Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

Kiñe weda ngünenkan niey Weküfü, ¿chumngechi kuñiwtukuwafuiñ?

Kiñe weda ngünenkan niey Weküfü, ¿chumngechi kuñiwtukuwafuiñ?

PU ISRAELCHE epe nolepuyngün Jordan pingechi lewfü, fey ñi konpual ti mapu mu Chaw Ngünechen ñi feypikünuletew. Welu kiñe antü, akurumeyngün kiñeke domo ka tuwün-ngelu, fey mangelfingün pu wentru ñi imeal. Pu wentru rakiduamingün chi: “Kümey taiñ mangelngen, weke weni nierpuaiñ, faylayaiñ ka elungeaiñ kümeke iyael”. Welu feychi pu domo inanielayngün Chaw Dios ñi Ley dungu, feymu tañi wimtun ka chumngechi ñi yenieel tañi mongen trürlafuy pu israelche ñi wimtun mu. Welu kiñeke wentru feypingün chi: “Kimtukunielu kay iñchiñ chem ñi kümen ka kümenon, kuñiwtukuwküleaiñ taiñ femnoal chem weda dungu no rume”.

Fey, ¿chem rupay? Biblia feypi: “Tati pu che eluwi ñi femal tati pu domo engün tuwlu Moab mu fillke pekan kudumuwün eluñmakenolu Ngünechen ñi ley”. Feychi pu domo ayünieyngün pu israel wentru ñi poyeafiel koylake dios. Fey femngechi femürkeyngün tati. Feymu Chaw Jewba rume illkutufi pu israelche (Núm. 25:1-3).

Feychi mu pu israelche poyefingün koylake dios ka femingün fillke pekan kudumuwün dungu, femngechi inalafingün Chaw Dios ñi Ley dungu. Fentren warangka che lay tañi weda femün mu (Éx. 20:4, 5, 14; Deut. 13:6-9). ¡Müna wedalkayngün! Pu israelche epe konkülefuy ti Feypikünuelchi Mapu mu. Inaniefule Chaw Dios ñi Ley dungu pichiñma mu nopuafuyngün ti Jordan ka konpuafuyngün feychi mapu mew (Núm. 25:5, 9).

Ti apostol Pablo kimniefuy ñi rupan pu israelche, fey wirintukuy: “Kom famngechi dungu mew rupay engün iñchiñ taiñ kuyfike tuwün em, kiñe adkünuelchi dungu reke ta iñchiñngealu, fey tüfachi dungu ka elkünungey ta Wirin Chillka mew iñchiñ taiñ elungeael kiñe ngülam reke iñchiñ taiñ nieael küme lif mongen tüfachi amuleyechi tripantu mew” (1 Kor. 10:7-11). Tati Weküfü rume ayüwi ngüneduamfilu pu israelche ñi kulpan, fey ñi kon-non ti Feypikünuelchi Mapu mu. Ka femngechi famülke mu, kimnieiñ Weküfü ñi rume ayünieel iñchiñ taiñ llownoal kom taiñ feypikünuetew Jewba. Feymu inayentulayafiyiñ ñi femün pu israelche.

KIÑE RUME WEDA NGÜNENKAN ÜRKE

Fantepu mu, Satana adümkey fillke dungu tañi ngünenkacheal kuyfi reke. Kidu ayüniey kom pu kristiano ñi kulpayal. Chumngechi ngüneduampeiñ, Weküfü ngünenkafi pu israelche tañi konal pekan kudumuwün dungu mu. Ka femngechi famülke mu Weküfü adümkey fillke ngünenkan dungu, fey taiñ konal pekan kudumuwün mu. Kiñe tüfa, fey tati pengelngekeelchi kudumuwün dungu, tüfa pornografía pingey wingkadungun mu.

Famülke mu, fentren che adkintukey pengelngekeelchi kudumuwün dungu, fey ñi ngüneduamngenon rume. Kuyfi mu, pu che küpa adkintulu pengelngekeelchi kudumuwün dungu, amukefuy cine mu ñi peal tüfa ka ngillamekefuy papel pengelkelu kudumuwün dungu. Fey kiñeke che yewentukuwkefuy ñi kimngeal tañi leliken pengelngekeelchi kudumuwün dungu, feymu amukelafuyngün üye mu. Welu famülke mu chem che rume konafuy internet mew, fey adkintuafuy pengelngekeelchi kudumuwün dungu tañi küdaw mu ka chew rume. Ka kiñeke trokiñ mapu mew, pu wentru ka domo pekeyngün pengelngekeelchi kudumuwün dungu kidu ñi ruka mu.

Welu fey ka müten no. Pu che adümkefilu kay telefono kam tablet, feymu küdawtukelay ñi adkintual pengelngekeelchi kudumuwün dungu. Kiñe che adkintuafuy podngechi dungu rüpütulen mu, amulelu mikro mu, tren mu ka chew rume.

