Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Nkhani Yakupfunza 20

Momwe Tingatsangalazire Omwe Adapswithidwa

Momwe Tingatsangalazire Omwe Adapswithidwa

‘Mulungu wa mtsangalazo wense . . . ambatitsangalaza pa matsautso yathu yense.’—2 WAKOLINTO 1:3, 4.

NYIMBO 134 Wana ni Mphaso Yakucokera kwa Mulungu

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1-2. (a) Kodi n’ciyani comwe cinkulatiza kuti wanthu mwacibadwa ambafuna kutsangalazidwa na kutsangalaza winango? (b) Thangwe ranyi wana winango ambasunama?

MUNTHU ali-wense ambafuna kutsangalazidwa na kutsangalaza winango. Mwa ciratizo, mwana akagwa pakusenzeka acicoka cironda pa bondo, ambathamangira mai ayai pai wace ankulira. N’cadidi kuti abereki wacewo angapoze lini cirondaco, koma angamutsangalaze. Pinango iwo angamubvunze kuti awauze bzomwe bzacitika, kumupukuta misozi, kumuuza mafala yabwino na kumuikha mankhwala pacirondapo. Akacita bzimwebzi, mwanayo anganyamale aciyenda pomwe kukasenzeka. Na kupita kwa nthawe cirondaco cimbapola.

2 Nthawe zinango, wana ambasunama kwene-kwene akacitiridwa bzinthu bzakuipa. Wana winango ambapswithidwa. Mwa ciratizo, winango angapswithidwe kabodzi ayai kazinji kense. Tsono bziribe basa kuti mwanayo bzidamucitikira kangasi, koma cadidi n’cakuti iye ambasunama kwene-kwene ndipo ambayebwa lini. Nthawe zinango, nyakupswitha mwanayo ambaphatidwa acipasidwa cirango. Ndipo kwa winango, bzimbawoneka ninga kuti alibe kupasidwa cirango cakuthemera. Napo nyakupswithayo acilangidwa pa nthawe imweyoletu, mwana wakupswithidwayo akakula ambapitiriza kubonera na bzomwe bzidamucitikirabzo.

3. Mwakubverana na cinembo ca 2 Wakolinto 1:3, 4, kodi cakulinga ca Yahova n’ciponi, ndipo ni mibvunzo iponi yomwe tingakhale nayo?

3 Kodi tingathandize tani m’bale ayai mpfumakazi ya m’gwere yomwe inkupitiriza kubonera m’makumbukidwe thangwe idapswithidwa pomwe ikhali mwana? (Werengani 2 Wakolinto 1:3, 4. *) Kulewa cadidi, Yahova ambafuna kuti mabira yace yambatsangalazidwe na kucitiridwa bzinthu mwalufoyi. Tsapano mbatiwoneni mitawiro ya mibvunzo mitatu iyi: (1) Thangwe ranyi omwe adapswithidwa pomwe akhali mwana an’funika kutsangalazidwa? (2) Kodi ni mbani omwe angawatsangalaze? (3) Kodi tingawatsangalaze tani?

THANGWE RANYI KUTSANGALAZA WINANGO N’KWAKUFUNIKA?

4-5. (a) Thangwe ranyi tin’funika kumbadziwa kuti wana mbakusiyana na acikulire? (b) Kodi n’ciyani comwe cingacitike mwana akapswithidwa?

4 Acikulire winango omwe adapswithidwa m’mbuyomu pomwe akhali mwana, ambafunambo kutsangalazidwa. Thangwe ranyi? Kuti tibvesese thangwe race, cakuyamba tin’funika kudziwa kuti wana mbakusiyana kwene-kwene na acikulire. Momwe mwana ambatokonyedwera akacitiridwa bzinthu bzakuipa, bzingakhale bzakusiyana na momwe munthu wacikulire angatokonyedwere. Mbatiwoneni bziratizo pa nkhani imweyi.

5 Wana ambafunika kukhala pa uxamwali bwakulimba na kukhulupira wale omwe ambawalera na kuwasamalira. Ndipo omwe ambasamalira wana akambabverana na wanawo, ambacitisa kuti wanawo awakhulupire, kubzibva kukhala wakukhotcerereka ndipo ambakhulupira wense omwe ambawafuna. (Psalymo 22:9) Koma bzakupasa nsisi mpsakuti, kawiri-kawiri wana ambapswithidwa na acibale ayai axamwali wa acibale wawo. Ndipo wana omwe ambacitiridwa bzinthu bzimwebzi ambaneseka kukhulupira wanthu winango kwa magole mazinji.

