1. Suut marluk qularin­ngis­sin­naavavut?

JEHOVAP GUUTIP im­minik pal­lorfigin­nit­tut asavai asajuas­sal­lugil­lu. Aam­ma Guutiuvoq naaper­tuil­luar­nermik nuan­narisalik. (Tuss 33:5) Taamaat­tumik qularin­ngis­sin­naavar­put (1) kif­fani ajor­tumik pineqaraangata Jehovap an­niaatigisaraa aam­ma (2) naaper­tuil­luar­nerup anguneqarumaar­nera isumagis­sagaa. Al­laaserisat ataqatigiit siul­lersaan­ni * paasivar­put inatsisit Jehovap Mosesi aq­qutigalugu Israelik­kun­nut tun­nius­sai asan­nin­nermik tun­ngaveqar­tut. Inatsisini kik­kut tamarmik, aam­ma im­minut il­lersoriarsin­naan­ngitsut, naaper­tuil­luar­tumik pineqar­nis­saat kajumis­saarutigineqar­poq. (5 Mos 10:18) Mosesip inatsisaani Jehovap pal­lorfigin­nitsiminut qanoq asan­nitsiginera erser­poq.

2. Apeq­qutit suut akis­sutis­sarsis­savavut?

² Ukiumi 33-mi ilagiit kristumiut pilersin­neqarmata Mosesip inatsisai atorun­naar­put. Imaap­pa kristumiut asan­nin­nermik tun­ngaveqar­tunik naaper­tuil­luar­nermil­lu kajumis­saarisunik inatsiseqar­tus­saan­ngitsut? Taamaan­ngilaq. Kristumiut inatsim­mik nutaamik tunineqar­put. Al­laaserisami taman­na suunersoq sam­mis­savar­put kingor­nalu apeq­qutit uku akis­sutis­sarsil­lugit: Sooq oqarsin­naavugut inatsit taan­na asan­nin­nermik tun­ngaveqar­toq? Qanoq naaper­tuil­luar­nermik kajumis­saariva? Aam­ma inatsisip tamatuma atuun­nerani akisus­saaf­fil­lit inuit al­lat qanoq pisar­tus­saavaat?

3. ‘Kristusip inatsisaanut’ Galatiamiut 6:2-mi eq­qaaneqar­tumut suut ilaap­pat?

³ Galatiamiut 6:2 atuaruk. Kristumiut ‘Kristusip inatsisaanik’  maleruaasus­saap­put. Jiisusi inas­suter­pas­suar­nik ajoqersugaasa malit­tarisas­saan­nik al­lat­tuin­ngilaq, ilitsersuutinil­li, peq­qus­sutinik najoq­qutas­sianil­lu iluaqutigisas­saan­nik ilin­niar­titsivoq. ‘Kristusip inatsisaanut’ ilaap­put Jiisusip ilin­niar­titsis­sutai tamarmik. Inatsit taan­na pil­lugu paasiniaariar­ta.

4-5. Jiisusi qanoq ilin­niar­titsisar­pa, aam­ma qaquguk­kut?

⁴ Jiisusi qanoq ilin­niar­titsisar­pa? Siul­ler­tut, oqalun­nermigut. Guuti pil­lugu sal­lusuis­sut, inuunerup siuner­tavia Guutil­lu naalagaaf­fiata inuit naal­liun­neran­nik aaq­qiisin­naasutuaanera ilin­niar­titsis­sutigisarmagit ‘oqaatsimigut malun­naateqangaar­poq’. (Luk 24:19) Aam­ma maligas­siuinermigut ilin­niar­titsisar­poq. Inooriaatsimigut ajoqersuk­kani qanoq inooriaaseqas­sasut takutip­paa. – Joh 13:15.

