Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

KISHINTE KYA KWIFUNDA 23

“Tadijai Kutyina’mba Kwakekala Muntu wa Kwimukwata bu Misungi”!

“Tadijai Kutyina’mba Kwakekala Muntu wa Kwimukwata bu Misungi”!

“Tadijai kutyina’mba kwakekala muntu wa kwimukwata bu misungi na tunangu twa ino ntanda ne na bongojani bwa bituputupu mwendele kishi kya bantu.”​—KOL. 2:8.

LWIMBO 96 Dibuku dya Leza I kya Bulēme

BIDI MU KISHINTE *

1. Mungya Bene Kolose 2:4, 8, le Satana utompanga kukwata milangwe yetu bu misungi namani?

SATANA usakanga kwitubombola kudi Yehova. Pa kufikila pa kitungo kyandi, uloñanga bukomo bwa kushinta mulangilo wetu, mwanda wa kukwata milangwe yetu bu misungi amba tumukōkele. Utwelelanga pa bya kusakasaka byetu mwanda wa kutompa kwitunekenya ne kwitongola tumulonde.​—Tanga Bene Kolose 2:4, 8.

2-3. (a) Mwanda waka tufwaninwe kuta mutyima ku kidyumu kidi mu Bene Kolose 2:8? (b) Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

2 Le bine tudi mu kyaka kikatampe kya kongolwa na Satana? En-en, i amo! Vuluka, Polo kālembēlepo bantu bampikwa kwitabija kidyumu kidi mu Bene Kolose 2:8. Ino wālembēle’kyo bene Kidishitu bashingwe māni na mushipiditu ujila. (Kol. 1:2, 5) Mu kine kitatyi’kya bano bene Kidishitu bādi mu kyaka, kadi netu tudi mu kyaka kikatampe dyalelo. (1 Ko. 10:12) Mwanda waka? Mwanda Satana i mwelwe pano pa ntanda, uloñanga bukomo bwa kongola bengidi ba Leza ba kikōkeji. (Kus. 12:9, 12, 17) Ne kadi tudi mu kitatyi kyenda ‘kibipila’ko’ babi ne bandimbañani.​—2 Tm. 3:1, 13.

3 Mu kino kishinte, tusa kwisambila’mo pa muswelo wingidijanga Satana “bongojani bwa bituputupu” mwanda wa kushinta mulangilo wetu. Kadi tusa kujingulula’mo “bilongwa bya bukosoke” bisatu, nansha “nkuku” yandi. (Ef. 6:11; kunshi kwa dyani) Kupwa mu kishinte kilonda’ko, tukesambila’mo pa muswelo wa kulwa na lupusa lubi lwa manwa andi lubwanya kutādila mulangilo wetu. Dibajinji, twisambilei bidi pa ñeni yotubwanya kuboila ku muswelo wāongwelwe bene Isalela na Satana pobātwelele mu Ntanda ya Mulao.

DITOMPO DYA KUTŌTA BILEZALEZA

4-6. Mungya Kupituluka mu Bijila 11:10-15, le bene Isalela bāshintyile namani muswelo wa kudima kitatyi kyobādi bashikete mu Ntanda ya Mulao?

4 Satana wātompele bene Isalela na bunwa amba batōte bilezaleza. Le wēbatompele namani? Wātwelēle pa byakudya byobādi basakilwa. Bene Isalela pa kutwela mu Ntanda ya Mulao, bāshintyile muswelo wabo wa kudima. Pobādi mu Edipito, bene Isalela bādi basangila madimi abo na mema a Nile. Inoko mu Ntanda ya Mulao, kebādipo badima na mema a mu munonga mukatampe, ino i na mema a mu kitatyi kya mvula, ne lumé lwādi lubombeja munamuna. (Tanga Kupituluka mu Bijila 11:10-15; Isa. 18:4, 5) O mwanda bene Isalela bādi bafwaninwe kwifunda muswelo mupya wa kudima. Kebyādipo bipēla, mwanda bantu bavule bādi na bwino bwa kudima bāfwile mu ntanda mutuputupu.

Le Satana wābwenye namani kushinta mulangilo wa babidimye bene Isalela? (Tala musango 4-6) *

5 Yehova wāshintulwidile bantu bandi amba ngikadilo yobādi’mo ibashinta. Kupwa wābweja’ko kino kidyumu, kibwanya kumweka dibajinji bu kekikwatañenepo na myanda ya kudima, amba: “Tai mutyima kutyina’mba mutyima wenu wakongolwa kemusāsuka ne kutōta baleza bakwabo ne kwivukwila kobadi.” (Kup. 11:16, 17) Mwanda waka Yehova wēbadyumwine ku kutōta baleza ba bubela paādi wisambila pa kuyuka muswelo mupya wa kudima?

