1. Ne a mea e lua e mafai o mautinoa i a tatou e uiga ki a Ieova?

A IEOVA te Atua e alofa ki ana tino tapuaki. E alofa kae ka alofa faeloa a ia ki a latou. E fiafia foki a ia ki te fakamasinoga tonu. (Sala. 33:5) Tela la, e mafai o mautinoa i a tatou a mea e lua konei: (1) E logo‵mae a Ieova māfai e fai fakamaseigina ana tavini. (2) Ka fakamautinoa ne ia me ka fai ne ia te fakamasinoga tonu. I te mataupu muamua o mataupu fakasolo konei, * ne tauloto tatou me i te Tulafono telā ne tuku ne te Atua ki tino Isalaelu e auala i a Mose ne fakavae ki te alofa. Ne fakamalosi aka i ei a te fakamasinoga tonu—te fakamasinoga tonu mō tino katoa, ke oko foki ki tino vāi‵vai. (Teu. 10:18) E fakaasi mai i te Tulafono tenā a te lasi o te atafai o Ieova ki ana tino tapuaki.

2. Ne a fesili ka tali aka ne tatou?

² A te Tulafono faka-Mose ne gata atu i te 33 T.A. i te taimi ne fakatu aka ei a te fakapotopotoga Kelisiano. E mata, ka se maua ne Kelisiano a mea aoga mai te tulafono telā ne fakavae ki te alofa kae fakamalosi i ei te fakamasinoga tonu? Ikai! E isi se tulafono fou ne fakatoka mō Kelisiano. I te mataupu tenei, ka sau‵tala tatou me se a te tulafono tenā. Ka oti, ko tali ei ne tatou a fesili konei: Kaia e mafai o fai atu tatou me i te tulafono tenei ne fakavae ki te alofa? Kaia e mafai o fai atu tatou me e fakamalosi aka i ei a te fakamasinoga tonu? E ‵tusa mo te tulafono tenei, e ‵tau o pefea a faifaiga a tino pule ki luga i nisi tino?

3. Ne a mea e aofia i “te tulafono a Keliso” kolā e taku mai i te Kalatia 6:2?

³ Faitau te Kalatia 6:2. A Kelisiano e ‵nofo mai lalo i “te tulafono a Keliso.” Ne seki tusi ne Iesu ki lalo se fakasologa o tulafono mō ana soko, kae ne tuku atu ne ia ki a latou a fakatonuga,  tulafono mo fakatakitakiga ke takitaki ei latou. E aofia i “te tulafono a Keliso” a akoakoga katoa a Iesu. Ke malamalama faka‵lei i te tulafono tenei, ke onoono tatou ki palakalafa konei mai lalo.

4-5. I auala fea ne akoako atu ei a Iesu, kae ko taimi fea ne akoako atu ei a ia?

⁴ I auala fea ne akoako atu ei a Iesu? Muamua la, ne akoako ne ia a tino e auala i ana pati. E isi se ‵mana o ana pati me fakaoko mai ei te munatonu e uiga ki te Atua, akoako mai ei te uiga tonu o te olaga, kae fakasino atu me i te Malo o te Atua ko te auala fua e faka‵lei aka ei a logo‵maega o tino katoa. (Luka 24:19) Ne akoako atu foki a Iesu e auala i fakaakoakoga. Mai te auala ne ola ei a ia, ne fakaasi atu ne ia ki ana soko a te auala e ‵tau o ola i ei latou.—Ioa. 13:15.

⁵ Ko taimi fea ne akoako atu ei a Iesu? Ne akoako atu a ia i te faiga o tena galuega talai i te lalolagi. (Mata. 4:23) Ne akoako foki ne ia ana soko mai tua malie o tena toetuga. E pelā me se fakaakoakoga, ne fakasae atu a ia ki se potukau o soko—kāti e silia atu mo te toko 500—kae fakatonu atu ki a latou ke “fai a soko.” (Mata. 28:19, 20; 1 Koli. 15:6) E pelā me ko te ulu o te fakapotopotoga, ne tumau eiloa a Iesu i te akoako ana soko mai tua o tena fokiatuga ki te lagi. E pelā mo te mea tenei, kāti i te 96 T.A., ne fakatonutonu ne Keliso a te apositolo ko Ioane ke fakamalosi kae ke tuku atu a pati fakatonutonu ki Kelisiano fakaekegina.—Kolose 1:18; Faka. 1:1.

6-7. (a) Ne fakamau i fea a akoakoga a Iesu? (e) I auala fea e faka‵logo ei tatou ki te tulafono a Keliso?

