Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

YACHAI 20

Llaquichishcacunata ayudashunchij

Llaquichishcacunata ayudashunchij

“Diosmi tucui ñucanchij llaquicunapipish cushichin” (2 CORINTIOS 1:3, 4).

CANTO 134 Huahuacunaca Dios cushca regalomi

CAITAMI YACHASHUN *

1, 2. a) Shuj huahua urmashpa chugririjpica yaya mamaca ¿imatataj rurancuna? b) Yaya mamaca ¿imamantataj urmashca huahuataca ayudancuna? c) Huaquin huahuacunaca ¿ima jatun llaquitataj charishcacuna?

CAITA yuyashun. Shuj huahua urmashpa sanpicuna chugririshpaca paipaj yaya o mama ayudachunmi huacaihuan mashcan. Chugririshcata mana chai rato anchuchi tucushpapish cꞌuyaihuanmi yaya mamaca huahuata inquitan. Paicunaca, huahuata marcashpami, ¿imataj tucurcangui? nishpa huiquita pꞌichancuna. Huahuapaj chugritapishmi jambincuna. Yaya mama chashna rurajpimi huahuaca huacanata saquishpa cutin pugllanaman rin. Punllacuna pasajpicarin huahuapaj sanpicunaca cutinmi alliyanga. Cai ejemplota ricushpami tucuicuna ñucanchijta cushichichun, shujtajcunata cushichingapaj rurashca cashcata intindinchij.

2 Shinapish huaquin huahuacunaca jatun llaquicunatami charishcacuna. Paicunataca shuj cutin o achca cutinmi millai gentecunaca violashcacuna. Huahuata violajta autoridadcuna carcelpi churashca cajpipish huahuaca achca huatacunatami dimastij llaquilla sintiringa.

3. a) ¿2 Corintios 1:3, 4-pica Jehová Diosmantaca imatataj yachachin? b) ¿Ima tapuicunamantataj yachagrinchij?

3 Uchillapi violashcacunaca llaquillami sintirincuna. Pero ñaupajman catingapajca ¿imatataj rurana can? (2 Corintios 1:3, 4-ta liyipai). Jehová Diosca paita sirvijcunataca cꞌuyaihuanmi ayudasha nin. Chaimantami cunanca quimsa tapuicunata ricugrinchij: ¿Uchillapi violashcacunaca imamantataj ayudata minishtincuna? ¿Picunallataj paicunata ayudai tucuncuna? ¿Paicunata ayudangapajca imatataj rurana canchij?

LLAQUILLA CAJCUNACA CUSHICHICHUNMI MINISHTINCUNA

4, 5. a) Uchillapi llaquichishcacunaca huatacuna pasajpipish ¿imamantataj ayudachun minishtincuna? b) ¿Violashca huahuacunapajca imataj sinchi can?

4 Uchillapi llaquichishcacunaca huatacuna pasajpipish llaquilla sintirishcamantami paicunata ayudachun minishtincuna. ¿Imamanta? Huahuacunaca mana jatuncuna shinachu can. Chaimantami pi llaquichijpica paicunaca ashtahuan llaquicunata charincuna.

5 Huahuacunaca shujtajcunapi confianatami yachancuna. Paicunapaj familiacunahuan, rijsishcacunahuan cashpaca tranquilomi sintirincuna (Salmo 22:9). Pero paicunapaj propio familiallataj o rijsishcacunallataj violajpica ña mana shujtajcunapi confiancunachu. Chaimantami huatacuna pasajpipish shujtajcunapi confianaca paicunapajca sinchi canga.

6. ¿Violashca huahuacunaca ima llaquicunatataj charincuna?

6 Huahuacunaca paicunallataj mana cuidari tucuncunachu. Violashca huahuacunaca achca llaquicunatami charincuna. Huahuaraj cajpi pi llaquichijpica huahuacunaca chayarinamantaca panda yuyaicunatami charingacuna. Shinallataj paicunaca imapaj mana valinichu nishpami yuyangacuna. Shujtajcunapipish ña mana confiangacunachu.

7. a) ¿Violajcunaca imamantataj huahuacunataca jahualla pandachincuna? b) ¿Violajcunaca imacunata nishpataj huahuacunata pandachincuna? c) ¿Chashna llullacunata crishpaca huahuacunaca ima shinataj sintirincuna?

