1. ¿Jarat tü piamasü kasa naainjakat Jeʼwaa?

AISHII nüpüla Jeʼwaa na aʼyataakana nümüin. Aitüjüliʼiya naya nüpüla jee anasü nümüin lotule sukuwaʼipa saainjia wanee kasa (Sal. 33:5). Müsüjeseʼe eein piamasü kasa naainjaka Jeʼwaa. Tü palajatkat shia, alin nümüin jamajüle atumawaa na aʼyataashiikana nümüin. Tü piamakat shia nunouteʼereerüin sukuwaʼipa tü kasa mojusü aainjünakat namüin. Sünain tü ekirajaayakat mekietsat, * shia aküjünaka wamüin naluwataanüin na israeliitakana sünain aijiraainjanain naya otta lotuinjatüin sukuwaʼipa tü naaʼinrakat, jaʼitakajaʼa namüin na makaalinjuukana (Deut. 10:18). Sünainjee tia pütchi naapakat Jeʼwaa namüin na israeliitakana, wayaawata aaʼu naaʼinmajüin na aʼwaajakana nia.

2. ¿Jarat tü pütchi wasouteetkalü eʼipajee?

² Soʼu juyakat 33, wanaa sümaa shiʼitaanüin ekii tü anoujaakat nünain Jesuu, ooʼulaashii na israeliitakana suulia noonooin sümaa tü pütchi aapünakat nümüin Moisés. Ayatüinjanapejeʼe aijiraain na anoujashiikana jee lotuinjatü sukuwaʼipa wanee kasa naaʼinraka namüin na waneinnua. Jeketü sukuwaʼipa tü kasa aluwataanakalü anain na anoujashiikana, shia «tü nüchekakat Cristo». Sünain ekirajaayakat tüü, aküjüneerü wamüin süchiki tü kasa jeketü aluwataanakalü anain naya. Jee müsia, wasouteerü eʼipajee pütchikat tüü: ¿Jamüsü wayaawataka saaʼu alin wayuu nüpüla Jeʼwaa sükajee tü pütchi naapakat namüin na nikirajüinkana Jesuu? ¿Jamüsü  lotoko sukuwaʼipa wanee kasa sutuma wayuu sünainjee tia pütchikat? ¿Jamüinjatü sukuwaʼipa wayuu natuma na laülaashiikana saaʼu?

3. ¿Kasa sünainpünaaka «tü nüchekakat Cristo», aküjünaka achiki suluʼu Galacia 6:2?

³ (Paashajeʼera Galacia 6:2). Oonooshii na anoujashiikana sümaa «tü nüchekakat Cristo». Nnojotsü nüshajüin Jesuu tia, nüküjapejeʼe shia namüin, eesü tü nuluwataakalü anain naya otta kasain noʼunirajatüin akajee nakuwaʼipa. «Tü nüchekakat Cristo» sünainpünaasü süpüshuaʼa tü nikirajakalü anain Jesuu. Süpüla wayaawatüin saaʼu tia, wasoutajatü eʼipajee waneirua pütchi sünainpünaaka.

4, 5. (1) ¿Kasa naaʼinraka Jesuu süpüla nikirajüin wayuu? (2) ¿Joujachi ekirajüin Jesuu?

⁴ ¿Kasa naaʼinraka Jesuu süpüla nikirajüin wayuu? Nikirajüin sükajee tü nümakat namüin. Kaawainsü tia nikirajakalü anain süka shiain nikirajüin tü shiimainkat nüchiki Maleiwa, tü sukuwaʼipainjatkat wayuu naashin Maleiwa otta shiain neʼe anainjatüin atuma sukuwaʼipa wayuu tü Aluwatawaa nüikaleʼerakalü ekii (Luc. 24:19). Atüjashii na wayuukana nünainjee Jesuu süka neʼrüin nukuwaʼipa. Nayaawata aaʼu na nikirajüinkana jamüinjatüin nakuwaʼipa (Juan 13:15).

⁵ ¿Joujachi ekirajüin Jesuu? Soʼu yaajachin nia Mmapaʼa (Mat. 4:23). Otta niʼiküin na nikirajüinkana süchikijee nüsoʼireʼennüin aaʼin. Jamüshijaʼa nia, antüshi nanainmüin, alatüshii suulia 500 na eejanakana nüpüla jee nuluwataain naya sünain ekirajaa wayuu nüchiki (Mat. 28:19, 20; 1 Cor. 15:6). Süka niain Nekiipüʼüin na anoujashiikana, ayatüshii nikirajüin naya mayaainjeʼe chain nia iipünaa. Jamüshijaʼa nia, nütütüleʼerüin naaʼin na anoujashii chainjanakana iipünaa jee nüchiaain naya, naaʼinrüin tia soʼu juyaka 96 nükajee chi aluwataaushikai Juan (Col. 1:18; Alat. Map. 1:1).