6. Thangwe ranyi kupswitha mwana ni pikado ikulu kwene-kwene?

6 Wana angakwanise lini kubzikhotcerera, ndipo kupswitha wanawo ni pikado ikulu kwene-kwene. Munthu akagona na mwana mwakucita kumungingimiza, pomwe mwanayo akanati wakhuma mwakuthupi na m’makumbukidwe, mwanayo ambadzagumana na mabvuto makulu. Wana omwe ambapswithidwa ambakhala na makumbukidwe yakuipa pa nkhani yakugonana, ambabziwona kukhala wakusaya kufunika ndipo ambakhulupira lini munthu ali-wense omwe ambacita nawo nsansa.

7. (a) Thangwe ranyi bzimbakhala bzakusaya kunesa munthu kupumpsa mwana, ndipo ambamuuza bzinthu bziponi? (b) Kodi bzakutewera bzace bzimbakhala bziponi?

7 Wana ambakhala alibe luso lakukumbuka bwino ayai lakutcenkha ngozi ninga momwe acikulire ambacitira. (1 Wakolinto 13:11) Ndipopa bziribe kunesa kuna munthu wacikulire kupumpsa mwana kuti amupswithe. Wanthu omwe ambapswitha wana ambauza wanawo bzinthu bzakunama, mwa ciratizo, ambapasa mulandu mwanayo wakuti acita kufuna yekha, ambamuuza kuti aleke kuzimbula bzomwe bzacitikabzo thangwe palibe munthu ali-wense omwe an’dzamukhulupira ne kumuthandiza akadziwa bza nkhaniyo, ndipo ambamuuzambo kuti acikulire na wana akagonana, bzimbalatiza kuti ambafunana. Kunama kumweku kumbadzonga luso lakukumbuka la mwanayo ndipo pambatenga nthawe itali kuti abvesese kuti akhanamizidwa. Bzimwebzi bzingacitise mwanayo kukula na makumbukidwe yakubziwona kuti alibe basa, wakusaya kufunika ndipo an’themera lini lufoyi ne kutsangalazidwa.

8. Thangwe ranyi timbatsimikiza kuti Yahova ambatsangalaza anyakusunama?

8 Wanthu omwe adapswithidwa ambasunama kwa magole mazinji. Kulewa cadidi ciwembo cimweci ni pikado ikulu kwene-kwene! Ndipo bzimwebzi ni umboni bomwe bunkulatiza kuti tinkukhala mu nsiku zakumalizira, nthawe yomwe wanthu azinji mbakusaya kufuna ‘abale wawo’ ndipo ‘wanthu wakuipa na wacinyengo’ ankupitiriza kuipiratu. (2  Timotio 3:1-5, 13) Njira zomwe Sathani ambaphatisa basazi n’zakuipa kwene-kwene, ndipo bzimbakhala bzakupasa nsisi wanthu akambacita bzomwe Sathaniyo ambafuna. Napo bziri tenepo, Yahova ana mphanvu kwene-kwene kuposa Sathani pabodzi na wale omwe ambacita kufuna kwa Sathaniyo. Yahova ambawona bzense bzomwe Sathani ambacita. Ndipopa timbatsimikiza na mtima wense kuti Yahova ambadziwa kubonera kwathu, ndipo iye angatipase mtsangalazo omwe tikufunikira. Tenepo, ndife wakusimbidwa thangwe ra kutumikira ‘Mulungu wa mtsangalazo wense, omwe ambatitsangalaza pa matsautso yathu yense, kuti tikwanise kutsangalazambo winango omwe ali pa matsautso ya mtundu uli-wense thangwe ife tatsangalazidwa na Mulungu.’ (2 Wakolinto 1:3, 4) Kodi ni mbani omwe Yahova ambaphatisa basa kuti atitsangalaze?

KODI NI MBANI OMWE ANGATSANGALAZE OMWE ADAPSWITHIDWA?

9. Mwakubverana na mafala ya Mambo Davide ya pa Psalymo 27:10, kodi n’ciyani comwe Yahova ambacita kwa wale omwe ambasiyidwa na wanthu wa m’banja mwawo?

