1. Nkaambo nzi ncotweelede kukubikkila maano kucenjezya kwa Jesu?

MUBUSINSIMI bwakwe ibujatikizya mazuba aamamanino, Jesu wakaamba kuti: ‘Amulilingule nobeni kutegwa myoyo yanu itabi niilengaana akaambo . . . kakulibilika azintu zyamubuumi.’ (Lk. 21:34) Tweelede kukubikkila maano kucenjezya ooku. Nkaambo nzi? Nkaambo kakuti lino tulwana mapenzi aapa kutyompwa ngobalwana bantu boonse.

2. Mapenzi nzi aatyompya ngobajana bakwesu alimwi abacizyi?

² Zimwi ziindi, tulakonzya kujana mapenzi manji aaciindi comwe. Amubone zikozyanyo eezyi zitobela. Kamboni wazina lyakuti John, * uuciswa bulwazi bwansinga amilambi (multiple sclerosis), wakausa kapati ciindi mukaintu wakwe ngobakakwetene limwi kwamyaka iili 19 naakamusiya. Mpoonya bana bakwe basimbi bobilo bakacileka kubelekela Jehova. Banabukwetene, ba Bob alimwi aba Linda, bakajana mapenzi aayindene aaba John. Boonse bobilo bakalesyegwa milimo, mpoonya bakalonga muŋanda mobakali kukkala. Kuyungizya amapenzi aayo, badokota bakaambila ba Linda kuti bakajisi bulwazi bwamoyo ibwakali kukonzya kubajaya, alimwi bakajanwa abulwazi bumbi ibwakali kunyonyoona nguzu zyamumubili zyalo izipa kuti mubili kaucikonzya kulwana malwazi.

3. Kweelana alugwalo lwa Bafilipi 4:6, 7, ncinzi ncotukonzya kuba masimpe?

³ Tulakonzya kuba masimpe kuti Mulengi wesu alimwi Taateesu siluyando, Jehova, ulamvwisya mbotulimvwa ciindi notucitikilwa zintu izityompya. Uliyandide kutugwasya kutegwa twaalwane mapenzi ngotujana. (Amubale Bafilipi 4:6, 7.) Ijwi lya  Leza lilijisi zikozyanyo zinji izitondezya buyumuyumu babelesi bakwe mbobakaliyumya. Kuyungizya waawo, lilapandulula mbwaakabagwasya Jehova kuzunda bukkale oobo ibutyompya. Atulange-lange zikozyanyo zisyoonto.

4. Mapenzi nzi ngaakajana Elija alimwi ino wakalimvwa buti kujatikizya Jehova?

⁴ Elija wakabelekela Jehova muziindi zikatazya alimwi wakapenga kapati. Mwami Ahabu, umwi wabami ibatakali kusyomeka mu Israyeli, wakakwata Jezebeli, imukombi wa Baala mubyaabi. Bantu bobilo aaba bakali kukulwaizya kukomba Baala mucisi coonse alimwi bakajaya basinsimi ba Jehova banji. Elija wakacikonzya kutija. Alimwi wakafwutuka kunzala mpati kwiinda mukusyoma Jehova. (1Bam. 17:2-4, 14-16) Kuyungizya waawo, Elija wakasyoma Jehova ciindi naakazunda basinsimi alimwi abakombi ba Baala. Wakaambila bana Israyeli kuti babelekele Jehova. (1Bam. 18:21-24, 36-38) Elija wakalijisi bumboni bunji bwakuti Jehova wakali kumugwasya muziindi eezyo nzyaakatyompedwe.

5-6. Kweelana alugwalo lwa 1 Bami 19:1-4, ino Elija wakalimvwide buti? Mbuti Jehova mbwaakatondezya kuti ulamuyanda?

