1. ¿Keniuj uelis tikchiuaskej kemej toTajtsin Jiova, akin tetasojta?

TOTAJTSIN Jiova, semi techtasojta (Juan 3:16). Kemej tiknekij tikchiuaskej kemej yejuatsin, timochikauaj nochin tikinajsikamatiskej, tikintasojtaskej uan tikinikneliskej, okachiok “tokniuan taneltokani” (Gál. 6:10; 1 Ped. 3:8). Tokniuan kemej yeskia tochankauan, yejua ika tiknekij tikinpaleuiskej keman kipanouaj ouijkayomej.

2. ¿Toni tikitatij itech nejin tamachtilis?

² Nochin akin kinekij pouiskej iniuan ichankauan Jiova kiixnamikiskej ouijkayomej (Mar. 10:29, 30). Ijkon kemej okachi motokia itamian nejin tonalmej xa okachi tikpanoskej ouijkayomej. ¿Keniuj uelis timopaleuiskej se iuan okse? Achto maj tikitakan ineskayo Lot, Job uan Noemí. Satepan, tikitaskej seki ouijkayomej tein kipanouaj tokniuan uan keniuj uelis tikinpaleuiskej maj taxikokan.

3. Kemej kinextia 2 Pedro 2:7, 8, ¿toni amo kuali kiixejekoj Lot uan toni kipanok?

³ Lot amo kuali taixejekoj keman kiixtalij mokaltalitiuj Sodoma, se xolal kampa semi auilnemiaj (xikonixtajtolti 2 Pedro 2:7, 8). Maski ompa amo tatasojtia, Lot semi tajyouij porin ompa mokaltalito (Gén. 13:8-13; 14:12). Nesi inamik semi kiuelitaya ompa nemis uan moajsis iniuan akin ompa nemiaj, yejua ika amo kitakamatik Jiova. Momikilij keman Dios kichiuak maj uetsi tit uan azufre itech nejon xolal. Uan maj titanemilikan itech ome  iichpochuan Lot. Takamej akin iniuan yayaj monamiktitij momikilijkej ompa Sodoma. Lot kipoloj ichan, tein kipiaya uan okachi kitayokoltij maj inamik momikiliani (Gén. 19:12-14, 17, 26). Keman kipanotoya nejon ouijkayomej, Jiova amo keman yolijsiuik iuan.

4. ¿Keniuj kinextij Jiova ke amo yolijsiuik iuan Lot? (Xikonita taixkopin ipeujyan amaix.)

⁴ Maski yejua Lot kiixpejpenak nemis Sodoma, Jiova kiiknelij uan kintitanik seki ángeles maj kimakixtitij yejua uan ichankauan. Sayoj ke amo niman kikaujkej xolal ijkon kemej kinnauatijkej, ta Lot “kisentokak yolikatitoya”. Ángeles monekik kinmakitskiskej uan kinpaleuijkej maj cholokan (Gén. 19:15, 16). Ompa, ángeles kiniluijkej maj yakan kampa tepeyoj. Sayoj ke Lot amo tatakamatik, ta kiluij Dios maj kikauani maj youi itech se xolal tein moajsia ompakauin (Gén. 19:17-20). Jiova amo yolijsiuik iuan, ta kikauak maj ompa youi. Satepan, Lot mouik ompa nemis uan mokaltalito kampa tepeyoj, kampa Jiova achto kiluijka maj yani (Gén. 19:30). Kemej tikitaj, Jiova semi amo yolijsiuik iuan Lot. Maj tikitakan keniuj uelis tikchiuaskej kemej yejuatsin.

5, 6. ¿Keniuj techpaleuia tein kijtoua 1 Tesalonicenses 5:14 maj tikchiuakan kemej Dios?

⁵ Ijkon kemej Lot, xa se tokniuj itech nechikol amo kuali taixejekos uan nejon kichiuas maj semi tajyoui. Komo panoua nejon, ¿toni tikchiuaskej? Xa tiknekiskej tikiluiskej ke yejua itajtakol tein kipanotok, uan nejon melauak (Gál. 6:7). Sayoj ke uelis tikchiuaskej okse taman tein okachi kuali: maj tikpaleuikan ijkon kemej Jiova kipaleuij Lot. ¿Keniuj?

