Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

SIHLOKO LESIFUNDVWAKO 20

Kudvudvuta Labo Labahlukunyetiwe

Kudvudvuta Labo Labahlukunyetiwe

‘Nkulunkulu wayo yonkhe indvudvuto usidvudvuta kuko konkhe kuhlupheka kwetfu.’—2 KHOR. 1:3, 4.

INGOMA 134 “Abantwana Bayifa Elivela KuNkulunkulu”

LOKUTAWUCOCWA NGAKO KULESIHLOKO *

1-2. (a) Ngusiphi sibonelo lesikhombisa kutsi bantfu batalwa banesidzingo sekudvudvutwa futsi bangakhona kudvudvuta labanye? (b) Yini leyenta bantfwana beve buhlungu kakhulu?

BONKHE bantfu banesidzingo sekudvudvutwa futsi banelikhono lelimangalisako lekudvudvuta labanye. Nasi sibonelo, umntfwana lomncane angahle awe futsi alimale lidvolo nakadlala. Nasekalimele angahle agijime aye kumake noma kubabe wakhe akhala. Batali bakhe angeke bakhone kuphotisa lesilondza, kodvwa bangakhona kumdvudvuta. Bangambuta kutsi kwentekeni, bamesule tinyembeti, bamncesitele futsi bamthulise, mhlawumbe baze bamgcobise umutsi noma bambhandishe. Kungakapheli sikhatsi lesidze uyathula, mhlawumbe abuyele ayodlala. Ngekuhamba kwesikhatsi lesilondza sitawuphola.

2 Ngaletinye tikhatsi bantfwana beva buhlungu lobukhulu kakhulu kwendlula buhlungu lababuva nabalimele. Labanye bahlukunyetwa ngekwelicasi. Bangahle bahlukunyetwe kanye noma bahlukunyetwe kanyenti njengobe sikhatsi sichubeka. Bantfwana labahlukunyetiwe bacindzeteleka kakhulu futsi buhlungu lababuvako abupheli. Kuletinye timo, umuntfu lohlukumete umntfwana uyabanjwa futsi ajeziswe, kodvwa kuletinye tikhatsi kungabonakala ngatsi angeke abanjwe. Ngisho noma angasheshe abanjwe futsi ajeziswe, umntfwana lohlukunyentiwe angachubeka eva buhlungu ngisho noma sekakhulile.

3. Ngekusho kwembhalo wa-2 Khorinte 1:3, 4, iyini intsandvo yaJehova, futsi ngumiphi imibuto lesitawucoca ngayo?

3 Yini lengasita umKhristu lowake wahlukunyetwa asemncane losolo eva buhlungu ngalokwenteka? (Fundza 2 Khorinte 1:3, 4.) Kuyacaca kutsi Jehova ufuna timvu takhe tidvudvuteke futsi titsandvwe. Ngako asesicoce ngetimphendvulo tanayi imibuto lemitsatfu: (1) Kungani labo labake bahlukunyetwa basebancane badzinga kudvudvutwa? (2) Bobani labangabadvudvuta? (3) Singabadvudvuta njani ngendlela lephumelelako?

KUNGANI BADZINGA KUDVUDVUTWA?

4-5. (a) Kubaluleke ngani kwati kutsi bantfwana behluke kakhulu kubantfu labadzala? (b) Kuhlukumeta umntfwana kumenta ative njani ngalabanye bantfu?

4 Labanye lesebakhulile labahlukunyetwa basebancane bangayidzinga indvudvuto ngisho noma sekwendlule iminyaka leminyenti bahlukunyetwa. Kute sicondze kutsi kungani bayidzinga, kubalulekile kwati kutsi bantfwana behluke kakhulu kunebantfu labadzala. Indlela umntfwana lativa ngayo nakahlukunyetwa yehluke kakhulu kunendlela umuntfu lomdzala lativa ngayo nakaphatfwa kabi. Cabanga nganati tibonelo.

5 Bantfwana kufanele basondzelane kakhulu nebantfu lababakhulisako futsi kufanele babetsembe. Loko kwenta bantfwana bative bavikelekile futsi kubafundzisa kutsi betsembe bantfu lababatsandzako. (Hla. 22:9) Lokubuhlungu kutsi bantfwana bavame kuhlukunyetwa emakhaya akubo, futsi esikhatsini lesinyenti bahlukunyentwa ngemalunga emindeni kanye netihlobo tabo. Nangabe umntfwana ahlukunyetwa ngumuntfu lametsembako, kungaba matima kutsi atsembe labanye ngisho noma sekwendlule sikhatsi lesidze ahlukunyetwa.

