1. ?Yumi sua long wanem tufala samting?

JEHOVA GOD i lavem ol man blong hem long taem bifo, mo bambae i gohed olwe blong mekem olsem. Hem i laekem stret fasin tu. (Sam 33:5) Taswe yumi sua long tufala samting ya: (1) Jehova i harem nogud taem narafala i mekem i no stret long wan man blong hem. (2) Bambae hem i panisim man ya we i mekem i nogud long man blong hem. Long faswan long ol 4 stadi ya, * yumi bin lanem se Loa we God i givim long Moses mo ol man Isrel, i stanap long lav. Loa ya i pulum ol man blong oli mekem i stret long ol narafala, antap moa, long olgeta we i no gat man blong protektem olgeta. (Dut. 10:18) Loa ya i soemaot olsem wanem Jehova i lavem ol man blong hem.

2. ?Wanem ol kwestin we bambae yumi tokbaot?

² Loa blong Moses i finis long yia 33, taem Kristin kongregesen i stanap. ?Olsem wanem? ?I no moa gat wan loa we i stanap long lav mo stret fasin, blong givhan long ol Kristin? Si, i gat wan niufala loa. Stadi ya bambae i eksplenem se niufala loa ya i olsem wanem. Mo tu, bambae yumi tokbaot ol kwestin ya: ?From wanem yumi talem se niufala loa ya i stanap long lav? ?Olsem wanem loa ya i pulum ol man blong oli mekem stret fasin? Folem loa ya, ?ol man we God i putum blong oli lukaot long ol narafala, oli mas mekem olsem wanem?

3. ?Wanem ya “loa blong Kraes” we Galesia 6:2 i tokbaot?

³ Ridim Galesia 6:2. Ol Kristin oli obei long “loa blong Kraes.” Jisas i no raetemdaon wan lis blong ol loa we yumi mas  folem, be hem i talem ol toktok, ol rul, mo ol stamba trutok we yumi save folem long laef blong yumi. Evri samting we Jisas i tijim, hemia nao “loa blong Kraes.” Ol save we i kam biaen, bambae i tijim yumi moa long loa ya.

4-5. ?Olsem wanem Jisas i tijim ol man, mo wetaem hem i tijim olgeta?

⁴ ?Olsem wanem Jisas i tijim ol man? Hem i toktok long olgeta. Ol tok blong hem oli gat paoa, from we hem i talemaot trutok long saed blong God, i tokbaot from wanem yumi laef, mo hem i talem se Kingdom blong God nomo bambae i finisim ol trabol we i mekem man i safa. (Luk 24:19) Eksampol blong Jisas tu i tijim ol man. Ol samting we hem i mekem long laef blong hem, oli soemaot samting we ol man oli mas mekem.—Jon 13:15.

⁵ ?Wetaem Jisas i tijim ol man? Hemia taem hem i stap prij long wol. (Mat. 4:23) Mo tu, hem i tijim ol man blong hem taem hem i laef bakegen. Tingbaot taem ya we hem i kamtru long ol disaepol we maet oli bitim 500 man, mo hem i talem se oli mas go ‘pulum ol man oli kam disaepol blong hem.’ (Mat. 28:19, 20; 1 Kor. 15:6) Jisas i hed blong kongregesen, taswe taem hem i gobak long heven, hem i gohed blong tijim ol disaepol. Samwe long yia 96, hem i lidim aposol Jon blong i givim advaes long ol tabu Kristin mo leftemap tingting blong olgeta.—Kol. 1:18; Rev. 1:1.

6-7. (1) ?Weples yumi save faenem ol tijing blong Jisas? (2) ?Olsem wanem yumi obei long loa blong Kraes?

⁶ ?Weples yumi save faenem ol tijing blong Jisas? Ol fo Gospel oli tokbaot plante samting we Jisas i talem mo i mekem. Ol narafala buk long Grik haf blong Baebol tu, oli givhan long yumi blong kasem save long tingting blong Jisas. Ol man we tabu spirit i pulum olgeta blong raetem ol buk ya, oli gat “tingting blong Kraes.”—1 Kor. 2:16.

