1. ¿Kukwe meden ketebu abokän ie ni raba tö ngwen metre?

NIRE NIRE tä Jehová mike täte ye niarata tarere. Ye erere nuainbarera kwe aune nuaindi jankunu kwe. Ne madakäre, kukwe ükadrete metre ye tuin kwin ie (Sal. 33:5). Aisete, kukwe ketebu ne ie ni raba tö ngwen metre. Kena, kukwe ñaka kwin nuainta ni niara mikaka täte yebätä ye tä nemen tare ie. Aune ketebukäre, niarakwe kukwe ükaite metre ni kräke. Kukwe ja tötikara käne jatäri yebätä * rababa gare nie Ngöbökwe Kukwe Biani nitre Israel ie ye nämäne dianinkä ja taredre aune kukwe ükadrete metre nitre jökrä kräke (Deut. 10:18). Kukwe Biani Nuaindre yebiti Jehovata bämike niara töita nire nire tä niara mike täte yebätä.

2. ¿Kukwe meden meden ngwantarita abokän nibike mike gare jai?

² Konkrekasion kristiano ükaninte kä 33 ye ngwane, Kukwe Biani Moisés ie ye mikani krüte. Ye tä mike gare kukwe biani nuaindre ja taredre aune kukwe ükadrete metre nitre Israel kräke ye ni kristiano ñaka niena nuainne, ¿ye ai gärätä? Ñakare. Nitre kristiano ie kukwe mrä biani nuaindre. Kukwe mrä biani nuaindre ye abokän meden ye nikwe mikai gare jai kukwe ja tötikara nekänti aune ye bitikäre kukwe ngwantarita ne nikwe mikai gare jai arato. ¿Ñobätä ni raba niere kukwe biani nuaindre yete blitata ja taredre yebätä? ¿Ñobätä ni raba niere kukwe biani nuaindre ye tä blite kukwe ükadrete metre yebätä? Kukwe biani nuaindre ye ererebätä, ¿nire nire tä kädekani ji ngwankäre ye rabadre ni mada mike tuin ño jai?

3. ¿“Nünandre ño ükaninte Kristokwe” nieta Gálatas 6:2 yete?

³ (Ñäkädre Gálatas 6:2 yebätä). “Nünandre ño ükaninte Kristokwe” ye erere ni kristiano tä mike täte. Nitre ja tötikaka yekwe dre nuaindre ye Jesukwe ñaka tikani täräbätä niaratre kräke, akwa niaratre dre nuaindre, kukwe meden mikadre täte kwetre aune kukwe ja jie ngwankäre ye biani kwe ietre ne kwe ye erere niaratre rabadre nuainne. “Nünandre ño ükaninte Kristokwe” ye abokän Jesukwe diribare ye jökrä gärätä. Kukwe ye rükadre gare bäri kwin nie yekäre, kukwe ruäre ngwantarita ye ani mike gare jai.

4, 5. a) ¿Jesukwe diribare ño? b) ¿Ñongwane Jesukwe diribare?

⁴ ¿Jesukwe diribare ño nitre ie? Kena, niarakwe kukwe niebare yebiti nuainbare kwe. Diribare kwe ye namani ütiäte ñobätä ñan aune kukwe metre Ngöböbätä drie nämäne kwe, ni raba dre nuainne nünankäre kä jutobiti aune Gobran Ngöbökwe ye aibe käkwe ja tare nikata ye diainkä ye mikani gare kwe (Luc. 24:19). Jesús kukwe nuainbare yebiti diribare kwe arato. Niarakwe nünanbare ño yebiti kukwe kwin bämikani kwe nitre ja tötikaka kwe ye käne (Juan 13:15).

⁵ ¿Ñongwane Jesukwe diribare? Niarakwe sribi Ngöbökwe nuainbare Kä tibienbätä ye ngwane diribare kwe (Mat. 4:23). Niara ganinkröta ye bitikäre kä nikani braibe ta ngwane, diribare kwe nitre nänkä jiebiti yei. Ñodre, ja mikani tuare kwe nitre 500 biti bäri ie aune niebare kwe ietre niaratre rabadre nitre mike ja tötikaka (Mat. 28:19, 20; 1 Cor. 15:6). Niara tä konkrekasion Jie Ngwen, yebätä nikaninta kä kwinbiti ngwane diribare jankunu kwe nitre nänkä jiebiti yei. Ñodre, kä 96 ye ngwane niarakwe apóstol Juan yebiti kukwe niebare aune mäträbare nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti yebätä (Col. 1:18; Apoc. 1:1).

