Ocuphela mwaha

Ocuphela sampuwa

MWAHA WOOHUSERYA 26

Mwaakhaviherye Akina Ovilela ni Osooseya Murima

Mwaakhaviherye Akina Ovilela ni Osooseya Murima

“Vano oothene nyu mukhaleke a murima mmoha, oothananelaana, ookhwelana mmulokoni a niphwanya, ni awiiyeviha.”—1 PED. 3:8.

NCIPO 107 Yootakiherya ya Muluku ya Osivela

YEEYO NNAHAALAAHU OHUSERYA *

1. Nni nimutakiherye hai Tiithi ahu oosivela, Yehova?

YEHOVA onnatepa onisivela. (Yoh. 3:16) Nnachuna omutakiherya Tiithi ahu oosivela. Mwawiihiiha ninneererya wooniherya okhala “oothananelana, ookhwelana mmulokoni, [ni] a niphwanya” wa oothene, xaxaxa wa yaale ari “akhwiihu a mweemusini ya nroromelo.” (1 Ped. 3:8; Gal. 6:10) Vaavaa muchu a emusi ahu yoomunepani onahooleleiye makacamiho, ninnachuna omukhaviherya.

2. Tiheeni nnahaalaahu othokororya mmwaha yoola?

2 Oothene yaale anachuna opaka makupa mu emusi ya Yehova, anamuhoolela makacamiho. (Mar. 10:29, 30) Nnahaala ovilela ni saweeha sincipale vaavaa makuchuwelo a elapo yeela anaacamelaaya. Nni nikhaviheryane hai mukina ni mukhwaawe? Hankooni nthokororye yeeyo nneeraahu nihuserye moorweela wa miyaha sa Mpiipiliyani vooloca sa Loti, Yupu, ni Nowemi. Nnahaala tho othokororya makacamiho makina yaawo anna ni arokora ahu anahoolelaaya olelo nave noone mukhalelo nneeraahu naakhaviherye ovilela ni makacamiho yaawo.

MUKHALE OOPISA MURIMA

3. Hiiha ntoko 2 Ped. 2:7, 8 onooniheryeiye, yoolakelela taani yoonanara Loti aapankeiye, nave teevi yaari yookhumelela?

3 Loti aahipaka yoolakelela yoonanara vaavaa aathanlileiye okhala variyari va achu oocapaheya o Sotoma. (Mwaalakhanye 2 Pedro 2:7, 8.) Muceche owo waari wooreela, nyenya Loti aahihoolela makacamiho mancipale nthowa nawi aahithaamela weiwo. (Map. 13:8-13; 14:12) Enooneya wi mwaariye aanasiveliwa ni ichu ikina naari achu akina a epooma ele ophiyerya ohimwiiwelela Yehova. Owo aahiyeleela ekumi awe vaavaa Yehova aamorihenleiye makalume a mooro muceche ole. Nave nkuupuwelani vooloca sa anamwane aasithiyana eeli a Loti. Awo yaakameliwe ni alopwana yaawo yaakhwile o Sotoma. Loti aahiyeleela empa awe, sookhalano sawe, nave opwaha ichu soothene seiya, aahimuyeleela mwaariye. (Map. 19:12-14, 17, 26) Variyari va elukuluku yeela yoosoosiha murima, apwanne Yehova aahiyeleela opisa murima ni Loti? Hooye.

Mooreera murima Yehova onnaarumiha ankeelo wi emoopole Loti ni emusi awe (Moone eparakrafo 4)

4. Yehova oonihenrye hai opisa murima ni Loti? (Moone eruku va ekaapa.)

4 Naamwi Loti aathanlile okhala o Sotoma, moopisa murima Yehova aahaarumiha ankeelo wi emoopole vamoha ni emusi awe. Nyenya, ohiya wiiwelela mwawaakuveya olopola wa munkeelo ntakhara okhuma mu Sotoma, Loti aahikhala “ni eruru.” Ankeelo ale yaaphara ntata nawe nave yaamukhaviherya owo ni emusi awe okhuma mu epooma. (Map. 19:15, 16) Voocharela ankeelo yaahimuleela wi achawele makupa a miyaako. Nyenya ohiya omuwiriyana Yehova, Loti aahiveka wi aye mu epooma yawaacamela. (Map. 19:17-20) Moopisa murima Yehova aahinwiriyana Loti nave aamweemererya oya o epooma yeeyo aachuneiye. Ohoolo waya Loti aahikhala awoova okhala mu epooma yeele nave aaya makupa yaale a miyaako, muceche mmohamoha yoowo Yehova aamulenleiye woopaceryani wi ayewo. (Map. 19:30) Ola opisa murima woohithariheya yoowo Yehova oonihenryeiye! Nni nimutakiherye hai?