⁷ Ol lesen we yumi lanem: Ol tijing blong Jisas oli givhan long yumi long evri haf blong laef blong yumi. Taswe, loa blong Kraes i joen wetem evri samting we yumi mekem long haos, long wok, long skul, mo long kongregesen. Yumi kasem save long loa ya taem yumi ridim mo tingting dip long Grik haf blong Baebol. Yumi obei long loa ya taem yumi folem ol tok, ol rul, mo ol stamba trutok, long ol buk ya. Taem yumi obei long loa blong Kraes,  yumi stap obei long God ya we i lavem yumi, Jehova, from we Hem nao i Stamba blong ol samting we Jisas i tijim.—Jon 8:28.

8. ?Wanem fandesen blong loa blong Kraes?

⁸ Ol man oli harem se oli sef taem oli stap long wan haos we fandesen blong hem i strong. Long sem fasin, ol man oli harem se oli sef taem oli folem wan loa we i stanap long wan strong fandesen. Loa blong Kraes i stanap long fandesen we i beswan, hemia lav. ?From wanem yumi talem olsem?

9-10. ?Wanem i soemaot se lav nao i pulum Jisas blong mekem evri samting? ?Olsem wanem yumi folem fasin blong hem?

⁹ Lav nao i pulum Jisas blong mekem evri samting. Man we i gat lav, hem i soemaot sore long ol narafala. Jisas i sore long ol man, taswe hem i tijim olgeta, i hilim sikman, i givim kakae long ol man we oli hanggri, mo i mekem dedman i laef bakegen. (Mat. 14:14; 15:32-38; Mak 6:34; Luk 7:11-15) Nating se i tekem taem mo paoa blong mekem ol samting ya, be Jisas i rere blong givim samting we ol narafala man oli nidim, i bitim we hem i tingbaot hem wan. Antap long ol samting ya, hem i soemaot bigfala lav taem hem i givim laef blong hem blong sevem ol man.—Jon 15:13.

¹⁰ Ol lesen we yumi lanem: Yumi folem fasin blong Jisas taem yumi tingbaot nid blong narafala fastaem. Mo tu, yumi folem fasin blong hem taem yumi traehad moa blong soemaot sore long ol man we yumi prij long olgeta. Taem sore i pulum yumi blong prij mo tijim ol man long gud nius, yumi stap obei long loa blong Kraes.

11-12. (1) ?Wanem i soemaot se Jehova i lavem yumi? (2) ?Olsem wanem yumi folem fasin blong Jehova blong soemaot lav?

¹¹ Narafala samting se, Jisas i soemaot lav blong Papa blong hem. Taem Jisas i stap prij, hem i soemaot olsem wanem Jehova i lavem ol man we oli wosipim hem. Hemia sam tijing blong Jisas: Yumi wanwan i sas long tingting blong Papa blong yumi long heven. (Mat. 10:31) Jehova i glad blong welkamem bak ol sipsip we oli lus, taem oli tanem tingting blong olgeta mo kambak long kongregesen. (Luk 15:7, 10) Jehova i soemaot se hem i lavem yumi taem hem i givim Pikinini blong hem olsem wan ransom.—Jon 3:16.

¹² Ol lesen we yumi lanem: ?Olsem wanem yumi folem fasin blong Jehova blong soemaot lav? (Efes. 5:1, 2) Yumi gat tingting olsem Jehova se ol brata mo sista oli sas, mo yumi glad blong welkamem bak “wan sipsip we i lus” taem hem i kambak long Jehova. (Sam 119:176) Blong soemaot se yumi lavem ol brata mo sista, yumi yusum taem mo paoa blong yumi blong givhan long olgeta. (1 Jon 3:17) Taem yumi soemaot lav long ol narafala, yumi obei long loa blong Kraes.

13-14. (1) Folem Jon 13:34, 35, ?yumi mas soemaot wanem, mo from wanem hemia wan niufala loa? (2) ?Olsem wanem yumi obei long niufala loa ya?

¹³ Narafala samting: Jisas i talem se yumi mas rere blong lego sam samting blong soemaot lav. (Ridim Jon 13:34, 35.) Hemia wan niufala samting we Loa blong Isrel i no tokbaot: Yumi mas lavem ol brata mo sista olsem we Jisas i lavem yumi. Hemia i min se yumi mas rere blong lego sam samting blong soemaot lav. * Yumi mas lavem moa ol brata mo sista i bitim we yumi lavem yumi. Yumi mas rere blong ded from olgeta, olsem we Jisas i ded from yumi.