⁵ Qaquguk­kut ilin­niar­titsisar­pa? Nunami kif­far­tor­nermini ilin­niar­titsivoq. (Matt 4:23) Aam­ma makititaanermi kingunin­ngua ajoqersuk­kaminut ilin­niar­titsivoq. As­sersuutigalugu ajoqersuk­kanut, im­maqa 500-t sin­nerlugit amerlatigisunut, saq­qum­mer­poq ‘ajoqersugan­ngor­titsior­toq­qusil­lunilu’. (Matt 28:19, 20; 1 Kor 15:6) Qilam­mul­lu utereerluni Jiisusip ilagiin­nut niaquusutut ajoqersuk­kaminut ilitsersuinini ingerlatiin­nar­paa. As­sersuutigalugu ukiup 96-ip mis­saani apustili Johan­nesi peq­quaa kristumiut tanitat kajumis­saas­sagai siun­nersorlugil­lu. – Kol 1:18; Saqq 1:1.

6-7. (a) Jiisusip ilin­niar­titsis­sutai sumi atuar­neqarsin­naap­pat? (b) Kristusip inatsisaa qanoq maleruar­tar­par­put?

⁶ Jiisusip ilin­niar­titsis­sutai sumi atuar­neqarsin­naap­pat? Nunamiik­kami oqaasii iliuuserisimasaalu amerlasuut iivangkiiliuni sisamani al­lan­neqarsimap­put. Kristumiut Al­lagaataat Grækerisuut sin­neri iluaqutigalugit “Kristusip eq­qarsaatai” paasil­luar­nerusin­naavavut, angutinim­mi anersaamit il­ler­nar­tumit siulersor­neqar­tunit Jiisusitul­lu isigin­nit­taaseqar­tunit al­lan­neqar­put. – 1 Kor 2:16.

⁷ Ilinniagassat: Jiisusip ilin­niar­titsis­sutai inuunitsin­ni sutigut tamatigut iluaqutaap­put. Kristusip inatsisaa angerlarsimaf­fim­mi, sulif­fim­mi, atuarfim­mi ilagiin­nilu iliuutsitsin­nut tamanut sun­niuteqar­poq. Kristumiut Al­lagaataat Grækerisuut atuar­nerisigut eq­qarsaatigeq­qis­saar­nerisigul­lu inatsit taan­na paasineruler­tar­par­put. Ilitsersuus­sutit, peq­qus­sutit najoq­qutas­sial­lu taak­kunaniit­tut maleruaraangatsigit  Kristusip inatsisaa maleruar­tar­par­put. Taamaalior­nik­kul­lu Jehova, Guuter­put asan­nit­toq Jiisusip ilin­niar­titsis­sutaanik tamanik pilerfiusoq, naalat­tar­par­put. – Joh 8:28.

8. Kristusip inatsisaa sumik tun­ngaveqar­pa?

⁸ Il­lumi pitsaasumik toq­qaveqar­tumi najugal­lit toq­qis­sisimasar­put. Taamatut­taaq inatsim­mik pitsaasumik tun­ngaveqar­tumik maleruaasut toq­qis­sisimasar­put. Kristusip inatsisaa pitsaaner­paamik tun­ngaveqar­poq – asan­nin­neq. Taman­na qanoq nalun­ngilar­put?

9-10. Jiisusip iliuutsimini tamani asan­nin­neq kajumis­sis­sutigisaraa sumit erser­pa, qanorlu ilaarsin­naavar­put?

⁹ Siul­ler­tut, Jiisusip iliuutsimini tamani asan­nin­neq kajumis­sis­sutigisar­paa. Misigin­neqataal­luni nal­ligin­nin­neq asan­nin­nermik ersersitsineruvoq. Jiisusip inuit nal­ligigamigit amerlasuut ilin­niar­tip­pai, nap­parsimasut ajorun­naarsip­pai, kaat­tut nerisas­sip­pai toqusimasul­lu makitil­lugit. (Matt 14:14; 15:32-38; Mark 6:34; Luk 7:11-15) Taamaalior­nermigut pif­fis­saq an­ner­tooq nukip­pas­suil­lu atoraluarlugit Jiisusip kajumil­luni al­lat pisariaqar­titaat nam­mineq pisariaqar­titaminit pingaar­nerutip­pai. Pingaar­ner­paamil­lu al­lat pil­lugit inuunermi pil­liutigineratigut asan­ningaar­nini ersersip­paa. – Joh 15:13.

