တၢ်မၤလိ ၁၈
တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤ လၢခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ
“ဝံလိာ်သုတၢ်ဝံတၢ်ဃၢသကိးသကိး, ဒီးမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒ်န့ၣ်အသိးတက့ၢ်.”—ကလၤတံ ၆:၂.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၂ ကစၢ်ယဟိဝၤယွၤ
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. ပနာ်န့ၢ်တၢ်မနုၤ ခံမံၤသ့လဲၣ်.
ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဝဲပှၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤတဖၣ် ဒီးအဝဲကအဲၣ်ဝဲ ထီဘိလီၤ. ဒီးအဝဲအဲၣ်ဝဲ တၢ်တီတၢ်လိၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃၃:၅) အဃိ ပနာ်န့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ခံမံၤအံၤသ့လီၤ. (၁) ဖဲပှၤရ့ဒီး အခ့အပှၤတဖၣ် တတီတလိၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မးလီၤ. (၂) အဝဲအၢၣ်လီၤဝဲလၢ အခ့အပှၤတဖၣ် တတူၢ်ဘၣ် တၢ်တတီတလိၤလၢၤဘၣ် ဒီးအဝဲကဟ့ၣ်ကၣ်က့ၤဝဲ ပှၤလၢအမၤတၢ်တတီတလိၤတဖၣ် ဖဲအကြၢးဒီးအဝဲသ့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂ့ၢ်လွံၢ်ခါအကျါ * တၢ်မၤလိလၢ အဆိကတၢၢ်တခါအပူၤန့ၣ် ပမၤလိဘၣ်လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်အဖီခိၣ်လီၤ. ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤဂၤလၢ အဝဲသ့ၣ် ကရ့ဒီးပှၤခဲလၢာ်တီတီလိၤလိၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပှၤလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တဖၣ်လီၤ. (၅ မိၤၡ့ ၁၀:၁၈) စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤတဖၣ် ဒိၣ်မးလီၤ.
၂. ပကမၤလိဘၣ် တၢ်သံကွၢ်မနုၤတဖၣ် အတၢ်စံးဆၢလဲၣ်.
၂ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲဖဲ ခ.န ၃၃ ဖဲခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အိၣ်ထီၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢစီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်ဒီးအဆီၣ်ထွဲဝဲ တၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် တကဲဘျုးလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်ဘၣ် အဃိဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အသီတခါအဃိလီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပကမၤလိဘၣ်လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အသီအံၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ဝံၤဒီးပကတဲသကိး ဘၣ်ဃးဒီး ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤ ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်အဖီခိၣ်လဲၣ်, ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤ ဆီၣ်ထွဲဝဲတၢ်တီတၢ်လိၤလဲၣ် ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ရ့ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်.
“ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” န့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်
၃. ဒ် ကလၤတံ ၆:၂ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး “ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၃ ဖး ကလၤတံ ၆:၂ တက့ၢ်. ခရံာ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်လၢ “ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” အဖီလာ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတကွဲးလီၤဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကမၤထွဲဝဲအဂီၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲဟ့ၣ်လီၤ တၢ်မၤလိာ်, တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လီၤ. “ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” န့ၣ်ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲန့ၣ်လီၤ. လၢလံာ်အဆၢ လၢခံတဖၣ်အပူၤန့ၣ် ပကမၤလိအါထီၣ်ဘၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤအဂ့ၢ်လီၤ.
၄-၅. ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိတၢ် လၢကျဲဒ်လဲၣ် ဒီးအဝဲသိၣ်တၢ်လၢ အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်.
၄ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိတၢ်လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသိၣ်လိပှၤဂၤ ခီဖျိလၢ အတၢ်ကတိၤလီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အဘၣ်ဃးဒီးကစၢ်ယွၤ, ယွၤအဘီအမုၢ် ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ဒီးဒ်သိးပှၤတၢ်အိၣ်မူ ကပှဲၤဒီအခီပညီအဂီၢ် ပှၤကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်အဃိ အဝဲအတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၂၄:၁၉) ဒီးယ့ၣ်ၡူး သိၣ်လိပှၤဂၤ ခီဖျိလၢ အဒိအတဲာ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကြၢးအိၣ်မူဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲအိၣ်မူပၠးဝဲလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၃:၁၅.