⁶ Jiova kintitanik ángeles amo sayoj maj kinejmachtitij Lot ke Sodoma yaya ixpoliuiti, ta no maj kipaleuianij maj cholo. No ijkon, komo tikitaj ke se tokniuj kichiujtok teisa tein kiualkuilis ouijkayomej xa monekis tiknejmachtiskej. Sayoj ke no uelis tikpaleuiskej. Maski amo niman kichiuas tein Biblia tayolmajxitia, maj amo tiyolijsiuikan. Maj tikchiuakan kemej nejon ome ángeles. Maj tiksentokakan tiknejmachtikan uan maj tiktemokan keniuj tikpaleuiskej (1 Juan 3:18). Xa monekis kemej yeskia tikmakitskiskej uan tikpaleuiskej maj kichiua tein Biblia tayolmajxitia (xikonixtajtolti 1 Tesalonicenses 5:14).

7. ¿Toni moneki okachi tikitaskej ijkon kemej kichiuak Jiova iuan Lot?

⁷ Jiova ueliskia okachi kiitas inepololuan Lot, sayoj ke amo kichiuak. Miak xiujmej satepan, kichiuak maj tatitanil Pedro kijkuilo ke Lot katka se takat yolmelauak. Semi tiyolpakij maj Jiova amo okachi kiita tonepololuan (Sal. 130:3). Maj tikchiuakan kemej yejuatsin uan maj okachi tikitakan ininkualneskayouan tokniuan. Komo tikchiuaj, amo tiyolijsiuiskej iniuan uan xa okachi kinekiskej maj tikinpaleuikan.

8. ¿Toni tikchiuaskej komo titeikneliaj?

⁸ Job no kipanok uejueyi ouijkayomej, sayoj ke amo porin amo kuali taixejekoj kemej Lot. Kemej tikmatij, kipoloj nochi tein kipiaya, kemej kiitayaj itech xolal uan kikuik se ueyi kokolis. Tein okachi kitayokoltij yejua maj nochin ikoneuan momikilianij. Uan no eyin akin kijtouayaj ke katkaj itasojikniuan kijtouilijkej tein amo melauak uan amo kiyolseuijkej. ¿Keyej amo kiiknelijkej? Se taman porin  amo kitemojkej kiajsikamatiskej tein yekmelauj kipanotoya Job. Yejua ika, kinemilijkej okse taman uan kiluijkej tein kiyolkokoj. ¿Toni techpaleuis maj amo ijkon tikchiuakan? Maj tikelnamikikan ke sayoj Jiova kimati tein yekmelauj kipanoua aksa. Uan no, maj tikakikan ika nejmachkayot tein techtapouis se tokniuj akin tajyouijtok. Maj tikakikan tein techiluis uan maj tiktemokan tikmachiliskej tein kimachilia. Sayoj ijkon yekmelauj tikajsikamatiskej.

9. ¿Toni amo tikchiuaskej komo titeikneliaj uan keyej?

⁹ Komo titeikneliaj, amo tikintapouiskej oksekin tein kipanotok se tokniuj. Akin ijkon kichiua amo tapaleuia maj tokniuan itech nechikol senyetokan, ta maj xexeliujtokan (Prov. 20:19; Rom. 14:19). Amo ininka tanemilia oksekin, amo tetasojta uan itajtoluan uelis okachi kiyolkokoskej akin ipa tajyouijtok (Prov. 12:18; Efes. 4:31, 32). Yejua ika, okachi kuali maj tiktemokan tikitaskej ikualneskayouan akin tajyouijtok uan maj tiknemilikan keniuj uelis tikpaleuiskej maj kiixnamiki ouijkayomej.

10. ¿Toni techmachtia tein kijtoua Job 6:2, 3?

