1. Mulandu nshi tulingile ukulakonkela ifyo Yesu alandile?

ILYO Yesu aseseme pa nshiku sha kulekelesha, atile: “Mucenjele epali imitima yenu yafinininwa ku . . . masakamika ya mikalile.” (Luka 21:34) Mulandu nshi tulingile ukulakonkela ifi Yesu alandile? Pantu pali ino nshita, tulakwata amafya ayo abantu bonse bakwata ayalenga tulesakamikwa.

2. Mafya nshi ayo aba bwananyina bakwata?

² Inshita shimo tulakwata amafya ayalekanalekana pa nshita imo ine. Natulande pa fyacitikile aba bwananyina bamo. Munyinefwe John * uwalwele ubulwele ubukalamba, alisakamikwe sana ilyo umwina mwakwe amushile pa numa ya kwikala nankwe mu cupo imyaka 19. Lyena abana bakwe abanakashi babili balilekele ukubombela Yehova. Ba Bob na bena mwabo ba Linda bena bakwete amafya ayapusene na ayo ba John bakwete. Bonse babili incito yalipwile, kabili ici calengele bakuukile mu kayanda akanono. Ubwafya bumbi bakwete bwa kuti ba Linda balibasangile no bulwele bwa ku mutima nalimo ubwali no kubepaya. Na kabili balilwele ubulwele na bumbi ubufimfya imfyufyu kabili ubulenga shilekalipa sana.

3. Ukulingana ne fyo ilembo lya Abena Filipi 4:6, 7 lilanda, finshi twingacetekela?

³ Kuti twacetekela ukuti Yehova, Kabumba wesu kabili Shifwe uwaba no kutemwa aleshiba ifyo tumfwa nga twasakamikwa. Kabili alafwaya ukutwafwa pa kuti tuleshipikisha amafya  tukwata. (Belengeni Abena Filipi 4:6, 7.) Mu Cebo ca kwa Lesa mwalilembwa amalyashi ayalanda pa mafya ayo ababomfi bakwe baleshipikisha. Na kabili mwalilembwa ne fyo Yehova abafwile pa kuti bashipikishe amafya bakwete. Natulandeko pali bamo.

4. Mafya nshi Eliya akwete, kabili cinshi acitile pa kuti Yehova amwafwe?

⁴ Eliya alebombela Yehova ilyo ifintu fyayafishe kabili alikwete amafya ayakalamba. Imfumu Ahabu tayali ne cishinka nga filya fine imfumu shimbi ishatekelepo mu Israele shishali ne cishinka. Yaupile Yesebele uwali ne mibele iyabipa kabili uwalepepa Baali. Ahabu na Yesebele balengele abantu balapepa Baali, kabili balipeye bakasesema ba kwa Yehova abengi. Eliya ena alifulumwike. Na kabili alipuswike ilyo kwali icipowe ca kapela makufi pantu alicetekele Yehova. (1 Isha. 17:2-4, 14-16) Na kabili Eliya alicetekele Yehova ilyo alesuusha bakasesema ba kwa Baali e lyo na balemupepa. Akoseleshe abena Israele ukuti balebombela Yehova. (1 Isha. 18:21-24, 36-38) Eliya aliimwenene ifyo Yehova amucingilile ne fyo amwafwile pa miku iingi ilyo akwete aya amafya.

5-6. Ukulingana ne fyaba pali 1 Ishamfumu 19:1-4, bushe Eliya aumfwile shani, kabili finshi Yehova acitile ifyalengele Eliya eshibe ukuti alimutemenwe?

⁵ Belengeni 1 Ishamfumu 19:1-4. Eliya alitiinine ilyo namfumu Yesebele amwebele ukuti aali no kumwipaya. E ico afulumukiile ku ncende imo iya ku Beere-sheba. Eliya alisakamikwe sana ica kuti atendeke no “kuilombela  ukufwa.” Cinshi calengele asakamikwe? Ni co tali uwapwililika, “ali fye muntu nga ifwe bene.” (Yako. 5:17) Nalimo ali no bulanda sana pa mulandu na masakamika akwete e lyo na pa mulandu wa kuti alifunshike. Eliya afwile aletontonkanya ukuti ifyo alebombesha pa kuti abantu balepepa Lesa wa cine fyaile fye nga mu menshi. Abena Israele tabayalwike, kabili alemona ukuti e walebombela fye Yehova. (1 Isha. 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Nalimo kuti twayipusha atuti, ‘Cinshi uyu kasesema uwali ne cishinka aumfwilile ifi?’ Yehova ena alishibe icalengele.

⁶ Yehova takalipiile Eliya pa mulandu wa kuti alimwebele ifyo aleumfwa. Lelo alicitilepo fimo pa kuti Eliya akwate amaka na kabili. (1 Isha. 19:5-7) Pa numa, Yehova alicitile fimo ifyalelanga ukuti wa maka sana pa kulenga Eliya aluke mu fyo aletontonkanya. Lyena Yehova amwebele ukuti kwali na bambi 7,000 mu Israele abashalefwaya ukulapepa Baali. (1 Isha. 19:11-18) Ifi Yehova acitile fyalengele Eliya eshibe ukuti alimutemenwe.