6, 7. (1) ¿Jalasü ashajünüin süchiki tü nikirajakalü anain Jesuu? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla woonooin sümaa tü nüchekakat Kürisüto?

⁶ ¿Jalasü ashajünüin süchiki tü nikirajakalü anain Jesuu? Ashajünüsü suluʼu tü karaloʼutakat Mateo, Marcos, Lucas otta Juan, ashajünüsü yala kasain naainjain Jesuu otta jamüin nünüiki yaaiwaʼaya nia Mmapaʼa. Sükajee tü waneirua karaloʼuta ashajuushikat süka griego, wayaawata aaʼu jamüin nünüiki Jesuu süchiki wanee kasa, süka jamüin, nuʼunirüin chi naaʼinkai Maleiwa  na ashajakana shia otta shia jülüjaka naaʼin «tü kasa jülüjakat naaʼin Cristo» (1 Cor. 2:15, 16).

⁷ Watüjaka sünainjee: Jalouisü wamüin tü nikirajakalü anain Jesuu. Tü nüchekakat Kürisüto wapüleerua, sünainpünaasü shia tü kasa waaʼinrakat wepialuʼu, waʼyataaleruʼu otta shiale wanee kasa nanainpünaaka na wawalayuukana. Atüjeena waya sünainjee tü nüchekakat Kürisüto müleka waashajeʼerüle tü karaloʼuta Ashajuushikat süka Griego otta wasakireʼerüle waaʼin sünain. Oonoweena waya sümaa tia pütchikat müleka waaʼinrüle tü aküjünakat wamüin, tü aluwataanakalü anain waya otta woonoole sümaa tü pütchi oʼunirakat wakuwaʼipa eʼitaanaka suluʼu tü Ashajuushikat süka Griego. Waaʼinrüle tü nüchekakat Kürisüto, nia woonooka amaa anüiki Jeʼwaa, chi Wamaleiwase aikai apüla waya, nia kamaʼanajeejachika tü nikirajakalü anain Jesuu (Juan 8:28).

8. ¿Jamüsü anashaataka tü nüchekakat Kürisüto?

⁸ Anasü naaʼin wanee wayuu müleka anale sukumajia nipia otta anale süikaleʼeria süsaʼa nipia. Müsia neʼe nakuwaʼipa na wayuu oonookana sümaa wanee pütchi anaka aikaleʼeria. Akaataajaʼa neʼe tü nüchekakat Kürisüto, anashaatasü süka süikaleʼennüin shikii sünainjee alin wayuu nüpüla Maleiwa. ¿Jamüsüche makaʼa shia?

9, 10. (1) ¿Kasa naaʼinraka Jesuu wayaawataka akajee nümülialaain aaʼin saalin wayuu? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wamülialaain aaʼin saalin wayuu maʼaka naaʼinrüin shia Jesuu?

⁹ Tü palajatkat kasa shia wainmain kasa naaʼinraka Jesuu süka alin wayuu nüpüla. Sükajee nümülialaain aaʼin saalin wayuu otta alin shia nüpüla, ekirajüshi nia, anasü wayuu ayuuisü nutuma, nikirüin naya jee nüsoʼireʼerüin naaʼin na outushiikana (Mat. 14:14; 15:32-38; Mar. 6:34; Luc. 7:11-15). Wainma kaʼi nülatiraka Jesuu sünain naaʼinrüin tia otta eeshi mapüsale nia. Naaʼinrapejeʼe tia süka kapülain naaʼin nakuwaʼipa na waneinnua. Otta müshia nia, naapajiraain nikii naaʼu na wayuukana süka alin maʼin naya nüpüla (Juan 15:13).

¹⁰ Watüjaka sünainjee: Waaʼinreerü tü naaʼinrakat Jesuu müleka shiale kapülain waaʼin nakuwaʼipa na waneinnua. Otta eeshii süpüla wamülialaain naalin na wayuu waküjakana amüin pütchi. Waküjale namüin süchiki nukuwaʼipa Maleiwa sünain Aluwatawaa, oonooshii waya sümaa tü nüchekakat Kürisüto.

11, 12. (1) ¿Jamüsü watüjaaka saaʼu jülüjain waya naaʼin Jeʼwaa? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla alin wapüla wayuu maʼaka naaʼinrüin shia Jeʼwaa?

