IDIPHỌ awe Izrạl iḍiodi phọ rookolobian bọ ilọ oḅeẹny Ophiịny phọ aZodạn oḍigh ade phọ Enaạn aguanaan bọ bidị, aruuruen uru ni ophogh aani abidị. Aruuruen phọ pọ anmariịr dị u/ḍighi buọ Izrạl, bidị umạgh lephiri anmụny abuọ Izrạl phọ oghị oḍẹ oḍẹ. Ighịgh mudị imạ eepoogh dị egbatanaạn, oḍighom imoom arighirị, oghẹr iḅạ ḅilhẹ ole aani eḍien dị kedụgh. Kuolọ iḍighinhom araraạr r’aroozọ anmariịr phọ abuphẹ phọ i/ḅophạn r’ipẹ Olhogh phọ Enaạn angọ bọ Izrạl phọ, eeni abuniin awe Izrạl phọ ootughiạn ghan mọ: ‘Yoor olegheri ni ilọ oḍighi. I/ḍighi yaạr.’

 Kụ imite ika? ABaibul pho uḅenị iyira mọ: “Awe phọ umiigh ni opesi ipesi r’anmanriịr phọ aMoab.” Okạr agey, anmariịr phọ uwạ ghan dị awe Izrạl phọ kooseeny rumhụgh okpẹ. Kụ bidị uuseeny ni! Dị iikia i/⁠lo, “aZihova aghaghạm ni olhoghi we phọ Izrạl.”​—⁠Num. 25:​1-3.

Awe Izrạl phọ abuphẹ phọ usoor iyạl Iilhogh Enaạn: Bidị ukpuḍian ongọ ikaghineẹn araraạr, oḅilhẹ opesi ipesi. Asimuunịr umhuughu ni loor oḅaạr emhụ phọ abidị. (Ex. 20:​4, 5, 14; Deut. 13:​6-9) Eeghe kụ ikạr bọ ebughẹ eephina opiomạn phọ abidị? Amem mọ. Ḅẹm loor mọ awe phọ u/⁠soor bọ Olhogh Enaạn, obọ moọny amem asimuunịr awe Izrạl phọ abuphẹ muḅeẹny Zodạn phọ oḍigh De Oguan phọ.​—⁠Num. 25:​5, 9.

Idị egbolomaan ipẹ phọ, otelhedom mọ aPọl agẹ mọ: “Oomo phọ araraạr phọ iphẹn phọ imiteghunaan bidị ilọ osuemị abunọn ologhi, kụ ogẹ bọ oseere ophurọm arurụ ayira, idị eḍighi bọ yira odi mem dị aruukuna phọ reteẹny.” (1 Kọr. 10:​7-11) Iikia i/⁠lo, aSetan amoọgh ni oḅaạl ologhi iduọn abuniin abuọ Izrạl phọ omheel bọ oḍighanhaan oḍighi igbogh ikarạph phọ, kụ ekọm bọ idị bidị u/ḍigh aani De Oguan phọ. P’eeghe idị keḍighi osụ-olhoghi osighẹ iphụr arurụ phọ iphẹn olọgh ologhi ayira, kụ olhọgh elhegh mọ aSetan rawạ ghan osophoghom ayira dị yira ko/ḍigh aani omoom aḅirini phọ Enaạn!

AKristẹn kụ edị aSetan agbon bọ, rasighẹ ghan kaḍighinhom ikeḍi dị odị akạr amaạr dị mateenyọm ni ibadị awe. Iduọn yira motuughạ bọ ni ilọ awe phọ Izrạl, odị asighẹ olhe emhạ kụ aḍighinhom. Siẹn amem mọ ayira, ipesi phọ eḅilẹ ni eḍighi aani ḍigbagarạ aḍiphil. Kụ eniin eten dị aḍiphil olhe emhạ ketue isiph iyira pọ, ophogh asifoto edaḅạ.

