1. Kɛ wa ma plɛ kɛ kase Yehowa, wa Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ ha kɛɛ?

YEHOWA suɔ wɔ wawɛɛ. (Yoh. 3:16) Wa suɔ nɛ waa kase wa Tsɛ nɛ e ngɛ suɔmi ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, wɔ hu wa bɔɔ mɔde kaa wa maa “nu he” kɛ ha nihi, waa ‘suɔ a sane,’ nɛ wa ‘mi mi nɛ sã wɔ’ ngɛ a he, se titli ɔ, “nihi nɛ a kɛ wɔ ngɛ hemi kɛ yemi ɔ mi ɔ.” (1 Pet. 3:8; Gal. 6:10) Ke nyɛmimɛ kɛ haomihi ngɛ kpee ɔ, wa suɔ nɛ waa ye bua mɛ.

2. Mɛni he wa ma susu ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi?

² Nihi tsuo nɛ a suɔ kaa a maa piɛɛ Yehowa weku ɔ he ɔ kɛ haomihi maa kpe. (Maak. 10:29, 30) Akɛnɛ e be kɛe nɛ je yaya nɛ ɔ maa ba nyagbe he je ɔ, eko ɔ, waa kɛ haomihi fuu maa kpe. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua wa sibi? Nyɛ ha nɛ wa susu Lot, Hiob kɛ Naomi a sane ɔmɛ a he nɛ waa hyɛ. Lɔ ɔ se ɔ, wa maa hyɛ nyagbahi nɛ wa nyɛmimɛ komɛ kɛ ngɛ kpee mwɔnɛ ɔ, kɛ bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ ye bua mɛ nɛ a nyɛ nɛ a da nya.

3. Kaa bɔ nɛ wa na ngɛ 2 Petro 2:7, 8 ɔ, mɛni yi mi kpɔ nɛ dɛ nɛ Lot mwɔ, nɛ mɛni lɛ je mi kɛ ba?

³ Yi mi kpɔ nɛ Lot mwɔ kaa e kɛ Sodom bi nɛ a je mi bami puɛ ɔ ma ya hi he kake ɔ dɛ kulaa. (Kane 2 Petro 2:7, 8.) E ngɛ mi kaa Sodom zugba a hi mohu lɛɛ, se Lot kɛ nyagbahi nɛ a mi wa kpe benɛ e ya hi lejɛ ɔ. (1 Mose 13:8-13; 14:12) E ma nyɛ maa ba kaa Lot yo ɔ bua ya jɔ ma a aloo nihi nɛ a ngɛ lejɛ ɔ a he wawɛɛ nɛ enɛ ɔ ha nɛ e gbo Yehowa tue. Benɛ Mawu ha nɛ la kɛ sɔlfa nɛ kɛ pue jamɛ a ma a nɔ ɔ, Lot yo ɔ hɛ mi kpata. Nɛ Lot biyihi enyɔ ɔmɛ hu nɛɛ? Nyumuhi nɛ jinɛ a ba bi a si kaa a maa ngɔ mɛ ɔ hu gbo benɛ a kpata Sodom ma a hɛ mi ɔ. Lot we kɛ  e weto ní tsuo hɛ mi kpata. Nɔ́ nɛ ngɛ dɔmi pe kulaa ji kaa e yo ɔ hu hɛ mi kpata. (1 Mose 19:12-14, 17, 26) Ngɛ haomi be nɛ ɔmɛ tsuo a mi ɔ, Yehowa to e tsui si ha Lot.