7 Huahuacunaca ima alli cashcata ima mana alli cashcataca mana yachancunachu (1 Corintios 13:11). Chaimantami huahuacunata llaquichijcunaca jahualla pandachincuna. Por ejemplo, violajcunaca: “Canmi culpata charingui. Ama piman huillangui. Can huillajpica cantaca pi mana cringachu. Canhuan chayarishpaca canta cꞌuyashcatami ricuchini” nishpami llullancuna. Chai llullacunata crishpami huahuaca, “ñuca culpallamantatajmi llaqui tucurcani, pipish ñucata mana cꞌuyanchu” nishpa yuyanga. Pero jatunyashpaca chai llullacuna mana cierto cashcatami cuenta japinga.

8. ¿Llaquilla cajcunata Dios ayudanataca imamantataj crinchij?

8 Cunanca violashca huahuacuna imamanta llaquilla causacushcatami intindinchij. Cai mana alli ruraicunami huahuacunataca achca dañota rurashca. Tucuri punllacunapi causacushcamantami gentecunaca cꞌuyai illajcuna, millai umajcuna can (2 Timoteo 3:1-5, 13). Diablopish, paita catijcunapish gentecunataca achcatami llaquichishca. Pero Jehová Diosca paicunata yalli achca podertami charin. Diablo ñucanchijta llaquichicushcataca Diosca tucuitami ricucun. Chaimantami Dios ñucanchijta ayudanata crinchij. “Paica llaquij Yayami, tucuipi cushichij Diosmi. Paimi tucui ñucanchij llaquicunapipish cushichin. Shujtajcuna ima llaquipi cajpipish, Dios ñucanchijta cushichishca shinallataj cushichichunmi, ñucanchijtaca chashna cushichin” (2 Corintios 1:3, 4). Cunanca Jehová Dios ñucanchijta ima shina cushichishcata ricushun.

¿LLAQUILLA CAJCUNATACA PITAJ AYUDAI TUCUN?

9. Salmo 27:10-pica Yaya Diosmantaca ¿imatataj yachachin?

9 Maijan huahuacunataca yaya mamacuna mana cuidashcamantami violashcacuna. Huaquinpicarin rijsishcacunami huahuacunata violashcacuna. Cai huahuacuna jatunyashpaca achca llaquillami sintirincuna. Chaimantami pi animachun minishtincuna. Rey Davidca Jehová Dios tucuipi cushichij cashcatami yacharca (Salmo 27:10-ta liyipai). Paica familiacuna mana cuidajpipish Yaya Dios cuidanatami crirca. Congregacionpi huauqui panicunami ñucanchij familia shina can. Paicunatami Diosca ñucanchijta ayudachun churashca. Chaimantami Jesusca: ‘Ñuca Yayapaj munaita rurajcunaca ñuca huauqui, ñuca pani, ñuca mamami’ nirca (Mateo 12:48-50).

10. Apóstol Pabloca ¿huauqui panicunataca ima shinataj ayudaj carca?

10 Apóstol Pabloca Diosta alli sirvij cashcamantami alli ejemplota saquirca. Dios yuyaita cujpimi Pabloca: “Cristota ñuca catij shinallataj, ñucata ricushpa catichij” nirca (1 Corintios 11:1). Apóstol Pabloca congregacionpica alli ancianomi carca. Chaimantami paica: ‘Shuj mama paipaj quiquin huahuacunata cꞌuyashpa cuidaj shinami, cancunahuan cashpaca cꞌuyaihuan sumajta cuidarcanchij’ nirca (1 Tesalonicenses 2:7). Cunan punllacunapish ancianocunaca Bibliahuanmi llaquilla cajcunata cushichincuna.

Diosta alli sirvij panicunaca llaquilla caj panicunatami ayudana can. (Párrafo 11-ta ricui) *

11. ¿Ancianocunallachu llaquilla cajcunataca ayudana can?

11 Mana ancianocunallachu llaquilla cajcunataca ayudana can. Tucuicunami caishuj chaishuj cushichinacuna canchij (1 Tesalonicenses 4:18). Diosca: “Mama paipaj huahuata cushichij shinami, ñucapish cancunataca cushichisha” nircami (Isaías 66:13). Chashna nishpami Diosca huarmicunapish shujtajcunata animai tucushcata ricuchirca. Chaimantami Diosta alli sirvij panicunaca llaquilla caj panicunata ayudana can. Ñaupa tiempocunapipish huarmicunaca shujtajcunata cushichishpami ayudajcuna carca (Job 42:11). Jehová Diosca paita alli sirvij huarmicuna llaquilla caj huarmicunata ayudajpica cushillami sintirin. Huaquinpica ancianocuna shuj pani llaquilla cajta ricushpaca Diosta alli sirvij panitami paita ayudachun mañangacuna. *

¿IMA SHINATAJ AYUDASHUN?