Rodon, oye katue ni apogh sifoto edaḅạ bịn oye ra/⁠legher ipẹ odị raḍighi bọ. Siạ dị meten, oyẹ dị rawạ ophogh asifoto edaḅạ aghị ghan otu dị ropogh ghan sifim kụ arọl aphogh, obobọ esi dị robool ghan rinyạ edaḅạ bịn agho. Ibadị awe u/⁠kị ghan riisi phọ ipẹ phọ loor oghiilaan awe. Kuolọ nyiidiphọ, torobọ oye dị katue ni aḍigh intanẹt, katue ni apogh sifoto edaḅạ phọ torobọ esi, m’otu oḍighi obobọ ologhi amoto dị osul. Ibadị arikpisi, oye obobọ anhịr katue ni apogh sifoto edaḅạ otọ k’abidị.

I/⁠muneen siphẹ. Asifon meḍighi iyaạr dị medugh ophogh asifoto edaḅạ. Awe lọ rotelhe eten, oḍigh ologhi amoto, obobọ ologhi atren, kotue ni opogh sifoto dị i/ḅaạl siphẹ asifon phọ abidị.

Meḍighi bọ edị medugh ophogh asifoto edaḅạ dị oye ka/⁠legheri, asifoto edaḅạ phọ rekọm ni iboom iiḅaghamị ḍio arodon. Asimuunịr awe dị ropogh ghan sifoto edaḅạ mokạ sipinien abidị, otoph eghuan abidị ḅilhẹ okiigh ooruẹn ologhi abidị. Dị ekạr eeph, olọgh siya phọ abidị r’Enaạn esi ootor’osoronineen. Iikia i/⁠lo nạ kameeraam ni mọ asifoto edaḅạ rekọm ghan ni iiḅaghamị kengọ buphẹ ropogh ghan bọ. Ibadị amem, relọgh ghan ni eboom eephina siphẹ ologhi oye phọ. Ariiphina phọ ipẹ phọ ketue ni eekonoma kuolọ enụm enụm, kụ relọgh ghan ni eetu dị re/⁠nuụn ghan k’egheel.

Toroboiperolbọ, ewạ ni dị, yira kolegheri mọ aZihova amiteom ni reten oghoph ayira osighẹ esi aḍiphil phọ eru aḍiẹn phọ. Eḍighi maạr dị yira rowạ ni omoọgh oghoph aZihova, pọ yira omoọgh oḍighi iyaạr dị awe phọ Izrạl iḍiodi phọ opiọm oḍighi​—⁠“okaraghị onaghanạn” odị. (Ex. 19:⁠5) Ewạ dị yira kolegheri mọ Enaạn akaraghị ni alọgh ḍien sifoto edaḅạ. Eeghe kụ iḍighi kụ yira oḅẹm bọ iduọn phọ?

Tuutughiạn mọ: Iilogh phọ Enaạn angọ bọ eelhe phọ Izrạl igbatanaạn ni r’ipẹ iphedị phọ areelhe phọ. Idiphọ iikpe, iilogh phọ kegbatạn we phọ esighẹ esi awe areelhe phọ okoom bọ bidị r’ikarạph iḍighinhom araraạr phọ abidị. (Deut. 4:​6-8) Iilogh phọ ipẹ phọ iigholomi eniin ephigh igey mọ: aZihova alọgh ni ḍien orolạn esi dị u/ḅaạl.

AZihova rogoolạ ikarạph araraạr phọ areelhe  phọ roḍighi ghan bọ, kụ aḅenị we Izrạl mọ: “Ke/ḍighi aani ipẹ bidị roḍighi bọ siphẹ ade phọ aKena, Mị isighẹ bọ inyina rakị. . . . Ade phọ i/ḅaạl, kụ Mị kaliọm ni loor opiomạn phọ abidị.” Esi Enaạn iigbia phọ Izrạl, iḍighinhom araraạr awe aKena phọ eeph ni iboom dị ade phọ bidị orugh bọ i/ḅaạl mun, m’eepuạn.​—⁠Lev. 18:​3, 25.