⁵ Amubale 1 Bami 19:1-4. Nokuba boobo, Elija wakayoowa ciindi Namalelo Jezebeli naakali kuyanda kumujaya. Aboobo Elija wakatijila ku Beere-seba. Wakatyompwa kapati cakuti “wakalomba kuti afwe buyo.” Ino ncinzi cakapa kuti alimvwe boobo? Elija wakali muntu uutalondokede, “muntu iwakali kulimvwa mbubonya mbotulimvwa aswebo.” (Jak.  5:17) Ambweni wakatyompwa alimwi akukatala kapati. Ambweni wakayeeya kuti kusoleka nkwaakali kucita kugwasya bantu kuti bakombe Jehova kwakali kwabuyo. Wakayeeya kuti kunyina cakacinca mu Israyeli alimwi akuti wakasyeede buyo alikke iwakacili kubelekela Jehova. (1Bam. 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Tulakonzya kugambwa kuti musinsimi ooyu uusyomeka wakalimvwa boobu. Pele Jehova wakamvwisya kujatikizya mbwaakalimvwide Elija.

⁶ Jehova kunyina naakamunyemena Elija akaambo kakwaamba mbwaakalimvwide. Muciindi caboobo, wakamugwasya kuba aanguzu alimwi. (1Bam. 19:5-7) Mukuya kwaciindi, calubomba Jehova wakamugwasya Elija kucinca mbwaakali kuyeeya kwiinda mukumutondezya nguzu zyakwe zigambya. Mpoonya Jehova wakaamba kuti wakacijisi bantu bali 7,000 mu Israyeli, ibakakaka kukomba Baala. (1Bam. 19:11-18) Kwiinda mukumugwasya munzila iili boobu, Jehova wakatondezya mbwaakali kumuyanda Elija.

7. Ino ncisyomezyo nzi ncotujana kwiinda mukubona Jehova mbwaakamugwasya Elija?

⁷ Sena muli mubukkale ibumupa kutyompwa kapati? Eelo kaka cilatuumbulizya kapati kuzyiba kuti Jehova wakalizyi mbwaakalimvwide Elija! Eeci citupa kuba alusyomo lwakuti andiswe Jehova ulizizyi zintu zitutyompya. Ulikuzyi kulezya kwesu alimwi mane buya ulizizyi zintu nzyotuyeeya alimwi ambotulimvwa. (Int. 103:14; 139:3, 4) Ikuti naa twamwiiya Elija kwiinda mukusyoma Jehova, uyootugwasya kwaalwana mapenzi aayo aatupa kutyompwa.—Int. 55:22.

8. Mbuti Jehova mbwayoomugwasya kulwana penzi lyakutyompwa?

⁸ Kutyompwa kulakonzya kumupa kuba amizeezo iitali kabotu, kumupa kulimvwa bubi. Ikuti naa eeco camucitikila, amuzyibe kuti Jehova uyoomugwasya kukulwana kutyompwa ooko. Ino uyoomugwasya buti? Ulamutamba kuti mumwaambile zintu zyoonse izimupa kulibilika alimwi ambomulimvwa. Uyooyiingula mipailo yanu yakulomba lugwasyo. (Int. 5:3; 1Pet. 5:7) Aboobo kamupaila kuli Jehova lyoonse kujatikizya mapenzi aanu. Takaambauli andinywe mbuli mbwaakacita kuli Elija, pele uyakwaambaula andinywe kwiinda mu Jwi lyakwe Bbaibbele alimwi ambunga yakwe. Zibalo nzyomubala mu Bbaibbele zilakonzya kumuumbulizya akumupa bulangizi. Bakwesu abacizyi abalo balakonzya kumukulwaizya.—Rom. 15:4; Heb. 10:24, 25.

9. Ino mbuti Munakristo uusimide mbwakonzya kutugwasya?

⁹ Jehova wakaambila Elija kupa Elisha mikuli imwi. Kwiinda mukucita boobo, Jehova wakapa Elija sikumugwasyilizya iwakali kuyandika kapati, ooyo cakutadooneka iwakali kumugwasya ciindi naakali kutyompwa kapati. Mbubwenya buyo, ciindi notwaambila mulongwe wesu mbotulimvwa, ulakonzya kutugwasya kuliyumya kuzintu zitutyompya. (2Bam. 2:2; Tus. 17:17) Ikuti naa mulimvwa kuti tamujisi muntu uuli woonse ngomukonzya kwaambila mapenzi aanu alimwi ambomulimvwa, amupaile kuli Jehova kutegwa amugwasye kujana Munakristo uusimide uukonzya kumukulwaizya.

