1. Gara lam lahkawng hpe anhte kam mai na kun?

YEHOWA KARAI KASANG gaw, shi hpe nawku daw jau ai ni hpe tsawra ai. Shi gaw, galoi mung tsawra nna, matut nna mung naw tsawra nga na re. Tara rap ra ai hpe mung shi tsawra ai. (Shk 33:5) Dai majaw ndai lam lahkawng hpe kam mai ai: (1) Shi a mayam ni n tara ai lam hkrum ai shaloi, Yehowa grai myit n pyaw ai. (2) Shi a amyu masha ni hpe n tara ai hku kanawn mazum ai ni hpe shi ari jaw na re. Ndai daw matut sumhpa a shawng na sumhpa hta, * moi Israela ni hpe Mawshe hku nna Karai Kasang jaw ai Tara gaw tsawra myit hta madung tawn ai lam hkaja wa sai. Dai Tara gaw, tara rap ra na matu shadut ya ai. Laksan hku nna tinang hkum tinang n lu makawp maga ai ni na matu re. (Trj 10:18) Yehowa gaw, shi hpe nawku ai ni hte seng nna kade daram lanu lahku nga ai hpe dai tara gaw madun dan nga ai.

2. Gara ga san ni a mahtai hpe hkaja mat na kun?

² Mawshe A Tara gaw, Hkristan nawku hpung gawde hpang ai A.D. 33 hta htum mat sai. Tsawra myit hte tara rap ra ai lam hta madung tawn ai dai tara n nga mat sai majaw, Hkristan ni akyu n lu mat sai kun? N re. Hkristan ni hta tara nnan nga ai. Ndai sumhpa hta dai tara nnan hpe shawng hkaja mat na re. Dai hpang ndai ga san ni a mahtai hpe hkaja mat na re: Dai tara gaw tsawra myit hta madung tawn ai ngu hpa majaw lu tsun ai kun? Tara rap ra na matu shadut ya ai ngu hpa majaw lu tsun ai kun? Ndai tara npu hta, ahkaw ahkang nga ai ni gaw kaga ni hpe gara hku kanawn mazum ging ai kun?

3. Galati 6:2 hta tsun da ai hte maren “Hkristu a tara” hta hpa ni lawm ai kun?

³ Galati 6:2 hpe hti u. Hkristan ni gaw, “Hkristu a tara” npu hta nga ai. Yesu gaw shi a sape ni hkan sa ra na tara jahpan hpe n ka da ya ai. Raitim, lam matsun ni, hkang da ai ga ni hte npawt tara ni hpe jaw da ai. “Hkristu a tara” hta Yesu a sharin achyin ya ai lam yawng lawm ai. Dai tara hpe chye na na matu atsawm hkaja yu ga.

4-5. Gara lam hku nna Yesu sharin ya wa ai kun? Gara aten hta sharin ya wa ai kun?

⁴ Yesu gaw gara ladat ni hte sharin ya wa ai kun? Langai, tsun ai ga ni hte sharin ya wa ai. Karai Kasang hte seng ai teng man lam, prat a yaw shada lam hte shinggyim masha ni yawng a yakhkak jamjau ai lam ni hpe hparan ya na gaw Karai Kasang a Mungdan re ai hpe sharin ya ai majaw, shi a ga ni gaw atsam nga ai re. (Luk 24:19) Yesu gaw kasi ningli hte mung sharin ya wa ai. Asak hkrung hkawm sa lam hte sape ni gara hku hkawm sa ging ai hpe madun wa ai.​—⁠Yhn 13:15.

⁵ Gara aten hta Yesu sharin ya wa ai kun? Mungkan ga ntsa hkaw tsun magam gun ai laman hta sharin ya wa ai. (Mat 4:23) Hkrung rawt nna kade n na yang mung, sape ni hpe sharin ya wa ai. Ga shadawn, sape 500 jan arau hpawng nga ai shaloi du wa nna, “sape shatai” ai bungli galaw na matu matsun wa ai. (Mat 28:19, 20; 1 Ko 15:6) Yesu gaw, sumsing lamu de du mat ai hpang, nawku hpung a baw hku nna, sape ni hpe matut sharin ya nga ai. Ga shadawn, A.D. 96 daram hta, namman chya hkam ai Hkristan ni hpe hpaji jaw na matu hte n-gun jaw na matu, kasa Yawhan hpe lam matsun jaw wa ai.​—⁠Kol 1:18; Shr 1:1.

6-7. (a) Yesu a sharin achyin ya ai lam ni hpe gara kaw ka da ai kun? (b) Hkristu a tara hpe gara hku madat mara mai na kun?