⁶ Ne fakamau i fea a akoakoga a Iesu? Ne fakamau i tusi Evagelia e fa a mea e uke ne akoako kae fai ne Iesu i te lalolagi nei. A te ‵toega o te Tusi Tapu i te ‵gana Eleni—telā ne tusi ne tāgata kolā ne fakaosofia ne te agaga tapu kae ne maua ne latou a “te mafaufau o Keliso”—e fesoasoani mai ke malamalama tatou i mafaufauga o Iesu e uiga ki mea.—1 Koli. 2:16.

⁷ Akoakoga: A akoakoga a Iesu e aofia i ei a vaega katoa o te olaga. Tela la, a te tulafono a Keliso e aofia i ei a mea e fai ne tatou i te fale, i koga ga‵lue io me i te akoga, mo te fakapotopotoga. E tauloto ne tatou te tulafono tenei mai te fai‵tau ki te Tusi Tapu i te ‵gana Eleni kae mafaufau ‵loto ki ei. E faka‵logo tatou ki te tulafono tenei mai te fakafetaui aka ‵tou olaga mo fakatonuga, tulafono mo fakatakitakiga kolā e maua ne tatou mai te Tusi Tapu. Kafai e faka‵logo tatou ki te tulafono a Keliso, ko faka‵logo eiloa tatou ki te ‵tou Atua  alofa, ko Ieova, te Tino ne māfua mai i ei a akoakoga katoa a Iesu.—Ioa. 8:28.

8. Se a te mea e fakavae ki ei a te tulafono a Keliso?

⁸ A te fale telā e malosi tena fakavae e fai ne ia a tino kolā e ‵nofo i ei ke tokagamalie kae maua foki se puipuiga. I se auala tai ‵pau, a te tulafono ‵lei telā e malosi tena fakavae, e fai foki i ei a tino kolā e ola mai lalo i ei ke tokagamalie kae ke maua ne latou se puipuiga mai ei. A te tulafono a Keliso e faite eiloa ki te ‵toe fakavae ‵lei—te alofa. Kaia e mafai ei o fai atu tatou penā?

9-10. Ne a fakaakoakoga e fakaasi mai me ne fakamalosi aka a Iesu ne te alofa, kae e mafai pefea o fakaakoako tatou ki a ia?

⁹ Muamua la, ne fakamalosi aka a Iesu ne te alofa i mea katoa ne fai ne ia. A te loto alofa io me ko te alofa atafai, se fakaasiga o te alofa. Ne fakamalosi aka a Iesu ne te vaegā loto alofa penā ke akoako ne ia te vaitino, faka‵lei a tino ma‵saki, fagai a tino fia‵kai, kae faka‵tu a tino ‵mate. (Mata. 14:14; 15:32-38; Male. 6:34; Luka 7:11-15) E tiga eiloa ne manakogina a taimi e uke mo tena malosi ke fai a mea konā, ne loto fiafia a Iesu o fakamuamua a manakoga o nisi tino i lō ia. Kae sili i mea katoa, ne fakaasi mai ne ia te lasi o tena alofa mai te tukumaiga o tena ola mō nisi tino.—Ioa. 15:13.

¹⁰ Akoakoga: E mafai o fakaakoako tatou ki a Iesu mai te fakamuamua ne tatou a manakoga o nisi tino i lō tatou. E mafai foki o fakaakoako tatou ki a ia mai te ati aka o te alofa atafai ki tino i ‵tou koga talai. Kafai e fakamalosi tatou ne te vaegā alofa atafai tenā ke talai kae akoako a tino ki te tala ‵lei, ko faka‵logo eiloa tatou ki te tulafono a Keliso.

11-12. (a) Se a te mea e fakaasi mai i ei me e atafai malosi a Ieova ki a tatou? (e) E mafai pefea o fakaakoako tatou ki te alofa o Ieova?

¹¹ Te lua, ne fakaasi mai ne Iesu te alofa o tena Tamana. I tena galuega talai, ne fakaasi mai ne Iesu me atafai malosi a Ieova ki ana tino tapuaki. I tafa o nisi mea, ne akoako mai ne Iesu a mea konei: A tatou taki tokotasi e tāua ‵ki eiloa ki te ‵tou Tamana faka-te-lagi. (Mata. 10:31) E manako malosi a Ieova o tali fiafia se mamoe ne galo telā ko salamō kae ko toe foki mai ki te fakapotopotoga. (Luka 15:7, 10) Ne fakamaoni mai ne Ieova a tena alofa mō tatou mai te tukumaiga o tena Tama e pelā me se togiola mō tatou.—Ioa. 3:16.