4. Mɛni blɔ nɔ nɛ Yehowa to e tsui si ha Lot? (Hyɛ foni nɛ ngɛ womi ɔ hɛ mi ɔ.)

⁴ E ngɛ mi kaa Lot nitsɛ lɛ hla kaa e maa hi Sodom mohu lɛɛ, se Yehowa mi mi sã lɛ ngɛ e kɛ e weku ɔ he, nɛ e tsɔ bɔfohi nɛ a ya kpɔ̃ mɛ. Benɛ bɔfo ɔmɛ fã mɛ kaa a kɛ oya yemi nɛ je ma a mi ɔ, Lot “bɔni tsle tomi” mohu. Enɛ ɔ he ɔ, bɔfo ɔmɛ nu e kɛ e yo ɔ, kɛ e biyi ɔmɛ a nine si pani nya, nɛ a je mɛ kɛ je ma a mi. (1 Mose 19:15, 16) Bɔfo ɔmɛ de lɛ ke e tu fo kɛ ho yoku ɔmɛ a nɔ ya. Se Lot bui nɔ́ nɛ Yehowa de ɔ tue, mohu ɔ, e bi kaa e maa ya ma ko nɛ kɛ a he kɛ we. (1 Mose 19:17-20) Yehowa to e tsui si ha Lot, nɛ e kplɛɛ kaa e ya jamɛ a ma a mi. Benɛ Lot hi ma nɛ ɔ mi saii ɔ, e bɔni gbeye yemi. Enɛ ɔ he ɔ, e hia kɛ ho yoku ɔmɛ a nɔ ya, he nɛ Yehowa de lɛ ke e ya sisije ɔ. (1 Mose 19:30) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa to e tsui si wawɛɛ ha Lot! Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ kase Yehowa?

5-6. Kɛ waa kɛ 1 Tɛsalonika Bi 5:14 ɔ ma tsu ní ha kɛɛ kɛ tsɔɔ kaa wa ngɛ Mawu kasee?

⁵ Kaa bɔ nɛ e ba ngɛ Lot blɔ fa mi ɔ, eko ɔ, nyɛmi ko maa mwɔ yi mi kpɔ ko nɛ dɛ, nɛ lɔ ɔ maa ngɔ nyagbahi nɛ a mi wa kɛ ba e nɔ. Ke nɔ́ ko kaa jã ba a, mɛni wa maa pee? Eko ɔ, e maa pee wɔ kaa wa de lɛ ke e ngɛ nɔ́ nɛ e du ɔ kpae, nɛ e ji anɔkuale hulɔ. (Gal. 6:7) Se wa ma nyɛ maa pee nɔ́ ko kɛ ye bua lɛ. Wa ma nyɛ maa ye bua lɛ kaa bɔ nɛ Yehowa ye bua Lot ɔ. Ngɛ mɛni blɔ nɔ?

⁶ Pi kɔkɔ pɛ nɛ Yehowa tsɔ bɔfo ɔmɛ kaa a ya bɔ Lot, se e tsɔ mɛ konɛ a ya ye bua lɛ nɛ e je hɛ mi kpatami nɛ e kɛ ma Sodom nɔ ɔ mi hulɔ. Jã kɛ̃ nɛ ke nyɛmi ko ngɛ nɔ́ ko pee, nɛ wa na kaa nɔ́ nɛ e ngɛ pee ɔ maa ngɔ haomi kɛ ba e nɔ ɔ, e sa nɛ waa bɔ lɛ kɔkɔ. Se wa ma nyɛ maa pee nɔ́ kpa ko hu kɛ ye bua lɛ. Ke wa je Baiblo ɔ mi kɛ wo lɛ ga nɛ e kɛ tsu we ní nɔuu po ɔ, e sa nɛ waa to wa tsui si kɛ ha lɛ. Moo pee o ní kaa bɔfo enyɔ ɔmɛ. E sa nɛ wa hla blɔhi nɛ wa maa gu nɔ kɛ ye bua wa nyɛmi ɔ mohu pe nɛ wa ma kua lɛ. (1 Yoh. 3:18) Wa ma nyɛ maa su e he nɛ waa ye bua lɛ konɛ e kɛ ga womi kpakpa amɛ nɛ tsu ní.​—Kane 1 Tɛsalonika Bi 5:14.

7. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ bɔ nɛ Yehowa na Lot ha a mi?