¹⁰ (Xikonixtajtolti Job 6:2, 3). Kemansa, Job kijtoj “tein amo taixejekol”. Sayoj ke satepan kijtoj ke amo kuali yetoya tein kijtojka (Job 42:6). Ijkon kemej Job, akin kipanotok se ueyi ouijkayot xa kijtos tein amo taixejekol uan satepan monemilis maj amo kijtouani. ¿Toni monekiskia tikchiuaskej? Maj amo tikijijtokan, ta maj tikiknelikan. Maj tikelnamikikan ke Jiova amo kinekia maj taltikpakneminij kipianij ouijkayomej kemej tein axkan kipiaj. Yejua ika,  tikajsikamatij keyej se itekitikauj Dios kijtoua seki taman tein amo taixejekol keman tajyouijtok. Maski techijtouilis tein amo melauak tejuan oso Jiova, moneki amo niman tikualaniskej nion tikijijtoskej (Prov. 19:11).

11. ¿Keniuj uelis tayekananij kichiuaskej kemej Elihú keman kiyolmajxitiskej se tokniuj?

¹¹ Kemansa, se tokniuj akin semi tajyouijtok no moneki maj kiyolmajxitikan oso maj kimelauakan (Gál. 6:1). ¿Keniuj tayekananij uelis kipaleuiskej? Ijkon kemej kichiuak Elihú, yejua kikakik Job uan kiajsikamatik tein kipanotoya (Job 33:6, 7). Achto ke kiyolmajxitiskia, Elihú kitemoj kuali kiajsikamatis tein Job kinemiliaya. Tayekananij no uelis kikakiskej ika nejmachkayot akin tajyouijtok uan kitemoskej kiajsikamatiskej tein kipanotok, kemej kichiuak Elihú. Ijkon, xa okachi kinekis kichiuas tein kiyolmajxitiskej.

12. ¿Keniuj momachilij Noemí satepan ke momikilij inamik uan ome ikoneuan?

¹² Noemí semi kitasojtaya Jiova. Sayoj ke, satepan ke inamik uan ome ikoneuan momikilijkej, kinekik kipatas itokay uan motalilis Mará, tein kijtosneki “chichik” (Rut 1:3, 5, 20, nota, 21). Rut, semej isiuamouan Noemí, amo kikauak keman tajyouijtoya. Amo sayoj kichiuak tein kipaleuiskia, ta no kiyolseuij ika itajtoluan. Ika tein Rut kiluij Noemí kinextilij ke kitasojtaya uan ke kinekia kipaleuis (Rut 1:16, 17).

13. ¿Keyej moneki maj tikinpaleuikan akin momikilij ininnamik?

¹³ Keman se tokniuj itech nechikol momikilia inamik, moneki maj tikpaleuikan. Akin namikuanij uelis moneskayotiskej kemej ome koujmej tein moseniskaltianij. Ijkon kemej panouaj xiujmej, ininnaluayo mosenijilpia. Komo semej koujmej kiuiuitaj uan uaki, okse no uelis moijtakos. No ijkon, keman inamik aksa momikilia uelis semi motayokoltis miak tonalmej. Maj tikitakan tein kipanok Paula, * akin inamik ijsiujkamikik. Yejua kijtoua: “Nonemilis senkis mopatak uan nimomachiliaya noselti. Nikpoloj akin okachi kuali iuan nimouikaya. Nochi niktapouiaya nonamik. Yolpakia keman nejua niyolpakia uan nechpaleuiaya keman nikpiaya ouijkayomej. Nochipa nechkakia. Senkis nitajyouij”.

14, 15. ¿Keniuj uelis tikyolseuiskej aksa akin inamik momikilij?

¹⁴ ¿Keniuj uelis tikyolseuiskej se tokniuj akin inamik momikilij? Yekinika moneki maj titajtokan iuan tokniuj, maski amo tikmatiskej toni tikiluiskej. Paula no kijtoua: “Nikajsikamati ke miakej amo kuali momachiliaj ika tajtoskej mikilis porin kinemiliaj kijtoskej teisa tein amo kinamiki. Sayoj ke okachi amo tapaleuia komo amo teyi se kijtoua”. Xa akin tajyouijtok amo kichia maj tikiluikan miak taman. Paula kijtoua: “Niktasojkamatia maj notasojikniuan sayoj nechiluianij ke kinyolkokouaya tein nechpanotoya”.