6. Kungani kuhlukunyetwa ngekwelicasi kukubi kakhulu futsi kungalimata umntfwana?

6 Bantfwana abakhoni kutivikela, ngako kubahlukumeta ngekwelicasi kubi kakhulu futsi kuyabalimata. Kubalimata kakhulu kubacindzetela kutsi baye ecasini basengakakulungeli futsi basengakashadi. Kubahlukumeta kungabenta babe nembono lokabi ngekuya ecasini. Kungaphindze kubete bative bangasilutfo futsi bangasetsembi muntfu.

7. (a) Kungani umuntfu angakutfola kumelula kukhohlisa umntfwana futsi amhlukumete, futsi angakwenta njani loko? (b) Emanga lanjalo angaba namiphi imiphumela?

7 Bantfwana basengakakhuli ngalokwanele kutsi bangakhona kucabangisisa ngetintfo, noma babone tingoti futsi batibalekele. (1 Khor. 13:11) Ngako kumelula kakhulu ngebantfu labahlukumetanako kutsi babayenge. Labo lababahlukumetako babatjela emanga layingoti. Lamanga afaka ekhatsi kutsi nguye lokufanele asolwe ngalokwentekile, kufanele akugcine kuyimfihlo kuhlukubeteka kwakhe, kute lotamlalela nakakhuluma ngalokuhlukumeteka kanye nalatsi kuya ecasini kwemuntfu lomdzala nemtfwana kuyindlela leyetayelekile yekukhombisa kutsi bayatsandzana. Emanga lanjalo angayishintja indlela umntfwana lacabanga ngayo futsi kumtsatse iminyaka leminyenti kutsi abone kutsi lawa bekungemanga. Umntfwana lonjalo ukhula anemuva wekutisola futsi angahle acabange kutsi akayuze abe nebuhlobo lobusedvute nalabanye bantfu, ngisho naNkulunkulu imbala. Angaphindze acabange kutsi akakufanelekeli kutsandvwa noma kudvudvutwa.

8. Singacinisekiswa yini kutsi Jehova angabadvudvuta labo labasebuhlungwini?

8 Akusimangalisi-ke kutsi labo labahlukunyetwe ngekwelicasi bangacindzeteleka iminyaka leminyenti. Kuhlukumeta ngekwelicasi kusento lesibi kakhulu. Kuhlukunyetwa lokunjalo kukhombisa kutsi siphila emalangeni ekugcina, lapho khona bantfu “bete lutsandvo” futsi “lababi nebakhohlisi batawudlanga ngebubi.” (2 Thim. 3:1-5, 13) Emacebo aSathane ekusilimata mabi futsi kubuhlungu nangabe bantfu benta loko Sathane lakufunako. Nanobe kunjalo, Jehova unemandla lamakhulu kunaSathane kanye nalabo labenta loko lakufunako. Uhlale akubona loko lokwentiwa nguSathane. Singaciniseka kutsi Jehova uyabubona buhlungu lesibuvako futsi utasiniketa indvudvuto lesiyidzingako. Sibusisekile ngekutsi sikhonta Nkulunkulu “wayo yonkhe indvudvuto, losidvudvuta kuko konkhe kuhlupheka kwetfu, kuze ngendvudvuto lesiyemukela kuye natsi sikwati kudvudvuta labanye kunobe ngukuphi kuhlupheka.” (2 Khor. 1:3, 4) Bobani Jehova labasebentisako kute badvudvute labanye?

BOBANI LABANGADVUDVUTA LABAHLUKUNYETIWE?

9. Emavi eNkhosi Davide lakuTihlabelelo 27:10 atsi yini Jehova latayentela labo labalahlwe yimindeni yabo?

9 Bantfwana labanebatali labangabavikeli ekuhlukunyetweni noma labahlukunyetwe bantfu lababatsandzako bayidzinga kakhulu indvudvuto. Umhlabeleli Davide bekati kutsi Jehova ungumtfombo wendvudvuto lesingawetsemba. (Fundza Tihlabelelo 27:10.) Davide bekaciniseka kutsi Jehova utawubanakekela bantfu labalahlwe ngemalunga emindeni yabo. Jehova ukwenta njani loko? Usebentisa bantfu bakhe labamkhonta ngekwetsembeka. Bazalwane betfu kanye nabodzadze lesikhonta nabo Jehova bangumndeni wetfu. Nasi sibonelo, Jesu watsi bantfu labekhonta nabo Jehova bebabomnakabo, bodzadzewabo kanye nabomake bakhe.—Mat. 12:48-50.