⁷ Jinɛ Yehowa ma nyɛ maa ngɔ e juɛmi kɛ ma Lot gbɔjɔmi ɔmɛ a nɔ, se e pee we jã. Mohu ɔ, pee se ɔ, e kɛ e mumi ɔ wo bɔfo Petro he wami nɛ e tsɛ Lot ke dalɔ. Lemi nɛ wa le kaa Yehowa kɛ wa tɔ̃mihi paa wɔ ɔ haa nɛ wa bua jɔɔ! (La 130:3) Anɛ wa ma nyɛ maa kase Yehowa konɛ waa na wa nyɛmimɛ kaa bɔ nɛ e na Lot ɔ lo? Ke wa ngɔ wa juɛmi kɛ ma su kpakpahi nɛ wa nyɛmimɛ ɔmɛ ngɛ ɔ nɔ ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ wa maa to wa tsui si kɛ ha mɛ. Jã nɛ wa maa pee ɔ ma ha nɛ e he be wae ha mɛ kaa a maa kplɛɛ yemi kɛ buami nɛ waa kɛ ma ha mɛ ɔ nɔ.

8. Ke wa mi mi sãa wɔ ɔ, mɛni lɔ ɔ ma ha nɛ waa pee?

⁸ Hiob hu kɛ haomi kpe, se pi yi mi kpɔ ko nɛ dɛ nɛ e mwɔ nɛ ngɔ haomi nɛ ɔ kɛ ba e nɔ kaa bɔ nɛ e ba ngɛ Lot blɔ fa mi ɔ. Se haomihi nɛ ba e nɔ ɔ nya wa wawɛɛ. E weto ní tsuo hɛ mi kpata, nihi bui lɛ kaa bɔ nɛ a buɔ lɛ sa a, nɛ hiɔ ko nɛ nya wa hu fia lɛ. Nɔ́ nɛ ngɛ dɔmi pe kulaa ji kaa  e bimɛ tsuo gbo. Hiob huɛmɛ etɛ komɛ hu ba po e nya. Mɛni ji yi mi tomi kake he je nɛ Hiob huɛmɛ etɛ ɔmɛ nɛ a ke a ma e bua womi ɔ je we mi mi sami kpo kɛ tsɔɔ lɛ ɔ? A bɔɛ mɔde kaa a maa nu nɔ́ tutuutu nɛ ngɛ lɛ pee ɔ sisi, nɛ lɔ ɔ ha nɛ a tu munyuhi nɛ sɛ kɛ bu lɛ fɔ. Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ wa ko pee wa ní kaa mɛ? E sa nɛ waa le kaa ke nɔ ko ngɛ haoe ɔ, Yehowa pɛ lɛ e nu nɔ́ tutuutu nɛ ngɛ nɔ ɔ pee ɔ sisi. Ke nɔ ko nɛ ngɛ haoe ngɛ wɔ e nyagbahi dee ɔ, e sa nɛ waa bu lɛ tue saminya. Se koo bu lɛ tue kɛkɛ; moo nu he ha lɛ. Ja jã loko wa mi mi ma nyɛ maa sã wɔ ngɛ wa nyɛmi ɔ he.

9. Ke wa ngɛ mi mi sami ɔ, mɛni wa be pee, nɛ mɛni he je?

⁹ Ke wa ngɛ mi mi sami ɔ, wa be nihi nɛ a kɛ nyagbahi ngɛ kpee ɔ a he sieku yee. Nɔ nɛ yeɔ sieku ɔ fiɛ asafo ɔ kɛ mɛ si, mohu ɔ, e ngɔɔ mi gbami kɛ baa. (Abɛ 20:19; Rom. 14:19) Sieku yelɔ be mi mi sami, nɛ e tuɔ munyuhi nɛ juɛmi be mi kɛ yeɔ nɔ nɛ ngɛ nɔ́ nae ɔ awi. (Abɛ 12:18; Efe. 4:31, 32) E hi mohu kaa wa ma susu su kpakpahi nɛ nɔ ko ngɛ kɛ níhi nɛ wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua lɛ konɛ e nyɛ nɛ e da kahi a nya a he.

10. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ Hiob 6:1-3 ɔ mi?

