1. Inyuki di nlama nôgôl mabéhna ma Yésu?

MU MBAÑ yé i mpôdôl masuk ma ngéda, Yésu a kal le: “Ni yihge ni bébomede, miñem mi tiga le mi ét bé ni kwo . . . ni nduña nom ini.” (Lukas 21:34) Di nlama nôgôl mabéhna ma. Inyuki? I len ini, yak bés di mboma mandutu bôt bobasôna ba mboma ma ma nlona nduña ikeñi.

2. Mambe mandutu lôk kéé yés i bôlôm ni i bôda i mboma?

² Ngim mangéda, mandutu ma ma nlona bés nduña ikeñi ma nla kwél bés kiki nop. Di wan le dihéga dini. Mut wada le John nu a yé Mbôgi Yéhôva, * a bééna kon ba nsébél ni hop Pulasi le “sclérose” u u bé lôôha tééñga nye, yak nwaa a tjôô nye mbus 19 nwii mi libii. Bingond gwé gwobiba bi bi waa gwélél Yéhôva. Yak Bob bo Linda ba bi boma map mandutu. Babiina ba ba bi nimis bôlô yap, i mbus ba nimis homa wap liyééne. U héya hala, dokta a bi léba le Linda a bééna kon u ñem, ba bi gwel ki nye kon u u bé le u nol nye, kon u u mélés ngui nyuu mut i gwé i jôs makon.

3. Inôñnaga ni Filipi 4:6, 7, di nla ba nkwoog nkaa ni kii?

³ Di nyi ntiik le Yéhôva, Nhek wés ni Isañ wés nu gwéha, a nok yom di nôgda ngéda nduña ikeñi i nkwél bés. A gwé ngôñ i hôla bés i yémbél mandutu di mboma. (Añ Filipi 4:6, 7.) Bañga i Djob i yé nyonok ni dihéga di bagwélél bé ba ba bi hônba mandutu. I ñañle ki lelaa  Yéhôva a bi hôla bo i yémbél mandutu ma. Di wan le ndék dihéga.

4. Mambe mandutu Élia a bi boma, lelaa a bi tehe Yéhôva?

⁴ Élia a bi gwélél Djob i béba ngéda, a boma ki ngandak mandutu. Kiñe Ahab, wada ikété bibéba bi bikiñe bi bi énél Israel, a bé mbiibaga ni Yézabel, muda ñem mbe nu a bé bégés Baal. Boba ba bi hôñôs base i Baal mu nkoñ, ba nol ki ngandak bapôdôl i Yéhôva. Ndi Élia a bi pei. A bi pei yak himala hi njal inyule a bi bôdôl Yéhôva ñem. (1 Bikiñe 17:2-4, 14-16) U héya hala, Élia a bi nigbene Yéhôva ngeñ bapôdôl ni bagwélél ba Baal ba bi kolba nye. A bi yemhe bon ba Israel le ba gwélél Yéhôva. (1 Bikiñe 18:21-24, 36-38) Élia a bi tehe lelaa Yéhôva a bi sôñ nye, a hôla ki nye mu minledek mi mangéda mi.

5-6. Inoñnaga ni kaat 1 Bikiñe 19:1-4, kii Élia a bi nôgda, lelaa Yéhôva a unda le a bé gwés Élia?

⁵ Añ 1 Bikiñe 19:1-4. Élia a bi kon woñi ngeñ Kiñemuda Yézabel a bé yéñ nol nye. Jon a bi ke ngwéé i Béer-séba. Hala a bi lôôha tômbôs nye kayéle “a bat le a wo.” Kii i bi boñ le a nôgda hala? Élia a bé kwéha mut, ñ “mut binam kiki bés.” (Yakôbô 5:17) Bebek nduña ni waa bi bi yuu nye. Élia a bé nôgda wee biliya a bé boñ inyu nit bibégés bipubi bi bé yañga, le yom yo ki yo i bi héñha bé i loñ Israel, ni le  nyetama nyen a bé a ngi gwéélak Yéhôva. (1 Bikiñe 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Hala a nla hélés bés i tehe le i mpôdôl nu, nu a bé a tiñi ni Djob a kon woñi. Ndi Yéhôva a bé nok Élia.

⁶ Yéhôva a bi nyéyéi bé Élia inyule a bi pahal yom a bé nôgda. Maselna ni hala, a bi hôla nye i témbna ngui yé. (1 Bikiñe 19:5-7) I mbus, ni loñgeñem, Yéhôva a bi kodol mahoñol mé ngéda a bi unda nye ngui i mbuma ñañ. Ha nyen Yéhôva a bi yis nye le 7 000 bôt di di bi tjél bégés Baal di bé di ngi yii i loñ Israel. (1 Bikiñe 19:11-18) Dihéga Yéhôva a bi yôñôl Élia, di bé unda le a bé gwés nye.