¹⁴ Ol lesen we yumi lanem: ?Olsem wanem yumi obei long niufala loa ya? Yumi obei taem  yumi lego sam samting blong givhan long ol brata mo sista. Yumi rere blong ded from olgeta, be i no hemia nomo. Yumi mekem ol smosmol samting tu, blong halpem olgeta. Maet yumi go karem wan olfala brata o sista blong go long miting, o yumi lego samting we yumi wantem blong mekem narafala i glad, o yumi tekem spel long wok, blong givhan long taem blong disasta. Taem yumi mekem olsem, yumi stap obei long loa blong Kraes, mo yumi stap givhan long kongregesen tu, blong i kam wan ples we evriwan oli harem se oli sef.

15-17. (1) ?Olsem wanem ol aksen blong Jisas oli soemaot stret fasin? (2) ?Olsem wanem yumi folem fasin blong Kraes?

¹⁵ Long Baebol, “stret fasin” i minim ol samting we God i talem se oli stret, mo man we i mekem stret fasin, i no mekem i gud moa long wan man i bitim ol narafala. ?From wanem yumi talem se loa blong Kraes i pulum man blong mekem stret fasin?

¹⁶ Tingbaot olsem wanem ol aksen blong Jisas oli soemaot stret fasin. Long taem blong Jisas, ol lida blong ol man Jiu oli no laekem nating ol man blong narafala laen, oli lukluk daon long ol man Jiu we oli no skulgud olsem olgeta, mo oli no respektem ol woman. Be Jisas i mekem i stret long evri man, hem i no mekem i gud moa long wan man i bitim ol narafala. Hem i glad long ol man blong ol narafala laen we oli bilif mo folem hem. (Mat. 8:5-10, 13) Hem i prij long olgeta man, nating se oli rij no oli pua. (Mat. 11:5; Luk 19:2, 9) Hem i no mekem i strong tumas long ol woman, be hem i kaen mo i respektem olgeta, nating se ol narafala oli daonem olgeta.—Luk 7:37-39, 44-50.

¹⁷ Ol lesen we yumi lanem: Yumi folem fasin blong Jisas taem yumi no mekem i gud moa long wan man i bitim ol narafala, mo yumi prij long evriwan we oli glad blong lesin, nating se oli rij no oli pua mo oli blong wanem skul. Ol man oli folem fasin blong Kraes taem oli respektem ol woman. Taem yumi mekem ol samting ya, yumi obei long loa blong Kraes.

18-19. ?Jisas i tijim wanem long saed blong stret fasin, mo wanem ol lesen we yumi lanem?

¹⁸ Narafala samting: Tingbaot wanem we Jisas i tijim long saed blong stret fasin. Hem i tijim ol man blong oli mekem i stret long ol narafala. Traem tingbaot Nambawan Rul we hem i tijim ol man long hem. (Mat. 7:12) Yumi evriwan i wantem se ol narafala oli mekem i stret long yumi. Taswe, yumi mas mekem i stret long olgeta. Sipos yumi mekem olsem, maet yumi pulum olgeta blong oli mekem i stret long yumi. ?Be olsem wanem sipos yumi harem nogud from we narafala i mekem i no stret long yumi? Jisas i tijim ol man blong hem blong oli trastem Jehova, se ‘bambae hem i stretem problem blong olgeta we oli krae long hem long dei mo long naet.’ (Luk 18:6, 7) Ol tok ya oli olsem wan promes: God i save ol trabol we yumi fesem long ol las dei ya, mo bambae hem i stretem ol trabol ya long stret taem blong hem.—2 Tes. 1:6.

¹⁹ Ol lesen we yumi lanem: Sipos yumi folem ol tijing blong Jisas, bambae yumi mekem i stret long ol narafala. Mo sipos narafala i mekem i no stret long yumi, yumi save glad se Jehova bambae i stretem evri samting we i bin hapen long yumi long wol ya blong Setan.

20-21. (1) ?Ol man we oli gat paoa antap long narafala, oli mas mekem olsem wanem? (2) ?Olsem wanem hasban i soemaot se hem i lavem waef blong hem? ?Wan papa i mas mekem olsem wanem long ol pikinini blong hem?