5-6. Nni nipharihele hai yoorepa ya 1 Tesalónika 5:14 vaavaa nnamutakiheryaahu Muluku?

5 Moolikana ni Loti, muchu a emusi ahu yoomunepani onanwerya opaka soolakelela soonanara nave simutannyerye makacamiho. Wakhala wi eyo yoheereya, tiheeni nnaphwanelaahu opaka? Akhweya nnahaala weereryeya omuleela wi onahepha yeeyo aanleiye, yeeyo yaahaala okhala yeeparipari. (Gal. 6:7) Nyenya, nnaphwanela weerano mwaphaama. Yaahaala okhala yaphaama waakhanle wi noomukhaviherya hiiha ntoko Yehova aamweerenleiye Loti. Mwawiihai?

6 Tahi wi pahiru Yehova aarumme ankeelo wi yamulopole Loti, nyenya wi yamukhaviherye tho okophola mu epahu yeeyo yaahaala orwa o Sotoma. Moolikana akhweya onamuchuneya omulopola munnihu wakhala wi nohoona echu yeeyo eni emuruuhele epahu. Nyenya nnaphwanelatho okhala ooreheryeya omukhaviherya. Naamwi akhalaka wi onnalekela opharihela ekano ya Mpiipiliyani aakhenleiye, nnaphwanela okhala oopisa murima. Mukhale ntoko ankeelo ale eeli. Ohiya ovelavela naari omuhiya munnihu, nnaphwanela waavya mikhalelo sa omukhaviherya yoowo. (1 Yoh. 3:18) Mmukhalelo woosiphela, nnaphwanela ophara ntata nawe nave nimukhaviherye opharihela phaama ekano yeeyo ovahiweiye.—Mwaalakhanye 1 Tesalónika 5:14.

7. Nni ntakiherye hai mukhalelo Yehova aamukhalinheiye Loti?

7 Yehova aanwerya otikitheryeya mu ohiphaameya wa Loti. Ohiya yeeyo, Yehova aahimveerela murummwa Petro omuromola Loti ntoko muchu awookololowa. Ninnatepa ohakalala osuwela wi Yehova onnalevelela soocheka sahu! (Sal. 130:3) Apwanne nnanwerya omutakiherya Yehova hiiha ntoko aamukhalinheiye Loti? Wakhala wi ninnatikitheryeya mu mikhalelo saphaama sa anna ni arokora ahu, nnamukhala oopixa murima ni yaawo. Wa nthowa na yeeyo, onamukhala wookhweya wa yaawo waakhela nikhaviheryo nenlo nnaavahaahu.

MUKHALE A NIPHWANYA

8. Okhala a niphwanya onahaala onceenyerya opaka eheeni?

8 Moohiyana ni Loti, tahi wi Yupu aahooseya nthowa nawi aahipaka yoolakelela yoonanara. Naamwiihiiha, owo aahihoolela ipahu sincipale, oyeleela muhakhu awe, ocicimiheya wawe va mucecheni, ni okumi awe waphaama. Echu yoothananihaxa, owo ni mwaariye yaahaayeleela anaaya oothene mookhwani. Yupu aahiphuciwa ni asinthamwene awe araru oohiroromeleya. Nthowa taani nimoha naaweerinhe asinthamwene araru a Yupu oyeleela opisa murima ni yoowo? Pahiru awo yaaweha mukhalelo wa vaate wa Yupu. Ntoko yookhumelela, awo yaahaakuvela ophiyerya makuchuwelo ooheseya nave yaahimuthoriha Yupu moohiphwanelela. Nni nsepe hai opaka yoocheka yoolikana? Musuwele wi pahiru Yehova tonasuwela ichu soothene vooloca sa mukhalelo wa muchu. Nwiriyane moopwacha yeeyo mulipa oohooseya onaloceiye. Mpake sincipale opwaha owiriyanaru masu awe, mweererye woona wiicela wawe. Pahiru moorweela wa weerano hiiha, munahaala omooniherya niphwanya munna naari murokora anyu.