6 Yehova wādi uyukile amba bene Isalela bakekala pa ditompo dya kwifunda miswelo imoimo ya mwa kudimina ya Bajentaila bobādi bashikete nabo. Na bubine, bantu bobādi bashikete nabo bādi na bwino buvule kupita bwa bene Isalela, kadi bantu ba Leza bādi ba kwifundila kobadi manwa amoamo, inoko kwādi kyaka kampanda. Mulangilo wa babidimye bene Kenani wādi mutādilwe na nkulupilo yobādi bakulupile mudi Bāla. Bādi bamona Bāla bu mwinē diulu, kadi leza uleta mvula. Yehova kādipo usaka bantu bandi bongolwe na ino nkulupilo ya bubela. Inoko bene Isalela bātōtele Bāla kitatyi ne kitatyi. (Umb. 25:3, 5; Bat. 2:13; 1 Ba. 18:18) Pano tutalei muswelo wābwenye Satana kukwata bene Isalela bu misungi.

MANWA ASATU ĀINGIDIJE SATANA PA KUKWATA BENE ISALELA BU MISUNGI

7. Le lwitabijo lwa bene Isalela lwātompelwe namani pobātwelele mu Ntanda ya Mulao?

7 Manwa mabajinji āingidije Satana i kutwelela pa bya kusakasaka byendele’mo, bya kumona ntanda ibombejibwa na mvula. Mu Ntanda ya Mulao kemwādipo mvula mungi tamba ku mfulo kwa Kweji 4 kutūla ku Kweji 9 mwaka ne mwaka. Bene Isalela pa kwikala na byakudya bivule, byādi bilomba mvula mwine wādi uvudile kushilula mu Kweji 10. Satana wāongwele bene Isalela bakulupile amba pa kwikala na byakudya bivule, bafwaninwe kulonda bibidiji bya Bajentaila bobādi bashikete nabo. Bano bantu bādi bakulupile amba bafwaninwe kulonda bisela bimobimo pa kusaka’mba baleza babo balonge’po kintu kadi bebaletele mvula. Bene Isalela bamo kebādipo na lwitabijo mudi Yehova, bāitabije amba uno o muswelo umo kete wa kutyepeja’ko mulanga wa kitatyi kilampe, ebiya bāitabija bisela bya Bajentaila mwanda wa kulēmeka Bāla, leza wa bubela.

8. Le i manwa’ka a bubidi āingidije Satana? Shintulula.

8 Satana wāingidije manwa a bubidi pa kutompa bene Isalela. Wātwelēle pa bilokoloko bya busekese. Mizo ya Bajentaila yādi itōta baleza babo koku ilonga bilongwa bya munyanji. Mu uno mutōtelo wa disubi mwādi bana-bakaji ne bana-balume ba busekese bādi ku tempelo. Kadi bādi batala bitupu kulāla kwa bantu ba ngitu imo ne miswelo mikwabo ya busekese ne kumona’mba kebidipo na mwanda! (Kup. 23:17, 18; 1 Ba. 14:24) Bajentaila bādi bakulupile amba bino bisela bikankamikanga baleza babo balete bumeni pa ntanda. Bene Isalela bavule bākokelwe na bisela bya busekese bya Bajentaila, ebiya bāongolwa kebengidila baleza ba bubela. Na bubine, bākwetwe bu misungi na Satana.

9. Kukwatañana na Hosea 2:16, 17, le Satana wāonene namani mumweno wa bene Isalela padi Yehova?

9 Satana wāingidije ano manwa a busatu. Wāonene mumweno wa bene Isalela padi Yehova. Mu mafuku a mupolofeto Yelemia, Yehova wānenene amba bapolofeto ba bubela bakalengeja bantu Bandi belwe dijina Dyandi “pa mwanda wa Bāla.” (Yel. 23:27) Mobimwekela bantu ba Leza bālekele kwingidija dijina dya Yehova, bēdipingakanya na dijina dya Bāla, dishintulula’mba “Mwinē” nansha’mba “Mfumu.” Kino kilongwa kyālengeje bene Isalela bakomenwe kushiyañanya Yehova na Bāla, kyēbalengeja bapēlelwe kutyanga bisela bya mu butōtyi bwa Bāla na butōtyi bwa Yehova.​—Tanga Hosea 2:16, 17 ne kunshi kwa dyani.