Kimfali llemay, pu che küdawtukelay ñi adkintual podngechi dungu, fey ñi kimnon rume kakelu che. Feymu tüfachi dungu doy wedalkachekey famülke mu. Pu adkintulu tüfachi podngechi dungu kidu yamuw-welay, wedalkafi tañi afkadi ka tañi rakiduam. Kafey tañi femün mu tüfa, püntüwafuy Chaw Jewba mew. Kiñeke che pefilu pengelngekeelchi kudumuwün dungu rume weda duamkey. Kiñeke engün ñochikechi kümelkatuafuy, welu kakelu che turpu küme felewetulayafuy.

Longkontukuaiñ, taiñ Wenu Chaw Jewba kellukeeiñmu taiñ ngünenkanoaetew Weküfü tüfachi weda dungu mew. Welu ayüliyiñ taiñ kuñiwtukuaetew Jewba, ngelay taiñ inayentuafiel ñi femün pu israelche, doy may fente küme inanieaiñ Jewba tañi feypin (Éx. 19:5). Kafey duamfali kimal chumngelu (chemu) Chaw Dios üdekey tati pengelngekeelchi kudumuwün dungu.

ÜDEAFIYIÑ TATI PENGELNGEKEELCHI KUDUMUWÜN DUNGU, JEWBA REKE

Rakiduamaiñ tüfa, tati ley dungu Jewba ñi elufiel pu israelche trürlay tati ley dungu ñi niekefel kakelu trokiñke che feychi antü mew. Chaw Jewba ñi ley dungu kuñiwtukukefuy pu israelche, ka kimeltulelkefuy inanoafiel ñi weda femün kakelu trokiñke che (Deut. 4:6-8). Tüfachi ley dungu küme pengelkünuy Jewba ñi üdekeel fillke pekan kudumuwün dungu.

Chaw Jewba feypi fillke podngechi dungu ñi femken kakelu trokiñche inafülkülelu Israel mew, fey feypifi pu israelche: “Inayentulayafimün ñi femken feychi pu che mülelu Kanaan mapu mu [...]. Feychi mapu ünufali, iñche kastigayafiñ ti pu che mülelu üye mu tañi kulpan mew”. Chaw Jewba rume lifngey, feymu ngüneduamfilu pu kanaanche ñi yenien podngechi mongen, feypi ñi ünufalngen feychi mapu chew tañi mülen engün (Lev. 18:3, 25).

Chaw Jewba kastigafilu rume pu kanaanche, rupalu chi tripantu pu che amuley pekan kudumuwün dungu ñi femürpun. Doy 1.500 tripantu rupalu wüla, Pablo nütramkay ka femngechi ñi femün feychi pu che chew ñi mülekefel pu kristiano. Kidu feypi: “Ñi wesa piwkengen mew engün, feymew wültukuwkey engün re wesake wimtun dungu mew, fey ñi miyawael chem wesa dungu mew rume” (Efes. 4:17-19). Famülke mu pu che ka yewekelay rume ñi femken fillke pekan kudumuwün dungu. Welu pu rüfngechi kristiano femkeyngün kom tañi pepilnieel, fey tañi penoal chem podngechi dungu no rume ñi femkeel kakelu pu che.

Tati pengelngekeelchi kudumuwün dungu weda illamkakefi ta Jewba. Kidu dewmaeiñmu taiñ inayentuafiel ñi chumngen, fey elueiñmu taiñ ngüneduamal chem ñi kümen ka chem ñi kümenon. Jewba tañi nien mu fentren kimün, elufi pu che fillke ley dungu koneltulelu ti kudumuwün dungu mew. Chaw Dios elufi tati kurewen müten ñi kudumuwal, fey ñi ayüwküleal engu (Gén. 1:26-28; Prov. 5:18, 19). Welu pu che amultukukefilu ta kakelu che ñi peal podngechi dungu, yamkelafi ta Jewba ka tañi feypikeel ñi chumngechi yenieal lif mongen. Feymu kidu jusgayafi feytachi pu che (Rom. 1:24-27).

Kiñeke che kidu ñi ayün mu pekeyngün ka papeltukeyngün podngechi dungu, rakiduamkeyngün chi: “Weda dungu no tañi pefiel ti kudumuwün dungu, doyelchi may küme duamelkeenew”. Welu tüfachi rakiduam welulkaley, doy may feychi pu che illamkakefi Chaw Jewba ñi ngülam. We adkintulu engün pengelngekeelchi kudumuwün dungu, rakiduamkülelafuyngün tüfa ñi illamkayafiel ta Jewba. Welu pu poyekefilu ta Jewba müley ñi üdeafiel tüfachi weda dungu. Biblia ngülamtukeeiñmu: “Eymün tati pu piwkeyeniefilu ta Jewba, üdeafimün tati wedake dungu” (Sal. 97:10).

Pu famentukefilu pengelngekeelchi kudumuwün dungu kimtukuniey ñi küdawngen tüfa. