣ်တၢ် နးထဲလဲၣ် ဒီးယဟိဝၤယွၤဒိကနၣ်အီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ နၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ ဝံအ့ၤလံယၤပျံၤတၢ်, အတူၢ်ဘၣ်လၢ အအိၣ်သယုၢ်သညိထဲတဂၤ ဒီးအဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢ တၢ်လၢအမၤဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် အဘျုးတအိၣ်နီတမံၤဘၣ်လီၤ. အဃိ လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ယဟိဝၤယွၤမၤစၢၤအီၤ ဒ်သိးအဝဲမၤနၢၤကွံာ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဒိကနၣ်န့ၢ် ဝံအ့ၤလံယၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ.—၁ စီၤပၤ ၁၉:၉-၁၁, ၁၅-၁၈.
၁၆ ဖဲပဒိကနၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ လၢအတဲတၢ်ဒီးပှၤအခါ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤ ဒီးတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး ကသ့ဒ်လဲၣ်. တဘျီတခီၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်ကတိၤဖုၣ်ဖုၣ်ဖိလၢ အထုးန့ၢ်ပှၤသး သ့ဝဲလီၤ. အဒိ ပတဲဆၢက့ၤ အဝဲသ့ၣ် ဒ်အံၤသ့လီၤ. “နထံၣ်ဘၣ်တၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် ယသးတမုာ်ဘၣ်. ပှၤဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤတကြၢးရ့ဒီးအီၤ ဒ်န့ၣ်ဘၣ်.” တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိး နကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နနၢ်ပၢၢ် အဝဲသ့ၣ်တဲတၢ်အဂီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နသံကွၢ်အီၤ တၢ်သံကွၢ်တဖျၢၣ် မ့တမ့ၢ် ခံဖျၢၣ် လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ သ့ဝဲလီၤ. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ နဒိကနၣ် အဝဲသ့ၣ်အနီၢ်ကီၢ် ဒီးနဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးနကနၢ်ပၢၢ် အဝဲသ့ၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၃:၄, ၇.
၁၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤဒီး “ကတိၤတၢ်နီၢ်ကတုၤ” လဲၣ်.
၁၇ ပလီၢ်နသး ဒ်သိးနကဆဲး “ကတိၤတၢ်နီၢ်ကတုၤ” တက့ၢ်. ဖဲအဝဲသ့ၣ် တဲတၢ်အဆၢကတီၢ် တဘၣ်နုာ်လီၤတဲတၢ် ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်အဝဲသ့ၣ် မ့တမ့ၢ် ဘှီဘၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆိကမိၣ်တဂ့ၤ. အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤတက့ၢ်. ဖဲဝံအ့ၤလံယၤ တဲဘၣ်ယဟိဝၤယွၤ လၢအတၢ်တူၢ်ဘၣ်အခါ အဝဲအသူၣ်အုးသးအုး ဒိၣ်မးလီၤ. လၢခံန့ၣ် ဖဲယဟိဝၤယွၤ မၤမုာ်ထီၣ်အသးဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲတဲဘၣ်ကဒီး ယဟိဝၤယွၤလၢ အတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဒီးသူဝဲတၢ်ကတိၤ ဒ်အလီၢ်လီၢ်လီၤ. (၁ စီၤပၤ ၁၉:၉, ၁၀, ၁၃, ၁၄) ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိမနုၤလဲၣ်. တဘျီတခီၣ် ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုးတဂၤ ကအဲၣ်ဒိးတဲဘၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ် အါန့ၢ်ဒံးတဘျီလီၤ. ဒ်ယဟိဝၤယွၤအသိး ပအဲၣ်ဒိး ဒိကနၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်သူၣ်စူၤသးစူၤအပူၤလီၤ. လၢပကတဲဘၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ ကဘၣ်မၤဘၣ်လိာ်က့ၤ အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဒ်လဲၣ်အလီၢ် ပကဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးဒီး တၢ်သးကညီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်လီၤ.—၁ ပ့းတရူး ၃:၈.
၁၈. ဒ်သိး ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုးတဂၤ အသးကမုာ်ထီၣ်က့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ် ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒီးအီၤ ဒ်လဲၣ်.
၁၈ ဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်ဒီး ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုးတဂၤ လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤတက့ၢ်. ပှၤလၢအသူၣ်အုးသးအုးတဂၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢအတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ တကြၢးသုးဘူးအသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အဃိ အဝဲဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်တသ့ဘၣ်. ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးမၤမုာ်ထီၣ်အီၤန့ၣ် ပကဘၣ် ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဒီးအီၤ ဒီးကိးထီၣ်အမံၤလီၤ. ဒီးဖဲပဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒ်န့ၣ်အခါ ပကဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်အီၤ ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤတဖၣ် အဲၣ်အီၤထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပဃ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤ အခ့အပှၤလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဂၤအံၤ ဒ်သိးအသးကမုာ်ထီၣ်အဂီၢ်သ့လီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် အဝဲအသး မုာ်ထီၣ်က့ၤဝဲသ့လီၤ.—ယၤကိာ် ၅:၁၆.