10. Mbuti eeco icakamucitikila Elija mbocitugwasya kuba abulangizi alimwi ino cisyomezyo icili kulugwalo lwa Isaya 40:28, 29 citugwasya buti?

¹⁰ Jehova wakamugwasya Elija kuliyumya kupenzi lyakutyompwa, aboobo wakazumanana kumubelekela cakusyomeka kwamyaka minji. Icakacitikila Elija cilatupa bulangizi. Zimwi ziindi tulakonzya kutyompwa kapati cakuti mane inga twalimvwa kukatala alimwi akukatazyigwa mumizeezo. Nokuba boobo, ikuti twamusyoma Jehova, uyootupa nguzu nzyotuyandika kutegwa tuzumanane kumubelekela.—Amubale Isaya 40:28, 29.

11-13. Ino kutyompwa kwakabajatikizya buti babelesi ba Leza botatwe bakaindi?

¹¹ Kuli abamwi ibaambidwe mu Bbaibbele ibakatyompedwe kapati. Mucikozyanyo, Hana wakalityompedwe akaambo kakutazyala alimwi mukazinyina silunya wakali kumusampaula kapati. (1Sam. 1:2, 6) Kutyompwa kwakali kumupa kuusa kapati Hana cakuti wakali kulila alimwi akutalya.—1Sam. 1:7, 10.

¹² Zimwi ziindi, Mwami Davida wakali kulimvwa bubi akaambo kakutyompwa. Amuyeeye buyo kujatikizya mapenzi ngaakajana. Manjezyeezya aakwe akali kumukatazya akaambo kazibi zinji nzyaakacitide. (Int. 40:12) Mwanaakwe ngwaakali kuyanda kapati Abisalomu wakamuzangila, mpoonya kumamanino Abisalomu wakajaigwa. (2Sam. 15:13, 14; 18:33) Mulongwe wakwe umwi wakamwaaba Davida. (2Sam. 16:23–17:2; Int. 55:12-14) Intembauzyo zinji nzyaakalemba Davida zilatondezya mbwaakatyompedwe alimwi alusyomo luyumu ndwaakajisi muli Jehova.—Int. 38:5-10; 94:17-19.

¹³ Mukuya kwaciindi sintembauzyo umwi wakatalika kunyonokela buumi mbobakali kupona bantu babi. Kweelede kuti wakali waluzubo lwa Asafu mu Levi alimwi wakali kubelekela “mucikombelo ca Leza cipati.” Sintembauzyo ooyu wakapenga kapati mumizeezo, calo cakapa kuti atakkomani alimwi akukkutila. Mane buya wakatalika kuzidooneka zilongezyo ziboola akaambo kakubelekela Leza.—Int. 73:2-5, 7, 12-14, 16, 17, 21.

14-15. Ncinzi ncotwiiya kuzikozyanyo zyotatwe kujatikizya mbotweelede kulomba lugwasyo kuli Jehova?

¹⁴ Babelesi ba Jehova botatwe ibaambwa mumincali yainda, bakasyoma Jehova kuti abagwasye. Bakapaila kuli Jehova kujatikizya kulibilika  kwabo. Bakamwaambila cakwaanguluka zintu izyakali kubapa kutyompwa. Bakazumanana kuunka kubusena bwakukombela Jehova.—1Sam. 1:9, 10; Int. 55:22; 73:17; 122:1.