10. Umphostoli Pawula wawuchaza njani umsebenti wakhe wekuba ngulomdzala welibandla?

10 Cabanga nganasi sibonelo lesikhombisa kutsi bazalwane betfu nabodzadze labasebandleni bangumndeni wetfu. Umphostoli Pawula bekangulomdzala welibandla lokhutsele nalowetsembekile. Bekasibonelo lesihle futsi waze waphefumulelwa kutsi atjele labanye kutsi bamlingise njengobe yena abelingisa Khristu. (1 Khor. 11:1) Naka indlela Pawula lawuchaza ngayo umsebenti wakhe njengobe abengulomdzala welibandla: “Saniphatsa kahle njengalapho make lomunyisako anakekela luswane lwakhe ngemusa.” (1 Thes. 2:7) Lamuhla, labadzala belibandla labetsembekile nabo bangasebentisa emavi lanemusa nabadvudvuta labo labadzinga indvudvuto levela eBhayibhelini.

Bodzadze labavutsiwe bavame kuphumelela ekudvudvuteni labanye (Buka sigaba 11) *

11. Yini lekhombisa kutsi akusibo labadzala kuphela labangadvudvuta labanye?

11 Ngulabadzala kuphela yini labangadvudvuta labo labake bahlukunyetwa? Cha. Kungumsebenti wetfu sonkhe ‘kuchubeka sidvudvutana.’ (1 Thes. 4:18) Bodzadze labangemaKhristu lavutsiwe bangabasita kakhulu bodzadze labadzinga indvudvuto. Jehova utifananisa namake lodvudvuta indvodzana yakhe. (Isa. 66:13) LiBhayibheli linetibonelo tebafati labadvudvuta labo lebebacindzetelekile. (Jobe 42:11) Jehova ujabula kakhulu nakabona bodzadze labangemaKhristu badvudvuta labanye bodzadze labacindzetelekile. Ngasese, labadzala belibandla bangacela dzadze lovutsiwe kutsi asite lomunye dzadze locindzetelekile futsi amdvudvute. *

SINGABADVUDVUTA NJANI LABANYE?

12. Yini lokungakafaneli siyente?

12 Nasetama kusita umzalwane nobe dzadze, akukafaneli simbute ngetintfo langafuni kukhuluma ngato. (1 Thes. 4:11) Yini lesingayenta kute sisite labo labadzinga lusito kanye nendvudvuto? Ase sicoce ngetindlela letisihlanu lesitifundza eBhayibhelini letingasisita nasidvudvuta labanye.

13. Ngekusho kwemBhalo wa-1 Emakhosi 19:5-8, yini leyentiwa yingilosi yaJehova ku-Elija, futsi singayilingisa njani lengilosi?

13 Yenta tintfo letitawusita umuntfu locindzetelekile. Ngesikhatsi umphrofethi Elija abalekela bantfu lebebafuna kumbulala, wadvumala kakhulu kangangekutsi waze wafisa ngisho nekufa. Jehova watfumela ingilosi yakhe kutsi ivakashele lendvodza lebeyidvumatekile. Lengilosi yamsita ngaloko lebekakudzinga ngaleso sikhatsi. Yanika Elija kudla lokufutfumele futsi yamncenga kutsi adle. (Fundza 1 Emakhosi 19:5-8.) Lendzaba isikhombisa kutsi ngaletinye tikhatsi sento lesincane semusa singaba lusito kakhulu kumuntfu locindzetelekile. Kumletsela kudla, kumupha sipho lesincane nobe kumbhalela umlayeto lokhutsatako kungacinisekisa umzalwane noma dzadze kutsi siyamtsandza futsi siyamkhatsalela. Nangabe kungasimelula kukhuluma nalomunye umuntfu ngendlela lativa ngayo, singakhombisa kutsi siyamkhatsalela ngekutsi simsite ngaloko lakudzingako.