¹² Akoakoga: E mafai pefea o fakaakoako tatou ki te alofa o Ieova? (Efe. 5:1, 2) E ‵kilo atu tatou ki ‵tou taina mo tuagane e pelā me e tāua ki a tatou, kae e tali fiafia ne tatou se “mamoe ne galo” telā ko foki mai ki a Ieova. (Sala. 119:176) E fakamaoni ne tatou a te ‵tou a‵lofa ki ‵tou taina mo tuagane mai te tuku atu o tatou eiloa o fesoasoani ki a latou i taimi kolā e manakogina ne latou se fesoasoani. (1 Ioa. 3:17) Kafai e fakaasi atu ne tatou te alofa ki nisi tino, ko faka‵logo tatou ki te tulafono a Keliso.

13-14. (a) E pelā mo te mea ne fakamau i te Ioane 13:34, 35, se a te mea ne fakatonu atu Iesu ke fakaasi ne ana soko, kae kaia e fai ei pelā me se fakatonuga fou? (e) E faka‵logo pefea tatou ki te fakatonuga fou tenei?

¹³ Te tolu, ne fakatonu ne Iesu ana soko ke fakaasi atu te alofa sē fakapito. (Faitau te Ioane 13:34, 35.) A te fakatonuga a Iesu e fou me e manakogina i ei te vaegā alofa telā ne seki aofia i te Tulafono ne tuku atu ne te Atua ki te kau Isalaelu: Alofa ki tino tali‵tonu e pelā mo Iesu ne alofa mai ki a tatou. E manakogina i konā a te alofa sē fakapito. * E ‵tau o sili atu te ‵tou a‵lofa ki ‵tou taina mo tuagane i lō te ‵tou a‵lofa ki a tatou eiloa. E ‵tau o a‵lofa tatou ki a latou ki te tulaga ko loto fia‵fia tatou o tuku atu ‵tou ola mō latou, e pelā mo te mea ne fai ne Iesu mō tatou.

¹⁴ Akoakoga: E faka‵logo pefea tatou ki te fakatonuga fou tenei? E faigofie fua, mai te loto fia‵fia o fesoasoani atu ki ‵tou taina mo  tuagane. E se ko te loto fia‵fia fua o talia se mea faigata ‵ki, pelā mo te tuku atu o ‵tou ola ke ‵sao latou, kae e penā foki a tamā fesoasoani. E pelā me se fakaakoakoga, kafai e taumafai faeloa tatou o fesoasoani atu ki se taina io me se tuagane matua ke aumai latou ki se fakatasiga, io me loto fiafia o tiaki a mea kolā e fia‵fia tatou o fai ko te mea fua ke fakafiafia ne tatou se tino pele, io me puke se malōlōga mai se galuega ‵togi ke fesoasoani atu ki te matagaluega mō fakalavelave o te natula, ko faka‵logo eiloa tatou ki te tulafono a Keliso. E fesoasoani foki tatou ki te faiga o ‵tou fakapotopotoga e pelā me se koga telā e tokagamalie kae maua i ei ne tino taki tokotasi se puipuiga.

15-17. (a) Ne fakaasi atu pefea ne Iesu a te fakamasinoga tonu i ana faifaiga? (e) E mafai pefea o fakaakoako tatou ki a Keliso?

¹⁵ A te “fakamasinoga tonu,” telā ne fakaaoga i te Tusi Tapu, e fakauiga tonu eiloa ki te fai o te mea telā e fai mai te Atua me ko te mea tonu kae ke fai eiloa e aunoa mo te fapito. Kaia e mafai ei o fai tatou me i te tulafono a Keliso e fakamalosi aka ei te fakamasinoga tonu?

¹⁶ Muamua la, ke mafau‵fau ki te auala ne fakaasi atu ne Iesu a te fakamasinoga tonu i ana faifaiga. I ana aso, ne takalia‵lia a takitaki lotu Iutaia ki tino mai fenua fakaa‵tea, tino Iutaia masani, kae sē āva ki fāfine. Kae ko Iesu ne seki fakailoga tino i ana faifaiga ki tino katoa. Ne talia ne ia a tino e se ne Iutaia kolā ne tau‵tali atu i a ia mo te fakatuanaki. (Mata. 8:5-10, 13) Ne talai atu a ia e aunoa mo te fakailoga tino ki tino katoa, tino mau‵mea mo tino ma‵tiva. (Mata. 11:5; Luka 19:2, 9) Ne seki fai fakamasei io me sē atafai a ia ki fāfine. E ‵kese mai i ei, ne āva kae atafai a ia ki a latou, e aofia i ei a latou kolā ne ‵kilo atu ki ei a nisi tino e pelā me ne tino sē aoga.—Luka 7:37-39, 44-50.

