1. Makaseguro tayo ed anton duaran bengatla?

INARO nen Jehova a Dios iray mandadayew ed sikato. Tan anggan kapigan et sikatoy agbalot manguman. Aaroen to met so hustisya. (Sal. 33:5) Kanian makaseguro tayo ed saraya: (1) Nasasakitan si Jehova no saray lingkor to et makakaeksperiensya na aliwan patas ya panagtrato. (2) Seguroen to ya iter tod sikara so hustisya. Diad unonan artikulo ed sayan serye, * naaralan tayo ya say Ganggan ya inter na Dios ed Israel panamegley nen Moises et akabase ed aro. Impaseseg na satan so hustisya​—say hustisya parad amin, pati saramay agda sarag ya idepensay sarili da. (Deu. 10:18) Ipapanengneng na satan a Ganggan ya talagan iyaansakit nen Jehova iray mandadayew ed sikato.

2. Anto ran tepet so ebatan tayo?

² Say Mosaikon Ganggan et anampot nen 33 C.E. sanen niletneg so Kristianon kongregasyon. Kasin saray Kristiano et agla naprotektaan na ganggan ya ipapaseseg toy hustisya tan akabase ed aro? Andi! Walay balon ganggan ya niiter ed saray Kristiano. Diad sayan artikulo, pantongtongan tayo nin unona no anto itan ya ganggan. Insan ebatan tayo irayan tepet: Akin ya nibaga tayon sayan ganggan et akabase ed aro? Akin ya nibaga tayon ipapaseseg toy hustisya? Base ed sayan ganggan, antoy manepeg ya pantrato na saray walaan na autoridad ed arum?

3. Anto ray kaiba ed “ganggan na Kristo” ya abitla ed Galacia 6:2?

³ Basaen so Galacia 6:2. Saray Kristiano et sakop na “ganggan  na Kristo.” Si Jesus et agnanggawa na listaan na saray ganggan parad saray papatumbok to, balet inikdan to ira na saray instruksion, totontonen, tan prinsipyo a mangigiya ed sikara. Kaiba ed “ganggan na Kristo” so amin ya imbangat nen Jesus. Pian natalosan tayo iyan ganggan, imanoen iray onsublay a parapo.

4-5. Diad anto ran paraan ya nambangat si Jesus, tan kapigan nambangat?

⁴ Diad anto ran paraan ya nambangat si Jesus? Unona, imbangat to ray papatumbok to panamegley na saray imbaga to. Walay pakayari na saray salita to lapud impasabi na saratan so katuaan nipaakar ed Dios, imbangat na saratan so tuan kabaliksan na bilay, tan impaamta na saratan ya say Panarian na Dios so solusyon ed amin ya paniirap na too. (Luc. 24:19) Nambangat met si Jesus panamegley na alimbawa to. Diad paraan na kabibilay to et impanengneng to ed saray papatumbok to so dugan paraan na kabibilay.​—Juan 13:15.

⁵ Kapigan nambangat si Jesus? Sikatoy nambangat legan na ministeryo to diad dalin. (Mat. 4:23) Imbangat to met iray papatumbok to ag-abayag kayari na inkioli to. Singa bilang, sikatoy nampanengneng ed grupo na saray disipulo, a nayarin manbilang na masulok ya 500, tan ingganggan to ra ya ‘ibangat da iray totoo pian magmaliw iran disipulo to.’ (Mat. 28:19, 20; 1 Cor. 15:6) Bilang ulo na kongregasyon, intultuloy nen Jesus ya imbangat iray disipulo to anggan sanen pinmawil lad tawen. Singa bilang, nen manga 96 C.E., ingganggan na Kristo si apostol Juan ya pasesegen tan simbawaen to ray alanaan ya Kristiano.​—Col. 1:18; Apo. 1:1.

6-7. (a) Iner so pakabasaan na saray bangat nen Jesus? (b) Panon tayon naunor so ganggan na Kristo?

⁶ Iner so pakabasaan na saray bangat nen Jesus? Akasulat ed apatiran Ebanghelyo so dakel ya imbaga tan ginawa to nen wadiad dalin. Say arum nin libro ed Kristianon Griegon Kasulatan et ontulong met ed sikatayon mas natalosan so kanonotan nen Jesus, lapud insulat iratan na lalakin pinuyanan na masanton espiritu tan walad sikara so “kanonotan nen Kristo.”​—1 Cor. 2:16.