6, 7. a) ¿Jesukwe diribare ye medente tä tikani? b) Kukwe biani nuaindre nie Kristokwe ye mikakäre täte, ¿nikwe dre nuaindre?

⁶ ¿Jesukwe diribare ye medente tä tikani? Tärä ketabokä Bibliabätä tä blite Jesubätä ye tä mike gare niara nämäne Kä tibienbätä ye ngwane, dre nuainbare kwe aune dre niebare kwe ye mikata gare tärä yebätä. Tärä mada mada tä Escrituras Griegas Cristianas yebätä ye tä ni dimike Jesús töi nämäne ño ye mike nüke gare jai, ñobätä ñan aune üai deme käkwe nitre kukwe tikaka ye jie ngwani aune “Kristo töi ño” ye erere niaratre töi nämäne (1 Cor. 2:16).

 ⁷ Tä dre driere nie: Jesukwe diribare ye ütiäte kukwe jökrä känti. Ye medenbätä, kukwe biani nuaindre nie Kristokwe ye ni raba mike täte kä jökrä ngwane, gwi, kwelate, sribikänti aune konkrekasionte. Kukwe tä tikani Escrituras Griegas yebätä nikwe ñäkädre aune töbikadretaribätä ye ngwane, kukwe ye rükai gare nie. Kukwe nieta nie nuainkäre aune mikakäre täte bätä ja jie ngwankäre abokän tä Bibliabätä ye nikwe mikadre täte. Kukwe biani nuaindre nie Kristokwe ye nita mike täte ngwane, Jehová Ngöbö ni tarekä ye nita mike täte arato, ñobätä ñan aune Jesukwe diribare ye jökrä kite Ngöbökri (Juan 8:28, TNM).

8. ¿Kukwe biani nuaindre nie Kristokwe ye abokän tä ükaninte ño?

⁸ Nire tä nüne ju sribebare kwin te aune ju ye täni üra dite tä ye ngwane, töita jäme. Ye erere, kukwe biani Ngöbökwe ye nire nire tä mike täte ie jata nemen ruin jäme arato. Aisete, kukwe biani nuaindre nie Kristokwe ye tä ükaninte kwin: ye abokän ja taredre. ¿Ñobätä nita ye niere?

9, 10. a) Jesús nämäne nitre tarere, ¿ye bämikani ño kwe kukwe nuainbare kwe yebiti? b) ¿Ni raba ja ngwen ño niara erere?

⁹ Kena, ni tare Jesukwe yebätä jondron jökrä nuainbare kwe. Ye käkwe töi mikani kukwe driere nitre kwati ie, nitre bren mikaninta kwin kwe, nitre ie mrö namani bukani kwe aune nitre krütani namani tuin bobre ie yebätä ganinkröta kwe, yebiti bämikani kwe nämäne nitre tarere (Mat. 14:14; 15:32-38; Mar. 6:34; Luc. 7:11-15). Niara nämäne kä denkä jai aune die kwe yebiti nämäne sribi ye nuainne. Akwa ja töi bökänbiti nitre nämäne dre ribere jai ye nuainbare kwe kräketre. Aune kukwe jökräbiti ta, ni tare krubäte kwe yebätä ja nire biani kwe ni ütiäre (Juan 15:13).

¹⁰ Tä dre driere nie: Ni raba ja töi mike Jesús erere, nire nire tä jondron ribere jai ye nikwe ja töi mikadre dimike. Arato, nitre ie nita kukwe driere ye nikwe mikadre tuin bobre jai. Nita nitre mike tuin bobre jai ye tä ni töi mike kukwe driere aune dirire ni madai ye ngwane, nita Kristo kukwei mike täte.

11, 12. a) ¿Jehová töita krubäte nibätä ye ñokänti gare nie? b) ¿Jehová tä ni tarere ye erere ni raba ja ngwen ño?

¹¹ Ketebukäre, Ngöböta ni tarere ye Jesukwe bämikani. Niara nämäne kukwe driere ye ngwane, Jehová tä ni niara mikaka täte tarere krubäte ye bämikani kwe. Ñodre, ni itire itire ütiäte ni Rün kä kwinbiti kräke ye driebare kwe (Mat. 10:31). Ne madakäre, mikani gare kwe oveja tä nianinte ye ja töi kwitadreta aune jatadreta konkrekasionte ie Jehová tö ne kwe niarakwe kadre ngäbitita kä jutobiti (Luc. 15:7, 10). Jesukwe niebare ni tare Ngöbökwe yebätä Monso kwe biani kwe ja nire bien ni kökatarikäre (Juan 3:16, TNM).