9. Wooniherya niphwanya onahaala oneeriha osepa opaka eheeni, nave ntakhara heeni?

9 Wooniherya niphwanya onamunikhaviherya osepa waapa vooloca sa makacamiho yaawo annihu anahoolelaaya. Mulipa awaapa hanannuwiha muloko; nyenya onampwatiha. (Masi. 20:19; Aro. 14:19) Mulipa a waapa tahi ooreera murima, nyenya toohithokororya, nave masu awe annamphoreiha vancipale muchu yoowo onahooseya. (Masi. 12:18; Éfe. 4:31, 32) Enakhala yaphaama wakhala wi ninnaweha mikhalelo saphaama sa muchu ni wuupuwela mukhalelo nnahaalaahu omukhaviherya ovilela ni makacamiho awe!

Munwiriyane moopisa murima mukhwinyu a munroromeloni vaavaa onaloceiye “masu oohisuwanyeya,” nave mumvahe masu oohakararya mu elukuluku yoophwanelela (Moone iparakrafo 10-11) *

10. Masu anaphwanyeya mu Yobi 6:2, 3 ananihusiha eheeni?

10 Mwaalakhanye Yobi 6:2, 3Mu ilukuluku ikina, Yupu aanaloca “masu . . . oohisuwanyeya.” Naamwiihiiha, ohoolo waya owo aaneemererya wi ichu ikina owo aalonceiye saari sooheseya. (Yobi 42:6) Moolikana ni Yupu, mmahiku ahu, muchu yoowo ori oosooseya murima onamuloca masu oohisuwanyeya, oloca ichu seiho ohoolo oneereiye akhaleno ekeerelani. Nnaphwanela waakhulela hai? Ohiya waaceererya osooseya wa muchu, nnaphwanela okhala oopisa murima. Muupuwele wi Yehova hanachuna wi muchu ti muchu a hiyo akhaleno makacamiho yaawo nnahoolelaahu olelo. Mwawiihiiha enakhala yawiiwexexeya wakhala wi mulapeli oororomeleya a Yehova onnaloca masu oohithariheya vaavaa onakhaleiye oosooseya murima. Naamwi alocaka ichu soohiphwanelela ntakhara Yehova naari hiyaano, hannaphwanela waakuvela onanariwa ni muchu owo naari omuthoriha nthowa na yeeyo olonceiye.—Masi. 19:11.

11. Atokweene eni emutakiherye hai Elihu elukuluku anavahaaya ekano?

11 Mu ilukuluku ikina, muchu yoowo onavilela ni makacamiho oosoosiha murima onamuchuna waakhela ekano naari olaka wookhaviherya. (Gal. 6:1) Atokweene eni yeereno hai eyo? Awo anaphwanela omutakiherya Elihu, yoowo anwiriyanne Yupu ooniheryaka niphwanya ntokotoko. (Yobi 33:6, 7) Elihu aavanhe ekano awe pahiru amanle omwiiwexexa phaama Yupu. Atokweene yaawo anachariha yootakiherya ya Elihu anahaala owiriyana moopwacha nave yeererye wiiwexexa mukhalelo wa muchu. Voocharela, elukuluku awo anavahaaya ekano, awo annaavya otannya murima wa yoowo anamukhaviheryaaya.

MULOCE MOOHAKARARYA

12. Okhwa wa iyawe ni anaawe eeli waamvolowenle hai Nowemi?

12 Nowemi aari muthiyana oororomeleya yoowo aamusivela Yehova. Nyenya iyawe vamoha ni anaawe emanle okhwa, owo aahilakelela otoroka nsina nawe Nowemi wi iichaniweke “Maara” otaphulela “Soohoosa.” (Rut. 1:3, 5, 20, 21) Pwiya-mwaana a Nowemi Rute aahititelela okhala ni yoowo variyari va soohoosa sawe soothene. Tahi wi Rute aavaherenrye pahiru nikhaviheryo nawooneya, nyenya aahimuhakararya Nowemi. Rute aahooniherya osivela wawe ni nikhaviheryo wa Nowemi mookhweya, ni mmasu ookhumela vathi va murima.—Rut. 1:16, 17.