7. Bushe filya Yehova ayafwile Eliya filenga twacetekela finshi?

⁷ Bushe namukwata ubwafya? Ala tulasansamuka nga twaishiba ukuti Yehova alishibe ifyo Eliya aleumfwa! Ifi filenga twacetekela ukuti aleshiba ifyo tumfwa nga natusakamikwa. Alishiba ifyo twingacita ne fyo tushingacita, kabili aleshiba ne fyo tuletontonkanya e lyo ne fyo tuleumfwa. (Amalu. 103:14; 139:3, 4) Nga twashintilila pali Yehova nga filya Eliya ashintilile pali ena, akulatwafwa pa kuti tuleshipikisha amafya ayalenga tulesakamikwa.—Amalu. 55:22.

8. Bushe Yehova akamwafwa shani nga mwasakamikwa?

⁸ Nga namusakamikwa kuti mwalamona fye ukuti ubwafya mukwete tabwakapwe. Kabili ifi kuti fyalenga mwaba no bulanda. Ifi nga fyamucitikila, muleibukisha ukuti Yehova kuti amwafwa pa kuti mushipikishe. Bushe kuti amwafwa shani? Afwaya mulemweba ubwafya mukwete e lyo ne fyo muleumfwa, kabili akamwafwa. (Amalu. 5:3; 1 Pet. 5:7) Kanshi lyonse muleeba Yehova amafya mukwete. Kwena takalande na imwe nga filya alandile na Eliya, lelo akalanda na imwe ukupitila mu Cebo cakwe Baibolo, e lyo na mu cilonganino cakwe. Ifyo mubelenga mu Baibolo kuti fyamusansamusha kabili kuti fyalenga mwaba ne subilo lya kuti ifintu fikawama. Na kabili aba bwananyina kuti bamukoselesha.—Rom. 15:4; Heb. 10:24, 25.

9. Bushe cibusa uo twacetekela kuti atwafwa shani?

⁹ Yehova aebele Eliya ukuti apeele Elisha imilimo imo, kabili ifi fyalengele Eliya akwate cibusa uwalemusansamusha ilyo alesakamikwa sana. Ifi fine e fyo caba na kuli ifwe, nga twaeba cibusa wesu ifitusakamike, kuti atusansamusha. (2 Isha. 2:2; Amapi. 17:17) Nga ca kuti mulemona ukuti tamwakwata nangu umo uo mwingebako amafya mukwete e lyo ne fyo muleumfwa, mulelomba Yehova pa kuti amwafwe ukusanga Umwina Kristu umukalamba mu fya kwa Lesa uwingalamusansamusha.

10. Bushe filya Yehova ayafwile Eliya filenga shani twaba ne subilo lya kuti na ifwe kuti twashipikisha amafya? Bushe ifyaba pali Esaya 40:28, 29 kuti fyalenga twacita cinshi?

¹⁰ Yehova alyafwile Eliya pa kuti ashipikishe amafya akwete, na pa kuti amubombele ne cishinka pa myaka iingi. Ifi Yehova ayafwile Eliya filenga twaba ne subilo. Inshita shimo kuti twasakamikwa sana ica kuti twafunshika no kufunshika. Lelo nga twashintilila pali Yehova, akatupeela amaka pa kuti tukatwalilile ukumubombela.—Belengeni Esaya 40:28, 29.

11-13. Finshi fyalengele ababomfi ba kwa Lesa batatu basakamikwe?

¹¹ Kwaliba na bambi abalembwa mu Baibolo abasakamikwe sana. Ku ca kumwenako, Hana alisakamikwe sana pa mulandu wa kuti talekwata abana, kabili umukashi munankwe alemuseka. (1 Sam. 1:2, 6) Filya Hana asakamikwe fyalengele abe sana no bulanda ica kuti alelila fye kabili talelya no kulya.—1 Sam. 1:7, 10.

¹² Inshita shimo Imfumu Davidi yaleba no bulanda pa mulandu wa kuti yalesakamikwa sana. Natumone amafya yakwete. Davidi aleumfwa sana ububi pa mulandu wa kuti alicitile ifilubo ifingi. (Amalu. 40:12) Abishalomu umwana wakwe uo atemenwe sana alimupondokele, kabili ifi acitile fyalengele afwe. (2 Sam. 15:13, 14; 18:33) Kabili cibusa wa kwa Davidi uwa pa mutima na o alimupondokele. (2 Sam. 16:23–17:2; Amalu. 55:12-14) Amalumbo ayengi ayo Davidi alembele yalanda pa fyo asakamikwe, pa fyo aleumfwa e lyo na pa fyo acetekele sana Yehova.—Amalu. 38:5-10; 94:17-19.