MANWA ENGIDIJA SATANA DYALELO

10. Le Satana wingidijanga manwa’ka dyalelo?

10 Satana wingidijanga manwa amo onka ne dyalelo. Ukwatanga bantu na kutwelela pa bya kusakasaka byendele’mo, kukankamika busekese, ne kona mumweno wa bantu padi Yehova. Twisambilei bidi pa manwa a mfulo.

11. Le Satana wāonene namani mumweno wa bantu padi Yehova?

11 Satana onanga mumweno wa bantu padi Yehova. Pāfwile batumibwa ba Yesu, bantu bamo bādi betela bu bene Kidishitu bāsambakenye bufundiji bwa bubela. (Bil. 20:29, 30; 2 Ts. 2:3) Bano batupondo bāshilwile kujimankanya muswelo wa kuyuka Leza umo kete wa bine. Kimfwa, bālekele kutela dijina dya Leza mu Mabible abo, bēdipingakanya na kishima “Mfumwetu.” Pa kutalula dijina dya Leza ne kwidipingakanya na “Mfumwetu,” bālengeje batangi ba Bible bakomenwe kuyuka kwishila kwishidile Yehova na “bamfumu” bakwabo batelelwe mu Bisonekwa. (1 Ko. 8:5) Bāingidije kishima kimo kyonka “Mfumwetu” padi Yehova ne padi Yesu mwine, ne kino kyālengeja bantu bakomenwe kuyuka’mba Yehova i mwishile na wandi Mwana ne amba badi na byepelo bishile. (Yoa. 17:3) Kuvutakanya bantu uno muswelo kwākankamikile lufundijo lwa Busatu Busantu—lufundijo keludipo mu Kinenwa kya Leza. Mfulo mfulō, bantu bavule bamwene Leza bu kikata kifyame ne kukulupila’mba ketubwanyapo kumuyuka. Bine buno i bubela!—Bil. 17:27.

Le Satana wingidijanga namani mutōtelo wa bubela pa kukankamika bilokoloko bya busekese? (Tala musango 12) *

12. Lelo mutōtelo wa bubela ukankamikanga bika, ne i bipa’ka bilupukanga’ko mungya Bene Loma 1:28-31?

12 Satana utwelelanga pa bilokoloko bya busekese. Mu mafuku a Isalela wa kala, Satana wāingidije mutōtelo wa bubela mwanda wa kukankamika busekese. Ye mwalongelanga ne dyalelo. Mutōtelo wa bubela utalanga bitupu ne kukankamika mwiendelejo wa disubi. Mfulo mfulō, bantu bavule betela bu bengidilanga Leza i baleke kulonda misoñanya yandi miyampe ya mwa kwikadila. Mutumibwa Polo i mutele byobya bilupukanga’ko mu mukanda waātumīne bene Loma. (Tanga Bene Loma 1:28-31.) Mu “bintu bya kubulwa kwendela’mo” mubadilwa miswelo yonso ya busekese ne kulāla kwa bantu ba ngitu imo. (Loma 1:24-27, 32; Kus. 2:20) Bine, i biyampe tulamate ku bufundiji buyampe bwa mu Bible!

13. Le i manwa’ka makwabo engidijanga Satana?

13 Satana utwelelanga pa bya kusakasaka byendele’mo. Tusakanga kwikala na bwino bwa kwitukwasha tuvuije bisakibwa byetu ne bya bisaka byetu. (1 Tm. 5:8) Divule dine tubwanya kwikala na buno bwino na kufunda masomo ne kufunda’o na kininga. Inoko tufwaninwe kukosoka. Mwanda masomo a mu matanda mavule keafundijangapo bana ba masomo’nka bwino bwa kamweno, ino i ne tunangu twa bantu. Bafundijanga’ko bana ba masomo batatane kwikala’ko kwa Leza ne kufutulula Bible. Bebafundijanga’mba lufundijo lwa kwialamuna lo lushintulula biyampe mwāshilwidile būmi. (Loma 1:21-23) Buno bufundiji kebukwatañenepo na “tunangu twa Leza.”​—1 Ko. 1:19-21; 3:18-20.