¹⁰ Ilinniagassat: Al­lat pisariaqar­titaat uagut pisariaqar­titatsin­nit pingaar­nerutin­nerisigut Jiisusi ilaarsin­naavar­put. Aam­ma inun­nut oqaluus­sif­figisar­tak­katsin­niit­tunut misigin­neqataanermik ineriar­tor­titsinik­kut ilaarsin­naavar­put. Misigin­neqataal­luta nutaarsias­saq nuan­nersoq pil­lugu oqaluus­sigaangat­ta ilin­niar­titsigaangat­talu Kristusip inatsisaa maleruar­tar­par­put.

11-12. (a) Jehovap qaman­nga pisumik asagaatigut sumit erser­pa? (b) Jehovap asan­nin­nera qanoq ilaarsin­naavar­put?

¹¹ Aap­paat­tut, Jiisusi Ataatami asan­nit­tuuneranik ilin­niartit­sivoq. Kif­far­tor­nermini Jiisusip ersersip­paa Jehovap pal­lorfigin­nitsini qaman­nga pisumik asagai. Jiisusip ilin­niar­titsis­sutigisaasa uku ilagaat: Ataatatsin­nut qilam­miusumut tamat­ta naleqangaar­pugut. (Matt 10:31) Jehovap savaatini tam­marsimasoq peq­qis­simil­luni ilagiin­nut uteraangat tikil­luaq­qusar­paa. (Luk 15:7, 10) Jehovap er­nini uagut pil­luta uter­titsis­sutitut pil­liutigineratigut asan­nin­nini up­per­narsar­paa. – Joh 3:16.

¹² Ilinniagassat: Jehovap asan­nin­nera qanoq ilaarsin­naavar­put? (Ef 5:1, 2) Qatan­ngutivut tamaasa naleqangaar­tutut pingaaruteqar­tutul­lu isigisar­pavut. Aam­ma ‘sava tam­marsimasoq’ Jehovamut uteraangat tikil­luaq­qusar­par­put. (Tuss 119:176) Qatan­ngutitsin­nut pisariaqar­titsisunut iluaqutaasumik iliuuseqar­nik­kut taak­kunin­nga asan­nin­ner­put up­per­narsar­tar­par­put. (1 Joh 3:17) Al­lanut asan­nit­tulioraangat­ta Kristusip inatsisaa maleruar­tar­par­put.

13-14. (a) Johan­nesi 13:34, 35-milu al­las­simaneratut Jiisusip ajoqersuk­kani sumik ersersitseq­quai, taman­nalu sooq inas­sutaava nutaaq? (b) Inas­sut nutaaq qanoq maleruarsin­naavar­put?

¹³ Pingajuat­tut, Jiisusip ajoqer­suk­kani peq­quai asan­nin­ner­mik im­minut pil­liutigeriaan­naasumik er­ser­sit­sis­sasut. (Johan­nesi 13:34, 35 atuakkit). Asan­nin­neq taama it­toq Guutip Israelik­kun­nut inatsisaani piumasaqaataan­ngim­mat ‘inas­sutaavoq nutaaq’. Up­peqativut asas­savavut soorlu Jiisusip asagaatigut. Tas­sa im­minut pil­liutigeriaan­naasariaqar­pugut. * Qatan­ngutivut uatsin­nit asanerusariaqar­pavut. Jiisusip uagut pil­luta ilior­neratut taak­ku pil­lugit inuuner­put pil­liutigeriaan­naasariaqar­par­put.