¹⁰ Kane Hiob 6:1-3. Hiob tu ‘munyu basabasa’ be komɛ. Se pee se ɔ, e pia e he ngɛ munyu komɛ nɛ e tu ɔ he. (Hiob 42:6) Eko ɔ, nɔ ko nɛ e kɛ haomihi ngɛ kpee ɔ maa tu munyu basabasa be komɛ, nɛ pee se ɔ, e ma pia e he kaa bɔ nɛ Hiob pee ɔ. Ke e ba jã a, mɛni e sa nɛ waa pee? E sɛ nɛ wa kã e hɛ mi, mohu ɔ, e sa nɛ wa mi mi nɛ sã wɔ ngɛ e he. Mo kai kaa tsa pi Yehowa suɔmi nya ji kaa waa kɛ haomihi nɛ waa kɛ kpeɔ mwɔnɛ ɔ nɛ kpe. Enɛ ɔ  he ɔ, ke Yehowa sɔmɔlɔ ko ngɛ haoe, nɛ e tu munyu basabasa a, e sɛ nɛ e pee wɔ nyakpɛ. Ke e tu munyuhi nɛ sɛ ngɛ Yehowa aloo wa he po ɔ, e sɛ nɛ wa mi mi nɛ fu lɛ aloo waa kojo lɛ ngɛ nɔ́ nɛ e de ɔ he.​—Abɛ 19:11.

11. Ke asafo mi nikɔtɔmahi ngɛ nɔ ko ga woe ɔ, mɛni a ma nyɛ maa pee kɛ kase Elihu?

¹¹ Be komɛ ɔ, e he hia nɛ a wo nɔ ko nɛ e kɛ haomi ngɛ kpee ɔ ga aloo a dla e juɛmi. (Gal. 6:1) Kɛ asafo mi nikɔtɔmahi ma plɛ kɛ tsu enɛ ɔ he ní ha kɛɛ? A ma nyɛ maa kase bɔ nɛ Elihu je mi mi sami kpo nɛ e bu Hiob tue ɔ. (Hiob 33:6, 7) Loko Elihu maa wo Hiob ga a, e bu Hiob tue saminya, nɛ e nu lɛ sisi. Asafo mi nikɔtɔmahi ma nyɛ maa bu nɔ nɛ ngɛ haoe ɔ tue saminya kaa bɔ nɛ Elihu pee ɔ konɛ a bɔ mɔde kaa a maa nu lɛ sisi. Ke a pee jã a, e be yee kaa nɔ nɛ ngɛ haoe ɔ maa bu a ga womi ɔ tue.

12. Benɛ Naomi huno ɔ kɛ e binyumuhi enyɔ ɔmɛ gbo ɔ, kɛ e pee e ní ha kɛɛ?

¹² Naomi ji nɔ ko nɛ e suɔ Yehowa saminya, nɛ e yeɔ le anɔkuale. Se benɛ e huno kɛ e binyumuhi enyɔ gbo se ɔ, e tsɔɔ kaa e suɔ nɛ a tsɛ lɛ ke “Mara” mohu pe nɛ a ma tsɛ lɛ ke Naomi. Mara sisi ji “Doomi.” (Rut 1:3, 5, 20, sisi ningma, 21) Se benɛ Naomi kɛ haomihi ngɛ kpee ɔ, e nganyɛ Rut ji e he. Ngɛ níhi nɛ Rut pee kɛ ye bua Naomi se ɔ, e tu bua womi munyuhi hu kɛ tsɔɔ lɛ. Rut je e tsui mi kɛ tu munyuhi nɛ tsɔɔ kaa e suɔ Naomi. E tu we munyu fuu, se e munyu ɔmɛ wo lɛ he wami.​—Rut 1:16, 17.

13. Mɛni he je nɛ nɔ ko nɛ e yo loo e huno gbo hia wa yemi kɛ buami ɔ?

¹³ Ke nyɛmi ko yo loo e huno gbo ɔ, e maa hia wa yemi kɛ buami. Nɔ kɛ e yo ngɛ kaa tsohi enyɔ nɛ a wa ngɛ he kake. Ke tso ɔmɛ ngɛ wae ɔ, a sipoku ɔmɛ loɔ kɛ woɔ a sibi a he. Ke tso ɔ kake gbo, nɛ a hia lɛ ɔ, e maa sa tso kake ɔ nɛ piɛ ɔ he wawɛɛ. Jã nɔuu kɛ̃ nɛ ke he nyɛlɔ nɛ ji gbenɔ ba ngɔ nɔ ko yo loo e huno kɛ je ɔ, e ma nyɛ maa ye aywilɛho be babauu. Paula * nɛ e huno gbo tlukaa a de ke: “Ye si himi tsake si kake too, nɛ i li nɔ́ nɛ ma pee. Ye huɛ nɛ i suɔ lɛ wawɛɛ ɔ si mi. I kɛ ye huno ɔ sɛɛɔ nɔ́ fɛɛ nɔ́ he ní. Ke e na kaa ye bua jɔ ɔ, lɛ hu e bua jɔɔ, nɛ e yeɔ bua mi ngɛ haomi behi a mi. Be fɛɛ be nɛ ma de lɛ ye nyagba ko ɔ, e buɔ mi tue saminya. E gbenɔ ɔ ha nɛ i pee kaa nɔ ko nɛ a ngɔ klaate kɛ gba e mi enyɔ.”