၅ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိတၢ်လၢ အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်. အဝဲသိၣ်လိတၢ် ဖဲအမၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်အဆၢကတီၢ်လီၤ. (မးသဲ ၄:၂၃) ဒီးဖဲအဝဲ ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသိၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဒိ ဘၣ်တဘျီ ဖဲယ့ၣ်ၡူး လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အမဲာ်ညါအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဖဲန့ၣ်န့ၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ဝဲအဂၤ ၅၀၀ ဘျဲၣ် ဒီးယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်အဝဲသ့ၣ်လၢ ကလဲၤ ‘ဒုးကဲထီၣ် . . . အပျဲၢ်အဘီၣ်’ လီၤ. (မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀; ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၆) ဒ်ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခိၣ်တဂၤအသိး ဖဲအဝဲ က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲဆဲးဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လီၤ. ဖဲ ခ.န ၉၆ န့ၣ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဝဲ တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ်လၢ ကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲ ခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်လီၤ.—ကလီးစဲ ၁:၁၈; လီၣ်ဖျါ ၁:၁.
၆-၇. (က) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးနီၣ်အီၤဖဲလဲၣ်. (ခ) ပဒိကနၣ် ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၆ ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကွဲးနီၣ်အီၤဖဲလဲၣ်. လၢလံာ်တၢ်သးခုကစီၣ် လွံၢ်ကတြူၢ်အပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကွဲးနီၣ်အါမး လၢအပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ ဒီးမၤဝဲဖဲအအိၣ်မူလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢ အဆၢကတီၢ်လီၤ. ဒီးပှၤပိာ်ခွါလၢ အအိၣ်ဒီး “ခရံာ်အသး” ဒီးအဘၣ်တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤ လၢသးစီဆှံတဖၣ်န့ၣ် ကွဲးဝဲလံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ် အကတြူၢ်လၢအဂၤတဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ကွဲးနီၣ်တဖၣ်အံၤ မၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်လီၤ.—၁ ကရံၣ်သူး ၂:၁၆.
၇ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ ပတၢ်အိၣ်မူ ကိးသနၢၣ်ဒဲးအပူၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၢ်အိၣ်လၢ ဟံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်မၤလီၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢကၠိမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ ပကဘၣ်မၤထွဲ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ကိးမံၤဒဲးအပူၤလီၤ. ပသ့ၣ်ညါထီၣ် ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ သ့ခီဖျိ ပဖးလံာ်စီဆှံလၢ ကြံးကျိာ်တကတြူၢ် ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤလီၤ. ဒီးပမၤထွဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်အံၤ သ့ခီဖျိပအိၣ်မူဒ် တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ, တၢ်မၤလိာ် ဒီးတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိတဖၣ်လၢ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤဖဲ လံာ်စီဆှံတကတြူၢ်အံၤအပူၤလီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢတၢ်ခဲလၢာ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲန့ၣ် ဟဲလၢယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်အဃိ ဖဲပမၤထွဲ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပဒိကနၣ် ကစၢ်ယွၤလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံတဂၤ အကလုၢ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၈:၂၈.
တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်အသး လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ
၈. ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အခီၣ်ထံးန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၈ ဟံၣ်တဖျၢၣ်လၢ ပှၤမ့ၢ်သူၣ်ထီၣ် အခီၣ်ထံးကျၢၤကျၢၤန့ၣ် ပှၤလၢအအိၣ်လၢအပူၤတဖၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဘၣ်ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢ ဒီးကဲထီၣ်တၢ်ဒီသဒၢ လၢအဂီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပှၤလၢအမၤထွဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အခီၣ်ထံးလၢအကျၢၤန့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဘၣ်ဘံၣ်ဘံၣ်ဘၢဘၢ ဒီးအိၣ်ဒီး တၢ်ဒီသဒၢလီၤ. ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အခီၣ်ထံးလၢအဂ့ၤကတၢၢ် လၢအမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်သ့လဲၣ်.