¹⁷ Akoakoga: E mafai o fakaakoako tatou ki a Iesu mai te sē fakailoga tino i ‵tou faifaiga ki nisi tino kae talai atu ki tino katoa kolā e fia‵fia o fakalogo‵logo mai—faitalia olotou tulaga i te olaga io me ko talitonuga fakalotu. E tau‵tali atu a tāgata Kelisiano i tena fakaakoakoga mai te fakaasi atu o te āva ki fāfine. Kafai e fai tatou penā, ko faka‵logo eiloa tatou ki te tulafono a Keliso.

18-19. Ne a mea ne akoako ne Iesu e uiga ki te fakamasinoga tonu, kae ne a akoakoga e tauloto ne tatou mai i ana akoakoga?

¹⁸ Te lua, ke mafau‵fau ki mea ne akoako ne Iesu e uiga ki te fakamasinoga tonu. Ne akoako ne ia a fakatakitakiga kolā ka fesoasoani atu ki ana soko ke fai faka‵lei a nisi tino. E pelā me se fakaakoakoga, mafaufau ki te tulafono fakaaulo. (Mata. 7:12) E ma‵nako tatou katoa ke fai faka‵lei tatou. Tela la, e ‵tau o ‵lei a faifaiga e fai ne tatou ki nisi tino. Kafai e fai tatou penā, ka fakamalosi atu ei ki a latou ke fai faka‵lei mai ki a tatou. Kae e a māfai ne fai fakamaseigina tatou? Ne akoako foki ne Iesu ana soko ke tali‵tonu me i a Ieova ka fai ne ia te “fakamasinoga tonu mō [latou] kolā e ka‵laga atu ki a ia i te ao mo te po.” (Luka 18:6, 7) E tonu, a te fakamatalaga tenā se tautoga: A te ‵tou Atua fai mea tonu e iloa ne ia a fakalavelave e fe‵paki mo tatou i aso fakaoti konei, kae ka fai ne ia te fakamasinoga tonu mō tatou i tena taimi tonu.—2 Tesa. 1:6.

¹⁹ Akoakoga: Kafai e tau‵tali tatou i fakatakitakiga kolā ne akoako ne Iesu, ka fai faka‵lei ne tatou a tino i se auala fai mea tonu. Kae kafai ne logo‵mae tatou ona ko faifaiga sē fakamaoni i te lalolagi a Satani, e maua eiloa ne tatou se fakamafanafanaga mai te iloa atu me ka fai ne Ieova te fakamasinoga tonu mō tatou.

20-21. (a) E ‵tau o pefea a faifaiga a tino i tulaga pule ki nisi tino? (e) E mafai pefea o fakaasi atu ne se tagata avaga a te alofa sē fakapito, kae e ‵tau o pefea a faifaiga a te tamana ki ana tama‵liki?

²⁰ Mai lalo o te tulafono a Keliso, e ‵tau o pefea a faifaiga a tino i tulaga pule ki nisi  tino? Ona ko te tulafono tenā e fakavae ki te alofa, a latou kolā i tulaga pule e ‵tau o āva ki a latou kolā e ‵nofo mai lalo i olotou tausiga kae fai faka‵lei latou i se auala alofa. E ‵tau o masaua ne latou me e manako a Keliso ke fakaasi atu ne tatou te alofa i mea katoa e fai ne tatou.

²¹ I te kāiga. E ‵tau mo te tagata avaga o alofa ki tena avaga “e pelā eiloa mo te alofa o Keliso ki te fakapotopotoga.” (Efe. 5:25, 28, 29) E ‵tau mo te tagata avaga o fakaakoako ki te alofa sē fakapito o Keliso mai te fakamuamua a manakoga o tena avaga i lō ana manakoga. E mafai o faigata ki nisi tāgata ke fakaasi atu te vaegā alofa tenā, kāti ona ko te mea ne seki puti aka latou i se koga telā e fakatāua i ei a te fai faka‵lei ki nisi tino mo te alofa. E mafai o faigata ki a latou ke faka‵tonu aka faifaiga sē ‵lei kolā ne masani ki ei, kae e ‵tau o fai ne latou a ‵fuliga ko te mea ke faka‵logo latou ki te tulafono a te Keliso. A te tagata avaga telā e fakaasi ne ia te alofa sē fakapito ka āva eiloa ki ei tena avaga. A te tamana telā e alofa tonu ki ana tama‵liki ka se mafai lele eiloa o fakalogo‵mae ne ia latou i ana pati mo ana faifaiga. (Efe. 4:31) I lō te fai penā, e fakaasi atu ne ia te alofa mo te fiafia i auala kolā e maua i ei ne ana tama‵liki se puipuiga mo te tokagamalie. Ka a‵lofa kae tali‵tonu eiloa a tama‵liki ki se vaegā tamana penā.