⁶ Yesu a sharin achyin ai lam ni hpe gara kaw ka da ai kun? Kabu Gara Shiga Chyum Laika mali hta, shi mungkan ga ntsa galaw wa ai lam ni hte shi tsun wa ai lam ni hpe ka da ai. Ga Shaka Ningnan kaw na ngam ai kaga Chyum Laika ni gaw, masa lam ni ntsa Yesu gara hku myit na hpe chye na hkra karum ya ai. Hpa majaw nga yang, dai hpe ka ai ni gaw, “Hkristu a myit” nga nna, chyoi pra ai wenyi shung ya ai majaw re.​—⁠1 Ko 2:16.

⁷ Sharin la lu ai lam ni: Yesu a sharin achyin ya ai lam ni gaw prat masa lam shagu hta karum ya lu ai. Hkristu a tara gaw, nta, bungli, jawng hte nawku hpung hta anhte galaw ai lam ni hta akyu shabyin ya lu ai. Ga Shaka Ningnan  hpe hti nna myit sawn sumru ai hku nna dai tara hpe sharin la mai ai. Chyum Laika hta lawm ai sharin achyin ai lam ni, lam matsun ni, npawt tara ni hpe hkan sa ai gaw, dai tara hpe hkan sa nga ai re. Hkristu a tara hpe hkan sa ai gaw, Yehowa Karai Kasang a tara hpe hkan sa ai re. Hpa majaw nga yang, Yesu sharin ya ai lam yawng gaw Yehowa kaw nna sa ai majaw re.​—⁠Yhn 8:28.

8. Hkristu tara a npawt gaw hpa rai kun?

⁸ Npawt ngang ngang hte atsawm gawgap da ai nta kaw shanu nga ai ni gaw shim lum ai ngu hkamsha ai. Dai hte maren, npawt ngang ngang hte atsawm gawde da ai kaja ai tara hpe hkan sa ai ni mung shim lum lam lu ai. Hkristu a tara hpe kaja htum npawt re ai tsawra myit hta gawde da ai. Hpa majaw dai hku lu tsun ai kun?

9-10. Tsawra myit shadut ya ai majaw Yesu galaw wa ai gara lam ni nga ai kun? Shi hpe anhte gara hku kasi la mai na kun?

⁹ Langai, Yesu galaw wa ai lam yawng gaw tsawra myit shadut ya ai majaw re. Matsan dum ai, lanu lahku ai, myit tau ya ai lam ni gaw shi a tsawra myit hpe madun dan nga ai re. Matsan dum myit a majaw, Yesu gaw masha hpawng hpe sharin ya ai, machyi masha ni hpe shamai ya ai. Kawsi hpang gara nga ai ni hpe jaw sha ai. Si mat ai ni hpe bai jahkrung sharawt ya wa ai. (Mat 14:14; 15:32-38; Mrk 6:34; Luk 7:11-15) Shi a aten hte n-gun atsam ni htum mat tim, shi a akyu hta na kaga ni a akyu hpe shawng tawn wa ai. Kaga ni a matu shi a asak hpe sak jaw nna laklai ai tsawra myit hpe madun wa ai.​—⁠Yhn 15:13.

¹⁰ Sharin la lu ai lam ni: Kaga ni a akyu hpe shawng tawn ai hku nna Yesu hpe kasi la mai ai. Hkaw tsun lawk hta nga ai masha ni hpe matsan dum myit madun ai hku nna mung, Yesu hpe kasi la mai ai. Kabu gara shiga hpe hkaw tsun nna sharin achyin ya na matu matsan dum myit gaw shadut ya ai shaloi, Hkristu a tara hpe hkan sa nga ai re.

11-12. (a) Anhte hpe Yehowa grai lanu lahku ai lam gara lam ni gaw madun nga ai kun? (b) Yehowa a tsawra myit hpe gara hku kasi la mai na kun?

¹¹ Lahkawng, Yesu gaw shi Kawa a tsawra myit hpe madun dan wa ai. Hkaw tsun magam gun ai laman hta, Yehowa gaw shi hpe nawku daw jau ai ni hte seng nna kade daram lanu lahku ai hpe Yesu madun dan wa ai. Ndai lam ni hku nna Yesu sharin ya wa ai: Anhte a sumsing Kawa gaw anhte langai hpra hpe manu shadan ai. (Mat 10:31) Mat ai sagu ni myit malai la nna, nawku hpung de bai wa na hpe Yehowa ala nga ai. (Luk 15:7, 10) Yehowa gaw shi Kasha hpe gawng malai hkungga jaw ai hku nna, anhte hpe tsawra ai lam madun wa ai.​—⁠Yhn 3:16.