¹⁵ Caluzyalo Jehova wakayiingula mipailo yabo boonse. Hana wakaba aluumuno lwamumizeezo. (1Sam. 1:18) Davida wakalemba kuti: “Mapenzi aamululami manji, pele Jehova ulamuvwuna mulingawo oonse.” (Int. 34:19) Mpoonya sintembauzyo wakalimvwa kuti Jehova ‘wakamujatilila kujanza lyakwe lyalulyo,’ kamusololela alulayo lwakwe lwaluyando. Wakaimba kuti: “Mebo, cilandibotela kuswena kuli Leza. Ndasala Mwami Singuzuzyoonse Jehova kuba mayubilo aangu.” (Int. 73:23, 24, 28) Ino twiiya nzi kuzikozyanyo eezyi? Zimwi ziindi, tuyoojana mapenzi aayootupa kutyompwa kapati. Pele tulakonzya kuliyumya ikuti twazinzibala kuyeeya mbwaakabagwasya bamwi Jehova, kupaila kulinguwe alimwi akumumvwida kwiinda mukucita nzyatwaambila kuti tucite.—Int. 143:1, 4-8.

16-17. (a) Nkaambo nzi ncotuteelede kulyaandaanya kuli Jehova alimwi akubantu bakwe? (b) Ino mbuti mbotukonzya kuyumizyigwa?

¹⁶ Zikozyanyo zyotatwe eezyi zilatuyiisya ciiyo acimbi ciyandika kapati, tatweelede kulyaandaanya kuli Jehova alimwi akubantu bakwe. (Tus. 18:1) Ba Nancy, ibakatyompwa kapati ciindi balumi babo nobakazwa aŋanda bakaamba  kuti: “Kuli ziindi zimwi nondatakali kuyanda kwaambaula naa kubona muntu uuli woonse. Pele kulyaandaanya kwakali kundipa kuusila limwi.” Zintu zyakacinca ciindi ba Nancy nobakatalika kuyandaula nzila zyakugwasya bamwi ibakajisi mapenzi. Bakaamba kuti: Ndakali kuswiilila ciindi bamwi nobakali kwaamba mapenzi ngobakajisi. Aboobo ndakabona kuti ciindi nondakali kubikkila maano kumapenzi aabo, cakali kundipa kutaabikkila maano kapati mapenzi aangu.

¹⁷ Tulakonzya kuyumizyigwa kwiinda mukujanika kumiswaangano. Ciindi notuli kumiswaangano, tupa Jehova zyoolwe zimbi zyakuba ‘mugwasyi wesu asikutuumbulizya.’ (Int. 86:17) Kumiswaangano Jehova ulatuyumya kwiinda mumuuya wakwe uusalala, Jwi lyakwe alimwi abantu bakwe. Miswaangano itupa coolwe ‘cakuyumizyanya.’ (Rom. 1:11, 12) Mucizyi wazina lya Sophia wakaamba kuti: “Jehova alimwi abakwesu abacizyi bakandigwasya kuliyumya. Cintu cakali kuyandika kapati kulindime miswaangano yesu yambungano. Ndakabona kuti kubeleka canguzu mumulimo wakukambauka alimwi amumbungano, kwakali kundipa kujana nguzu zyakukulwana kutyompwa alimwi akulibilika.”

18. Ikuti naa twatyompwa, ncinzi Jehova ncakonzya kutupa?

¹⁸ Ciindi notwatyompwa, atuyeeye kuti Jehova tasyomezyi buyo kuti uyookumana kutyompwa kumbele, pele alimwi ulilyaabide kutugwasya kukulwana noliba lino. Ulatupa kuti ‘katukanza alimwi akuba anguzu’ zyakuliyumya kukutyompwa alimwi akubula bulangizi.—Flp. 2:13.

19. Ino lugwalo lwa Baroma 8:37-39 lutupa cisyomezyo nzi?

¹⁹ Amubale Baroma 8:37-39. Mwaapostolo Paulo utusyomezya kuti kunyina cikonzya kutwaandaanya kuluyando lwa Leza. Mbuti mbotukonzya kugwasya bakwesu alimwi abacizyi ibalwana penzi lyakutyompwa? Mucibalo citobela, tuyoolanga-langa mbotukonzya kumwiiya Jehova kwiinda mukutondezya luzyalo alimwi akugwasya bakwesu abacizyi ciindi nobatyompedwe.