၁၉. တချုးလၢ ပမၤစၢၤပှၤဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ပအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤဆိပသး ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၉ တဲတၢ်ကတိၤလၢ ကမၤဘျါဒီးကမၤမုာ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အသးတက့ၢ်. တချုးလၢ နတဲတၢ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ထံအီၤတက့ၢ်. ပမ့ၢ်တမၤဒ်န့ၣ်ဘၣ်န့ၣ် မၤဘၣ်ဒိပှၤဂၤအသးသ့လီၤ. မ့မ့ၢ် တၢ်ကတိၤလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်သးကညီၤန့ၣ် အမၤဘျါက့ၤတၢ်သ့လီၤ. (ကတိၤဒိ ၁၂:၁၈) အဃိ ဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နတဲတၢ်ကတိၤလၢ အပှဲၤဒီး တၢ်သးကညီၤ ဒီးအမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤ ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ကတိၤလၢ အကဲဘျုးဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ကထါ လံာ်စီဆှံန့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်.—ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၂.
၂၀. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတနီၤ လၢအဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤန့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ် ဒီးပအဲၣ်ဒိး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၀ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတနီၤ လၢအဘၣ်တၢ်မၤတရီတပါအီၤန့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢ, အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်ဘၣ်, တလီၤအဲၣ်လီၤကွံဘၣ် ဒီးပှၤတကြၢးအဲၣ်အီၤဘၣ်. တၢ်ထံၣ်ဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ထံၣ်လၢ အကမၣ်ဖးဒိၣ်လီၤ. အဃိ သူလံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ် ဒီးမၤစၢၤအီၤဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ကသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်အဝဲသ့ၣ် ထဲလဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “ လံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ် လၢအမၤမုာ်ထီၣ်ပသး” တက့ၢ်.) ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ ဖဲဝံဒၤနံးယ့လး အသးဂံၢ်ဘါလီၤစၢ် ဒီးအသူၣ်အုးသးအုးအခါ မူခိၣ်ကလူးတဂၤ မၤမုာ်ထီၣ်အီၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးလၢ ဝံဒၤနံးယ့လး ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လီၤ. (ဒၤနံးယ့လး ၁၀:၂, ၁၁, ၁၉) ဒ်န့ၣ်အသိး ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢအသူၣ်အုးသးအုးတဖၣ်န့ၣ် အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ.
၂၁. ပှၤမၤတၢ်ကမၣ် လၢအတပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ် ဒီးပကြၢးပာ်လီၤပသးလၢ ပကမၤတၢ်မနုၤလၢ ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဖၣ်အဂီၢ်လဲၣ်.
၂၁ ဖဲပမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤဂၤအခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ် အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ဒီးပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ယွၤလၢအမၤတၢ် တီတီလိၤလိၤလီၤ. ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဖၣ်န့ၣ် ပှၤဂၤမ့ၢ်တသ့ၣ်ညါသနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ် ကိးဂၤဒဲးလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်တၢ်ခဲလၢာ် ဒီးအဝဲကစံၣ်ညီၣ်ဝဲ ပှၤမၤတၢ်ကမၣ်လၢ အတပီၢ်ယၢ်လီၤအသးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (၄ မိၤၡ့ ၁၄:၁၈) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မ်ပမၤတၢ်ကိးမံၤဒဲး ဒ်သိးပကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤတဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ပှၤလၢမုၣ်ကီၤလံၢ် ဒီးမုၣ်ကီၤလံၢ် အခ့အပှၤတဖၣ် မၤတရီတပါအီၤ ကိးဂၤဒဲးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဘျါက့ၤ အဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်အဃိ မၤမုာ်ထီၣ်ပသးဒိၣ်မးလီၤ. တယံာ်လၢၤဘၣ်န့ၣ် တၢ်မၤအသးလၢ အလီၤသူၣ်အုးသးအုး ဒ်န့ၣ်တဖၣ် တဟဲက့ၤနုာ်လီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အသးပူၤ ဒီးအတၢ်ဆိကမိၣ်အပူၤ နီတဘျီလၢၤဘၣ်.—ယၡါယၤ ၆၅:၁၇.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၀၉ အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးလၢ သးဒီဖျၢၣ်
^ လံာ်အဆၢ. 5 ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါအီၤ လၢအနီၢ်ဆံးခါန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကတူၢ်ဘၣ်ဒံး တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ အနံၣ်တဖၣ်အနံၣ်လီၤ. တၢ်မၤလိတခါအံၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်, မတၤတဖၣ် မၤမုာ်ထီၣ်အဝဲသ့ၣ် သ့လဲၣ်. ဒီးပကတဲသကိး ကျဲတနီၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပမၤမုာ်ထီၣ် အဝဲသ့ၣ် ကသ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 11 ပှၤလၢအဘၣ် တၢ်မၤတရီတပါတ့ၢ်အီၤတဂၤ မ့ၢ်အကြၢးလဲၤထံၣ်လိာ်အသးဒီး ကသံၣ်သရၣ်ဧါ, တကြၢးလဲၤဧါန့ၣ် အဝဲကဆၢတဲာ်ဝဲလၢ အနီၢ်ကစၢ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 76 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဂၤ မၤမုာ်ထီၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသူၣ်အုးသးအုးတဂၤအသး.
^ လံာ်အဆၢ. 78 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ခံဂၤ လဲၤအိၣ်သကိးဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အသူၣ်အုးသးအုးတဂၤ, ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤအံၤ ကွဲမုာ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဂၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.