9 Wale omwe adapswithidwa ayai alibe kukhotcereredwa na abereki wawo kwa wanthu omwe ambapswitha wana ayai pinango adapswithidwa na omwe ambawadziwa, ambafunika kutsangalazidwa. Mambo Davide akhadziwa kuti tikakhulupira Yahova nthawe zense an’dzatitsangalaza. (Werengani Psalymo 27:10. *) Davide akhana citsimikizo cense cakuti Yahova an’dzakhala Baba kwa wale omwe anisiyidwa na wanthu wa m’banja mwawo. Kodi Yahova ambacita tani bzimwebzo? Iye ambaphatisa basa atumiki wace wakukhulupirika. Ndipopa abale na mpfumakazi zathu za m’gwere ziri ninga wanthu wa m’banja lathu. Mwa ciratizo, Jezu adalewa kuti wale omwe akhanamata naye Yahova, akhali abale, mpfumakazi na mai wace.—Mateu 12:48-50.

10. Kodi ni mafala yaponi yomwe mpostolo Paulo adayafotokoza pakulewa bza basa lace ninga mkulu wa gwere?

10 Kumbukirani bza ciphatano ca abale wa m’gwere. Mpostolo Paulo akhali mkulu wa gwere omwe akhaphata basa na nyongo na mwakukhulupirika. Ndipopa iye ni ciratizo cabwino, ndipo adafuliziridwa kuti auze winango kuti amutewezere ninga momwe iye akhatewezerera Kristu. (1 Wakolinto 11:1) Kumbukirani mafala yomwe Paulo adafotokoza pakulewa bza basa lace ninga mkulu wa gwere, iye adati: ‘Tidakhala wakudeka mtima pakati panu, ninga momwe mai wakumamisa ambacitira akambasamalira wana wace.’ (1 Watesalonika 2:7) Mpsibodzi-bodzimbo na akulu wa gwere nsiku zino, iwo an’funika kukhala wakudeka mtima, kulewalewa mafala yabwino akambaphatisa basa Bibliya kuti atsangalaze omwe ankufunikira thandizo.

Mpfumakazi Zacikristau zomwe n’zakukhwima mwauzimu, kawiri-kawiri zimbathandiza kwene-kwene pakutsangalaza winango (Onani ndime 11) *

11. Kodi n’ciyani comwe cinkulatiza kuti ni akulu lini okha wa gwere omwe an’funika kumbatsangalaza winango?

11 Kodi ni akulu okha wa gwere omwe an’funika kumbatsangalaza omwe adapswithidwa? Ne. Tensenefe tina udindo bwa kupitiriza ‘kumbalimbisana.’ (1  Watesalonika 4:18) Mwa ciratizo, mpfumakazi Zacikristau zomwe n’zakukhwima mwauzimu zingathandize mpfumakazi zomwe zinkufunika kutsangalazidwa. Mpsakubveka kuti Yahova adabzindendemezera na mai omwe ambatsangalaza mwana wace pomwe iye adafotokoza bza mtsangalazo omwe ambaphatisa basa kuti atsangalaze wale omwe akubonera. (Zaiya 66:13) Ndipo m’Bibliya muna bziratizo bza akazi omwe adatsangalaza anyakusunama. (Djobi 42:11) Nsiku zino, Yahova ambakomedwa kwene-kwene akambawona akazi Wacikristau ankutsangalaza mpfumakazi zinzawo zomwe zidasunama. Nthawe zinango, akulu awiri ayai m’bodzi angakumbire mpfumakazi yakukhwima mwauzimu kuti ithandize mpfumakazi yomwe inkubonera m’makumbukidwe thangwe idapswithidwa. *

KODI TINGATSANGALAZE TANI WINANGO?

12. Kodi tin’funika kutcenkha kucita ciyani?

12 Kulewa cadidi, tikambathandiza abale na mpfumakazi zathu, tin’funika lini kumbawabvunza kuti atiuze bzinthu bzomwe ni cinsinsi cawo. (1 Watesalonika 4:11) Penu bziri tenepo, tsono tingathandize tani wale omwe ankufunikira thandizo na mtsangalazo? Tsapano mbatiwoneni njira zixanu zomwe tingapfunze m’Bibliya kuti tikwanise kuthandiza winango.

13. Mwakubverana na cinembo ca 1 Wamambo 19:5-8, kodi n’ciyani comwe anjo wa Yahova adacita kwa Eliya, ndipo tingatewezerembo tani anjoyo?