Obọ aZihova aliọm ni we aKena phọ, abunhọn awe ughiọm ni ghisigh ophamanạm orolạn esi dị u/ḅaạl. 1,500 asiạ reten, aPọl aghaạph ilọ adọl areelhe aKristẹn phọ orọl ghan bọ mọ “Eekpoogh umugholoor abidị meḅomaan.” Ogbạ agey, “Bidị mokuọm loor abidị opesi yogh ghan atorobọ ipesi lọ redạph ghan ekarạph ephuọm.” (Efẹ. 4:​17-19) Ḍio arodon, ibadị awe moḍiiny oḍigh opesi yogh ghan ipesi. Abugey aKristẹn oḍighi ni oomo ilọ bidị kotue oghel ophogh ghan oomo iḍighinhom araraạr dị i/ḅaạl.

Asifoto edaḅạ reḍeenhaan ghan e/⁠lọgh eghuan Enaạn. Odị alhẹm oye aghighimaạm loor phọ odị r’ipẹ eḅeraạn bọ nyodị, kụ ungọ iyira epul olegheri ilọ eḍighi igey r’ikarạph. Enaạn alegheri ni iyaạr kụ angọ bọ iilogh ilọ orolạn esi. Odị awạ dị orolạn esi kaḍighi iyaạr oghelọm igbo olom r’anhịr bịn. (Gen. 1:​26-28; Prov. 5:​18, 19) Kuolọ abuphẹ romiteom ghan bọ obobọ ropophe bọ sifoto edaḅạ phọ okạr roḍighi ghan eeghe? Okạr kụ ropogh ghan k’ogunọm siigbu phọ Enaạn ilọ imạ aroozọ. Ii, awe dị ropophe ghan sifoto edaḅạ roofolomi ghan aZihova. Enaạn kasoph ni ooruẹn angọ buphẹ ogunhọm bọ siigbu phọ odị ku rophophe ghan bọ raraạr dị i/ḅaạl.​—⁠Rom. 1:​24-27.

Kokaạph ika ilọ abuphẹ okạr bọ olegheri kụ r’obạl ghan obobọ ropogh ghan bọ? Abuniin osighẹ mọ oopho umoore. Toroboiperolbọ, bidị okạr kụ robakị ghan buphẹ ophogh bọ osooromi siigbu phọ aZihova. Eeni bidị u/⁠seere ologhi ilọ iphẹn phọ mem mọ bidị omiigh bọ ophogh ghan asifoto edaḅạ phọ. Toroboiperolbọ, eganana ni mọ ewạ mọ abugey aKristẹn olọgh ḍien sifoto edaḅạ. ABaibul phọ uroma iyira mọ: “Sey nyina abuphẹ ephomoghiạn bọ aZihova, ilọgh ḍien ikarạph.”​—⁠Ps. 97:⁠10.

Ghalamọ abulọ okạr rowạ oghel ophogh ghan asifoto edaḅạ bịn kekparanaạn ni. Yira u/⁠munughan, kụ rewạ ni dị yira k’ee iboom orue oghel aruuphuạ orolạn esi dị i/ḅaạl. Idị epelom siẹn, e/⁠munughan phọ ketue ni eḍighi idị ekpom ayira kiikeleghi iyira ogunọm ologh phọ Enaạn. (Jer. 17:⁠9) Kuolọ ibadị dị moḍighi Kristẹn mokpạr ri  opu elephiri phọ ephẹn phọ. Kụ iḍighi kụ nạ katue ni akpạr aani apu eḍighi maạr dị nạ asoman iniin phọ iigbaghanaạn phọ. Lọgh elhegh idị Ekpo onhụ phọ Enaạn ketue eloghonaạn nyinạ ḍighaạgh oghel aḍiphil asifoto edaḅạ phọ aSetan.