¹¹ Tü piamakat kasa shia niiʼiyatüin Jesuu sükajee nukuwaʼipa alin wayuu nüpüla Jeʼwaa. Nüküjain Jesuu jülüjain naaʼin Jeʼwaa na aʼyataashiikana nümüin. Nikirajüin Jesuu kojutuin waya waneʼewai wakua nümüin Jeʼwaa, chi Washi iipünaajachikai (Mat. 10:31). Otta nüküjain süchiki suchuntaain naaʼin Jeʼwaa nayaawajaain suulia naainjala na anoujashi akayalaakana nuulia jee naleʼejüin nachikuaʼa (Luc. 15:7, TNM; Luc. 15:10). Jee nüküjain Jesuu aishaatain wayuu nüpüla Jeʼwaa müshijeseʼe nüjütüin nia süpüla naapajiraain nikii saaʼu wayuu (Juan 3:16, TNM).

¹² Watüjaka sünainjee: ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla alin wapüla wayuu maʼaka naaʼinrüin shia Jeʼwaa? (Éf. 5:1, 2). Kojutuinjana wamüin na wawalayuukana jee talatüinjana waya namaa na ayaawajaakana suulia naainjala süka naleʼejüin nachikuaʼa (Sal. 119:176). Jaʼyasü suluʼu wakuwaʼipa alin wapüla na wawalayuukana soʼu wamüliajüin naya (1 Juan 3:17). Shia waaʼinraka tü nüchekakat Kürisüto wanaa sümaa alin wapüla na waneinnua.

13, 14. (1) ¿Kasa nuluwataaka anain Jesuu suluʼu Juan 13:34, 35? (2) ¿Jamüsü jeketka tia pütchikat? (3) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla woonooin sümaa tü kasa jeketü nuluwataakalü anain Jesuu?

¹³ Tü apünüinkat shia nuluwataain Jesuu na nikirajüinkana sünain aijiraainjanain maʼin naya (paashajeʼera Juan 13:34, 35). Jeketü tia pütchikat namüin na nikirajüinkana Jesuu süka nnojoluin shia paala saʼaka tü Pütchi aapünakat nümüin Moisés. Naashin Jesuu, alinjana wapüla na wawalayuukana maʼaka alin waya nüpüla. Aireʼeinjana naya wapüla suulialeʼeya tü waalinkat wapülajiraa, shiimainre alin naya wapüla aapajiraajeena  waya wekii naaʼu maʼaka naaʼinrüin shia Jesuu. Müsüjeseʼe choʼujaain miyoʼuin naalin wapüla. *

¹⁴ Watüjaka sünainjee: ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla woonooin sümaa tü kasa jeketü nuluwataakalü anain Jesuu? Kapülainjatü waaʼin nakuwaʼipa na wawalayuukana. Eeshii süpüla waapajiraain wekii naaʼu otta eesü waneirua kasa eeka süpüla waaʼinrüin napüleerua. Eeshii süpüla walatapünaain niyaaluʼu wanee wawala laülaa süpüla nuʼunüin sünain tü outkajawaakat, eeshii süpüla wooʼulaain suulia wanee kasa kamalainka wamüin süpüla talatüin naaʼin wanee wapüshi watuma jee shiale wachuntuin kaʼi waʼyataaleruʼu süpüla wakaalinjain na wawalayuu müliakana sutuma sukutkujaain mma jee süsetüin palaa. Müle sukuwaʼipa watuma, waaʼinreerü tü nüchekakat Kürisüto otta aneerü naaʼin na wawalayuukana.

15-17. (1) ¿Kasa naaʼinraka Jesuu süpüleerua wayuu wayaawataka akajee anashiin nümüin lotuin sukuwaʼipa wanee kasa? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla müin wakuwaʼipa maʼaka naaʼin Jesuu?

¹⁵ Saashin tü Wiwüliakat, lotusü sukuwaʼipa wanee kasa watuma wanaa sümaa waaʼinrüin tü nüchekakat Maleiwa sümaa nnojoluin koʼuin wakuwaʼipa sümüin wayuu. Sünainjee tü nüchekakat Kürisüto, wayaawata aaʼu kojutuin nümüin Jeʼwaa lotule sukuwaʼipa wanee kasa, ¿jamüsüche makaʼa shia?