¹² Sharin la lu ai lam ni: Yehowa a tsawra myit hpe anhte gara hku kasi la mai na kun? (Ehp 5:1, 2) Hpunau nauna langai hpra hpe manu dan ai ni hku nna anhte mu mada ga ai. Yehowa hpang de bai wa ai “mat ai sagu” hpe mung, kabu gara hte hkap tau la ga ai. (Shk 119:176) Tinang hkum tinang sak jaw ai hku nna hpunau nauna ni hpe tsawra myit madun ga ai. Laksan hku nna shanhte ra kadawn ai aten hta karum shingtau ya ai. (1 Yh 3:17) Kaga ni hpe tsawra myit madun ai gaw Hkristu a tara hpe hkan sa nga ai re.

13-14. (a) Yawhan 13:34, 35 hta sape ni hpa hpe madun na matu Yesu matsun wa ai kun? Dai gaw hpa majaw tara ningnan rai kun? (b) Tara ningnan hpe anhte gara hku hkan sa mai na kun?

¹³ Masum, Tingkyeng akyu n tam ai tsawra myit madun na matu shi a sape ni hpe Yesu tara jaw wa ai. (Yawhan 13:34, 35 hpe hti u.) Yesu a tara gaw ningnan re. Hpa majaw nga yang, Israela ni a matu Karai Kasang jaw ai Tara hpe n hkan sa ra ai sha, tsawra myit madun na matu ndai hku hpyi shawn da ai majaw re: Anhte hpe Yesu tsawra ai zawn, hpunau nauna ni hpe mung tsawra ra ai. Dai tsawra myit gaw tingkyeng akyu n tam ai tsawra myit rai ra ai. * Tinang  hkum tinang tsawra ai hta grau nna, hpunau nauna ni hpe tsawra ga ai. Anhte a matu Yesu sak jaw wa ai zawn, hpunau nauna ni a matu anhte a prat hpe sharawng awng let sak jaw mayu ga ai.

¹⁴ Sharin la lu ai lam ni: Tara nnan hpe anhte gara hku hkan sa mai na kun? Hpunau nauna ni a matu sak jaw ai lam ni galaw ai hku nna hkan sa mai ai. Hpunau nauna ni hpe grai tsawra ai majaw shanhte hpe hkye la na matu anhte a asak hpe asum hkam ai zawn re ai grai kaba ai sak jaw ai lam ni galaw ai sha n-ga, kaji kajaw lam ni hku nna mung sak jaw ga ai. Ga shadawn, asak kaba ai hpunau nauna ni zuphpawng lu lung na matu sa tau ya ai, tinang tsawra ai marai langai ngai pyaw na matu tinang ra sharawng ai lam hpe sak jaw ai, tsin-yam tsindam hkrum ai ni hpe karum ya na matu bungli kaw na ahkang la ai zawn re ai lam ni galaw ai gaw, Hkristu a tara hpe anhte hkan sa nga ai re. Nawku hpung gaw shim lum ai shara re ngu langai hpra hkamsha lu hkra mung karum ya ga ai.

15-17. (a) Yesu gaw tara rap ra ai lam hpe gara hku nna madun wa ai kun? (b) Yesu hpe gara hku kasi la mai na kun?

¹⁵ Chyum Laika hta lang da ai “tara rap ra” ngu ai gaw, jaw ai ngu Karai Kasang tsun ai hpe galaw nna, myiman n lata ai hpe tsun ai re. Hkristu a tara gaw tara rap ra na matu shadut ya ai ngu hpa majaw lu tsun ai kun?

¹⁶ Langai, Yesu gaw tara rap ra ai lam hpe galaw ai lam hku nna gara hku madun wa ai hpe myit yu ga. Dai aten hta, Yuda nawku htung ningbaw ni gaw, Yuda masha n re ai ni hpe nju ndawng ma ai. Yu maya Yuda masha ni hpe yu kaji nna, num ni hpe mung hkungga ai lam n nga ai. Raitim, Yesu gaw masha yawng hpe myiman n lata ai sha, tara rap ra ai hku kanawn mazum wa ai. Shi hpe kamsham wa ai Yuda masha n re ai ni hpe mung hkap la wa ai. (Mat 8:5-10, 13) Shi gaw lachyen lahka ai lam n nga ai sha, matsan, lusu yawng hpe hkaw tsun ai. (Mat 11:5; Luk 19:2, 9) Num ni hpe kanawn mazum ai shaloi mung, mazut ai hku n tsun wa ai. De a malai, masha ni a man hta manu n dan ai ngu mu mada ai ni hte hpawn, num ni hpe matsan dum nna, hkungga ai lam madun wa ai.​—⁠Luk 7:37-39, 44-50.