⁷ Saray naaralan: Saray bangat nen Jesus et sasakopen toy amin ya aspekto na bilay tayo. Kanian say ganggan na Kristo et apektoen toy amin ya gagawaen tayo balanglan wala tayo ed abung, trabaho, eskuelaan, odino kongregasyon. Naaralan tayo iyan ganggan diad pambasa tayo ed Kristianon Griegon Kasulatan tan  pandalepdep tayo ed satan. Uunoren tayo iyan ganggan no manbibilay tayo base ed saray instruksion, totontonen, tan prinsipyo ya walad saratan a pinuyanan ya libro. No uunoren tayo so ganggan na Kristo, uunoren tayo so maaron Dios tayo, si Jehova, say Lapuan na amin ya imbangat nen Jesus.​—Juan 8:28.

8. Anto so pundasyon na ganggan na Kristo?

⁸ No say abung et akaletneg ed malet a pundasyon, maligen so liknaan na saray manaayam ditan. Mipadpara, no say ganggan et akaletneg ed malet ya pundasyon, maligen so liknaan na saray manguunor ed satan. Say ganggan na Kristo et akabase o akaletneg ed sankamaletan ya pundasyon​—say aro. Akin ya ontan so nibaga tayo?

9-10. Anto ray mangipapanengneng ya si Jesus et pinakiwas na aro, tan panon tayon naalig so alimbawa to?

⁹ Unona, si Jesus et pinakiwas na aro diad amin ya ginawa to. Lapud inaro to ray totoo, akasian tan naabagey to ra. Kanian imbangat to ra, pinaabig to ray mansasakit, pinakan to ray narasan, tan pinaoli to ray inaatey. (Mat. 14:14; 15:32-38; Mar. 6:34; Luc. 7:11-15) Mabulos ton inyuna so pankaabigan na arum nen say sarili to, anggano mankaukolan itan na dakel a panaon tan biskeg. Manuna ed amin, impanengneng toy balbaleg a panangaro diad impangiter toy bilay to parad totoo.​—Juan 15:13.

¹⁰ Saray naaralan: Naalig tayoy Jesus no iyuna tayoy pankaabigan na arum nen say sarili tayo. Sikatoy naalig tayo met no aralen tayon mas ipanengneng so maaron panangabagey ed saray totoo ed teritorya tayo. No napapakiwas itayon ipulong tan ibangat so maong a balita lapud ontan ya panangabagey, uunoren tayo so ganggan na Kristo.

11-12. (a) Anto ray mangipapanengneng ya talagan iyaansakit itayo nen Jehova? (b) Panon tayon naalig so panangaro nen Jehova?

¹¹ Komadua, impaamta nen Jesus so panangaro nen Ama to. Legan na ministeryo nen Jesus, impanengneng to ya talagan iyaansakit nen Jehova iray mandadayew ed Sikato. Singa bilang, imbangat nen Jesus iraya: Kada sakey ed sikatayo et mabmabli ed Ama tayo ed tawen. (Mat. 10:31) Mabulos ya aawaten nen Jehova so sakey ya abalang a karnero ya magbabawi tan labay to lay ompawil ed kongregasyon. (Luc. 15:7, 10) Inar-aro itayo nen Jehova tan pinaneknekan to itan diad impangiter toy Anak to bilang dondon parad sikatayo.​—Juan 3:16.

¹² Saray naaralan: Panon tayon naalig so panangaro nen Jehova? (Efe. 5:1, 2) Ipasen tayon mabmabli so kada sakey ed saray agagi tayo, tan maliket tayon awaten so sakey ya “abalang a karnero” ya labay to lay ompawil ed si Jehova. (Sal. 119:176) Papaneknekan tayon inaro tayo ray agagi tayo no uusaren tayoy panaon tan biskeg tayo pian tulongan ira, lalo la no talagan kaukolan da itan. (1 Juan 3:17) No ipanengneng tayoy panangaro ed arum, uunoren tayo so ganggan na Kristo.

13-14. (a) Base ed Juan 13:34, 35, antoy ingganggan nen Jesus ya ipanengneng na saray papatumbok to, tan akin ya balon ganggan itan? (b) Panon tayon naunor itan ya balon ganggan?

¹³ Komatlo, ingganggan nen Jesus iray papatumbok to ya ipanengneng da so masakripisyon aro. (Basaen so Juan 13:34, 35.) Satan a ganggan nen Jesus et balo ta kaukolan ya ipanengneng na sakey a Kristiano so panangaro diad paraan ya ag-abitla ed samay Ganggan ya inter na Dios ed Israel: Aroen tayo ray kapananisiaan tayo a singa impangaro nen Jesus ed sikatayo. Mankaukolan itan na masakripisyon aro. * Nepeg tayon aroen iray agagi a mas ni nen say panangaro tayod sarili tayo. Nepeg tayo ran aroen ya maong tan mabulos tayo ni ingen ya iter so bilay tayo parad sikara, ya singa ginawa nen Jesus parad sikatayo.

