Ges-y sẽn be pʋgẽ wã

Ges-y sẽn be sebrã pʋgẽ

ZÃMSGÃ YĨNGA 18

Nonglmã la tɩrlmã, kiris-neb tigingã pʋgẽ

Nonglmã la tɩrlmã, kiris-neb tigingã pʋgẽ

“Bɩ y ket n tʋkd taab zɩɩbo, tɩ rẽ la y na n pids Kiristã tõogã.”—GAL. 6:2.

YƖƖLL 12 Zeova, fo yaa Wẽnnaam sẽn ka to

D SẼN NA N Yà Wà*

1. D tõe n kɩsa sɩd ne bũmb a yiibu. Bõe ne bõe?

WẼNNAAM A ZEOVA nonga neb nins sẽn tũud-a wã. A sɩng n nong-b lame, n na n ket n nong-ba. A nonga tɩrlem me. (Yɩɩn. 33:5) Dẽnd d tõe n kɩsa sɩd ne bũmb a yiibu: 1) B sã n maand a Zeova nin-buiidã kɛgre, sãamda a sũuri. 2) A na n wa bʋʋ ne sẽn maand-b a nin-buiidã kɛgrã, tɩ b paam sɩbgr wa sẽn segdã. Sõss a naasã pipi soabã pʋgẽ, * d yãame tɩ tõogã Wẽnnaam sẽn da kɩt t’a Moyiiz kõ Israyɛll nebã ra yẽbga nonglem zugu. Ra sõngda nebã tɩ b maand sẽn yaa tɩrga, n pa maand ned baa ye kɛgre, baa neb nins sẽn pa tar-b sõangdã. (Tõo. 10:18) Tõogã sõngdame tɩ d bãng t’a Zeova nin-buiidã yell pak-a-la hal sõma.

2. Sogs-bʋs la d na n leoke?

2 A Moyiiz tõogã taa a tɛk yʋʋmd 33 wã, wakat ning b sẽn lugl kiris-nebã tigingã. Sẽn mik tɩ tõogã ra yẽbga nonglem zugu, la sõngd nebã tɩ b maand sẽn yaa tɩrgã, rat n yeelame tɩ kiris-nebã pa na n le paam nafa-kãens bɩ? A bada! Kiris-nebã paama tõ-paalga. Sõs-kãnga pʋgẽ, d na n deng n bao n bãnga tõ-paalgã sẽn yaa a soaba. Rẽ poore, d na n leoka sogsg a wãna: Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ yaa tõog sẽn yẽbg nonglem zugu? Bõe n wilgd tɩ yaa tõog sẽn sõngd nebã tɩ b maand sẽn yaa tɩrga? Sã n yaa ne tõ-paalgã, taoor lʋɩtbã manesem segd n yɩɩ wãn ne b taabã?

BÕE LA B SẼN BOOND TƖ “KIRISTà TÕOGÔ?

3. Wa sẽn zems ne Galat rãmb 6:2, bõe la b sẽn boond tɩ “Kiristã tõogã”?

3 Karm-y Galat rãmb 6:2. Kiris-nebã tũuda “Kiristã tõogã.” A Zeezi pa gʋls noy ka tɛk n kõ a poorẽ dãmbã ye. La bũmb kẽer la a yeel-ba, la a kõ-b noy a wãn la saglse, n na n sõng-b tɩ b bãng n tũ Wẽnnaam. Yaa a Zeezi sẽn zãms nebã bũmb ninsã fãa la b sẽn boond tɩ “Kiristã tõogã.” Bɩ d reng n bao n bãng “Kiristã tõogã” sõma.

4-5. Wãn to la a Zeezi ra zãmsd nebã, la yɩɩ sasa bʋgo?

4 Wãn to la a Zeezi ra zãmsd nebã Wẽnnaam daabã? Pipi, yaa ne a no-goamã. A goamã ra tara pãnga, bala, ra sõngda nebã tɩ b bãng sɩdã Wẽnnaam zugu, la wilgd-b Wẽnnaam sẽn naan ninsaalã võore, la sõngd-b me tɩ b bãng tɩ yaa Wẽnnaam Rĩungã bal la ãdem-biisã zu-loeesã fãa tɩɩm. (Luk 24:19) Yiib-n-soaba, a ra zãmsda nebã me ne a yel-manesmã la a tʋʋm-tʋmdɩ wã maasem. A sẽn da vɩ to-to wã ra wilgda a poorẽ dãmbã b sẽn segd n vɩɩmd to-to.—Zã 13:15.