13. Ntakhara heeni yaale amuyeleenle oothelana aya mookhwani annachuna nikhaviheryo nahu?

13 Vaavaa muchu a emusi ahu yoomunepani onamuyeleeleiye oothelanaawe mookhwani, owo onnachuna nikhaviheryo nahu. Mutheli onanwerya olikanyihiwa ni miri miili seiyo inannuwa va nipuro na waacamelana wa mukina ni mukhwaawe. Ovira wa iyaakha, mitathari sa miri soomiili, sinnakorowacelana. Elukuluku mwiri mmoha onanyaalaaya ni wuuma, mwiri mukina onnavoloweliwa mwawiiseela. Mmukhalelo woolikana, vaavaa muchu onamuyeleeleiye oothelana awe mookhwani, ole okhweliwe onnatepa othanana vatokotoko mu elukuluku yincipale. Paula *, yoowo iyawe aakhwile mootutusa, ooloca: “Okumi aka waahitorokeya moomalela, nave nkaarino ikuru. Kaahimuyeleela nthamwene aka a vanikuthani. Kaanamuleela iyaka echu eri yoothene. Owo aanakeeriha okhala oohakalala, nave aanakikhaviherya mu sookacamiha saka soothene. Ilukuluku soothene aanakiwiriyana moopwacha vaavaa kaamuleelaaka sawuukhula saka. Mweeparipari kiniisoona ntoko wi kikwatiwe veeri.”

Nni naakhaviherye hai yaale amuyeleenle oothelana aya? (Moone iparakrafo 14-15) *

14-15. Nni nimuhakararye hai muchu yoowo oothelana awe okhwile?

14 Nni nimuhakararye hai muchu yoowo omuyelenle oothelanaawe mookhwani? Echu yoopacerya ni yoochuneya ori otitelela oloca ni yoowo, naamwi muhaleenle yaweera naari ohoona masu ooloca ni yoowo. Paula, yoowo oromoliwe woopaceryani, ooloca: “Kinniiwexexa wi okhwa onnaweeriha achu okhala oohaleeliheya. Awo annoova wi echu anahaalaaya oloca enamukhala yooheseya. Nave enakhala yoothananiha wakhala wi achu ari moona omaala cuu.” Akhweya muchu okhweliwe hanaweherya wi hiyaano nloce echu ya miruku. Paula ooloca: “Kaahitepa othamalela vaavaa asinthamwene yaalocaaya mookhweya eriki, ‘kinnathana nthowa na omuyeleela iyaa.’”

15 Wiliyamu, yoowo mwaariye okhwile mu iyaakha sa muculi, onnaloca: “Kaanathamalela vaavaa akina yaalocaaya saweereya vooloca sa mwaaraka, eyo yaanakilipiha osuwela wi mwaaraka aanasiveliwa nave aanacicimihiwa. Mukhalelo ntoko yoola wa nikhaviheryo waahitepa okikhaviherya vancipale. Masu aya yaahikivaha nihakararyo ntokweene, woona wi mwaaraka aari oochuneyasa wa miyaano nave owo aanapaka makupa matokotoko mookumini mwaka.” Naamukhweli oniichaniwa Piyanka, onnathariha: “Kaahikhala oohakararyeya vaavaa akina yaavekelaaya ni miyaano ni waalakhanya yoorepa emoha naari piili. Eyo ennakikhaviherya vaavaa analocaaya sa iyaka, ni vaavaa anakiwiriyanaaya kilocaka sa yene.”

16. (1) Tiheeni nnaphwanelaahu ovahererya wa muchu yoole omuyelenle oosiveliwa awe mookhwani? (2) Mwawiiwanana ni Tiyako 1:27, murici taani nryaahuno?

16 Hiiha ntoko Rute aatitelenleiye okhala ni naamukhweli Nowemi, nnaphwanela otitelela ovaha nikhaviheryo wa yaale amuyeleenle oosiveliwa aya mookhwani. Paula yoowo oromoliwe woopaceryani oriye: “Mmahiku vakhaani iyaka amanle okhwa, kaahaakhela nikhaviheryo nawaaca. Moovira wa elukuluku, achu yaahikookela okhala ooweiwa ni miteko saya sa nihiku ti nihiku. Mwa yeeyo okumi aka waahitorokeya moomalela. Ennatepa okhala yookhaviherya vaavaa achu anasuwelaaya wi muchu onathanana onnachuna nikhaviheryo mu miyeeri naari iyaakha amanle okhweliwa.” Mweeparipari, muchu ti muchu toohiyana. Akina anniikhoveleliha mikhalelo mivyaani mwawaakuveya. Nyenya wa akina, elukuluku yoothene anapakaaya echu yeeyo yaapankaaya ni oosiveliwaaya okhwile, ennawuupuserya yoowo. Mukhalelo muchu ti muchu onathananeiye honalikana ni wa mukina. Hankooni nuupuweleke wi Yehova oonivaha ekari ni murici wa waakhapelela yaale amuyeleenle oothelanaaya mookhwani.—Mwaalakhanye Tiyako 1:27.