14-15. Ke nɔ ko yo loo e huno gbo ɔ, mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ wo e bua?

¹⁴ Ke nɔ ko yo loo e huno gbo ɔ, mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ wo e bua? Kekleekle ɔ, e he hia nɛ waa kɛ lɛ nɛ sɛɛ ní ke e he wa ha wɔ kaa wa maa pee jã po. Paula nɛ wa tu e he munyu kɛ sɛ hlami ɔ de ke: “I le kaa ke gbenɔ ba a, e haa nɛ nihi peeɔ basaa. Ke nihi ya slaa nɔ ko nɛ ngɛ aywilɛho yee ɔ, e peeɔ mɛ kaa a ma de nɔ́ ko nɛ e sɛ. Se e hi kaa nɔ nɛ ngɛ aywilɛho yee ɔ maa nu munyu ko mohu pe nɛ e be nɔ́ ko nue kulaa.” Behi fuu ɔ, nihi nɛ a yeɔ aywilɛho ɔ hyɛ we blɔ kaa wa maa tu nile munyu fuu kɛ tsɔɔ mɛ. Paula de ke: “Ye bua jɔɔ ke nyɛmimɛ de mi kɛkɛ ke, ‘o huno ɔ gbenɔ dɔ mi wawɛɛ.’”

¹⁵ William nɛ e yo gbo jeha komɛ nɛ be ɔ de ke: “Ke nihi de ní kpakpahi nɛ a kai ngɛ ye yo ɔ he ɔ, e haa nɛ i náa nɔ mi mami kaa benɛ ye yo ɔ ngɛ je mi ɔ, a suɔ lɛ nɛ a buɔ lɛ. Enɛ ɔ haa nɛ ye bua jɔɔ. Munyu nɛ ɔmɛ nɛ a tuɔ ɔ yeɔ bua mi  ejakaa i suɔ ye yo ɔ wawɛɛ, nɛ i kɛ lɛ bla kɛ pee níhi fuu.” Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Bianca nɛ e huno gbo ɔ de ke: “Ke nyɛmimɛ kɛ mi bla kɛ sɔle nɛ a kane ngmami kake loo enyɔ ko kɛ tsɔɔ mi ɔ, e woɔ ye bua wawɛɛ. Ke a ngɛ ye huno ɔ he munyu tue, aloo ke i ngɛ e he munyu tue nɛ a ngɛ tue bue ɔ, e yeɔ bua mi.”

16. (a) Mɛni e sa nɛ waa pee ha nɔ ko nɛ e suɔlɔ gbo? (b) Ngɛ Yakobo 1:27 ɔ nya a, mɛni blɔ nya ní tsumi lɛ fɔɔ si ngɛ wa nɔ?