5 Yɩɩ sasa bʋg la a zãms nebã? A sẽn wa n be tẽngã zug n gilgd n moond koɛɛgã. (Mat. 4:23) A vʋʋgrã poor bilf me, a vẽnega a meng ne a karen-biisã, n zãms-b bũmb kẽere. Wala makre, a vẽnega a meng ne a karen-biis sẽn da tigim taaba, n yeel-b tɩ b kẽng n tɩ sõng nebã tɩ b lebg a “karen-biisi.” (Mat. 28:19, 20; 1 Kor. 15:6) Tõe tɩ baraarã, b sõorã ra yɩɩda neb 500. Baa a sẽn wa n leb saasẽ wã, sẽn yaa yẽ la tigingã Zu-soabã, a ra ket n getame t’a poorẽ dãmbã paamd zãmsgo. Makre, yʋʋmd 96 sẽnese, a kɩtame tɩ tʋm-tʋmd a Zã sagl kiris-nebã sẽn paam vʋʋsem sõng zaeebã, la a keng b raoodo.—Kol. 1:18; Vẽn. 1:1.

6-7. a) Yɛ la d tõe n yã bũmb nins a Zeezi sẽn zãms nebã? b) Wãn to la d wilgd tɩ d tũuda Kiristã tõogã?

6 Yɛ la d tõe n yã bũmb nins a Zeezi sẽn zãms nebã? Evãnzill-dãmb a naasã togsda bũmb wʋsg a Zeezi sẽn yeel bɩ a sẽn maane, a sẽn wa n be tẽngã zugã. Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne gɛrkã sɛb a taabã me sõngda tõnd tɩ d bãng a Zeezi tagsg bũmb wʋsg zugu, bala yaa vʋʋsem sõngã n vẽneg neb sẽn da tar “Kiristã yamã buudu,” tɩ b gʋlse.—1 Kor. 2:16.

7 D sẽn bãngã: A Zeezi sẽn zãms nebã bũmb ninsã sõngda tõnd d vɩɩmã yɛl toɛy-toɛyã fãa pʋgẽ. Dẽnd Kiristã tõogã wilgda tõnd d sẽn tog n maan d zagsã pʋsẽ, tʋʋmã zĩisẽ, lekoll-dãmbẽ wã, la tigingã pʋgẽ. Sẽn na yɩl n bãng Kiristã tõogã, yaa tɩlɛ tɩ d karemd Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne gɛrkã, la d bʋgsd d sẽn karemdã zugu. D sã n tũud noy la sagls nins d sẽn bãngd Biiblã seb-kãens pʋgẽ wã, rẽ la d sakd Kiristã tõogã. D sã n sakd Kiristã tõogã, yaa a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam sẽn nong-dã la d sakda, bala, a Zeezi sẽn zãms nebã bũmb ninsã yita a Zeova nengẽ.—Zã 8:28.

TÕOG SẼN YẼBG NONGLEM ZUGU

8. Kiristã tõogã yẽbga bõe zugu?

8 Neb sã n be roog pʋgẽ, n miẽ tɩ roogã mee sõma, la t’a yẽbgrã me tara pãnga, b yam gãeeme. Woto me, noy sã n yaa sõma, n yẽbg bũmb sẽn tar pãng zugu, sẽn tũud-b no-kãensã yam gãeeme. Kiristã tõogã sẽn yẽbg bũmb ning zugã sõmblem ka to ye. Yẽbga nonglem zugu. Bõe yĩng tɩ d yet woto?

D sã n wilgd d taabã nonglem, la d pa bakd nebã, wilgdame tɩ d tũuda “Kiristã tõogã” (Ges-y sull a 9-14) *

9-10. Bõe n wilgd t’a Zeezi sẽn da maandã fãa yaa nonglem yĩnga, la wãn to la d tõe n dɩk a togs-n-taare?