12. ¿Shuj huauquita o panita ayudacushpaca imatataj mana rurana canchij?

12 Llaquilla cajcuna ima shina sintirishcata mana parlasha nijpica mana tapunachu canchij (1 Tesalonicenses 4:11). Paicunata ayudangapajca ¿imatataj rurana canchij? Pichca yuyaicunata ricushun.

13. a) 1 Reyes 19:5-8-pi nishca shinaca ¿shuj angelca ima shinataj Eliasta ayudarca? b) ¿Ima shinataj chai angelpaj ejemplota catina canchij?

13 Llaquilla cajcunata ayudashunchij. Profeta Eliasca paita huañuchisha nijpimi manchaimanta shujtaj ladoman rirca. Chaipi cashpaca pai solo cashcata yuyashcamantami huañusha nirca. Chaita ricushpami Jehová Diosca Eliasta animachun shuj angelta cacharca. Chai angelca ‘jatari, micuhuai’ nishpami Eliasmanca cunujlla micunata cararca (1 Reyes 19:5-8-ta liyipai). ¿Caica imatataj yachachin? Maijan huauqui o pani llaquilla cajta ricushpaca cꞌuyaihuanmi ayudana canchij. Por ejemplo, micunitatami carai tucunchij, o imallatapish regalai tucunchij. Chashnami paicunahuan mana parlai tucushpapish cꞌuyaita ricuchishun.

14. ¿Eliasmantaca imatataj ashtahuan yachanchij?

14 Llaquilla cajcuna tranquilo sintirichun ayudashunchij. Cutin Eliaspi yuyashun. Paica Horeb urcuman ringapajca achcatami purina carca. Jehová Dios fuerzata cujpimi chaiman chayarca. Elías manaraj huacharijpimi Diosca chai urcupi israelitacunahuan ari ninacushca carca. Chai urcuman chayashpaca ñucataca mana pi llaquichingachu nishpami Eliasca tranquilo sintirirca. Caimantaca ¿imatataj yachanchij? Llaquilla cajcunata animasha nishpaca puntapica tranquilo sintirichunmi ayudana canchij. Ancianocunaca cada huauqui panicuna mana igual cashcatami yuyarina can. Por ejemplo, shuj panica paipaj huasipimi mishqui yaquituta ubyashpa ancianocunahuanca tranquila parlanata munanga. Cutin shujtaj panica Tandanacuna Huasipimi ancianocunahuan parlanata munanga. Chaipimi paica tranquila sintiringa.

Llaquilla cajcunataca pacienciahuan uyashpa, paicunahuan Diosta mañashpa, cushichij shimicunata nishpa animashunchij. (Párrafos 15 al 20-ta ricui). *

15, 16. ¿Alli uyajcuna cangapajca imatataj rurana canchij?

15 Alli uyanata yachashunchij. Bibliapica: ‘Imatapish uyanataca alli uyaichij. Manaraj alli yuyarishpaca ama rimarichijchu’ ninmi (Santiago 1:19). Pi parlacujpica ¿imata mana nishpachu upalla saquirina canchij? Mana. Ashtahuanpish alli uyajcuna cangapajca Jehová Dios shinami rurana canchij. Eliashuan imata rurashcata ricushun. Elías ima shina sintirishcata parlajpica Diosca allimi uyarca. Alli uyashcamantami Diosca Elías manchaihuan cashcata, sololla sintirishcata cuenta japirca. Shinallataj imapaj mana sirvinichu nishpa yuyashcatami ricurca. Eliasta uyashca qꞌuipaca Diosca cꞌuyaihuanmi ama llaquilla sintirishpa catichun ayudarca. Chashnami Jehová Diosca Eliasta atento uyacushcata ricuchirca (1 Reyes 19:9-11, 15-18).

16 Llaquilla cajcunata uyacushpaca ¿ima shinataj cꞌuyaihuan ayudashun? Imatapish alli yuyashpami animana canchij. Por ejemplo, “can llaquilla cashcamantami ñucapish llaquilla sintirini. Huahuacunataca caitaca ni pi mana ruranachu can” nishpami animai tucunchij. Shinallataj paicuna imata nisha nishcata yachangapajca huaquin tapuicunatami rurana canchij. Cashna shina tapuicunata rurashpami alli uyajcuna cashcata, cꞌuyajcuna cashcata ricuchishun (1 Corintios 13:4, 7).

17. ¿Imamantataj pacienciahuan uyana canchij?