¹⁶ Wekirajaa palajana sünain tü naaʼinrakat Jesuu, wayaawataka akajee anashiin nümüin lotule sukuwaʼipa wanee kasa. Soʼu tia, üttüsü naaʼin nekiipüʼü na judíokana nanain na wayuu naatakana oumain, nalerajüin wayuu eekai mojuin jee mojutsalii na jieyuukana natuma. Akaisaʼa Jesuu, nnojotsü koʼuin nukuwaʼipa sümüin wayuu otta lotusü sukuwaʼipa tü kasa naaʼinrakat. Nnojoishii letüin naaʼin na wayuu kanoulakana nünain jaʼitasü naatain noumain (Mat. 8:5-10, 13). Aküjashi nia pütchi nümüin eekai washirüin otta nümüin eekai maʼletsein (Mat. 11:5; Luc. 19:2, 9, 10). Nnojoishii mojutuin nümüin na jieyuukana jee nnojoishi eʼrüin wayumüin namüin. Kojutushii naya nutuma otta kamaneeshi nia namüin, jaʼitashii mojutuin naya sutuma wayuu (Luc. 7:37-39, 44-50).

¹⁷ Watüjaka sünainjee: Eesü süpüla müin wakuwaʼipa maʼaka naaʼin Jesuu nnojoliire koʼuin wakuwaʼipa sümüin wayuu jee waküjale pütchi namüin na aapajeekana wanüiki, jaʼitasü naatain nakuwaʼipa jee nanoula. Akaʼaya na anoujashii tooloyuukana, kojutuinjana na jieyuukana natuma maʼakaapuʼu shia nutuma Jesuu. Müle shia watuma, waaʼinrüin tü nüchekakat Kürisüto.

18, 19. (1) ¿Kasa nikirajaka Jesuu süchiki lotuinjatüin sukuwaʼipa wanee kasa? (2) ¿Kasa watüjaka sünainjee?

¹⁸ Joʼu wekirajaai sünain tü nümakat Jesuu süchiki lotuinjatüin sukuwaʼipa wanee kasa. Niʼiküin na nikirajüinkana sünain pütchi oʼunirajatka nakuwaʼipa, anainjatka atuma tü kasa naaʼinrakat. Nikirajüin naya sünain naaʼinrajatüin kasa anasü sümüin wayuu maʼaka nacheküin saainjünüin kasa anasü namüin (Mat. 7:12). Saaʼujee shiain wacheküin saainjünüin kasa anasü wamüin, müinjatia tü waaʼinrakat namüin na waneinnua. ¿Kasache weʼreetka suluʼujee tia? Loteerü sukuwaʼipa tü kasa aainjünakat wamüin. ¿Jama saainjünüle wamüin wanee kasa nnojotka lotuin akuwaʼipa? Nüküjain Jesuu namüin na nikirajüinkana neʼitaainjatüin naaʼin sünain nunouteʼereerüin Jeʼwaa tü kasa mojusü aainjünakat namüin na achuntakana waneepia soʼukai jee saʼwai (Luc. 18:6, 7). Tia pütchikat, shia tü naaʼinrajatkat Maleiwa wapüleerua. Nütüjaa aaʼu kasain alatüin wamüin otta nunouteʼereerü akuwaʼipa tia anashiipa shia nümüin (2 Tes. 1:6).

¹⁹ Watüjaka sünainjee: Woʼunirüle wakuwaʼipa wanaapünaa sümaa tü nikirajakalü anain Jesuu, loteerü sukuwaʼipa watuma tü kasa waaʼinrakat namüin na waneinnua. Otta eerejeʼe wanee kasa  mojusü aainjünaka wamüin, amülialaasü waaʼin sutuma watüjaain saaʼu nunouteʼereerüin Jeʼwaa tia.

20, 21. (1) ¿Jamüinjatü nakuwaʼipa na wayuukana natuma na laülaakana naaʼu? (2) ¿Kasa naaʼinrajatka wanee wayuu aire nüpüla nuʼwayuuse? (3) ¿Kasa naaʼinrajatka wanee wayuu aire nüpüla nüchonnii?

²⁰ Watüjaaitpa aaʼu süikaleʼennüin shikii tü nüchekakat Kürisüto sünainjee alin wayuu nüpüla Maleiwa. Sünainjee tia, kojutuinjana na wayuukana namüin na laülaakana naaʼu otta alinjana naya napüla. Sotuinjatü naaʼin shiain nücheküin Jesuu alinjatüin wayuu napüla.