9 Pipi, a Zeezi sẽn da maanda fãa yɩɩ nonglem yĩnga. Yaa a sẽn da nong nebã yĩng la a sẽn da zoet b nimbãanega, n kʋmd-bã. Nimbãan-zoeerã yĩng la a sẽn zãms neb kʋʋng bũmb wʋsg naoor ka tɛka, n maag bãad-rãmba, n dɩlg neb kom sẽn da tare, la a vʋʋg neb sẽn ki wã. (Mat. 14:14; 15:32-38; Mark 6:34; Luk 7:11-15) Woto fãa ra rɩta a sẽkã, la kõt-a yaamse. La a saka rẽ fãa, a sẽn da lʋɩɩsd neb a taabã raabã taoorã yĩnga. A sẽn pʋd n sak n ki nebã fãagr yĩngã n wilgd a nonglmã n tɩ yɩɩda.—Zã 15:13.

10 D sẽn bãngã: Tõnd me tõe n dɩka a Zeezi togs-n-taare, n lʋɩɩsd neb a taabã raabã taoore. D leb n tõe n dɩka a togs-n-taare, n modg n kʋmd neb nins d sẽn taasd koɛɛgã nimbãaneg n yɩɩd pĩndã. Sã n yaa nimbãan-zoeer a woto n kɩt tɩ d moond koe-noogã la d zãmsd nebã Biiblã, wilgdame tɩ d tũuda Kiristã tõogã.

11-12. a) Bõe n wilgd t’a Zeova nonga tõnd hal tɩ d yell pak-a wʋsgo? b) Wãn to la d rɩkd a Zeova togs-n-taar nonglmã wɛɛngẽ?

11 Yiib-n-soaba, a Zeezi sõnga nebã tɩ b bãng t’a Ba wã yaa nonglem. A Zeezi koe-moonegã sasa, a ra wilgda nebã t’a Zeova nonga neb nins sẽn tũud-a wã, hal tɩ b yell pak-a wʋsgo. Wala makre, ad bũmb a Zeezi sẽn zãms nebã: Tõnd ned kam fãa tara yõod wʋsg d saasẽ Ba wã nifẽ, t’a nand-d hal sõma. (Mat. 10:31) Ned sẽn maan yel-wẽnd sã n tek yam n lebg n wa tigingã pʋgẽ, a Zeova sakd n deeg-a-la ne sũ-noogo. (Luk 15:7, 10) A Zeova wilgame t’a nonga tõndo, a sẽn kɩt t’a Bi-riblã wa ki n yao tõnd yel-wẽnã.—Zã 3:16.

12 D sẽn bãngã: Wãn to la d rɩkd a Zeova togs-n-taar nonglmã wɛɛngẽ? (Efɛ. 5:1, 2) D nanda d tẽed-n-taasã fãa, n nong-ba. Ned sẽn da bas a Zeova sã n lebg n wa a nengẽ me, d reegda a soab ne sũ-noogo. (Yɩɩn. 119:176) D modgdame me n yãt sẽk la pãng n sõngd d tẽed-n-taasã, sẽn yɩɩd fãa b sã n wa rat sõngre. (1 Zã 3:17) D sã n maand bũmb toor-toor sẽn wilgd tɩ d nonga d taabã, d tũuda Kiristã tõogã.

13-14. a) Wa sẽn zems ne Zã 13:34, 35 wã, no-bʋg la a Zeezi kõ a poorẽ dãmbã, la bõe yĩng tɩ b yet tɩ yaa tõ-paalga? b) Wãn to la d tõe n tũ tõ-paalgã?

13 Tãab-n-soaba, a Zeezi yeela a poorẽ dãmbã tɩ b bɩɩs nonglem sẽn pa baood a meng nafre. (Karm-y Zã 13:34, 35.) Woto yaa tõ-paalga, bala nonglem-kãng yaa toor ne nonglem ning yell b sẽn gomd a Moyiiz tõogã pʋgẽ wã. A Zeezi wilgame tɩ d segd n nonga d tẽed-n-taasã wa yẽ sẽn nong tõnd to-to wã. Yaa nonglem sẽn tar pãng hal n kɩt tɩ d sakd n mongd d meng d taabã nafr yĩnga. * Woto rat n yeelame tɩ d tog n nonga d tẽed-n-taasã n yɩɩd d mengã. D segd n nong-b lame, hal n sak kũum b yĩnga, wa a Zeezi sẽn sak n ki tõnd yĩngã.