Idiphọ yira momiịn bọ ni epẹ omhạn, ibadị abuọ Izrạl umeera mọ ikarạph aruuphuạ erorori bidị elọgh esi iiḅaghamhị. Iniin phọ kẹn etue ni imitenhaan iyira rodon. AZems Oọny onhiin phọ aZizọs aghaạph ilọ ootor’osoromineen phọ mọ: “Odẹgh ophogh rateẹny ghan oye mem lọ ekarạph eephuạ odị meru eḍạ ologhi phọ odị. Idiphọ oomor moọny omạr kụ aḍighi oye akpọ amanạm ramugh ghan bọ, kụ idị ekarạph eephuạ reemor ghan kemạr sipioghọm.” (Jems. 1:​14, 15) Oye phọ r’omeera mọ ekarạph eephuạ erọl siphẹ ekpom mọ odị ebia pọ oye pho kaḍighi ni ikarạph. Kụ iḍighi kụ yira omoọgh oruura oḍuạ esi iitughiạn dị i/ḅaạl, ku/⁠tolonaạn ghan esi iitughiạn phọ ipẹ phọ.

Eḍighi maạr dị nạ ragbor ghan kaatughiạn ilọ araraạr dị i/ḅaạl, kem aḍighi iyaạr amiteom. AZizọs aḅẹm mọ: “Mọ aḍighaạgh anạ, mọ owol anạ, kụ rephuẹ nyinạ, pọ soph amutonaan bidị loor anạ aroph. . . . Kụ mọ ekpeḍien anạ kụ rephuẹ nyinạ, pọ poghoronaạn aroph.” (Mat. 18:​8, 9) AZizọs o/⁠ghaạph mọ oogbuan riisi aloor ayira oroph. Odị asighẹ ghan amaaniọn ipẹ rewạ bọ olọgh elhegh iyaạr phọ rekọm ghan bọ okpetaan ​—⁠kụ osopha ogbuurogh osighẹ. Ika kụ idị yira kotue osighẹ oḍighinhom oroma phọ opọ phọ mem lọ rokaạph ilọ asifoto edaḅạ?

Eḍighi maạr lọ nạ amhiịn afoto edaḅạ, kaa/⁠tughiạn mọ: ‘iiḅaghamị i/⁠lo.’ Mem mem mọ sighẹ ghisigh anạ. Ḍime TV phọ mem mem mọ. Ḍime akomputa phọ obobọ afon phọ. Asoman iyaạr dị eḅaạl. Oḍighi iduọn phọ keloghonaạn nyinạ ḍighaạgh orue ophamaghạn iitughiạn phọ anạ kparipẹ dị aruuphuạ phọ anạ kụ k’eeḅakị nyinạ.

Kokaạph ika eḍighi maạr dị nạ makparaghạ ni awilhẹ ophogh ghan asifoto edaḅạ, kụ amem emạn mem nạ raḅilhẹ ghan kaatughiạn? Oogho asifoto edaḅạ obobọ iitughiạn phọ re/⁠nuụn ghan ke/ḍuạ ologhi oye. Ketue ni etu torobọ amem. Kụ  mem lọ eru, nạ atue ni aloghoma eephuạ oḍighi ilọ i/⁠nighẹ, idiphọ oopiḍiạn ariisi aloor anạ. Kụ iḍighi kụ legheri mọ iitughiạn phọ ipẹ phọ ketue ni etu mem dị nạ ologhi u/⁠seere, kụ kookolobian eenan.

Kparamị osopha phọ anạ ootughiạn r’ozọ ghan ilọ eḅeraạn Enaạn. Ḍighi aani otelhedom mọ aPọl, opọ aakolobian bọ ‘ogiphighạ ghan okparamiạn rophamaghạn aloor phọ [odị].’ (1 Kọr. 9:27) Ka/⁠meera ikarạph aruuphuạ eḍighi nyinạ ebenẹ. “Enaạn kụ eḅọI ghụn [oIoghi phọ anạ] eghighemị nyopọ odị [obọ nạ aIegheri] iitughiạn phọ odị-ipẹ enighẹ bọ, eḅeraạn bọ nyodị kụ eseIeman bọ.” (Rom. 12:⁠2) Legheri mọ: Ootughiạn ghan oḅilhẹ ozọ ghan idị eḅọph r’ogbi phọ Enaạn kụ rengọ ghan oboom ogbaanyạn kepu onaghanạn ghan inyuughiom ikarạph.