14. Lelo tunangu twa bantu tukankamikanga bika?

14 Tunangu twa bantu tufutululanga nansha kupatana misoñanya myoloke ya Yehova. Ketukankamikangapo kipa kya mushipiditu wa Leza, ino i “mingilo ya ngitu.” (Ngt. 5:19-23) Tukankamikanga mitatulo ne kwianya, ne ku mfulo bantu baikala “ba kwisanswa abo bene.” (2 Tm. 3:2-4) Ino ngikadila i mishile na ngikadila ya kwityepeja ifwaninwe kwikala na bengidi ba Leza. (2 Sa. 22:28) Bene Kidishitu bamo badi bafunda masomo a iniveleshite balondele milangwe ya bantu pa kyaba kya milangwe ya Leza. Tulangulukilei pa kimfwa kimo kya bintu bibwanya kulongeka.

Le tunangu twa bantu tubwanya kunyengakanya namani mulangilo wetu? (Tala musango 14-16) *

15-16. Le i ñeni’ka yowaboila ku myanda yatene kaka umo?

15 Kaka umo waingile mwingilo wa kitatyi kyonso mu bula bwa myaka 15 unena’mba: “Byondi Kamoni mubatyijibwe, nadi ntanga ne kwivwana myanda īsambila pa byaka bidi mu kufunda masomo a iniveleshite, ino napumpunya bino bidyumu. Nadi nanga’mba madingi’a keantalepo.” Le watenwe na makambakano’ka? Unena’mba: “Kwifunda kwadi kunsela mansá mavule ne bukomo kenkomenwa ne kulombela kudi Yehova na monadi nongelanga, kumpungija bininge kenkomenwa kwisamba na bantu myanda ya mu Bible, kadi kunkōkeja kenkomenwa kuteakanya biyampe kupwila. Na bya dyese, ponajingulwile amba kwipāna mu masomo malamala kubaone kipwano kyami na Yehova, namwene amba mfwaninwe kuleka’o. Ebiya nealeka.”

16 Le masomo malamala ashintyile namani mulangilo wa uno kaka? Ulondolola’mba: “Bidi’tu ne bumvu kwitabija’mba masomo onadi mfunda aumfundije kufutulula bakwetu, nakampata batutu ne bakaka, nebasakila banongele bivule, kadi naleka kwibafwena. Byaunombele kitatyi kilampe pa kwibitalula mu ñeni. Ino myanda yaumfikile yaunengeje njingulule amba kupumpunya bidyumu bileta Tata wetu wa mūlu kupityila ku bulongolodi bwandi i kyaka. Yehova undyukile biyampe kupita moneyukile ami mwine. Bine shi natejeje’tu!”

17. (a) Le tubasumininwa kulonga bika? (b) Le i bika byotukesambila’po mu kishinte kilonda’ko?

17 Nanshi ketwakikwatwai bu misungi “na tunangu twa ino ntanda ne na bongojani bwa bituputupu” bwa ntanda ya Satana. Twilamei nyeke ku manwa a Satana. (1 Ko. 3:18; 2 Ko. 2:11) Ketwakamulekai one mumweno wetu padi Yehova. Tulondei misoñanya ya peulu ya Yehova. Kadi ketwakalekai Satana etongole tupumpunye madingi a Yehova. Ino le tukalonga namani shi tubajingulula’mba ketudi kala na mulangilo wa ino ntanda? Kishinte kilonda’ko kikalombola muswelo ubwanya kwitukwasha Kinenwa kya Leza tufulamike milangwe ne bibidiji “bikomejibwe.”​—2 Ko. 10:4, 5.

LWIMBO 49 Tusangajei Mutyima wa Yehova

^ mus. 5 Satana udi na bwino bwa kongola bantu. Udimbanga bantu bavule bakulupile amba badi na bwanapabo, abo papo bakwatwe bu misungi. Kino kishinte kisa kwisambila pa manwa palapala engidijanga Satana mwanda wa kongola bantu.

^ mus. 48 NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Bene Isalela bashikete pamo na bene Kenani abaikala pa ditompo dya kutōta Bāla ne kulonga busekese.

^ mus. 51 NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Binenwa bikoka bya kipwilo kitala bitupu kulāla kwa bantu ba ngitu imo.

^ mus. 53 NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Kaka umo nkasampe ufunda ku iniveleshite. Aye ne bakwabo bobafunda nabo abanekenibwa na milangwe ya mwadimu ya amba sianse ne bya busendwe bibwanya kupwa makambakano onso a bantu. Mwenda mafuku, kakitepo mutyima ku bipita ku Njibo ya Bulopwe kadi kaebifutulula.