¹⁷ Sharin la lu ai lam ni: Nawku htung hte shingdu labau gara hku mi raitim, madat mayu ai ni yawng hpe hkaw tsun ra ai. Dai hku nna Yesu zawn myiman n lata ai lam madun mai ai. Hkristan hpunau ni gaw, num ni hpe hkungga ai hku kanawn mazum nna, Yesu a kasi hpe hkan sa ma ai. Anhte dai zawn galaw yang, Hkristu a tara hpe hkan sa nga ai re.

18-19. Tara rap ra ai hte seng nna Yesu hpa sharin ya wa ai kun? Anhte hpa sharin la lu ai kun?

¹⁸ Lahkawng, tara rap ra ai hte seng nna Yesu hpa sharin ya wa ai hpe myit yu ga. Shi a sape ni kaga masha ni hpe tara rap ra ai hku kanawn mazum lu hkra, karum ya ai npawt tara ni hpe sharin ya wa ai. Ga shadawn, Ja Tara hte seng nna myit yu ga. (Mat 7:12) Anhte yawng gaw tara rap ra ai hku kanawn mazum hkrum mayu ga ai. Dai majaw, kaga ni hpe mung tara rap ra ai hku kanawn mazum ging ai. Rai yang, kaga ni mung anhte hpe tara rap ra ai hku kanawn mazum wa na re. Raitim, anhte n tara ai hku kanawn mazum hkrum wa yang gaw gara hku kun? Yehowa gaw shi hpe shani shana hpyi jahtau nga ai ni a matu tara dara ya na hpe sape ni kam hkra Yesu sharin ya wa ai. (Luk 18:6, 7) Dai ga ni gaw ndai hku ga sadi jaw ai hte bung ai: Tara rap ra ai Karai Kasang gaw jahtum nhtoi hta anhte hkrum nga ai mayak mahkak ni hpe chye nna, aten du yang tara rap ra ai hku galaw ya na re.​—⁠2 Ht 1:5, 6.

¹⁹ Sharin la lu ai lam ni: Yesu sharin ya ai Chyum Laika npawt tara ni hpe hkan sa yang, kaga ni hpe tara rap ra ai hku kanawn mazum lu na re. Satan a mungkan hta n tara ai lam a majaw jamjau hkrum nga tim, Yehowa gaw tara rap ra hkra galaw ya na hpe chye da ai majaw shalan shabran lam lu ga ai.

20-21. (a) Woi awn ai ni gaw kaga ni hpe gara hku kanawn mazum ging ai kun? (b) Madu wa gaw tingkyeng akyu n tam ai tsawra myit hpe gara hku madun mai na kun? Kawa gaw ma ni hpe gara hku kanawn mazum ging ai kun?

²⁰ Yesu a tara npu hta, woi awn ai ni gaw kaga ni hpe gara hku kanawn mazum ging ai kun? Hkristu a tara gaw tsawra myit hte gawde da ai majaw, woi awn ai ni gaw kaga ni hpe hkungga nna tsawra myit hte kanawn mazum ra ai. Galaw ai lam shagu hta tsawra myit madun na matu Yesu ra sharawng ai hpe shanhte dum ra ai.

²¹ Dinghku hta. ‘Hkristu gaw Hpung’ hpe tsawra ai zawn, madu wa mung madu jan hpe tsawra ra ai. (Ehp 5:25, 28-30) Madu wa gaw, madu jan ra sharawng ai lam hte ra kadawn ai lam hpe shawng tawn nna, Hkristu a tingkyeng akyu n tam ai tsawra myit hpe kasi la ra ai. Nkau madu wa ni gaw dai zawn tsawra myit hpe madun na matu yak chye ai. Hpa majaw nga yang, kaga masha ni hpe tsawra myit hte tara rap ra ai lam n madun ai dinghku hta nga kaba wa ai majaw re. Dai zawn n kaja ai akyang hpe shamat kau na matu gaw n loi ai. Raitim, Hkristu a Tara hpe madat mara nna galai shai ging ai. Madu wa gaw, tingkyeng akyu n tam ai tsawra myit madun yang, madu jan a hkungga ai lam hpe lu la na re. Tsawra myit nga ai kawa langai gaw shi a kasha ni hpe hkra machyi hkra galaw na, tsun na n re. (Ehp 4:31) Shi gaw ma ni shimlum ai ngu hkam sha hkra, tsawra myit madun nna lanu lahku ya na re. Dai hku galaw ai kawa gaw, kasha ni a tsawra myit hte kamhpa myit hpe lu la ai.