Kparaghạ ghan ootughiạn iniin asiikpịgh aBaibul phọ. Kụ mem lọ ikarạph iitughiạn eru, kparaghạ ghan ootughiạn ariisi aBaibul phọ ipẹ phọ. Ariisi aBaibul idiphọ Psalm 119:37; Isaiah 52:11; Matiu 5:28; Efesọs 5:3; Kolosị 3:5; r’1 Tesalonikạ 4:​4-8 keloghonaạn ni nyinạ ḍighaạgh omhiịn asifoto aradaḅạ eten phọ aZihova amhiịn bọ ḅilhẹ r’ipẹ odị rawạ bọ esi anạ.

Nạ kaḍighi ika eḍighi maạr dị nạ u/⁠tue ukparạm ophogh obobọ ootughiạn ilọ araraạr dị i/ḅaạl? Miigha loor akuamị adaphạn igbaranọm aruwol phọ aZizọs. (1 Pit. 2:21) AZizọs roḍiiny muụm bịn aSetan aghiọm ni ghisigh adẹgh ghan nyodị aphogh. AZizọs aḍighi ika? Odị aghiọm ni ghisigh agbagharạn ghan. AZizọs aghaạph ni aghol ibadị ariisi aBaibul mem mọ odị ragbagharạn bọ odẹgh ophogh kirokirọ phọ aSetan. Odị aḅẹm: “Setan, ḍuạ siẹn ghisigh amị!” bịn aSetan awilhẹ nyodị. Kụ idiphọ i/⁠pẹr bọ Zizọs eenan ghan Eru phọ, nyinạ kẹn ki/⁠phẹr. (Mat. 4:​1-11) ASetan r’aḅirini phọ kokiọm ni ghisigh okparaghạ ghan olọgh ikarạph iitughiạn siphẹ ologhi phọ anạ, kuolọ nyinạ ki/⁠phẹr eenan ghan phọ. Nạ katue ni akpạr apu sifoto edaḅạ. R’ologhonaạn aḍighaạgh aZihova, nạ katue ni akpạr apu mulọgh ḍien phọ anạ.

Kuamị abeḍenọm aZihova esi iiḅereghị. APọl aḅẹm mọ: “elọm ghan Enaạn ilọ nyina rewạ. Kụ eephọ phọ k’Enaạn epel bọ dị oye katue alegheri, keeko ni iitughiạn r’iloghi phọ anyina esi [aZizọs] Kraist.” (Fil. 4:​6, 7) Eephọ phọ k’Enaạn kelhoghonaạn nyinạ ḍighaạgh orue ogbagharạn ikarạph. Nạ aḍuraan atuman aZihova, “Odị kaḍuraan aani ni ituman [nyinạ].”​—⁠Jems. 4:⁠8.

Yira kokạr otue omoọgh oghoph esi asiphil phọ aSetan mem dị yira okparamị siya phọ ayira r’Uw-emoọgh itooghị oomo aḅirini phọ. AZizọs aḅẹm mọ: “odaạm aḅirini phọ [Setan] ratu ni, kụ oIọ r’esi Iọ iikpọ phọ odị emoọgh iyaạr oḍighinom amị i/⁠Io.” (Jọn 14:30) Eeghe kụ iḍighi kụ aZizọs akuphom bọ ni owol iphẹn phọ? Eniin amem, odị aghaạph mọ: “Opọ urom bọ imị odianaan ni r’amị. Odị imị u/⁠wiIẹ bịn, idị eḍighi bọ mị raḍighi ghan ni ipẹ eḅeraạn bọ nyodị.” (Jọn 8:29) Eḍighi maạr dị nạ akparaghạ ghan oḍighi ilọ eḅeraạn aZihova esi atorobọ iyaạr, odị phọ kẹn nyinạ ka/⁠wilhẹ. Kel ḍiphil asifoto edaḅạ, bịn aSetan nyinạ ka/⁠tue asiph apạm.