ဖဲပရ့ဒီး ပှၤဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပမၤထွဲ “ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” လီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၉-၁၄) *
၉-၁၀. တၢ်မနုၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်လဲၣ် ဒီးပကွၢ်လိမၤဒိးအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၉ တၢ်ဂ့ၢ်တၢတမံၤန့ၣ် တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲန့ၣ် မၤဝဲခီဖျိလၢ တၢ်အဲၣ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤအဃိလီၤ. တၢ်သးကညီၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီးတၢ်သးကညီၤအဃိ အဝဲသိၣ်လိဝဲ ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်, မၤဘျါက့ၤ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, ဒုးအီၣ်ပှၤလၢ တၢ်သၣ်ဝံၤအသးတဖၣ် ဒီးမၤမူထီၣ်က့ၤဝဲ ပှၤသံလီၤ. (မးသဲ ၁၄:၁၄; ၁၅:၃၂-၃၈; မၢ်ကူး ၆:၃၄; လူၤကၣ် ၇:၁၁-၁၅) ဒ်သိးယ့ၣ်ၡူး ကမၤဝဲဒ်အံၤအဂီၢ် အဂံၢ်အဘါ ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ် လၢာ်ဝဲအါမးဘၣ်ဆၣ် အဝဲအသးအိၣ်ပာ်ဆိ ပှၤဂၤအတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢညါလီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်ခီဖျိ ဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အသးသမူ လၢပှၤဂၤအဂီၢ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၅:၁၃.
၁၀ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူး သ့ခီဖျိ ပပာ်ဆိ ပှၤဂၤအတၢ်လိၣ်ဘၣ်လၢညါ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ ပဟီၣ်ကဝီၤတဖၣ် အဖီခိၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးသိၣ်လိပှၤဂၤ ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤအဃိန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပမၤထွဲ ဒ်ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိးလီၤ.
၁၁-၁၂. (က) ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤ သပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) ပကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဲၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၁ တၢ်ဂ့ၢ်ခံမံၤတမံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်ဒ် အပၢ်အသိးလီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအတၢ်မၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်အဆၢကတီၢ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤတဖၣ် ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲလၢ ပပၢ်အိၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ် ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ်လီၤ. (မးသဲ ၁၀:၃၁) ဒီးယဟိဝၤယွၤသးအိၣ် တူၢ်လိာ်က့ၤဝဲ သိဖိလၢအလီၤမၢ် လၢအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး ဒီးဟဲက့ၤဆူ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၅:၇, ၁၀) ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်အဲၣ်ခီဖျိ ဟ့ၣ်လီၤအဖိခွါ ဒ်သိးကပှ့ၤက့ၤပှၤအဂီၢ်လီၤ.—ယိၤဟၣ် ၃:၁၆.
၁၂ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပကွၢ်လိမၤဒိး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အဲၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. (အ့းဖ့းစူး ၅:၁, ၂) ပကဘၣ်ထံၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဒ်အမ့ၢ်ပှၤလၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် ဒီးဖဲပှၤလၢအလီၤဂာ်ဒီး “သိလၢအဟါမၢ်တဒု” ဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အခါ ပကဘၣ်တူၢ်လိာ်က့ၤအီၤလၢ တၢ်သးခုအပူၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၇၆) ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်သ့ ခီဖျိပဟ့ၣ်လီၤပသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးပမၤဒ်န့ၣ်သ့ခီဖျိ ပသူပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ပဂံၢ်ပဘါဒီး မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် လိၣ်ဘၣ်ပတၢ်မၤစၢၤ အဆၢကတီၢ်လီၤ. (၁ ယိၤဟၣ် ၃:၁၇) ပမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပမၤထွဲ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ.
၁၃-၁၄. (က) ဒ် ယိၤဟၣ် ၁၃:၃၄, ၃၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်ဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ တၢ်မၤလိာ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၤလိာ်အသီလဲၣ်. (ခ) ပမၤထွဲ တၢ်မၤလိာ်အသီအံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ တၢ်ဂ့ၢ်သၢမံၤတမံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤလိာ်ဝဲလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ တကွၢ်လီၤထဲ နီၢ်ကစၢ်အဘျုးလီၤ. (ဖး ယိၤဟၣ် ၁၃:၃၄, ၃၅ တက့ၢ်.) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤလိာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၤလိာ်အသီလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤ တၢ်မၤလိာ်လၢ ပကဘၣ်အဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဒ်အဝဲအဲၣ်ပှၤအသိးလီၤ. ဒီးတမ့ၢ်ဒ် စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ဝဲအသိးဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပကဘၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ တကွၢ်လီၤထဲ နီၢ်ကစၢ်အဘျုးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. * ပကဘၣ်အဲၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အါန့ၢ်ဒံး ပအဲၣ်လီၤပသးလီၤ. ပကဘၣ်အဲၣ်အဝဲသ့ၣ် တုၤလၢပသးအိၣ် ဟ့ၣ်လီၤပသးသမူ လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲအသိးလီၤ.