13 Citani ciri-cense kuti muthandize omwe ankubonera. Pomwe mpolofeta Eliya adapulumuka kwa wanthu omwe akhafuna kumupha, iye adasunama kwene-kwene mpaka adawona kuti kufa kuli bwino. Yahova adatumiza anjo wamphanvu kuti akamutsangalaze. Pomwe anjoyo adafika, adamupasa thandizo lomwe akhafunikira pa nthawe imweyo. Adamupasa cakudya cizinji ndipo adamulimbisa kuti adye. (Werengani 1 Wamambo 19:5-8. *) Nkhani imweyi inkutipfunzisa cadidi cakuti: Nthawe zinango cinthu cakucepa comwe tingacitire munthu mwakudeka mtima, cingamuthandize kwene-kwene pa moyo wace. Ndipo tingalatize kuti timbafuna abale na mpfumakazi zathu zomwe zinkubonera mwakuwacitira bzinthu ninga, kuwaphikira cakudya, kuwapasa mphaso ayai kuwanembera tsamba lakuwatsangalaza. Penu bzinkutinesa kulewa mafala yomwe yangatsangalaze munthu omwe ankubonera, tingalatize kuti tinaye thupo mwa kucita bzinthu bzomwe bzalewedwabzi.

14. Kodi tinkupfunza ciyani na bzomwe bzidacitika na Eliya?

14 Citisani anyakusunama kubzibva kukhala wakukhotcerereka na wakutsangalazidwa. Pana cinthu cinango comwe tingapfunze na bzomwe bzidacitika na Eliya. Yahova mwakudabwisa adapasa mpolofetayu thandizo lomwe akhafunikira kuti akwanise kufamba mtantho utali wakuyenda ku phiri la Horebe. Tenepo bzinkuwoneka kuti Eliya adabzibva kukhala wakukhotcerereka pakufamba mtantho umweyu thangwe ra kukumbukira mpangano omwe Yahova adacita na wanthu wace wakale. Ndipo akhabzibvambo kuti akhali patali na wanthu omwe akhafuna kumupha wale. Kodi tikupfunza ciyani na ciratizoci? Tikupfunza kuti tikafuna kutsangalaza wanthu omwe apswithidwa, cakuyamba tin’funika kuwathandiza kuti abzibve kukhala wakukhotcerereka. Mwa ciratizo, akulu wa gwere an’funika kudziwa kuti mpfumakazi yomwe idasunama thangwe rakuti idapswithidwa ingabzibve kukhala yakukhotcerereka na yakutsudzuka kuceza nawo kumui kwace mbuto mwakuceza nayo ku Nyumba ya Umambo. Koma winango angakhale wakutsudzuka kuceza nawo m’Nyumba ya Umambomo.

Tingalimbise munthu omwe wasunama mwa kumutetekera mwakupirira, kumupembera na kusankhula mafala yabwino yomwe yangamutsangalaze (Onani ndime 15-20) *

15-16. Kodi kukhala mtetekeri wabwino kumbathandauza ciyani?

15 Khalani mtetekeri wabwino. Bibliya limbapereka malango yakubveka bwino aya: ‘Munthu ali-wense akhale wakufulumiza kubva, wakucedwa kulewa-lewa.’ (Tiyago 1:19) Kodi ifepano ndife mtetekeri wabwino? Pinango tingakumbuke kuti kukhala mtetekeri wabwino ni kunyang’anisa munthu munango na kusaya kulewa cinthu ciri-cense pomwe ankulewalewa. Koma kulewa cadidi, kukhala mtetekeri wabwino kumbaphatanidza bzinthu bzizinji. Mwa ciratizo, Eliya adauza Yahova bzomwe bzikhali mu mtima mwace, ndipo Yahovayo adamutetekera. Yahova adabvesesa kuti Eliya akhana mantha, akhabzibva kuti akhali yekha ndipo akhawona kuti basa lense lomwe akhacita likhali lapezi-pezi. Tsono mwalufoyi Yahova adamuthandiza kucinja makumbukidwe yace yakuphonyekayo. Bzimwebzi bzinkulatiza kuti Yahova adakhala mtetekeri wabwino kwa Eliya.—1 Wamambo 19:9-11, 15-18.