17. Ntakhara heeni yaale ahiiwe ni oothelanaaya annachuna nikhaviheryo nahu?

17 Athiyana akina annavilela vancipale ni osooseya murima ni wuukhuwa vaavaa oothelanaaya onaahiyeiye. Yoise, yoowo iyawe aamuhin’ye nave amuthela muthiyana mukina, ooloca: “Wiicela wa omwalana onnakhala woopwahererya moohiyana waakhanle wi iyaka orimukhwa. Waakhanle wi owo okhwile va epahu naari nthowa na wiiceliwa, eyo hiyaahaala okhala echu othanlileiye. Nyenya vooloca sa mwaha ola, iyaka orimuthanla okihiya mwaayiini. Kinniisoona okhala oothanyeya.”

18. Tiheeni nnaphwanelaahu opaka wi naakhaviherye yaale amuyeleenle oothelanaaya?

18 Vaavaa nnapakaahu ichu mooreera murima wi naakhaviherye yaale amuyeleenle oothelanaaya, ninnaalipiha yaawo ni osivela wahu. Opwaha soothene, vano aryaaya meekhaaya annaachuna asinthamwene aphaama. (Masi. 17:17) Muni mooniherye hai wi mwa nthamwene aya? Munanwerya waawopa yaawo wi muukeno yoolya vamoha. Nave munanwerya wiivaha omaliha elukuluku ni yaawo mmathatelo naari mmuteko woolaleerya. Mukhalelo mukina ori waawopa yaawo wi ekhale vamoha ni nyuwo mmalapelo eechoko. Waakhala wi moheerano yeela, munammweeriha Yehova okhala oohakalala, woona wi owo ori “vakhiviru va yaawo ookhulumuwa” nave owo tori “awaakiha a anaamukhwele.”—Sal. 34:18; 68:5.

19. Tiheeni 1 Pedro 3:8 onanleeleiye opaka?

19 Moohilekela, vaavaa omwene wa Muluku oneeraaya olamuleleke veelaponi yavathi, ‘wuukhuwa wa khalayi horwa wuupuweliwa tho.’ Ninnatepa ohakalala vaavaa nnaweheryaahu elukuluku ya muhoolo woona wi “ichu sa khalayi hisuupuweliwa tho naari waanyiheryiwa mano.” (Isa. 65:16, 17) Ophiyerya elukuluku yeeyo, hankooni nikhaviheryaneke mukina ni mukhwaawe nave nooniherye osivela wahu ntakhara emusi ahu yoothene yoomunepani mmikhalelo soopiili, mmalocelo ni mu saweera.—Mwaalakhanye 1 Ped. 3:8.

NCIPO 111 Hiyaano Ninnahakalala

^ par. 5 Loti, Yupu, ni Nowemi yaahimurumeela Yehova moororomeleya, nyenya nlelo awo yaanahoolela mikhalelo soosoosiha murima. Mwaha ola onathokororya yeeyo nnaphwanelaahu ohuserya moorweela wa saweereya saya. Mwaha olatho onnathokororya ntakhara heeni eryaaya yoochuneya wa hiyo okhala oopisa murima ni a niphwanya nave nloce moohakararya wa anna ni arokora ahu vaavaa anahoolelaaya makacamiho.

^ par. 13 Masina mmwaha yoola aatorokiwa.

^ par. 57 ERUKU VA EPAAXINA: Munna mmoha ori oosooseya murima nave eyo ennamweeriha oloca “masu . . . oohisuwanyeya” vaavaa mutokweene onanwiriyaneiye moopisa murima. Ohoolo waya, munna yoowo aari oophweeleya amanle okhala oomaaleleya, mutokweene onnamvaha ekano moosivela.

^ par. 59 ERUKU VA EPAAXINA: Mutheli mmoha yoowo ori mmiravo onnamaliha elukuluku vamoha ni munna yoowo mwaariye okhwile hiihaanoru. Awo annaloca ichu soohakalaliha seiho anuupuwelaaya vooloca sa mulipa ookhwa.