၁၄ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပမၤထွဲ တၢ်မၤလိာ်အသီအံၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤပသးလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဒီးတမ့ၢ်ထဲ ပကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤပသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ် ဒ်သိးဒီး ပဟ့ၣ်လီၤ ပသးသမူလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. ပကဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤပသးလၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် လၢတၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. အဒိ ဖဲပလဲၤပိာ်စိၢ် (ဖဲပလဲၤအိၣ်) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် မ့တမ့ၢ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အသးပှၢ်တဂၤထီဘိ ဒ်သိးအဝဲကထီၣ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် မ့တမ့ၢ် ဖဲပတူၢ်ၡူကွံာ်တၢ်တမံၤမံၤ ဒ်သိးပှၤလၢ ပအဲၣ်ဘၣ်အီၤတဂၤ ကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုအဂီၢ်အခါ မ့တမ့ၢ် ဖဲပဃ့ခွဲးလၢတၢ်မၤလီၢ် ဒ်သိးပကလဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢ ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်ဒီး န့ဆၢၣ်အတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတဖၣ် အဂီၢ်အခါ မ့ၢ်ဒၣ်ပမၤထွဲ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဒီးမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ပမၤစၢၤပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတဖၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢန့ၣ်လီၤ.
တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အဆီၣ်ထွဲဝဲ တၢ်တီတၢ်လိၤ
၁၅-၁၇. (က) ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤဒ်လဲၣ်. (ခ) ပကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူး ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၅ ဒ်လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “တၢ်တီတၢ်လိၤ” န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ပမၤတၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤတဲဝဲလၢအဘၣ် ဒီးပတကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤတၢ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲသ့လၢ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဆီၣ်ထွဲဝဲ တၢ်တီတၢ်လိၤလဲၣ်.
ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ကဲ ဒီးတၢ်သးကညီၤ လၢပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ် ဃုာ်ဒီးပိာ်မုၣ်လၢ ပှၤထံၣ်အီၤလၢ အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်ဘၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၆) *
၁၆ တၢ်ဂ့ၢ်တၢတမံၤန့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်မၤတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲအိၣ်ဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. လၢအဝဲအစိၤန့ၣ် ပှၤယူဒၤတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် သးဟ့ဝဲ ပှၤလၢအတမ့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တကးဒံးဘၣ် သးဟ့စ့ၢ်ကီးဝဲ ပှၤယူဒၤဖိလၢအမ့ၢ် ပှၤမုၢ်ဆ့ၣ်မုၢ်ဂီၤဖိတဖၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် တပာ်ကဲဝဲ ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် တကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤ ပှၤနီတဂၤဘၣ် ဒီးအဝဲရ့ဒီးပှၤဂၤ တီတီလိၤလိၤလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်လိာ်ဝဲ ပှၤလၢအတမ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိ လၢအနာ်န့ၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၈:၅-၁၀, ၁၃) ပှၤကဲဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤဖှီၣ်ဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ ယ့ၣ်ၡူးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အဝဲသ့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၁၁:၅; လူၤကၣ် ၁၉:၂, ၉) အဝဲတမၤအၢမၤသီ ဒီးမၤနၢၤအီၣ် ပှၤပိာ်မုၣ် နီတဘျီဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ကဲ ဒီးတၢ်သးကညီၤလၢ ပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ်အဖီခိၣ် ဃုာ်ဒီးပိာ်မုၣ်လၢ ပှၤထံၣ်အီၤလၢ အလုၢ်အပှ့ၤတအိၣ်ဘၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ.—လူၤကၣ် ၇:၃၇-၃၉, ၄၄-၅၀.