22. 1 Petru 5:1-3 hta tsun da ai hte maren sagu madu gaw kadai rai kun? Sagu ni hpe gara hku kanawn mazum ging ai kun?

²² Nawku hpung hta. “Sagu” ni hpe tinang n madu ai lam myitsu salang ni dum ra ai. (Yhn 10:16; 1 Petru 5:1-3 hpe hti u.) “Karai Kasang a sagu hpung,” “Karai Kasang a man hta,” “Karai Kasang madu ai ni” ngu ai ga si ni gaw, sagu ni hpe Yehowa madu nga ai lam myitsu salang  ni hpe bai shadum ya ai. Sagu ni hpe tsawra myit hte lanu lahku nna kanawn mazum na matu shi ra sharawng ai. (1 Ht 2:7, 8, NW) Myitsu salang ni gaw sagu rem ni hku nna lu da ai lit hpe tsawra myit hte gun hpai na nga yang, Yehowa a man hta myi man lu la na re. Dai hku galaw ai myitsu salang ni gaw hpunau nauna ni a tsawra myit hte hkungga ai lam hpe lu la na re.

23-24. (a) Manghkang ni hpe myitsu salang ni hparan ai shaloi shanhte a lit gaw hpa rai kun? (b) Dai zawn manghkang ni hpe myitsu salang ni hparan ai shaloi gara hpe dum ra ai kun?

²³ Mara kaba galaw ai manghkang hpe hparan ai hta myitsu salang ni a lit gaw hpa rai kun? Shanhte a lit gaw, Israela ni hpe Karai Kasang jaw ai Tara npu hta nga ai tara agyi ni hte salang ni a lit hte n bung ai. Dai Tara npu hta, lit lu ai ni gaw wenyi lam sha n-ga, wenyi lam hte n seng ai kaga lam ni hpe mung hparan na ahkang nga ai. Raitim, Yesu a tara npu hta nga ai myitsu salang ni a lit gaw, wenyi lam hte seng ai manghkang hpe sha hparan ya ai. Tara tawt lai ai manghkang ni hpe hparan na matu asuya ni hpe Karai Kasang ahkang jaw da ai hpe myitsu salang ni chye ma ai. Dai hta, asuya gaw mara galaw ai wa hpe dam jaw ai hku nna gumhpraw shawa ai (sh) htawng jahkrat ai lam ni lawm ai.​—⁠Rom 13:1-4.

²⁴ Hpung masha langai mara kaba galaw ai shaloi, myitsu salang ni hta hpa lit nga ai kun? Shanhte gaw manghkang ni hpe hparan nna dawdan lam jahkrat ai shaloi Chyum Laika hpe akyu jashawn ai. Hkristu a tara gaw tsawra myit hta madung tawn ai hpe myit hta bang da ra ai. Tsawra myit gaw ndai lam ni hpe myit yu na matu myitsu salang ni hpe shadut ya ai: Nawku hpung kaw na hkra machyi hkrum nga ai ni hpe gara hku karum ya lu na kun? Mara tawt lai ai ni hte seng nna mung, ndai hku myit na matu tsawra myit gaw shadut ya ai: Shi myit malai lu nga ai kun? Wenyi lam bai kaja wa hkra shi hpe karum ya lu na kun?

25. Hpang na sumhpa hta anhte hpa lam hkaja na kun?

²⁵ Hkristu a tara npu hta nga lu ai gaw grai chyeju dum hpa re. Dai tara hpe madat mara na matu anhte yawng shakut yang, nawku hpung gaw shim lum ai shara rai nna, marai langai hpra mung tsawra hkrum ai, manu shadan hkrum ai ngu hkamsha na re. “N hkru n hkra” ai masha ni “n hkru ai lam hta je je kaba wa” ai mungkan hta anhte asak hkrung nga ai. (2 Tm 3:13) Dai majaw, anhte maja nga ra ai. Ma hpe hkum shan roi rip ai mara hpe hparan ai shaloi, Hkristan nawku hpung gaw Karai Kasang a tara rap ra ai lam hpe gara hku hkan sa mai na kun? Dai ga san a mahtai hpe hpang na sumhpa hta hkaja mat na re.