14. Ngusiphi sifundvo lesisitfola endzabeni ya-Elija?

14 Yenta labacindzetelekile bative baphephile futsi bakhululekile. Kunalesinye sifundvo lesingasifundza endzabeni ya-Elija. Jehova waniketa lomphrofethi emandla labewadzinga kute ahambe aze afike eNtsabeni iHorebe (noma iSinayi.) Kungenteka kutsi Elija wativa aphephile ngesikhatsi asendzaweni lekhashane lapho khona Jehova enta sivumelwane nebantfu bakhe emakhulwini eminyaka leyengcile. Mhlawumbe wativa ngatsi bekabalekele khashane kakhulu futsi bantfu lebebafuna kumbulala bebangeke bamtfole. Yini lesingayifundza kulesibonelo? Nasifuna kudvudvuta labake bahlukunyetwa, kufanele sibente bative baphephile. Nasi sibonelo, labadzala kufanele bakhumbule kutsi dzadze locindzetelekile angativa aphephile futsi akhululekile nakasekhaya lakhe kunaseHholweni LeMbuso. Lomunye angakhululeka nakaseHholweni LeMbuso.

Singakhona kusita bazalwane betfu kutsi balulame ngekutsi sibalalelisise, sibathantazele ngalokusuka enhlitiyweni futsi sikhetse emavi ladvudvutako (Buka tigaba 15-20) *

15-16. Kufaka ekhatsi ini kumlalela kahle lomunye umuntfu?

15 Balalelisise labanye. LiBhayibheli lisiniketa umyalo locacile lotsi: “Wonkhe umuntfu kufanele asheshe kulalela, ephute kukhuluma.” (Jak. 1:19) Sibalalela ngesineke yini labanye? Singahle sicabange kutsi kulalela labanye kumane nje kusho kubuka lona lokhulumako futsi singakhulumi lutfo. Kodvwa kubalalela kahle labanye kusho lokungetulu kwaloko. Nasi sibonelo, Elija watfulula sifuba sakhe kuJehova futsi Jehova wamlalela ngesineke. Jehova wabona kutsi Elija bekesaba, ativa ayedvwa futsi bekacabanga kutsi konkhe labekwenta bekulite. Ngelutsandvo, Jehova wamsita wabhekana nalesimo. Wakhombisa kutsi bekamlalele ngesineke.—1 Khos. 19:9-11, 15-18.

16 Nasilalela labanye, singakhombisa njani kutsi siyabavela futsi siyabakhatsalela? Ngaletinye tikhatsi emavi lambalwa nalakhulumeke kahle angakhombisa kutsi siyabatsandza. Ungahle utsi: “Ncesi kutsi loko kwenteke kuwe. Kute umntfwana lokufanele aphatfwe ngalendlela.” Mhlawumbe ungabuta umbuto munye nobe mibili kute uciniseke kutsi uyakucondza loko lakushoko. Ungahle utsi: “Ngicela ungisite ngicondze loko lokushoko.” Noma: “Ngicabanga kutsi usho kutsi  . . Ngabe ngive kahle yini?” Nangabe usho lamavi lakhombisa kutsi uyamtsandza, lomuntfu angaciniseka kutsi uyamlalela futsi wetama kukucondza loko lakushoko.—1 Khor. 13:4, 7.

17. Kungani kufanele sibe nesineke futsi ‘sephute kukhuluma’?

17 Kufanele ‘wephute kukhuluma.’ Akukafaneli umjube lulwimi noma wetame kulungisa indlela lacabanga ngayo. Bani nesineke! Ngesikhatsi Elija atfululela sifuba sakhe kuJehova, wasebentisa emavi lashubile kute achaze indlela labetiva ngayo. Ngemuva kwekutsi Jehova asacinise kukholwa kwakhe, Elija waphindze wasebentisa emavi lashubile kute achaze indlela labetiva ngayo. (1 Khos. 19:9, 10, 13, 14) Yini lesiyifundzako? Ngaletinye tikhatsi, bantfu labacindzetelekile kungadzingeka kutsi bachaze indlela labativa ngayo tikhatsi letinyenti. NjengaJehova, sifuna kubalalela ngesineke. Kunekutsi setame kucatulula tinkinga tabo, sifuna kubakhombisa kutsi siyabavela nekutsi siyabakhatsalela.—1 Phet. 3:8.