16 Kodi tingalatize tani nsisi na lufoyi tikambatetekera abale na mpfumakazi zathu zikambalewalewa? Nthawe zinango, mafala yakucepa yakulimbisa yangalatize momwe tinkubvera na bvuto la m’baleyo. Pinango mungalewe kuti: “Bzomwe bzidakucitikiranibzi bzinkundiwawa kwene-kwene! Palibe mwana omwe angafunikire kucitidwa bzimwebzi!” Pinango mungabvunze mbvunzo ubodzi ayai miwiri kuti mubvesese momwe xamwali wanuyo ankubvera. Pinango mungamubvunze kuti: “Kodi mungafune kundithandiza kubvesesa bzomwe mukufuna kulewa? ayai “Pomwe imwepo mudalewa bzimwebzi, ndidabvesesadi thandauzo lace . . . Kodi ndibzo bzomwe mukhafuna kulewa?” Mafala ya lufoyi ninga yamweya yangacitise munthu omwe munkumutetekera, kutsimikiza kuti munkubvesesa bzomwe ankulewa.—1 Wakolinto 13:4, 7.

17. Thangwe ranyi tin’funika kukhala wakupirira na ‘wakucedwa kulewa-lewa’?

17 Munthu akambafotokoza nkhani tin’funika kumbacedwa ‘kulewa-lewa.’ Tin’funika lini kumugwata mafala na cakulinga cakufuna kumupasa malango ne kugaza makumbukidwe yace. Ndipo tin’funikambo kupirira! Mwa ciratizo, pomwe Eliya adauza Yahova bzomwe akhabva mu mtima mwace, iye akhadasunama ndipo akhalewalewa mwakupasa nsisi kwene-kwene. Na kupita kwa nthawe, pambuyo pa Yahova kumulimbisa, Eliyayo adadzalewa pomwe makumbukidwe yace mwakuphatisa basa mafala mabodzi-bodziyo. (1 Wamambo 19:9, 10, 13, 14) Kodi tinkupfunza ciyani na ciratizoci? Tikupfunza kuti nthawe zinango, wanthu omwe adasunama ambafuna kufotokoza bza mu mtima mwawo kazinji kense. Tenepo, ninga Yahova, tin’funika kumbawatetekera mwakupirira. Ndipo m’mbuto mwakuthamangira kuwauza bzomwe angacite kuti amalise mabvuto yawo, tin’funika kumbawabvera nsisi na kuwadekera mtima.—1 Pedru 3:8.

18. Thangwe ranyi kupembera munthu omwe ankugumana na mabvuto, kumbamutsangalaza?

18 Mbapemberani omwe adasunama. Munthu wakusunama angabzibve kuti an’kwanisa lini kupemba. Ndipo angabzibvembo kuti an’themera lini kufenderera Yahova. Njira ibodzi yomwe ingatithandize kuti timutsangalaze ni kupemba pabodzi na iye, ndipo mu mpembomo tigume dzina lace. Tingauzembo Yahova momwe ifepano, abale na mpfumakazi za m’gwere zimbafunira munthu wakusunamayo. Ndipo tingauzembo Yahova kuti athandize mtumiki wace wakufunikayo kuti agwe nfuwa acitsangalazidwa. Mipembo imweyi imbatsangalaza kwene-kwene anyakusunama.—Tiyago 5:16.

19. Kodi n’ciyani comwe cingakuthandizeni kukhala wakukonzeka kuti mutsangalaze anyakusunama?

19 Mbasankhulani mafala yakulimbisa na yakutsangalaza. Mukanati kulewalewa, cakuyamba kumbukirani momwe mungatsangalazire munthuyo. Tcenkhani kulewa mafala yomwe yangacitise kuti bvuto lacero lithumizirike. Koma mbalewani mafala yabwino yomwe yangamulimbise. (Mimwani 12:18) Tenepo mukanati kuyamba kutsangalaza munthuyo, cakuyamba mun’funika kupemba kwa Yahova kuti akuthandizeni kuphatisa basa mafala yabwino, yakutsangalaza na yakulimbisa. Lekani kuyebwa kuti mafala yabwino yomwe yangakuthadizeni yambagumanika m’Fala la Yahova.—Wahebereu 4:12.

20.Kodi n’ciyani comwe abale na mpfumakazi omwe adapswithidwa m’mbuyomu ambakumbukira, ndipo tin’funika kuwathandiza kudziwa ciyani?