¹³ Pa numa, umo uwaimbile amalumbo atendeke ukukumbwa abalecita ifyabipa abaleikala bwino. Uyu afwile atuntwike muli Asafi umwina Lebi uwalebombela pa cikuulwa ca mushilo ica kwa Lesa. Uyu uwaimbile amalumbo alisakamikwe sana ica kuti ali no bulanda, kabili tatekele umutima ku fyo akwete. Na kabili atendeke ukumona ukuti tamwaba cilambu icine cine mu kubombela Yehova.—Amalu. 73:2-5, 7, 12-14, 16, 17, 21.

14-15. Finshi tulesambilila ku bantu batatu abo Baibolo yalandapo abalombele Yehova ukuti abafwe?

¹⁴ Aba ababomfi ba kwa Yehova bonse batatu bashintilile pali ena pa kuti alebafwa.  Balemweba ifyalebasakamika ilyo balepepa kuli ena. Tabalemufisa nangu cimo, balemweba fye fyonse ifyalelenga balesakamikwa sana. Kabili tabalekele ukuya ku kupepa Yehova.—1 Sam. 1:9, 10; Amalu. 55:22; 73:17; 122:1.

¹⁵ Yehova alibafwile bonse. Hana alisansamwike. (1 Sam. 1:18) Davidi alembele ati: “Ifyabipa ifiponena uwalungama fingi, lelo Yehova alamupokololako kuli ifyo fyonse.” (Amalu. 34:19) Kabili pa numa uwaimbile amalumbo aumfwile ukuti Yehova ‘alikete ukuboko kwakwe ukwa ku kulyo’ pa kuti amutungulule. Aimbile ati: “Ukupalama kuli Lesa kusuma kuli ine. Muli Shikulu Mulopwe Yehova e mo nauba.” (Amalu. 73:23, 24, 28) Finshi tulesambilila kuli aba bantu? Tulesambililako ukuti, inshita shimo kuti twakwata amafya ayakalamba ayengalenga twasakamikwa. Lelo kuti twashipikisha nga tuletontonkanya sana pa fyo Yehova ayafwile bamo, nga tulepepa kuli ena, kabili nga tulecita ifyo atweba.—Amalu. 143:1, 4-8.

16-17. (a) Mulandu nshi tushilingile ukuitalushisha kuli Yehova na ku bantu bakwe? (b) Finshi fingalenga twakoselako?

¹⁶ Kuli na cimbi ico tulesambilila kuli aba bantu batatu. Tulesambililako ukuti tatufwile  ukuitalusha kuli Yehova na ku bantu bakwe. (Amapi. 18:1) Ba Nancy abasakamikwe sana ilyo abena mwabo babashile, batile: “Inshiku ishingi nshalefwaya ukumona nelyo ukulanda no muntu nangu umo. Lelo lyonse nga naitalusha ku bantu nalebelako no bulanda.” Ba Nancy balilekele ukusakamikwa sana ilyo batendeke ukwafwa abantu abalekwata amafya. Balandile abati: “Nalekutika ilyo abantu balenondolwela ifyalebasakamika. Nalimwene ukuti nga nabika amano ku bantu na ku mafya balekwata, nshaleililila sana ubulanda.”

¹⁷ Lyonse nga tuleya ku kulongana tulakoselako. Ilyo tulelongana, e nshita na imbi ilyo Yehova atwafwa kabili e lyo atusansamusha. (Amalu. 86:17) Nga tulelongana, Yehova abomfya umupashi wa mushilo, Icebo cakwe, e lyo na bantu bakwe pa kutukosha. Ukulongana kulenga tulekoseleshanya. (Rom. 1:11, 12) Nkashi Sophia alandile ati: “Yehova na ba bwananyina balengafwa pa kuti ndeshipikisha. Ico nalemona ukuti calicindama sana, kulongana. Nasanga ukuti nga ndebila sana imbila nsuma kabili ndebombako ne milimo mu cilonganino, ndashipikisha kabili nshisakamikwa sana.”

18. Finshi Yehova afwaya tulecita nga twasakamikwa?

¹⁸ Nga twasakamikwa, tuleibukisha ukuti Yehova alilaya ukuti akafumyapo ifilenga tulesakamikwa, kabili pali ino nshita akulatwafwa pa kuti tuleshipikisha. Afwaya tulecitapo cimo pa kuti tuleshipikisha nga twasakamikwa kabili nga tatukwete isubilo.—Fil. 2:13.

19. Bulayo nshi bwaba pe lembo lya Abena Roma 8:37-39?

¹⁹ Belengeni Abena Roma 8:37-39. Umutumwa Paulo atweba ukuti takuli nangu cimo icingatupaatula ku kutemwa kwa kwa Lesa. Finshi tufwile ukulacita pa kuti tuleafwa aba bwananyina ukulashipikisha nga basakamikwa sana? Mu cipande cikonkelepo, tukasambilila pa fyo tulingile ukulacita pa kuti tulelangulukilako aba bwananyina abali na masakamika kabili tulebafwa nga fintu Yehova acita.