 ¹⁴ Saray naaralan: Panon tayon naunor itan ya balon ganggan? Diad simplin panangibaga, mansakripisyo tayo parad saray agagi tayo. Inar-aro tayo ra kanian mabulos itayon manggawa na baleg a sakripisyo, a singa say pangiter na bilay tayo parad sikara. Balet mansakripisyo tayo met anggan diad saray angkelag a bengatla. Singa bilang, no mansasagpot tayo pian samaren so maedad lan agi pian makapiaral, odino mabulos tayon ipalugar so sakey a bengatla pian napaliket tayoy inad-aro tayo, odino manbakasyon tayod trabaho pian makatulong tayod saray biktima na kalamidad, uunoren tayo so ganggan na Kristo. Ontutulong tayo met pian onligen so liknaan na kada indibidual ed kongregasyon tayo.

15-17. (a) Panon ya nanengneng ed saray ginawa nen Jesus so impangipasen tod hustisya? (b) Panon tayon naalig si Jesus?

¹⁵ Say salitan “hustisya” ya inusar ed Biblia et mankabaliksan na panggawa ed no antoy ibabaga na Dios ya duga tan gawaen itan ya anggapoy panaglabi. Akin ya nibaga tayon say ganggan na Kristo et ipapaseseg toy hustisya?

¹⁶ Unona, isipen no panon ya nanengneng ed saray ginawa nen Jesus so impangipasen tod hustisya. Diad panaon to, saray Judion lider na relihyon et kabusol da ray aliwan Judio, melmelagen da ray ordinaryon totoo, tan agda rerespetoen iray bibii. Si Jesus balet et patas so impantrato to ed amin tan anggapoy lalabien to. Inawat to ray aliwan Judio ya angipanengneng na pananisia ed sikato. (Mat. 8:5-10, 13) Pinulongan ton amin, balanglan mayaman o mairap. (Mat. 11:5; Luc. 19:2, 9) Aliwan makapasakit odino makapainsulto so paraan na impantrato to ed saray bibii. Diad tua, sikatoy marespeto tan maomaong ed sikara, anggan saramay ipapasen na arum ya anggapoy kana.​—Luc. 7:37-39, 44-50.

¹⁷ Saray naaralan: Naalig tayoy Jesus no patas so pantrato tayod arum tan pulongan tayo so amin ya malabay ya ondengel​—anggan antoy kipapasen dad bilay odino relihyon da. Aaligen na saray Kristianon lalaki so alimbawa to diad marespeton pantrato da ed saray bibii. No gagawaen tayo iratan, uunoren tayo so ganggan na Kristo.

18-19. Antoy imbangat nen Jesus nipaakar ed hustisya, tan anto ray naaralan tayo ed satan?

¹⁸ Komadua, isipen no antoy imbangat nen Jesus nipaakar ed hustisya. Imbangat to ray prinsipyo ya ontulong ed saray papatumbok to pian patas so pantrato dad arum. Singa bilang, nonoten pa so Golden Rule. (Mat. 7:12) Amin tayo et labay tayon patas so pantrato ed sikatayo na arum. Kanian, nepeg ya patas so pantrato tayo ed sikara. No gawaen tayo itan, nayarin patas met so pantrato dad sikatayo. Panon to no akaeksperiensya tayo na ag-inkahustisya? Imbangat met nen Jesus ed saray papatumbok to ya manmatalek iran “iter na Dios so hustisya ed saray . . . ontatawag ed sikato ed agew tan labi.” (Luc. 18:6, 7) Satan ya imbaga to et oniay ipapaseguro to: Say Dios tayo ya aaroen toy hustisya et amta to iray subok ya dadalanen tayo ed sarayan kaunoran ya agew, tan iter tod sikatayo so hustisya diad dugan panaon.​—2 Tes. 1:6.

¹⁹ Saray naaralan: No tumboken tayo iray prinsipyo ya imbangat nen Jesus, patas so pantrato tayo ed arum. Tan no biktima itayo na ag-inkahustisya diad mundo nen Satanas, makapaligliwan naamtaan ya segurado ya iter nen Jehova ed sikatayo so hustisya.

20-21. (a) Antoy manepeg ya pantrato na saray walaan na autoridad ed arum? (b) Panon ya nipanengneng na asawan laki so masakripisyon aro, tan panon so nepeg ya pantrato na ama ed saray ananak to?

²⁰ Base ed ganggan na Kristo, antoy manepeg ya pantrato na saray walaan na autoridad ed arum? Say pundasyon na satan ya ganggan et aro, kanian saray walaan na autoridad et nepeg  dan pagalangan iray walad panangasikaso ra tan maaro da ran tratoen. Nepeg dan tandaan ya labay na Kristo ya ipanengneng da so aro ed amin ya gagawaen da.