20 Abale winango pabodzi na mpfumakazi zomwe zidapswithidwa m’mbuyomu ambabziwona kuti mbakunyansa, wapezi-pezi na wakusaya kufunika. Makumbukidwe yamweya njakuphonyeka. Tenepo tin’funika kumbaphatisa basa Bibliya kuti timbawakumbuse kuti Yahova ambawafuna kwene-kwene. (Onani kwadru yakuti “Mtsangalazo Wakucokera m’Bzinembo.”) Kumbukirani momwe anjo munango adalimbisira mwakudeka mtima mpolofeta Danyeri pa nthawe yomwe akhadatepa na kusunama. Yahova adacita bzimwebzo kuti alatize kuna mtumiki waceyo kuti akhamufuna kwene-kwene. (Danyeri 10:2, 11, 19) Mpsibodzi-bodzimbo, abale na mpfumakazi zathu zomwe zidasunama thangwe ra mabvuto yomwe ankugumana nayo pa moyo wawo mbakufunika kwene-kwene kwa Yahova!

21. Kodi n’ciyani cin’dzacitikira wense omwe ambacita bzinthu bzakuipa koma akukungula lini, ndipo n’ciyani comwe tensenefe tin’funika kucita kwa omwe adapswithidwa?

21 Tikambatsangalaza winango, tin’funika kumbawathandiza kukumbukira kuti Yahova ambawafuna kwene-kwene. Ndipo tin’funika lini kuyebwa kuti Yahova ni Mulungu wacirungamo. Iye ambadziwa munthu ali-wense omwe adapswithidwa, napo wanthu winango angawadziwe lini. Yahova ambawona bzense, ndipo an’dzapfudza anyakusaya kukungula wense omwe ambapswitha wana. (Mirewengo 14:18) Koma nthaweyo ikanati kufika, mbaticiteni ciri-cense kuti tilatize lufoyi lathu kwa wale omwe adapswithidwa. Tenepo, mpsakutsangalaza kwene-kwene kudziwa kuti Yahova an’dzalimbisa wense omwe adapswithidwa m’dziko lakuipa la Sathaniri! Ndipo tsapanopapa, bzinthu bzense bzakuipa bzin’dzakumbukiridwa lini pomwe.—Zaiya 65:17.

NYIMBO 109 Lufoyi Lamphanvu Lakucokera mu Mtima

^ ndi. 5 Wale omwe adapswithidwa pomwe akhali mwana angafunike kupirira mabvuto mazinji, napo papite magole kucokera pomwe bzimwebzo bzidacitika. Nkhani ino in’tithandiza kubvesesa thangwe race. Tiniwona omwe ana udindo bwakutsangalaza wanthu amwewa. Pakumalizira, tiniwonambo njira zakusiyana-siyana zomwe zingatithandize momwe tingawatsangalazire.

^ ndi. 3 2 Wakolinto 1:3 Atumbizidwe Mulungu na Baba wa Mbuya wathu Jezu Kristu, Baba wa nsisi zikulu na Mulungu wa mtsangalazo wense, 4 omwe ambatitsangalaza pa matsautso yathu yense, kuti tikwanise kutsangalazambo winango omwe ali pa matsautso ya mtundu uli-wense thangwe ife tatsangalazidwa na Mulungu.

^ ndi. 9 Psalymo 27:10 Napo pai wangu na mai wangu acindisiya, Yahova an’dzandisamalira.

^ ndi. 11 Munthu omwe wapswithidwa angabzisankhulire yekha thandizo la mankhwala.

^ ndi. 13 1 Wamambo 19:5 Pakumalizira iye adagona pa tsinde la muti ule. Tsono anjo m’bodzi adamukhuya, acimuuza kuti: “Muka udye.” 6 Pomwe iye adanyang’anisa, ku msolo kwace kukhana mkate pa minyala yakuthuma na ka mtsuko ka madzi. Ndipo iye adayamba kudya na kumwa, acigona pomwe. 7 Patsogolo pace, anjo wa Yahova ule adabwera pomwe kaciwiri, ndipo adamukhuya, aciti: “Muka udye, thangwe ulendo bwakobu n’butali kwene-kwene.” 8 Iye adamuka, ndipo adadya, acimwa. Ndipo na mphanvu ya cakudya cimweco adafamba nsiku makumanai usiku na masikati mpaka pa phiri la Mulungu wacadidi, ku Horebe.

^ ndi. 79 BZOMWE BZINKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI:Mpfumakazi yakukhwima mwauzimu inkutsangalaza mpfumakazi yomwe yasunama.

^ ndi. 81 BZOMWE BZINKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Akulu awiri wa gwere akuzungira mpfumakazi yomwe yasunama. Tsono mpfumakaziyo yacemera mpfumakazi inango yakukhwima mwauzimu kuti ikhalembo pamacezayo