22. E pelā mo te mea ne fakaasi mai i te 1 Petelu 5:1-3, i a ai a “mamoe,” kae e ‵tau o pefea a faifaiga e fai ki a latou?

²² I te fakapotopotoga. E ‵tau o masaua ne toeaina me i “mamoe” e se i a latou. (Ioa. 10:16; faitau te 1 Petelu 5:1-3.) A tugapati te “lafu mamoe a te Atua,” “i mua o te Atua,” mo te “‵tofi o te Atua” se fakamasauaga ki toeaina me i mamoe i a Ieova. E manako a ia ke fai faka‵lei ana mamoe mo te alofa mo te atafai. (1 Tesa. 2:7, 8) A toeaina kolā e fai olotou tiute mo te a‵lofa e pelā me ne tausi mamoe ka maua ne latou te taliaga a Ieova. E maua foki ne vaegā toeaina penā a te alofa mo te āva mai taina mo tuagane.

23-24. (a) Se a te tiute o toeaina māfai ko fai ne se tino i te fakapotopotoga se agasala matagā? (e) Kafai e fai a te fakamasinoga, ne a mea e ‵tau o mafau‵fau ki ei a toeaina?

 ²³ Se a te tiute o toeaina māfai ko fai ne latou a fakamasinoga e uiga ki se agasala? E ‵kese te lotou tiute mai famasino mo toeaina kolā ne ‵nofo mai lalo i te Tulafono telā ne tuku ne te Atua ki te kau Isalaelu. Mai lalo o te Tulafono tenā, ne fakamasino ne tāgata kolā ne ‵tofi aka a fakalavelave i te feitu faka-te-agaga kae penā foki mo sala kolā e ‵tau o fakamasino ne te tulafono. Kae mai lalo i te tulafono a Keliso, a te tiute o toeaina ko te faiga fua ne latou a fakamasinoga a tino fai mea ‵se i te feitu faka-te-agaga. E iloa ne latou me ko oti ne talia ne te Atua ke tuku atu te tiute ki tino pule o malo ke fai ne latou a fakamasinoga ki mea tau te fenua mo amioga solitulafono. E aofia i ei te faiga ne tino pule a fakasalaga e pelā mo te ‵togiga o sala io me ko te ‵pei ki falepuipui.—Loma 13:1-4.

²⁴ Se a te tiute o toeaina māfai ko fai ne se tino i te fakapotopotoga se agasala matagā? E fakaaoga ne latou te Tusi Tapu ke iloilo aka ne latou te agasala tenā kae fai se fakaikuga. E ‵tau o masaua ne latou me i te alofa ko te fakavae o te tulafono a Keliso. E fakamalosi ne te alofa a toeaina ke mafau‵fau ki mea tāua konei: Ne a mea e ‵tau o fai ke fesoasoani atu ki so se tino i te fakapotopotoga telā ne pokotia i te mea ‵se tenā? E uiga ki te tino agasala, ka fakamalosi aka a toeaina ne te alofa ke mafaufau ‵loto ki mea konei: E mata, a ia ko salamō? E mata, e mafai o fesoasoani atu tatou ke toe faka‵lei aka tena feitu faka-te-agaga?

25. Se a te mea ka sau‵tala tatou ki ei i te suā mataupu?

²⁵ E loto fakafetai eiloa tatou ke ‵nofo mai lalo i te tulafono a Keliso! Kafai e taumafai malosi a tatou taki tokotasi ke faka‵logo ki ei, ko fesoasoani tatou ki te faiga o ‵tou fakapotopotoga e pelā me se koga telā e fakatāua, alofagina kae tokagamalie i ei a tino taki tokotasi. Kae koi ‵nofo atu loa tatou i se lalolagi telā a “tino amio ma‵sei” i ei ko gasolo aka loa “mai te masei o na ma‵sei atu.” (2 Timo. 3:13) E ‵tau eiloa o matapula‵pula tatou. E mafai pefea o fakaasi atu ne te fakapotopotoga Kelisiano a te fakamasinoga tonu a te Atua māfai ko fakafesagai atu mo te maneaneaga o tama‵liki e auala i amioga fakatauavaga sē tau? Ka tali mai eiloa i te suā mataupu a te fesili tenā.