၁၇ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကွၢ်လိမၤဒိးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် ပတကွၢ်ဒိၣ်ဆံးအါစှၤပှၤဂၤဘၣ်. ပှၤလၢအအဲၣ်ဒိးဒိကနၣ် ပတၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ်န့ၣ် မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အကဲဒိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အဖှီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အဝဲမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤအဝဲသ့ၣ် ကိးဂၤဒဲးလီၤ. ဒီးခရံာ်ဖိဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် ကွၢ်လိမၤဒိးဝဲ ယ့ၣ်ၡူးခီဖျိ ရ့ဒီးပှၤပိာ်မုၣ်တဖၣ် လၢတၢ်ပာ်ကဲအပူၤလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပမၤထွဲ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ.
၁၈-၁၉. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲဒ်လဲၣ် ဒီးပမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မနုၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်သိၣ်လိန့ၣ်လဲၣ်.
၁၈ တၢ်ဂ့ၢ်ခံမံၤတမံၤန့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ ဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသိၣ်လိဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကရ့ဒီးပှၤဂၤ တီတီလိၤလိၤအဂီၢ်လီၤ. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲလၢ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤဂၤကရ့ဒီးပှၤ တီတီလိၤလိၤန့ၣ် ပကဘၣ်ရ့ဒီးပှၤဂၤ တီတီလိၤလိၤလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပှၤဂၤစ့ၢ်ကီး ကအဲၣ်ဒိးရ့ဒီးပှၤ တီတီလိၤလိၤလီၤ. (မးသဲ ၇:၁၂) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမ့ၢ်ရ့ဒီးပှၤ တတီတလိၤန့ၣ် ပကမၤဒ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကနာ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ “ကစံၣ်ညီၣ်တီန့ၢ် [ပှၤ] လၢအကိးထီၣ်အီၤလၢ မုၢ်ဆါဆဲးလၢမုၢ်နၤ” တဖၣ်လီၤ. (လူၤကၣ် ၁၈:၆, ၇) တၢ်ကတိၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်မၤကွၢ်လၢ ပထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ်အဆၢကတီၢ် ဒီးအဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲကမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ လၢပဂီၢ်လီၤ.—၂ သ့းစၤလနံ ၁:၆.
၁၉ တၢ်မၤလိတဖၣ်– ပမ့ၢ်မၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိဝဲတဖၣ်န့ၣ် ပကရ့ဒီးပှၤဂၤ တီတီလိၤလိၤလီၤ. ဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်ပၢဝဲအံၤအပူၤ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်တတီတလိၤတဖၣ်သနာ်က့ ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤကမၤတၢ်တီတီလိၤလိၤ လၢပဂီၢ်အဃိ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်သ့လီၤ.
ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်န့ၣ် ကြၢးရ့ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်
၂၀-၂၁. (က) ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်န့ၣ် ကြၢးရ့ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်. (ခ) ဝၤတဖၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ အတကွၢ်လီၤထဲ အနီၢ်ကစၢ်အဘျုး ကသ့ဒ်လဲၣ် ဒီးပၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကြၢးရ့ဒီးအဖိတဖၣ် ဒ်လဲၣ်.
၂၀ ဒ်ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ဝဲအသိး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်န့ၣ် ကြၢးရ့ဒီးပှၤဂၤဒ်လဲၣ်. တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအဃိ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်ပာ်ကဲဝဲ ပှၤလၢအအိၣ်လၢ အတၢ်တီခိၣ်ရိၤမဲအဖီလာ်တဖၣ် ဒီးကဘၣ်ရ့ဒီး အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ပမၤအီၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးလၢ ပကမၤအီၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤလီၤ.