¹² Tä dre driere nie: ¿Ni tare Jehovakwe ye erere ni raba ja ngwen ño? (Efes. 5:1, 2). Ja mräkätre ye ütiäte ni kräke yebätä nikwe töbikadre aune oveja tä nianinte tä kiteta Jehová kokwäre ye nikwe kadre ngäbiti kä jutobiti (Sal. 119:176). Nita ja mräkätre tarere ye nikwe bämikadre, ñodre, niaratre tä ja di ribere ye ngwane nikwe dimikadre (1 Juan 3:17). Nita ni mada tarere ye ngwane, nikwe nünandre ño ükaninte Kristokwe ye nita mike täte.

13, 14. a) ¿Kukwe meden biani nuaindre Jesukwe abokän tä Juan 13:34, 35 yete aune ñobätä kukwe ye mrä? b) ¿Kukwe mrä biani ye nita mike ño täte?

¹³ Ketamäkäre, Jesukwe niebare nitre ja tötikaka kwe yei niaratre rabadre ja tarere niara nämäne niaratre tarere ye kwrere (ñäkädre Juan 13:34, 35 yebätä). Kukwe mrä biani nuaindre ye ñaka nämäne Ngöbökwe Kukwe Biani Moisés ie nitre Israel kräke ye ngätäite. Jesús niebare nikwe ja mräkätre taredre niara ni tarebare ye kwrere. Nikwe niaratre taredre bäri nita ja tarere yebiti ta, ye abokän ni tädre juto biare ja nire bien niaratre kräke, Jesús nuainbare ye kwrere. Ye nuainkäre nikwe ni mada taredre bökän. *

¹⁴ Tä dre driere nie: ¿Kukwe mrä biani nuaindre  ye nita mike ño täte? Ye abokän, nita juto biare ja mräkätre dimikakäre. Akwa ye ñan aibe ngörä, ñakare aune nita juto biare ja nire biankäre niaratre kräke. Arato nita juto biare jondron kia kia nuainkäre niaratre kräke. Ñodre, ni raba niken ja mräkä niena umbre yekänti ngwankäre gätäbätä, dre tuin kwin nie ye ni raba tuenmetre kä mikakäre juto ja mräkä kukwebätä nibe ye kräke o kukwe tare tä nemen bare ye ngwane ni raba köbö den ngwarbe jai nitre dimikakäre. Nita ye erere nuainne ngwane, nikwe nünandre ño ükaninte Kristokwe ye nita mike täte, ye köböire ja mräkätre konkrekasionte ie ja rabai ruin kriemikani aune tädi keteitibe.

15-17. a) ¿Jesús nämäne dre nuainne yebiti kukwe ükadrete metre ye bämikani ño kwe? b) ¿Ni raba ja ngwen ño Jesús erere?

¹⁵ Kukwe ükadrete metre nieta Bibliabätä ye abokän kukwe meden kwin Ngöböta niere ye erere nuaindre aune mikadre täte arato. ¿Ñobätä nita niere kukwe biani nuaindre Kristokwe ye tä blite kukwe ükadrete metre yebätä?

¹⁶ Kena, Jesús nämäne dre nuainne yebiti kukwe ükadrete metre ye bämikani kwe ye ani mike gare jai. Kä ye ngwane, nitre judío ji ngwanka ye brukwä nämäne nitre juta madate ye kräke aune nitre judío mada mada ye kräke, ja nämäne nemen ruin bäri ütiäte ietre bätä ñaka nämänentre meritre mike ütiäte jai. Akwa Jesús ñaka ja ngwani ye erere, ñakare aune nitre jökrä kani ngäbiti ja erebe kwe. Nitre juta madate käkwe tödekabare ie ye kani ngäbiti kwe (Mat. 8:5-10, 13). Nitre jondron bökäne aune nitre bobre ye jökrä ie niarakwe kukwe driebare (Mat. 11:5; Luc. 19:2, 9). Niara ñaka meritre mikani tuin ngwarbe jai aune ñaka ñäkäbare tare kwe ietre. Ñakare aune, meritre mikani ütiäte kwe jai aune ja töi mikani jäme kwe kräketre aune meritre ruäre mika nämäne tuin ngwarbe jai ye niarakwe mikani tuin ütiäte jai (Luc. 7:37-39, 44-50).