14 D sẽn bãngã: Wãn to la tõnd tõe n tũ tõ-paalgã? D tõe n yeela koɛɛg-koɛɛg tɩ yaa d sẽn na n sakd n mongd d meng d tẽed-n-taasã yĩnga. Pa d sẽn na n sak n maan bõn-kãsems bala, wala makre, n sak n ki b yĩng ye. D segd n sak n monga d meng baa bõn-bõones me. Makre, d sã n wae n pɩʋʋgd n dɩkd d tẽed-n-taag sẽn kʋʋle, tɩ d tũud taab n kẽnd tigsga, pa rẽ bɩ d sã n sak n na n bas bũmb sẽn noom tõndo, sẽn na yɩl tɩ ned d sẽn nong sũur yɩ noogo, wall d sak n dɩk vʋʋsem d tʋʋmã zĩigẽ, n na n tɩ sõng neb sabab-wẽng sẽn paame, yaa Kiristã tõogã la d tũuda. D sã n maand woto, d naagd n sõngame me tɩ tigingã ned kam fãa neẽ tɩ laafɩ la bãan bee d sʋka.

TÕOG SẼN SÕNGD NEBÃ TƖ B MAAND SẼN YAA TƖRGA

15-17. a) Wãn to la a Zeezi yel-manesmã ne a tʋʋm-tʋmdɩ wã wilg t’a nonga tɩrlem? b) Wãn to la d tõe n dɩk a Zeezi togs-n-taare?

15 Biiblã pʋgẽ, b sã n yeel tɩ ned maanda sẽn yaa tɩrga, rat n yeelame bal t’a maanda Wẽnnaam sẽn wilg tɩ zemsame wã, la t’a maanda woto n pa bakd ned ye. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ Kiristã tõogã sõngda nebã tɩ b maand sẽn yaa tɩrga?

A Zeezi ra waoogda pagbã, la a maand-b neere, hal baa pagb nins nebã sẽn da get kɛgr-kɛgrã (Ges-y sull 16) *

16 Pipi, d ges wãn to la a Zeezi yel-manesmã ne a tʋʋm-tʋmdɩ wã wilg t’a nonga tɩrlem. A Zeezi wakatẽ wã tɩ zʋɩf-rãmbã tũudum taoor dãmb ra kisa bu-zẽmsã, la b ra tagsdẽ tɩ bãmb sãoo zʋɩf-rãmb nins sẽn pa paam zãmsg b tũudmã lekoll-dãmbẽ wã. B ra pa waoogd pagbã me ye. La a Zeezi yẽ ra pa bakd nebã, a ra pa maand ned baa a ye kɛgre. Ned sẽn yaa bu-zẽng sã n da tar tẽebo, n dat n pẽneg-a, a sakdame. (Mat. 8:5-10, 13) A ra taasda ned buud fãa koɛɛgã, rakã-rãmb la naong rãmba. (Mat. 11:5; Luk 19:2, 9) A ra pa gãs-gãs ne pagbã, bɩ n gomd n paoogd-b ye. A ra pʋd n waoogda pagbã, la a maand-b neere, hal baa pagb nins nebã sẽn da get kɛgr-kɛgrã.—Luk 7:37-39, 44-50.

17 D sẽn bãngã: Tõnd me tõe n dɩka a Zeezi togs-n-taar n pa bakd nebã, la d taasd koɛɛgã ned buud fãa sẽn dat n kelge, n pa get a soab tũudum wall a sã n yaa rakãagr bɩ naong soab ye. D tẽed-n-taas nins sẽn yaa rapã rɩkda a Zeezi togs-n-taare, n waoogd pagbã. D sã n maand woto, d tũuda Kiristã tõogã.

18-19. Bõe la a Zeezi zãms nebã tɩrlmã wɛɛngẽ, la rẽ sõngda tõnd tɩ d bãng bõe?

18 Yiib-n-soaba, d ges a Zeezi sẽn zãms nebã bũmb nins tɩrlmã wɛɛngẽ. A kõo a poorẽ dãmbã noy la sagls sẽn na n sõng-b tɩ b maand b taabã sẽn yaa tɩrga. Wala makre, tags-y saglg ning a sẽn kõ tɩ be Matiye 7:12. Tõnd ned baa a ye pa rat tɩ b maan-a kɛgr ye. Woto wã, d pa segd n maan ned baa a ye kɛgr me ye. D sã n tar manesem sẽn segd ne d taabã, n pa maand-b kɛgre, tõe n kɩtame tɩ bãmb me maand tõnd boto. La b sã n maana tõnd kɛgre? A Zeezi yeela a karen-biisã tɩ b bas b yam t’a Zeova na n kaoo neb nins sẽn “boond bãmb wĩntoog la yʋngã bʋʋd tɩrga.” (Luk 18:6, 7) A gomdã yaa wa pʋlenga. Yaa wa a sẽn yet tõnd tɩ Wẽnnaam sẽn yaa tɩrlem soabã mii d sẽn maood ne zu-loees nins yaoolem wakatã, la t’a na n wa bʋʋ yɛlã fãa tɩrga, tɩ zems a wakate.—2 Tes. 1:6.