¹⁵ William, akin inamik momikilij seki xiujmej achto, kijtoua: “Nikuelita maj oksekin nechtapouikan tein kualtsin tein kipanokej iuan nonamik. Nejon nechnextilia ke kitasojtayaj. Tein nechiluiaj semi nechyolseuia porin semi niktasojtaya nonamik uan niyolpakia iuan niyetos”. Bianca kijtoua: “Nechyolseuia  maj oksekin nouan motataujtikan uan maj nechixtajtoltilikan seki textos. Nechpaleuia maj ika nechnojnotsakan nonamik uan maj nechkakikan keman ika nitajtoua”.

16. 1) ¿Toni moneki tiksentokaskej tikchiuaskej ininka akin ininnamik momikilij? 2) ¿Toni techiluia Jiova maj tikchiuakan itech Santiago 1:27?

¹⁶ Ijkon kemej Rut kichiuak iuan Noemí, moneki tiksentokaskej tikpaleuiskej akin inamik momikilij. Paula, akin achto ika titajtojkej, kijtoua: “Tepitsin satepan ke momikilij nonamik, miakej semi nechpaleuijkej. Sayoj ke ijkon kemej panokej tonalmej, amo uelik nechpaleuijkejok kemej achto. Sayoj ke nonemilis senkis mopataka. Semi tapaleuia maj oksekin kiajsikamatikan ke akin tajyouijtok moneki maj kisentokakan kiyolseuikan miak metsti oso hasta miak xiujmej”. Kemej tikmatij, titatamamej uan taman kemej tikixnamikij tayokol. Sekin moita ke satepan ke panouaj seki tonalmej amo semi tayokoyajok. Sayoj ke oksekin, keman kichiuaj teisa tein kichiuayaj iuan akin momikilij, semi motayokoltiaj. Maj tikelnamikikan ke Jiova techiluia maj tikinyekpiakan akin momikilij ininnamik (xikonixtajtolti Santiago 1:27).

17. ¿Keyej moneki maj tikinpaleuikan akin ininnamik kinkauani?

¹⁷ Okse taman tein semi kitajyouiltia aksa yejua maj inamik kikaua. Kemej neskayot, inamik Joyce kikauak porin yajki iuan okse siuat. Yejua kijtoua:  “Okachi nechyolkokoj maj tiktsayananij amat ininixpan tekiuanij ke komo nonamik momikiliani. Komo momikiliani itech se ijsiujkayot oso ika se kokolis, nejon amo yejua kiixpejpenaskia. Sayoj ke itech nejin taman yejua kiixtalij nechkauas. Semi nechpinaujtij”.

18. ¿Keniuj uelis tikinpaleuiskej akin amo kipiajok ininnamik?

¹⁸ Akin amo kipiajok ininnamik moneki kinpiaskej kuali tasojiknimej (Prov. 17:17). ¿Keniuj uelis tikinnextiliskej ke tiinintasojikniuan? Ika seki taman tein amo uejueyi tein kinnextilis ke tikintasojtaj. Xa uelis tikinyoleuaskej maj touan takuatij, iniuan timoixpetaniskej oso iniuan titanojnotsaskej. Kemansa no uelis tikinyoleuaskej maj touan taueyichiuakan kemej kalyetouanij. Komo tikchiuaj, tikyolpaktiskej Jiova porin yejuatsin “iniuan yetok akin yoltajyouijtokej” uan “kinmatampauia siuamej akin amo nemiok inintakauj” (Sal. 34:18; 68:5).

19. Kemej kijtoua 1 Pedro 3:8, ¿toni tikixtaliaj tikchiuaskej?

¹⁹ Amo uejkaua, keman iTekiuajyo Dios taixyekanas nikan taltikpak, tikelkauaskej nochi tein axkan techtajyouiltia. Semi tiknejnekij maj ejko tonal keman “tein achto panok amo moelnamikisok, nion yetosok” itech toyolo (Is. 65:16, 17). Hasta keman ejkos nejon tonal, maj tiksentokakan timopaleuikan se iuan okse, uan ika totajtoluan uan ika tein tikchiuaskej maj tikinnextilikan ke tikintasojtaj nochin tokniuan akin pouij kemej tochankauan (xikonixtajtolti 1 Pedro 3:8).