²⁰ Folem loa blong Kraes, ?ol man we oli gat  paoa antap long narafala, oli mas mekem olsem wanem? Loa blong Kraes i stanap long lav, taswe oli mas soemaot respek mo lav long olgeta we oli stap aninit long olgeta. Oli tingbaot se folem fasin blong Kraes, oli mas soemaot lav long evri samting we oli mekem.

²¹ Long famle. Hasban i mas lavem waef blong hem “olsem we Kraes i mekem long kongregesen.” (Efes. 5:25, 28, 29) Blong folem fasin blong Kraes, hasban i mas rere blong lego samting blong soemaot lav long waef blong hem. Taswe, hem i mas tingbaot fastaem ol nid blong waef blong hem mo ol samting we waef i laekem. I no isi blong sam man oli soemaot lav olsem, maet from we oli gruap long wan famle we i no soemaot lav mo stret fasin. Maet i had blong oli jenisim fasin blong olgeta, be oli mas jenis blong folem loa blong Kraes. Waef bambae i respektem hasban we i mekem olsem. Wan papa we i rili lavem ol pikinini blong hem, i no save talem ol tok o mekem ol samting we i spolem pikinini. (Efes. 4:31) Be hem i soemaot se hem i glad long pikinini mo i lavem hem, nao pikinini i harem se hem i sef. Ol pikinini oli lavem mo trastem wan papa olsem.

22. Olsem 1 Pita 5:1-3 i soemaot, ?ol “sipsip” oli blong hu? ?Ol elda oli mas mekem olsem wanem long olgeta?

²² Long kongregesen. Ol elda oli mas tingbaot se ol “sipsip” oli no blong olgeta. (Jon 10:16; ridim 1 Pita 5:1-3.) Ol tok olsem “ol man we God i putum long han blong yufala,” “long fes blong God,” mo “ol man ya blong God,” oli mas mekem ol elda oli tingbaot se ol sipsip oli blong Jehova. Hem i wantem se oli kaen mo oli lavem ol sipsip ya. (1 Tes. 2:7, 8) Jehova i glad long ol elda we oli soemaot lav taem oli stap lukaot long ol man blong hem. Ol brata mo sista tu oli lavem mo respektem ol elda ya.

23-24. (1) ?Wanem wok blong ol elda taem wan long kongregesen i mekem bigfala sin? (2) Taem oli lukluk long ol kes ya, ?oli tingbaot wanem?

 ²³ ?Wanem wok blong ol elda taem wan long kongregesen i mekem bigfala sin? Wok blong olgeta i defren long ol jaj mo elda long Isrel. Aninit long Loa we God i givim long Isrel, ol jaj mo elda oli jajem ol kes we oli joen wetem wosip, mo tu, ol raorao, mo ol kes blong rep mo kilim narafala i ded. Be aninit long loa blong Kraes, wok blong ol elda i blong lukluk nomo long ol samting we oli mekem se man i no moa fren wetem Jehova mo kongregesen. Oli save se gavman i putumap ol kot blong panisim man we i brekem loa blong kantri. Kot i save mekem man i faen o putum hem long presin.—Rom 13:1-4.

²⁴ ?Taem ol elda oli lukluk long ol kes ya, oli tingbaot wanem? Oli skelem evri samting wetem Baebol blong mekem ol desisen. Oli no fogetem se loa blong Kraes i stanap long lav. Lav nao i pulum olgeta blong tingting gud long ol kwestin ya: ?Mifala i save mekem wanem blong givhan long wan long kongregesen we narafala i mekem sin agens long hem? Long saed blong brata o sista we i mekem sin ya, lav bambae i pulum ol elda blong tingbaot se: ?Hem i tanem tingting finis? ?Olsem wanem mifala i save givhan long hem blong i fren gud bakegen wetem Jehova?

25. ?Bambae yumi tokbaot wanem long nekis stadi?

²⁵ !Yumi glad tumas blong stap aninit long loa blong Kraes! Taem yumi evriwan i wok had blong obei long loa ya, evriwan long kongregesen oli harem se oli sef mo ol narafala oli lavem mo respektem olgeta. Nating se i olsem, yumi laef yet long wol ya we “ol rabis man” oli stap kam “mowas.” (2 Tim. 3:13) Yumi mas lukaot gud. ?Olsem wanem Kristin kongregesen i soemaot stret fasin blong God, taem wan i mekem rabis fasin long saed blong seks wetem pikinini? Long nekis stadi, bambae yumi ansarem kwestin ya.