19 D sẽn bãngã: D sã n tũud noy la sagls nins a Zeezi sẽn kõ wã, d na n talla manesem sẽn segd ne d taabã, n pa maand-b kɛgr ye. B sã n maan-d-la kɛgr dũni-kãnga pʋgẽ tɩ d namsdẽ, d sẽn mi t’a Zeova na n wa bʋʋ yell fãa tɩrgã tõe n kenga d raoodo.

TAOOR LƲƖTBÃ MANESEM SEGD N YƖƖ WÃN NE B TAABÃ?

20-21. a) Taoor lʋɩtbã manesem segd n yɩɩ wãn ne neb nins yell b sẽn getã? b) Wãn to la pʋg-sɩd tõe n wilg nonglem sẽn pa baood a meng nafre, la ba manesem segd n yɩɩ wãn ne a kamba?

20 Sã n yaa ne Kiristã tõogã, taoor lʋɩtbã manesem segd n yɩɩ wãn ne b taabã? Sẽn mik tɩ yaa tõog sẽn yẽbg nonglem zugã, b segd n waoogda b tẽed-n-taasã, la b get b yell ne nonglem. B tog n tẽegdame tɩ Kiristã ratame tɩ d sẽn maand fãa yɩ ne nonglem.

21 Zakã pʋgẽ. Rao segd n nonga a pag “wa Kiristã me sẽn nong tigingã.” (Efɛ. 5:25, 28, 29) A segd n wilgda nonglem sẽn pa baood a meng nafre, wa Kiristã. Wãn to? A segd n lʋɩɩsda a pagã raabã taoore, n baood a neer n yɩɩd sẽn noom yẽ mengã. Pʋg-sɩdb kẽer tõe n getame tɩ woto maaneg yaa toog ne bãmba. Tõe tɩ b sẽn wub-b zĩig ningã, nebã ra pa get tɩ wilg f to nonglem la f ra maan-a kɛgrã yaa bũmb sẽn tar yõod wʋsg ye. Tõe n yɩɩ toog ne-b tɩ b bas b minim-wẽnsã. La yaa tɩlɛ tɩ b mao n toeem sẽn na yɩl n tũ Kiristã tõogã. Rao sã n wilgd nonglem sẽn pa baood a meng nafre, a paamdame t’a pagã waoogd-a. Rao sã n sɩd nong a kamba, a pa na n tol n yeel bɩ n maan bũmb sẽn paoogd-b ye. (Efɛ. 4:31) A na n pʋd n wilgda a kambã t’a nong-b lame la t’a sũur nooma ne-ba, tɩ sõngdẽ tɩ b yam gãe bãane. Woto kɩtdame tɩ kambã nong-a la b kɩs-a sɩda.

22. Wa 1 Pɩyɛɛr 5:1-3 sẽn wilgdã, ‘piisã’ yaa ãnd n so, la wãn to la b segd n ges b yelle?

22 Tigingã pʋgẽ. Kãsem-dãmbã segd n tẽegdame tɩ ‘piisã’ pa bãmb n so ye. (10:16; karm-y 1 Pɩyɛɛr 5:1-3.) Gom-biis nins sẽn yaa “Wẽnnaam bãgrã,” “Wẽnnaam taoore,” la “Wẽnnaam rẽndã” wilgdame tɩ piisã yaa a Zeova n so. A ratame tɩ b ges a nin-buiidã yell ne nonglem la bʋgsem. (1 Tes. 2:7, 8) Kãsem-soab sẽn get a tẽed-n-taasã yell ne nonglem paamdame t’a Zeova sũur noom ne-a. A paamdame me t’a tẽed-n-taasã nong-a la b waoogd-a.

23-24. a) Tigingã ned sã n maan yel-wẽn-kãsenga, bõe la kãsem-dãmbã maanda? b) Kãsem-dãmbã sã n na n bʋ yell a woto, bõe la b segd n tẽege?