¹⁷ Tä dre driere nie: Nikwe nitre jökrä kadre ngäbiti ja erebe Jesús erere aune nikwe kukwe driedre nitre jökrä ie, nitre ye ja ngwen ño, jondron bökäne o ñakare o tärä kukwebätä, akwa yebiti ta nikwe kukwe driedre ietre. Ni kristiano tä meritre mike ütiäte jai ngwane, tä ja ngwen Jesús erere. Nita ye erere nuainne ngwane, nünandre ño ükaninte Kristokwe ye nita mike täte.

18, 19. ¿Kukwe ükadrete metre yebätä Jesús dre driebare aune ye tä dre driere nie ja töi kräke?

¹⁸ Ketebukäre, Jesukwe dre niebare kukwe ükadrete metre yebätä ye ani mike gare jai. Kukwe ja jie ngwankäre ye driebare kwe nitre ja tötikaka kwe ie, niaratre dimikakäre nitre mada kain ngäbiti kwin. Ñodre, Dre Nuaindre Ni Kräke ie ni tö ye erere nikwe nuaindre ni mada kräke nieta, yebätä ani töbike (Mat. 7:12). Kukwe ükadrete metre ni kräke yei ni jökrä töta nemen aune ye erere nikwe nuaindre ni mada kräke arato. ¿Ye köböire dre raba nemen bare? Nitre mada ye törbai ni kai ngäbiti kwin. Akwa, ¿ni arabätä kukwe ñaka kwin nuainbare ngwane? Nire nire tä ja di ribere “dibire rare” ye kräke Jehovakwe kukwe ükaite metre yei nitre nänkä Jesús jiebiti rabadre tö ngwen driebare kwe ietre (Luc. 18:6, 7). Kukwe niebare ye abokän kukwe käbämikani metre: nita ja tuin kukwe kri ben kä krüte te ye gare kwin Ngöbö kukwe metre ükatekä yei aune kä rükai ngwane niarakwe kukwe ye ükaite ni kräke (2 Tes. 1:6).

¹⁹ Tä dre driere nie: Kukwe ja jie ngwankäre driebare Jesukwe ye erere nikwe nuaindi ngwane, nikwe nitre mada kai ngäbiti kwin. Aune Satana tä kä ne gobraine yebätä kukwe ñaka kwin nuainta nibätä, akwa Jehová kukwe ye ükaite ni kräke yei nita tö ngwen ye tä ni töi mike jäme.

20, 21. a) ¿Nitre tä kädekani ji ngwankäre ye rabadre nitre mada mike tuin ño jai? b) ¿Kristo ni mada tarebare ye erere ni brare tä muko kwe tarere ño? c) ¿Ni rüne aune meyere rabadre monsotre kwe mike tuin ño jai?

²⁰ Nibira gare nie ye erere, nünandre ño ükaninte Kristokwe ye abokän ja taredre gärätä. Ye  medenbätä, kukwe ükaninte ye ererebätä nire tä kädekani ji ngwankäre ye rabadre nitre mada mike tuin ütiäte jai aune tarere. Nita dre nuainne ye jökrä nikwe nuaindre töi kwinbiti ie Kristo tö ye niaratre ngwandre törö jai.

²¹ Nitre ja mräkäre. “Kristo käkwe nitre tödekaka bti tarebare” ye kwrere nitre brare rabadre muko kwe tarere (Efes. 5:25, 28, 29). Tätre ye erere nuainne ngwane muko kwe tä dre dre ribere jai aune töita ño ye tä mike bäri ütiäte jai. Nitre brare ruäre kräke ni mada taredre ye ñaka tä nemen nuäre, ñobätä ñan aune niaratre ngübabare yekänti nitre mada taredre ye bämika ñaka nämäne aune kukwe ükate ñaka nämäne metre nitre mada kräke. Nitre tä nüne yekänti tätre dre dre nuainne ye ñaka nuäre tuanemetre kräketre, akwa ja töi kwitadre kwetre ne kwe Kristokwe kukwe ükaninte ye mikadre täte kwetre. Nitre brare tä muko tarere Kristo ni mada tarebare ye erere ngwane muko kwe tä mike ütiäte jai. Ni rüne aune meyere tä monsotre kwe tarere bökän ngwane, ñaka tä ñäke tare ietre o ñaka nuainne tare (Efes. 4:31). Ñakare aune, tätre monsotre tarere aune tätre dre dre nuainne ye tä nemen kwin kräketre ye tä mike gare ietre. Ye köböire monsotre rabai niaratre tarere aune tö ngwen ietre.