¹⁶ E sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa ye bua nihi nɛ a suɔli gbo ɔ kaa bɔ nɛ Rut pee ha Naomi ɔ. Paula nɛ wa tu e he munyu kɛ sɛ hlami ɔ de ke: “Benɛ ye huno ɔ gbo ɔ, amlɔ nɔuu nɛ nyɛmimɛ ba ye bua mi. Se benɛ be bɔɔ pue mi ɔ, nɔ fɛɛ nɔ je kɛ ya ngɛ e ní tsumi tsue. Se imi lɛɛ, ye si himi tsake kulaa. Ke nɔ ko suɔlɔ gbo nɛ nihi yɔse kaa ngɛ nyɔhiɔhi kɛ jehahi fuu a se po ɔ, e hia bua womi ɔ, e yeɔ bua wawɛɛ.” Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e slo bɔ nɛ e peeɔ nɔ fɛɛ nɔ ha ke e suɔlɔ gbo. Ni komɛ kpaa aywilɛho yemi mla. Se ngɛ ni komɛ a blɔ fa mi ɔ, be fɛɛ be nɛ a ma kai nɔ́ ko nɛ a kɛ a suɔlɔ ɔ bla kɛ pee ɔ, e haa nɛ a yeɔ aywilɛho. E slo bɔ nɛ nɔ fɛɛ nɔ yeɔ aywilɛho ha. Nyɛ ha nɛ wa kai kaa Yehowa ha wɔ he blɔ konɛ waa ye bua nihi nɛ a yo loo a huno gbo ɔ.​—Kane Yakobo 1:27.

17. Mɛni he je nɛ nɔ ko nɛ e huno loo e yo je e he ɔ hia wa yemi kɛ buami ɔ?

¹⁷ Ke nɔ ko huno loo e yo kua lɛ nɛ e je e he ɔ, e dɔɔ lɛ wawɛɛ, nɛ e haoɔ. Joyce nɛ e huno je e he nɛ e ya ngɔ yo kpa a de ke: “Kaa ye huno ɔ gbo ɔ, jinɛ e ko dɔɛ mi  tsɔ kaa ye he nɛ e ngmɛɛ ɔ. Ke oslaa loo hiɔ ko gbe lɛ ɔ, lɔ ɔ lɛɛ pi lɛ nɛ e pee nɔ́ ko. Se ye he nɛ e ngmɛɛ ɔ lɛɛ, lɛ nitsɛ nɛ e mwɔ jamɛ a yi mi kpɔ ɔ. E pue ye hɛ mi si wawɛɛ.”

18. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua nɔ ko nɛ e huno loo e yo gbo, aloo e huno loo e yo je e he?

¹⁸ Ke nɔ ko huno loo e yo gbo, aloo e huno loo e yo je e he ɔ, wa ma nyɛ maa pee ní tsɔwitsɔwi komɛ kɛ ye bua nɔ ɔ. Lɔ ɔ ma ha nɛ e ma ná nɔ mi mami kaa wa suɔ lɛ. Nihi kaa jã hia huɛmɛ nɛ maa ye bua mɛ ngɛ jamɛ a be ɔ mi. (Abɛ 17:17) Mɛni o ma nyɛ maa pee ha mɛ kɛ tsɔɔ kaa o ji huɛ kpakpa? O ma nyɛ ma tsɛ mɛ ní yemi. O kɛ mɛ ma nyɛ maa je kpo kɛ ya je nyɛ hɛja aloo o kɛ mɛ ma nyɛ maa ya fiɛɛmi. Jehanɛ hu ɔ, o ma nyɛ ma ha nɛ a ba piɛɛ nyɛ he kɛ pee weku Mawu jami. Ke o pee jã a, o ma ha nɛ Yehowa bua maa jɔ, ejakaa e ngɛ kɛ ha “nihi nɛ a kɔni mi jɔ̃,” nɛ e ji “yalɔyihi a he bulɔ.”​—La 34:18; 68:5.

19. Ngɛ 1 Petro 3:8 ɔ nya a, mɛni o fia o pɛɛ si kaa o maa pee?

¹⁹ E be kɛe nɛ Mawu Matsɛ Yemi ɔ ma bɔni zugba a nɔ yemi. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, wa “be [haomi ɔmɛ] kaie hu.” Wa ngɛ be nɛ wa “be blema ní ɔmɛ kaie hu” nɛ wa “hɛ maa je a nɔ pɛsɛpɛsɛ” ɔ blɔ hyɛe wawɛɛ. (Yes. 65:16, 17) Se loko jamɛ a be ɔ maa su ɔ, nyɛ ha nɛ waa ye bua wa nyɛmimɛ Kristofohi, nɛ waa ngɔ wa munyu tutui kɛ wa ní peepeehi kɛ tsɔɔ kaa wa suɔ mɛ.​—Kane 1 Petro 3:8.