17 Shuj huauqui o pani ima shina sintirishcata parlacujpica mana interrumpinachu canchij. Shinallataj mana chai rato, caitami chaitami rurana cangui nishpa rimanachu canchij. Chaipaj randica pacienciahuan uyana canchij. Jehová Dios pacienciahuan uyajpimi Eliasca ima shina sintirishcata huillarca. Jehová paita sinchiyachishca qꞌuipapish cutinmi Eliasca ima shina sintirishcata huillarca (1 Reyes 19:9, 10, 13, 14). ¿Caimantaca imatataj yachanchij? Maijancunaca ima shina sintirishcataca cutin cutinmi parlanata munancuna. Chashna parlajpica Jehová Dios shinami pacienciahuan uyana canchij. Shinallataj caitami chaitami rurana cangui ninapaj randica cꞌuyaihuanmi ayudana canchij (1 Pedro 3:8).

18. ¿Llaquilla cajcunahuanca imamantataj Diosta mañana canchij?

18 Llaquilla cajcunahuan Diosta mañashunchij. Llaquilla caj huauqui panica Diostaca mana mañasha ningachu. Juchasapa cashcamantami Diosca ñucataca mana uyanga nishpachari yuyanga. Chaita ricushpaca paipaj shutita nombrashpami ishquindij Diosta mañana canchij. “Ñucapish, tucui huauqui panicunapishmi paitaca cꞌuyanchij. Cambaj cꞌuyashca sirvij tranquilo sintirichun ayudahuai” nishpami mañana canchij. Cashna shina mañashpami paicunata cushichishpa ayudashun (Santiago 5:16).

19. ¿Shujtajcunata cushichij shimicunahuan animangapajca imatataj rurana canchij?

19 Cushichij shimicunahuan animashunchij. Manaraj rimarishpa alli yuyashunchij. Mana alli yuyashpa parlashpaca llaquilla cajcunataca ashtahuanmi llaquichishun. Pero imatapish alli yuyashpa parlashpaca paicunatami cushichishun (Proverbios 12:18). Cushichij shimicunahuan parlangapajca Dios ayudachunmi mañana canchij. Shinallataj shujtajcunata ayudangapajca shuj versotami liyina canchij (Hebreos 4:12).

20. a) ¿Uchillapi violashcacunaca huaquinpica imatataj yuyancuna? b) ¿Llaquilla cajcunamanca imamantataj cushichij versocunata ricuchina canchij?

20 Uchillapi violashcacunaca huaquinpica: “Imapajpish mana valinichu, juchayujmi cani, pipish ñucataca mana cꞌuyanchu” nishpami yuyancuna. Pero mana chashnachu can. Bibliapi huaquin versocunata ricuchijpimi Jehová Diospaj valishca cashcata intindingacuna (“ Cushichij versocuna” nishca parteta ricui). Profeta Daniel fuerza illaj, llaquilla cajpimi Diosca shuj ángel paita sinchiyachichun cacharca. Chashnami Diosca Danielta achcata cꞌuyashcata ricuchirca (Daniel 10:2, 11, 19). Cunan punllacunapish Yayitu Diosca llaquilla caj huauqui panicunatami achcata cꞌuyashcata ricuchin.

21. a) Violajcuna mana arrepintirijpica ¿paicunahuanca imataj tucunga? b) ¿Diospaj punlla chayangacamaca imatataj rurana canchij?

21 Llaquilla cajcunata ayudacushpaca Jehová Dios cꞌuyaj cashcatami yuyachina canchij. Paicuna imalla tucushcataca Diosca tucuitami yachan. Violajcuna mana arrepintirijpica paica tucuchingami (Números 14:18). Diablopaj ruraicunata Jehová tucuchinata yachashpaca cushillami sintirinchij. Ñallami ñucanchij llaquicunataca mana yuyarishun (Isaías 65:17). Chai punlla chayangacamaca llaquichishcacunata cꞌuyaihuan ayudashunchij.

CANTO 109 Shungumanta cꞌuyanacushunchij

^ par. 5 Uchillapi violashcacunaca jatunyashpapish achca llaquicunatami charincuna. Cai yachaipimi imamanta llaquilla sintirishcata, picunalla paicunata ayudai tucushcata, ima shina ayudana cashcatapish yachashun.

^ par. 11 Huaquin doctorcunaca llaquilla cajcunatami ayudancuna. Uchillapi violashcacunaca cada unomi chai doctorcunapajman rinata o mana rinata decidina can.

^ par. 76 FOTOCUNAMANTA: Diosta alli sirvij panimi llaquilla caj panita animacun.

^ par. 78 FOTOCUNAMANTA: Ishqui huauqui ancianocunami llaquilla caj panita visitacuncuna. Llaquilla caj panimi Diosta alli sirvij panitapish invitashca.