²¹ Diad pamilya. Say asawan laki et nepeg ton aroen so asawa to ya “singa gagawaen na Kristo ed kongregasyon.” (Efe. 5:25, 28, 29) Nepeg ya aligen na asawan laki so masakripisyon aro na Kristo diad pangiyuna tod pankaukolan tan pankaabigan na asawa to nen say sarili to. Ompan say arum ya lalaki et nanairapan ya mangipanengneng na ontan ya panangaro, nayarin lapud diad kultura da et agniyugali so pangipanengneng na patas tan maaron panagtrato ed arum. Nayarin nairapan iran umanen iray makapuy ya apasalan da, balet nepeg dan gawaen itan pian naunor da so ganggan na Kristo. Say asawan laki ya ipapanengneng toy masakripisyon aro et respetoen na asawa to. Say ama ya talagan inaro to ray ananak to et agto ran balot sakitan diad salita man o diad gawa. (Efe. 4:31) Imbes, ipanengneng toy panangaro tan panangabobon tod sikara pian magmaliw ya maligen so liknaan da. Say ontan ya ama et aroen tan panmatalekan na saray ananak to.

22. Base ed 1 Pedro 5:1-3, siopay akankayarian ed saray ‘karnero,’ tan panon so nepeg ya pantrato ed sikara?

²² Diad kongregasyon: Nepeg ya tandaan na saray elder ya agda kayarian iray ‘karnero.’ (Juan 10:16; basaen so 1 Pedro 5:1-3.) Saray balikas ya “pulok na Dios,” “diad arapan na Dios,” tan “kayarian na Dios” so mangipapanonot ed saray elder ya saray karnero et kayarian nen Jehova. Labay to ya maaro so pantrato na saray elder ed saray karnero to tan pablien da ra. (1 Tes. 2:7, 8) Saray elder ya gagawaen day responsabilidad da diad maaron paraan et naawat day panangabobon nen Jehova. Aroen tan respetoen met ira na saray agagi.

23-24. (a) Antoy betang na saray elder sano bebembenan da iray kaso na seryoson kasalanan? (b) Antoy nepeg ya ikonsidera na saray elder sano bebembenan da iray ontan ya kaso?

²³ Antoy betang na saray elder sano bebembenan da iray kaso na seryoson kasalanan?  Duma so betang da ed saray ukom tan mamatatken ya sakop na Ganggan ya inter na Dios ed Israel. Diad satan ya Ganggan, aliwa labat ya saray bengatlan mikonektaan ed espiritual so aasikasoen na saray tinuron lalaki noagta pati saray krimen tan kaso ya agdirektan mikonektaan ed panagdayew. Balet diad ganggan na Kristo, say aasikasoen labat na saray elder et saray bengatlan mikonektaan ed espiritual. Bibidbiren da ya saray sekular ya autoridad so inikdan na Dios na responsabilidad ya mangasikaso ed saray krimen tan kaso ya agmikonektaan ed espiritual. Kaiba ed satan so pangipaakseb na saray dusa ya singa say panmulta odino pakapriso.​—Roma 13:1-4.

²⁴ Antoy responsabilidad na saray elder sano walay akagawa na seryoson kasalanan diad kongregasyon? Uusaren da so Kasulatan no uusisaen da iray bengatla tan no manggawa ira na desisyon. Tatandaan da ya aro so pundasyon na ganggan na Kristo. Say aro so mamakiwas ed saray elder ya ikonsidera iya: Antoy nepeg ya gawaen pian natulongan so siopaman ed kongregasyon ya biktima na ginawan kasalanan? Nipaakar ed samay nankasalanan, say aro so mamakiwas ed saray elder ya ikonsidera iraya: Kasin sikatoy magbabawi? Kasin sikatoy natulongan pian onabig ed espiritual?

25. Antoy aralen ed onsublay ya artikulo?

²⁵ Talagan misalsalamat tayo lapud sakop itayo na ganggan na Kristo! No amin tayo et pansagpotan tayon unoren itan, makatulong itayo pian kada indibidual ed kongregasyon et nalikna toy panangaro, panamabli, tan inkaligen. Balet, manbibilay tayod sayan mundo ya “saray mauges a totoo” et nagmaliw lan “lalon mauges.” (2 Tim. 3:13) Nepeg tayo sirin ya mansiansian alerto. Panon ya nipatnag na Kristianon kongregasyon so hustisya na Dios sano walay aarapen dan kaugsan ya singa say seksual ya panag-abuso ed ugaw? Naebatan itan diad onsublay ya artikulo.