22. Kukwe nieta 1 Pedro 5:1-3 ye erere, ¿nire abokän oveja bökänkä aune oveja ye mikadre tuin ño jai?

²² Ja mräkätre konkrekasionte. Oveja ye ñaka nitre umbre ji ngwanka yekwe ye rabadre ngwen törö jai (Juan 10:16; ñäkädre 1 Pedro 5:1-3 yebätä). “Nitre tödekaka Jesubti tä obeja kwrere Ngöbö ngwärekri” aune “tä mikani ngibiadre” nieta ye abokän tä mike gare niaratre ye Jehovakwe. Yebätä niaratre ye taredre aune mikadre tuin bobre jai ie Ngöbö tö (1 Tes. 2:7, 8). Nitre umbre ji ngwanka tä oveja ngübare kwin ye erere ngwane, Jehová tä niaratre kain ngäbiti aune ja mräkätre rabai niaratre tarere bätä mike ütiäte jai.

23, 24. a) Ja mikata ngite krubäte konkrekasionte ngwane, ¿nitre umbre ji ngwanka tätre dre nuainne? b) Kukwe ye erere tä nemen bare ngwane, ¿nitre umbre ji ngwanka tätre dre mike gare kwin jai?

²³ Ngöbökwe Kukwe Biani Nuaindre juta Israel  ie yete, nitre umbre ji ngwanka nämäne kädekani ye ñaka nämäne kukwe ja üaire aibe driere, ñakare aune nitre mada murie keta nämäne aune go nämäne, nitre nämäne ja mete, meritre mika nämäne ja dibiti jabe, kukwe mada nämäne nemen jabätä nitre ie ye ükate nämäne kwetre arato. Akwa, nünandre ño ükaninte Kristokwe yete nitre umbre ji ngwanka kisete sribi mada bä jene tä. Konkrekasionte ja mikata ngite krubäte ye ngwane, niaratre tä kukwe ja üaire yebiti kukwe ükete. Nitre mada murie ketata aune nitre tä gore, nitre tä ja mete, meritre mikata ja dibiti jabe, kukwe mada tä nemen jabätä nitre ie ye nitre sribikä gobran kräke ye Ngöbökwe mikani kukwe ye ükatekäre ye gare kwin nitre umbre ji ngwanka ie. Ye medenbätä, nitre sribikä gobran kräke ye raba rürübän ütiä mike ni ja mikaka ngite yebiti o kite ngite (Rom. 13:1-4).

²⁴ Ja mikata ngite krubäte ye ngwane, ¿nitre umbre ji ngwanka tä dre nuainne? Tätre kukwe känene Bibliabätä aune ye ererebätä tätre kukwe ükete. Nikwe nünandre ño ükaninte Kristokwe ye abokän ja taredre ye gare ietre. Tätre ni mada tarere ye köböire konkrekasionte nire tä ja mike ngite ye ngwane, niaratre raba dimike ño ye tä nemen gare ietre. Nitre umbre ji ngwanka töita ni mada tarebätä yekwe niaratre dimikai ne kwe nire ja mikani ngite yekwe ja töi kwitadre erametre aune dimika raba ja mäketa Ngöböbe ye tä nemen gare ietre arato.

25. ¿Nikwe dre mikai gare jai kukwe ja tötikara mada yekänti?

²⁵ Erametre, Kristo kukwe biani nuaindre ye nita mike täte yebätä nita debe bien krubäte. Ni jökrä tä ja di ngwen kukwe ye mike täte ngwane, konkrekasionte ja mräkätre ie jata nemen ruin kwin, mikata ütiäte jai aune jata nemen ruin kriemikani ietre. Akwa, nitre töi blo tä “ja ngwen bäri käme” ye näire nita nüne (2 Tim. 3:13, TNM). Aisete nikwe ñaka ja di ngwandre nekä. Küdreta monsotrebätä ye ngwane, ¿konkrekasion raba bämike ño töita Ngöbö kukwe ükatekä metre ye kwrere? Kukwe ja tötikara mada yekänti kukwe ngwantarita ye mikai gare jai.