¹⁴ Ilinniagassat: Inas­sut nutaaq qanoq maleruarsin­naavar­put? Qatan­ngutitsin­nut pil­liuteqariaan­naanik­kut. Asangaaratsigit taak­ku pil­lugit  al­laat inuuner­put pil­liutigeriaan­naavar­put. An­nikitsutigul­li aam­ma iliuuseqarsin­naavugut. Soorlu qanoq? Qatan­ngut utoq­qaq ataatsimiigiaqataasin­naanias­sam­mat ikior­niarlugu im­mik­kut iliuuseqarsin­naavugut. Up­peqater­put nuan­naar­tin­niarlugu nam­mineq piumasar­put tunul­lius­sin­naavar­put. Aam­ma ajunaar­nersuaqar­til­lugu ikiuiniar­nermi peqataasin­naaq­qul­luta pif­fis­sami aalajangersimasumi sulin­ngif­feqaral­larsin­naavugut. Taamaalioraangat­ta Kristusip inatsisaa maleruar­tar­par­put. Aam­ma ilagiin­niit­tut tamarmik toq­qis­sisimanis­saan­nik ikiueqataas­saagut.

15-17. (a) Jiisusip naaper­tuil­luar­nermut isigin­nit­taasia iliuusaanit qanoq erser­pa? (b) Jiisusi qanoq ilaarsin­naavar­put?

¹⁵ Biibili naaper­torlugu “naaper­tuil­luar­neq” tas­saavoq Guutip eq­qor­tutut naatsorsuutigisaanik kinaas­susersior­nani iliuuseqar­neq. Sooq isum­mersin­naavugut Kristusip inatsisaa naaper­tuil­luar­nermik kajumis­saarisoq?

¹⁶ Siul­ler­tut, Jiisusip naaper­tuil­luar­nermut isigin­nit­taatsini iliuutsimini qanoq takutin­neraa eq­qarsaatigiuk. Jiisusip nalaani up­perisarsior­nik­kut siut­tut juutiusut inuit al­lanik up­perisal­lit uumigaat, inuin­naat nikagaat ar­nal­lu ataq­qinagit. Jiisusil­li kinaas­susersior­nani kik­kut tamaasa eq­qor­tumik pisar­pai. Juutiun­ngitsut im­minik up­perin­nit­tut itigar­tin­neq ajor­pai. (Matt 8:5-10, 13) Isum­mius­sereer­nani tamanut, piitsunut pisuunul­lu, oqaluus­sisar­poq. (Matt 11:5; Luk 19:2, 9) Ar­nat sak­kor­tuumik oqaluun­neq ajor­pai naak­kit­taatsumil­lu pis­susilersorfigisar­nagit. Ataq­qin­nit­tumil­li inus­siar­nersumil­lu pisar­pai, al­laat al­lanit nikagineqaraluar­pata. – Luk 7:37-39, 44-50.

¹⁷ Ilinniagassat: Kinaas­susersiorata kik­kut tamaasa ajun­ngitsumik pisarutsigit aam­ma tusar­naarumasut tamaasa, inuiaqatigiin­ni inis­sisimaf­fiat up­perisaal­lu apeq­qutaatin­nagit, oqaluus­sif­figigaangatsigit Jiisusi ilaar­tar­par­put. Angutit kristumiut ar­nanik ataq­qin­nin­nermik­kut Jiisusi ilaar­tar­paat. Taamaalioraangat­ta Kristusip inatsisaa maleruar­tar­par­put.

18-19. Jiisusi naaper­tuil­luar­neq pil­lugu qanoq ilin­niar­titsiva, tamatuman­ngalu suut ilik­kar­pavut?

¹⁸ Aap­paat­tut, naaper­tuil­luar­neq pil­lugu Jiisusip ilin­niartit­sis­sutigisai eq­qarsaatigik­kit. Ajoqersuk­kani al­lanik eq­qor­tumik pin­nit­tar­nis­saan­nik najoq­qutas­sip­pai. As­sersuutigalugu maleruagas­saq Mat­thæusi 7:12-imi al­las­simasoq eq­qarsaatigiuk. Tamat­ta naaper­tuil­luar­tumik pineqarusuk­kat­ta al­lat taamatut pisas­savavut. Taamaaliorut­ta taak­kunan­nga naaper­tuil­luar­tumik pineqar­nis­sar­put ilimanar­nerus­saaq. Taavami ajor­tumik pineqarsimagut­ta? Jiisusip ajoqersuk­kani ilin­niar­tip­pai up­peril­luin­narsin­naagaat Jehovap ‘qinik­kani ul­loq un­nuarlu torlorfigiuar­pan­ni naaper­tuil­luar­tumik pineqar­tis­sagai’. (Luk 18:6, 7) Oqaatsit taak­ku neriorsuutaap­put: Guutit­ta naaper­tuil­luar­tup ul­luni kingul­ler­ni mak­kunani ajor­tut nalaatavut tamaasa ilisimavai, pif­fis­sarlu aalajangigaa nal­liup­pat naaper­tuil­luar­tumik pineqar­nis­sar­put isumagiumaar­paa. – 2 Th 1:6.