၂၁ လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိအပူၤ. ဝၤတဖၣ်န့ၣ်ကဘၣ်အဲၣ်အမါ “ဒ်ခရံာ်အဲၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်” အသိးလီၤ. (အ့းဖ့းစူး ၅:၂၅, ၂၈, ၂၉) ဝၤတဂၤန့ၣ် ကဘၣ်ကွၢ်လိမၤဒိး ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်အဲၣ်လၢ အတကွၢ်လီၤထဲ အနီၢ်ကစၢ်အဘျုးခီဖျိ ကဘၣ်ပာ်ဆိ အမါအတၢ်လိၣ်ဘၣ် ဒီးအတၢ်ဘၣ်သးလၢညါလီၤ. ပှၤပိာ်ခွါတနီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အတရ့ဒီးပှၤဂၤလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤ အကျါဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် ကီဝဲလီၤ. အဃိ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဆီတလဲအသးအဂီၢ် ကကီဝဲဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ်အဲၣ်ဒိး မၤထွဲခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဆီတလဲအသးလီၤ. ဝၤလၢအပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ အတကွၢ်လီၤထဲ အနီၢ်ကစၢ်အဘျုးန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အမါအတၢ်ပာ်ကဲလီၤ. ဒီးပၢ်တဂၤလၢ အအဲၣ်အဖိနီၢ်ကီၢ်န့ၣ် တတဲဆါဒီးမၤဆါ အဖိနီတဘျီဘၣ်. (အ့းဖ့းစူး ၄:၃၁) လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအဲၣ်အဖိတဖၣ် ဒ်သိးအဖိတဖၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဒီးတၢ်ဒီသဒၢလီၤ. ဒီးပၢ်လၢအမၤဝဲဒ်အံၤတဖၣ်န့ၣ် အဖိတဖၣ် ကနာ်န့ၢ်အီၤ ဒီးကအဲၣ်အီၤလီၤ.
၂၂. ဒ် ၁ ပ့းတရူး ၅:၁-၃ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး “သိ” တဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်မတၤအတၢ်လဲၣ် ဒီးပှၤကဘၣ်ရ့ဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.
၂၂ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ “သိ” တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဘၣ်. (ယိၤဟၣ် ၁၀:၁၆; ဖး ၁ ပ့းတရူး ၅:၁-၃ တက့ၢ်.) တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ယွၤအသိတဖု” ဒီးကစၢ်အ “တၢ်န့ၢ်သါ” န့ၣ်ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လၢ သိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲယဟိဝၤယွၤအတၢ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကရ့ဒီးအသိတဖၣ် လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်သးကညီၤအပူၤလီၤ. (၁ သ့းစၤလနံ ၂:၇, ၈) တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လၢ အကွၢ်ထွဲဝဲသိတဖၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤန့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် အတၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်ပာ်ကဲစ့ၢ်ကီးလီၤ.
၂၃-၂၄. (က) ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ မၤဘၣ်တၢ်ကမၣ် ဖးဒိၣ်အခါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးမူဒါဒ်လဲၣ်. (ခ) ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ဘှါဆှဲတၢ်ဂ့ၢ်ကီ လၢဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢအမၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်ဖးဒိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၃ ဖဲပှၤတဂၤ မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်ဖးဒိၣ်အခါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်မၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်အမူဒါန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသးဒီး စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ဒီးပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အဖီလာ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ အအိၣ်လၢ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဖီလာ်န့ၣ် ဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါလၢ နီၢ်သးတခီတကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါ လၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်လၢအတဘၣ်ထွဲဒီး နီၢ်သးတကပၤစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်လၢခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အဖီလာ်န့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤလၢအမၤကမၣ်တၢ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါထဲလၢ နီၢ်သးတကပၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤဝဲ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်မူဒါလၢ ကဘှါဆှဲဝဲ ကမျၢၢ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ ဒီးပှၤလၢအမၤကမၣ် ထံကီၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ်လီၤ. အဒိ ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် ကအီၣ်လိးဝဲ မ့တမ့ၢ် ထၢနုာ်ဝဲ ပှၤလၢအမၤကမၣ်တၢ် လၢဃိာ်ပူၤလီၤ.—ရိမ့ၤ ၁၃:၁-၄.
၂၄ ဖဲပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်ဖးဒိၣ်အခါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးမူဒါဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကသူဝဲလံာ်စီဆှံအဆၢတဖၣ် ဒီးကသမံသမိးကွၢ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်ဝံၤ ကဆၢတဲာ်တၢ်လီၤ. ဒီးထီဘိန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အဲၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်မၤစၢၤဝဲ ပှၤတဂၤဂၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်မၤကမၣ်အီၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးလၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် ကသမံသမိးကွၢ်ဝဲလၢ မ့ၢ်ပှၤလၢအမၤကမၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ် ပီၢ်ယၢ်လီၤအသးဧါ, မ့ၢ်ပမၤစၢၤအီၤဒ်သိး အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးယဟိဝၤယွၤ ကဂ့ၤထီၣ်က့ၤအဂီၢ် ကသ့ဧါ.