23 La tigingã ned sã n maan yel-wẽn-kãsenga, bõe la kãsem-dãmbã maanda? B tʋʋmdã yaa toor ne Israyɛll bʋ-kaoodbã la b kãsem-dãmbã. Tõogã ra kõo Israyɛll taoor lʋɩtbã sor tɩ b tõe n bʋ yell buud fãa, tũudmã wɛɛngẽ, la yɛl a taabã fãa. La sã n yaa ne Kiristã tõogã, yaa tũudmã wɛɛngẽ bal la kãsem-dãmbã tar sor n na n bʋ yelle. B miime tɩ yaa tẽngã taoor dãmb la Wẽnnaam kõ sor tɩ b bʋ nin-buiidã yɛl a taabã. Wala makre, bãmb tara sor n tõe n kɩt tɩ ned yao, wall b pag ned bãens roogo.—Rom. 13:1-4.

24 Woto wã, ned sã n maan yel-wẽn-kãsenga, wãn to la kãsem-dãmbã bʋʋd yellã? B tikda Wẽnnaam Gomdã sẽn yetã n fees yellã neere, n bãng n yãk b sẽn na n maanega. B tẽegda wakat fãa tɩ Kiristã tõogã yẽbga nonglem zugu. Nonglmã yĩnga, kãsem-dãmbã na n soka b mens yaa: ‘Bõe la d tog n maan n sõng tigingã neb nins yellã sẽn namsdã?’ B na n soka b mens me yaa: ‘Sẽn maan-a yellã teka yam n kot sugr bɩ? D tõe n sõng-a lame t’a maneg a zoodã ne a Zeova bɩ?’

25. Bõe yell la d na n gom sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ?

25 D sũur nooma wʋsg d sẽn paam n tũud Kiristã tõogã! Tõnd ned kam fãa sã n modgd n tũud tõ-kãngã, sõngdame tɩ tigingã ned kam fãa neẽ tɩ b nong-a lame, t’a tara yõodo, t’a yam gãe bãane. La dũni ning pʋgẽ d sẽn be wã pida ne ‘nin-wẽns’ sẽn lebgd “wẽns n paasdẽ.” (2 Tɩm. 3:13) D segd n ket n maanda gũusgu. Ned sã n belg biig wall a modg-a n kẽ ne-a, wãn to la tigingã neb tõe n wilg tɩ b rɩkda a Zeova togs-n-taar tɩrlmã wɛɛngẽ? Sõsg ning sẽn pʋgdã pʋgẽ la d na n leoke.

YƖƖLL 15 Bɩ d kils a Zeova Bi-kãsengã!

^ sull 5 Sõs-kãngã n paas a yiibã sẽn na n pʋglã na n wilga bũmb ning sẽn kɩt tɩ d tõe n kɩs sɩd t’a Zeova yaa Wẽnnaam sẽn yaa nonglem la tɩrlem soabã. A pa rat tɩ b maan a nin-buiidã kɛgr ye. A leb n belsda neb nins dũni-kãngã nebã sẽn wẽgdã.

^ sull 1 Ges-y yʋʋmd 2019 wao-fugdg kiuug Gũusg Gasgã sõsg ning gom-zug sẽn yet tɩ: “Wãn to la a Moyiiz tõogã wilgd t’a Zeova yaa nonglem la tɩrlem soaba?

^ sull 13 GOMDÃ VÕORE: Nonglem sẽn pa baood a meng nafr kɩtdame tɩ d lʋɩɩsd d taabã raabã taoore, n baood bãmb neer n yɩɩd sẽn noom tõndã. Kɩtdame tɩ d sak n mong d meng bũmb d to nafr yĩnga, wall sẽn na yɩl n sõng-a.

^ sull 61 FOT-RÃMBÃ BILGRI: A Zeezi sẽn get pʋg-kõor sẽn yãbd a bi-ribl-yend kaalem. A nimbãaneg yõka a Zeezi t’a vʋʋg a biigã.

^ sull 63 FOT-RÃMBÃ BILGRI: A Zeezi sẽn kẽng a Sɩmo sẽn yaa fariziẽ wã zakẽ tɩ b na n dɩ, tɩ pag madg a karsã ne a nintãm, n yẽes ne a zoobdo, la a pʋdg kaam a naoã zugu. Tõe tɩ yaa pʋg-yoodre. A Sɩmo sũur sẽn sãam ne pagã sẽn maanã, t’a Zeezi gomd n sõngd pagã.