18. Imithantazo yetfu ingabadvudvuta njani labo labacindzetelekile?

18 Thantaza naye ngalokusuka enhlitiyweni. Bantfu labacindzetelekile bangakutfola kumatima kuthantaza. Angativa angakufanelekeli kukhuluma naJehova. Nangabe sifuna kumdvudvuta, singathantaza naye siphindze simbite ngeligama nasithantaza. Singatjela Jehova simtsandza kangakanani lona locindzetelekile kanye nekutsi ubaluleke kangakanani ebandleni. Singaphindze sicele Jehova kutsi amdvudvute futsi amsite ative ancono njengobe ayimvu yakhe. Imithantazo lenjalo ingamdvudvuta kakhulu locindzetelekile.—Jak. 5:16.

19. Yini lengasisita sikulungele kudvudvuta labanye?

19 Khetsa emavi latawubadvudvuta nalatawubenta babe ncono. Cabanga ngaphambi kwekutsi ukhulume. Emavi lakhulumeke ngebudlabha angalimata, kodvwa emavi lanemusa ayaphilisa. (Taga 12:18) Ngako thantaza kuJehova umcele akusite ukhulume emavi lanemusa, ladvudvutako nalamnandzi. Khumbula kutsi kute emavi lanemandla kwendlula emavi aJehova laseBhayibhelini.—Heb. 4:12.

20. Bativa njani labanye bazalwane nabodzadze labake bahlukunyetwa, futsi yini lesifuna kubakhumbuta yona?

20 Bantfu labake bahlukunyetwa bangativa bangasilutfo, batenyanya, bangatsandvwa futsi bangakufaneli kutsandvwa. Loko akusilo liciniso. Ngako sebentisa imiBhalo kute ubakhumbute kutsi babaluleke kakhulu kuJehova futsi ubatsandza kakhulu. (Buka libhokisi lelitsi, “ Kutfola Indvudvuto EmiBhalweni.”) Khumbula kutsi ingilosi yaJehova yamcinisa njani umphrofethi Danyela ngesikhatsi acindzetelekile. Jehova bekafuna kutsi Danyela ati kutsi uligugu kuye. (Dan. 10:2, 11, 19) Ngalokufanako, bazalwane nabodzadze labacindzetelekile baligugu kuJehova.

21. Yini letawenteka kubo bonkhe bantfu labenta tintfo letimbi futsi labangaphendvuki, kodvwa yini lokufanele sitimisele kuyenta?

21 Nasidvudvuta labanye, sisuke sibakhumbuta kutsi Jehova uyabatsandza. Akukafaneli sikhohlwe kutsi Jehova unguNkulunkulu lolungile. Jehova wati konkhe ngemuntfu lowake wahlukunyetwa ngisho nome labanye bangati. Jehova ubona konkhe, futsi utawuciniseka kutsi utawujezisa bonkhe bantfu labangaphendvuki labahlukumeta labanye. (Num. 14:18) Kwanyalo kufanele sente konkhe lesingakwenta kute sikhombise kutsi siyabatsandza bantfu labake bahlukunyetwa. Ngetulu kwaloko kuyasidvudvuta kwati kutsi Jehova utabucedza bonkhe buhlungu lobubangelwa kuhlukunyetwa nguSathane kanye nelive lakhe. Masinyane, bantfu ngeke basatikhumbula tintfo letibuhlungu letake tabehlela.—Isa. 65:17.

INGOMA 109 “Thanda Kakhulu Ngokusuka Enhliziyweni”

^ sig. 5 Bantfu labake bahlukunyetwa ngekwelicasi basebancane babhekana netinkinga letinyenti, ngisho noma sekwendlule iminyaka bahlukunyetwa. Lesihloko sitasisita sibone kutsi kubangelwa yini loko. Sitawuphindze sicoce ngekutsi bobani labangadvudvuta bantfu labake bahlukunyetwa. Kwekugcina, sitawucoca ngekutsi ngutiphi tindlela letiphumelelako lesingatisebentisa kute sibadvudvute.

^ sig. 11 Umuntfu lohlukunyetiwe angatikhetsela kutsi utalufuna yini lusito lwabodokotela noma cha.

^ sig. 76 KUCHAZWA KWESITFOMBE: Dzadze losakhulile udvudvuta lomunye dzadze locindzetelekile.

^ sig. 78 KUCHAZWA KWESITFOMBE: Labadzala belibandla lababili bavakashela dzadze locindzetelekile. Ucele nekutsi dzadze losakhulile abe khona.