၂၅. လၢတၢ်မၤလိ လၢခံတခါန့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၂၅ ပအိၣ်ဘၣ်လၢ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အဖီလာ်အဃိ ပသးခုဒိၣ်မးလီၤ. ပဝဲခဲလၢာ် ပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤထွဲ ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီန့ၣ် ပှၤကိးဂၤဒဲး လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဲၣ်, တၢ်ဒီသဒၢ ဒီးကတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီးအလုၢ်အပှ့ၤလီၤ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်လၢအပှဲၤဒီး “ပှၤအၢပှၤသီ” လၢအ “အၢလီၤဝဲနးထီၣ်နးထီၣ်” တဖၣ်အကျါလီၤ. (၂ တံၤမသ့း ၃:၁၃) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကဘၣ် အိၣ်ပလီၢ်ပသးထီဘိလီၤ. ဖဲပှၤမၤတရီတပါဖိသၣ်အခါ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အကွၢ်လိမၤဒိး ကစၢ်ယွၤအတၢ်တီတၢ်လိၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်မၤလိ လၢခံတခါန့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါဘၣ် တၢ်သံကွၢ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢလီၤ.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၅ စံးပတြၢၤယဟိဝၤယွၤအဖိဝဲၢ်ကိ
^ လံာ်အဆၢ. 5 တၢ်မၤလိတခါအံၤ ဒီးတၢ်မၤလိလၢခံ ခံခါန့ၣ် ကဆဲးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢဘၣ်ဃးဒီး ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤမ့ၢ် ကစၢ်လၢအပှဲၤဒီး တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကရ့ဒီးအခ့အပှၤတဖၣ် တီတီလိၤလိၤ ဒီးအဝဲမၤမုာ်ထီၣ် ပှၤလၢအတူၢ်ဘၣ် တၢ်တတီတလိၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်လၢ အအၢအသီတဖျၢၣ်အံၤအပူၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 1 ကွၢ်တၢ်မၤလိလၢအမ့ၢ် “တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤလၢ လၢပျၢၤကီၢ်အံၣ်စရ့လးအပူၤ” လၢ တၢးထီခိးတၢ် ၂၀၁၉, လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤအပူၤတက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 13 တၢ်ကတိၤ အခီပညီ– ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်လၢ တကွၢ်လီၤထဲ နီၢ်ကစၢ်အဘျုးန့ၣ် ပကပာ်ဆိ ပှၤဂၤအတၢ်လိၣ်ဘၣ် ဒီးအတၢ်ဘၣ်သးလၢ ပနီၢ်ကစၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. ဒီးဒ်သိး ပကမၤစၢၤပှၤဂၤ မ့တမ့ၢ် ပှၤဂၤကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးအဂီၢ် ပကသးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤ တၢ်တမံၤမံၤ မ့တမ့ၢ် တူၢ်ၡူကွံာ်တၢ်တမံၤမံၤလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 61 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ မုၣ်ကမဲလၢ အဖိခွါအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤ သံသဒၣ်ကွံာ်အီၤလီၤ. ဒီးမ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးသးကညီၤအီၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးမၤသမူထီၣ်န့ၢ် အဖိခွါလီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 63 တၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– ယ့ၣ်ၡူးအီၣ်သကိးတၢ်လၢ ဖၤရံၤၡဲလၢအမ့ၢ် စီၤၡံမိၣ်အဟံၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲ ပိာ်မုၣ်လၢ အဆါလီၤအီၣ်သးန့ၣ် သ့န့ၢ်ယ့ၣ်ၡူးအခီၣ်လၢ အမဲာ်ထံ ဒီးထွါသူကွံာ်ဝဲလၢ အခိၣ်သူဝံၤ လူလီၤသိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအခီၣ်လိၤလီၤ. စီၤၡံမိၣ် တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤအတၢ်မၤအံၤ သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးဒီသဒၢဝဲ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤလီၤ.
တၢ်ဂ့ၤအဂၤလၢ နကဘၣ်သး
တၢးထီခိးတၢ်—လံာ်လၢတၢ်မၤလိအဂီၢ်
တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤလၢ လၢပျၢၤကီၢ်အံၣ်စရ့လးအပူၤ
စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤထံၣ်ဝဲ တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်တီတၢ်လိၤဒ်လဲၣ်.