¹⁹ Ilinniagassat: Najoq­qutas­siat Jiisusip ilin­niar­titsis­sutigisai maleruarutsigit al­lat naaper­tuil­luar­tumik pisas­savavut. Saatanil­lu silarsuaani naaper­tuil­luan­ngitsumik pineqarsimagut­ta Jehovap naaper­tuil­luar­tumik pineqar­nis­sar­put qanor­luun­niit isumagiumaaraa tup­pal­lersaatigisin­naavar­put.

20-21. (a) Akisus­saaf­fil­lit al­lanik qanoq pin­nit­tar­tus­saap­pat? (b) Uiusup asan­nin­neq im­minut pil­liutigeriaan­naasoq qanoq ersersis­sin­naavaa, aam­ma ataataasup meeq­qani qanoq pisar­tus­saavai?

²⁰ Kristusip inatsisaata maleruar­nerani angutit akisus­saaf­fil­lit al­lanik qanoq pin­nit­tar­tus­saap­pat? Inatsit taan­na asan­nin­nermik  tun­ngaveqarmat angutit taak­ku akisus­saaf­figisatik ataq­qin­nit­tumik asan­nit­tumil­lu pisus­saavaat. Eq­qaamasariaqar­paat Kristusip kis­saatigigaa sutigut tamatigut asan­nin­nermik ersersitsisas­sasugut.

²¹ Ilaqutariinni. Uiusup ‘nuliani asas­savaa soorlu Kristusip ilagiit asagai’. (Ef 5:25, 28, 29) Nuliami pisariaqar­titaasa soqutigisaasalu im­minerminit sal­liun­nerisigut uiusup Kristusi ilaarlugu asan­nin­neq im­minut pil­liutigeriaan­naasoq ersersis­savaa. Angutit ilaasa asan­nin­nermik taama it­tumik ersersitsinis­sar­tik ajor­nar­tis­sin­naavaat. Im­maqa al­lat ajun­ngitsumik asan­nit­tumil­lu pineqar­tar­neran­nik pingaar­titsif­fiun­ngitsumi peroriar­torsimap­put. Ileq­qupalaanil­li aaq­qiinis­saq ajor­nakusoorsin­naagaluar­toq Kristusip inatsisaanik maleruaanis­samut taman­na pisariaqar­poq. Uiusoq asan­nin­nermik im­minut pil­liutigeriaan­naasumik ersersitsisoq nuliaminit ataq­qineqar­tar­poq. Ataataasup ilumoor­tumik asan­nit­tup meeq­qani oqaatsimigut iliuutsimigul­luun­niit ajoqusin­ngisaan­nas­savai. (Ef 4:31) Toq­qis­sisimalersil­lugit asan­nin­nini iluarin­nin­ninilu ersersit­tar­paa. Ataataasoq taamaat­toq meeq­qaminit asaneqarlunilu tatigineqar­poq.