7. Mambe makénd di nkôhna i yi lelaa Yéhôva a bi hôla Élia?

⁷ Baa ngim jam i i nlona we nduña ikeñi i ntééñga we? Kinje hogbe i yi le Yéhôva a bi nok i yom Élia a bé nôgda! Hala a nlédés bés i yi le a nok i yom yak bés di nôgda ngéda di mboma mandutu. Yéhôva a nyi minwaa nwés, a nyi ki kii di nhoñol ni kii di nôgda. (Tjémbi 103:14; 139:3, 4) Ibale di nigbene Yéhôva kiki Élia, a ga hôla bés i yémbél mandutu ma ma nlona bés nduña ikeñi.​—Tjémbi 55:23.

8. Lelaa Yéhôva a ga hôla we i yémbél nduña ikeñi?

⁸ Nduña ikeñi i nla tinde we i bana mahoñol mabe, i tômbôs yak we. Ibale hala a mpémél we, bigda le Yéhôva a ga hôla we i yémbél yo. Lelaa hala? A nti we makénd i pahlene nye nduña yoñ ikété masoohe. A’ timbhe ki minlénd nwoñ. (Tjémbi 5:4; 1 Pétrô 5:7) Jon bana lem i añle Yéhôva mandutu moñ ikété masoohe. A’ timbhe bé we ni kiñ i lôlak i ngii kiki a bi boñ ni Élia, ndi ni njel Bañga yé le Bibel ni ntôñ wé. Miñañ mi Bibel mi nla hôgbaha we, mi ti ki we botñem. Yak lôk kéé i bôlôm ni i bôda i nla ti we makénd.​—Rôma 15:4; Lôk Héber 10:24, 25.

9. Lelaa liwanda li ñem nyuu li nla hôla bés?

⁹ I ngéda Yéhôva a kal Élia le a lôôs Élisa nson, a bi ti Élia solôñ i bé béda nye, i, ibabé pééna i bi hôla nye i pamba i ngéda a bé tégbaha mangéda mabe. Nlélém ni bés, ngéda di nyiblene bañga yés liwanda ñem, i nla hôla bés i hônba nduña yés. (2 Bikiñe 2:2; Bingéngén 17:17) Ibale u gwé bé mut nye ki nye nu u nla yiblene ñem, soohe Yéhôva le a hôla we i léba nhôôlak kristen u u nla ti we makénd.

10. Imbe botñem hihéga hi Élia hi nti bés, lelaa mbônga u nlébna i kaat Yésaya 40:28, 29 u nla hôla bés?

¹⁰ Yéhôva a bi hôla Élia i yémbél nduña yé ni i téñbe i nson wé ntandaa ngéda. Hihéga hi Élia hi nti bés botñem. Ngim mangéda, di nla nôgda le nduña i nlôôha yuu bés kayéle di tomb, di yi ha bé kii di boñ. Ndi ibale di nigbene Yéhôva, a ga ti bés ngui i mbéda bés i ke ni bisu i gwélél nye.​—Añ Yésaya 40:28, 29.

11-13. Lelaa nduña ikeñi i bi tééñga bagwélél ba Djob baa ba kôba?

¹¹ Yak bôt bape Bibel i mpôdôl ba bi boma nduña ikeñi. Kiki hihéga, Hana a bi bana nduña ikeñi inyu libak jé li kom muda ni mandegle ma mbala yé. (1 Samuel 1:2, 6) Nduña ikéñi Hana a bééna i bi boñ le a nimis maséé mé, kayéle a  ba ee, a bana bé ki to ngôñ i je.​—1 Samuel 1:7, 10.

¹² Ngim mangéda nduña ikeñi i bé i yuu Kiñe David. Hégda mandutu a bi boma. Mahôha a bi boñ ma bi lôôha tééñga nye. (Tjémbi 40:13) Man wé nugwéha le Absalôm a bi kolba nye, hala a kena Absalôm i nyemb. (2 Samuel 15:13, 14; 18:33) Liwanda jé li ñem nyuu jada li bi liibana nye. (2 Samuel 16:23–17:2; Tjémbi 55:13-15) Libim li tjémbi David a tila li ñunda le a bi nimis makénd mé, ni le a bééna botñem i ngui ipañ Yéhôva.​—Tjémbi 38:6-11; 94:17-19.