²¹ Wapüshi. Alinjatü nuʼwayuuse wanee wayuu nüpüla «maa aka naaʼin Cristo sünain alin nüpüla na anoujashiikana» (Éf. 5:25, 28-30). Na tooloyuu kaʼwayuuseshiikana, kapülasü naaʼin kasain choʼujaain sümüin naʼwayuuse otta kasain suchuntaain saaʼin, shia nashataka nukuwaʼipa Jesuu. Eeshii wayuu kapüleekana amüin aaʼinraa tia. Eesüjaʼa müle nakuwaʼipa saaʼujee nnojoluin lotuin tü kasa aainjünakat sümüin wayuu chaa eere kepiain naya sümaa maalin wayuu apülaa. Naaʼinrajatpejeʼe tü nüchekakat Kürisüto jaʼitasü nnojoluin maajüin shia natuma, nanoutajatü nakuwaʼipa. Kojutushi wanee wayuu sutuma nuʼwayuuse müleka aire maʼin shia nüpüla. Wanee wayuu eekai alin nüchonnii nüpüla, nnojoleena müliain naya nutuma otta nnojoleerü airuʼuluin nünüiki namüin (Éf. 4:31). Aijeena naya nüpüla otta nüküjeerü namüin talatüin nia namaa, suluʼujee tia, aneerü naaʼin na tepichikana otta aijeechi nia napüla.

22. (1) Saashin 1 Pedro 5:1-3, ¿jarai chi laülaakai naaʼu na anoujashiikana? (2) ¿Kasa nüchekaka Jeʼwaa napüleerua na anoujashiikana?

²² Wawalayuu. Soteesü naaʼin na laülaashiikana nnojoliin nayain aluwataain naaʼu na anoujashiikana (Juan 10:16; paashajeʼera 1 Pedro 5:1-3, TNM). Sünainjee tü pütchikat «müshii aka saaʼin naʼanneetse Maleiwa» otta «nüpaala Maleiwa»  makat, wayaawata aaʼu niain Jeʼwaa laülaain naaʼu na anoujashiikana. Jee shia nüchekaka alinjanain na anoujashiikana napüla na laülaashiikana (1 Tes. 2:7, 8). Talateechi Jeʼwaa namaa na laülaashiikana müleka aire na anoujashiikana napüla otta kojutule naya natuma.

23, 24. (1) ¿Kasa naaʼinrajatka na laülaashiikana kaainjarale wanee anoujashi? (2) ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na laülaashiikana kaainjarale wanee anoujashi?

²³ Sünain tü Pütchi aapünakat nümüin Moisés, naya eʼitaanaka na laülaashiikana süpüla nanoutuin wanee kasa sünainpünaaka nanoula na israeliitakana, kasale alatüin namüin jee shiale wanee kasachiki. Akaajasaʼa sünain tü nüchekakat Kürisüto, naata tü kasa eʼitaanakalü apüla na laülaashiikana. Jamüshijaʼa kaainjarale wanee anoujashi, aashajaashii naya nümaa süpüla anajiraain nia nümaa Jeʼwaa. Natüjaa aaʼu na laülaashiikana nayain niʼitaain Jeʼwaa na sülaülashiikana mma süpüla nayainjanain süsalain atuma naainjala wanee wayuu. Müshiijeseʼe nayainjanain achekajüin nneerü otta püreesain atuma wayuu (Roma 13:1-4).

²⁴ Kaainjarale wanee anoujashi, ekirajaashii na laülaashiikana sünain tü Wiwüliakat süpüla natüjaain saaʼu tü naaʼinrajatkat. Natüjaa aaʼu süikaleʼennüin shikii tü nüchekakat Kürisüto sünainjee alin wayuu nüpüla Maleiwa. Müsüjeseʼe jülüjain naaʼin tü naaʼinrajatkat süpüla nakaalinjain eekai aainjünüin amüin kasa mojusü. Jülüjasü naaʼin na laülaashiikana müleka niyaawajaale chi kaainjalashikai suulia naainjala otta nakaalinjain nia süpüla nunoutuin nukuwaʼipa nümaa Jeʼwaa.

25. ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain tü wane ekirajaayakat?

²⁵ Waapüin tü analuʼutkat nümüin Jeʼwaa saaʼu süikaleʼennüin shikii tü nüchekakat Kürisüto. Woonoole sümaa, aneerü naaʼin na wawalayuukana wamaa, nayaawateerü aaʼu alin naya wapüla otta kojutuin naya wamüin. Shiapejeʼe mojuin kooʼomüin maʼin namaʼüla na wayuu mojulaashiikana (2 Tim. 3:13). Müsüjeseʼe eejüinjatüin waaʼin waneepia. ¿Kasache naaʼinrajatka na anoujashiikana süpüla lotuin sukuwaʼipa wanee kasa natuma nütaüjaanüle wanee jintüi jee shiale wanee jintut? Shieerü wekirajaaka anain tia sünain tü wane ekirajaayakat.