22. Petrusip al­lagai siul­liit 5:1-3 naaper­torlugit kia “savaatit” pigai, qanorlu pineqar­tus­saap­pat?

²² Ilagiinni. Utoq­qaaner­tat eq­qaamasariaqar­paat “savaatit” nam­min­neq piginagit. (Joh 10:16; 1 Petrusi 5:1-3 atuakkit). Savaatit “Guutip savaataanik” taaneqar­put, al­las­simavorlu utoq­qaaner­tat taak­ku paaris­sagaat “soorlu Guuti taama piumasaqar­toq”. Versini taak­kunani utoq­qaaner­tat eq­qaasin­neqar­put savaatit Jehovap pigigai. Jehovap savaatimi asan­nit­tumik saamasumil­lu pineqar­nis­saat kis­saatigaa. (1 Th 2:7, 8) Utoq­qaaner­tat asan­nil­lutik paarsisutut akisus­saaf­fim­min­nik eq­qor­titsisut Jehovamit akuerisaap­put. Aam­ma qatan­ngutimin­nit asaneqarlutil­lu ataq­qineqar­put.

23-24. (a) Ingasat­tumik ajor­tulior­toqarsimatil­lugu utoq­qaaner­tat qanoq akisus­saaf­feqar­pat? (b) Utoq­qaaner­tat suut eq­qarsaatigisariaqar­paat?

 ²³ Ingasat­tumik ajor­tulior­toqarsimatil­lugu utoq­qaaner­tat suna akisus­saaf­figaat? Nalitsin­ni utoq­qaaner­tat akisus­saaf­fii itsaq Israelik­kut nalaan­ni utoq­qaaner­tat eq­qar­tuus­sisul­lu akisus­saaf­fiinit al­laanerup­put. Mosesip inatsisaasa atuun­neran­ni angutit toq­qak­kat anersaak­kut it­tunik eq­qar­tuus­siin­naratik aam­ma inut­tut ajor­nar­torsiutinut pinerlut­tulior­ner­nul­lu tun­ngatil­lugu eq­qar­tuus­sisar­put. Kristusil­li inatsisaata atuun­nerani utoq­qaaner­tat ajor­tulior­toqarsimatil­lugu anersaak­kut it­tunik taamaal­laat isumagin­nit­tus­saap­put. Ilisimavaat nunani oqar­tus­saasut saqitsaan­nermik pinerlut­tulerinermil­lu suliaqar­nis­samin­nut Guutimit oqar­tus­saas­susiler­neqarsimasut. Tamak­kunun­nga ilaap­put akiligas­siineq par­naarus­sinerlu. – Rom 13:1-4.

²⁴ Ingasat­tumik ajor­tulior­toqarsimatil­lugu anersaak­kut it­tunut tun­ngatil­lugu utoq­qaaner­tat akisus­saaf­fitsik qanoq naam­mas­sisar­paat? Aalajangiiniarlutik misis­suinermin­ni Biibili najoq­qutarisar­paat. Eq­qaamasar­paat Kristusip inatsisaa asan­nin­nermik tun­ngaveqar­toq. Utoq­qaaner­tat asan­nit­tut uku eq­qarsaatigis­savaat: Ilagiin­ni ajor­tuliorfigineqarsimasut ikior­niarlugit qanoq ilior­toqar­tariaqar­pa? Ajor­tuliorsimasoq peq­qis­simiva? Jehovamut at­taveqarluaq­qiler­nis­saanut ikior­neqarsin­naava?

25. Al­laaserisami tul­liut­tumi suna sam­mineqas­sava?

²⁵ Kristusip inatsisaata atuun­nera qujamasun­nangaarami, ilaa? Tamat­ta maleruar­niarlugu ilungersorut­ta ilagiin­niit­tut tamaasa asaneqar­tutut, naleqangaar­tutut toq­qis­sisimasutul­lu misigilersis­savavut. Ajoraluar­tumil­li silarsuarmi inuuf­figisatsin­ni ‘inuit ajor­tut ajor­tumut nak­kaak­kiar­tuin­nar­put’. (2 Tim 3:13) Ilaat ajor­torujus­suarmik unioq­qutitsisarmata eq­qumajuar­tariaqar­pugut! Meeq­qanik kinguaas­siuutitigut ator­nerluisoqarsimatil­lugu ilagiit qanoq Guutip naaper­tuil­luar­neranik ersersitsisin­naap­pat? Taman­na al­laaserisami tul­liut­tumi sam­mineqas­saaq.