¹³ I mbus ngéda, ntôp tjémbi wada a bôdôl bana ngôñ i niñ kiki bibéba bi bôt. A bé lama ba i ndaye i Asaf man Lôk Lévi, a bé sal ki i “homa mpubhaga nu Nyambe.” Ntôp tjémbi nu, a bi nôgda nduña ikeñi, i nduña i yon i bi boñ le a nimis makénd mé ni maséé mé. A bi bôdôl ki bana pééna inyu bisai bi nlôl nson u Djob.​—Tjémbi 73:2-5, 7, 12-14, 16, 17, 21.

14-15. Bimbe biniigana di ñôt mu dihéga di Bibel diaa i ngéda di nyéñ mahôla ma Yéhôva?

¹⁴ Bagwélél ba Yéhôva bana bo baa ba ntip pôdôl, ba bi yéñ Yéhôva inyu kôhna mahôla. Ba bi pahlene nye nduña yap ikété masoohe. Ba yiblene nye ñem inyu kal nye inyuki ba bééna nduña ikeñi. Ba bi téñbe i ke i témpel inyu bégés Yéhôva.​—1 Samuel 1:9, 10; Tjémbi 55:23; 73:17; 122:1.

¹⁵ Ni konangoo, Yéhôva a bi timbhe hiki wada wap. Hana a bi bana ñem nwee. (1 Samuel 1:18) David a tila  le: “Ndééñga i nu a téé sép i yé ngandak; ndi Yéhôva a nsôñ nye mukété yosôna.” (Tjémbi 34:20) I mbus, ntôp tjémbi a nôgda le Yéhôva a bi “gwel woo [wé] walôm,” ni gwéha a bi éga nye lôñni pék. A tôp le: “I yé me loñge le me tiige bebee ni Nyambe. Me mal yilha Nwet le Yéhôva lisolbene jem.” (Tjémbi 73:23, 24, 28) Bimbe biniigana di ñôt munu dihéga dini? Ngim mangéda, di ga boma mandutu ma ma ga lona bés nduña ikeñi. Ndi di nla pam i yémbél mo ibale di nsoñda mu kiki Yéhôva a bi hôla bagwélél bé bape, di nigbene i nyeni ni njel masoohe, di boñ ki i yom yosôna a nkal bés.​—Tjémbi 143:1, 4-8.

16-17. (a) Inyuki di nlama bé bagla ni Yéhôva to ni bagwélél bé? (b) Lelaa di nla témbna makénd més?

¹⁶ Dihéga diaa dini, di nti bés biniigana bi mahee​—di nlama bé bagla ni Yéhôva to ni ntôñ wé. (Bingéngén 18:1) Nancy nu a bi boma nduña ikeñi ngéda nlôm a bi tjôô nye, a nkal le: “Me bi tégbaha ngandak dilo, me gwés bé tehe to pôdôs mut. Kiki me bé yén metama, hala nyen nduña yem i bé keñep.” Mam ma bi héñha i ngéda Nancy a bi yéñ  manjel i hôla bôt bape ba ba bé boma mandutu. A nkal le: “Me bé emble bape ba añle me mandutu map. Me bi yimbe le i ngéda me nôgda ngôô inyu bôt bape, me nlôôha bé bok mahoñol mandutu mem.”

¹⁷ Di nla ki kôhna ngui i ngéda di nke makoda. I ngeñ di yé nyoo, di néhne Yéhôva manjel i “hôla ni i hôgbaha” bés. (Tjémbi 86:17) A nlédés bés nyoo ni njel mbuu mpubi wé, Bañga yé ni bagwélél bé. Makoda ma néhne bés njel i ‘tina makénd.’ (Rôma 1:11, 12) Sita yada ba nsébél le Sôfia a bi kal le: “Yéhôva, ni bilôk bikéé ba bi hôla me i hônba. Mangéda malam me bi lôôha tégbaha ma bé makoda. Me bi yimbe le mu kiki me bé sal ni ngui i nson likalô ni likoda jem, hala nyen me bé yémbél nduña ikeñi ni woñi.”

18. Ibale di nimis makénd més, kii Yéhôva a nla ti bés?

¹⁸ I ngéda di nimis makénd, di bigda le Yéhôva a mbôn le a ga hôla bés i yémbél nduña i len ini, a sas ki yo i boga ni boga dilo di nlo. A nti bés ‘ngôñ lôñni ngui’ i bana makénd ni botñem.​—Filipi 2:13.

19. Umbe mbônga di nléba i kaat Rôma 8:37-39?

¹⁹ Añ Rôma 8:37-39. Ñôma Paul a nkal bés le yom yo ki yo i nla bé bagal bés ni gwéha Nyambe. Lelaa di nla hôla lôk kéé i bôlôm ni i bôda i i gwé nduña ikeñi? Mu yigil i noñ, di ga wan lelaa di nla kôna Yéhôva i ngéda di nkônôl bilôk bikéé ngoo, di nidik ki bo i ngéda ba gwé nduña ikeñi.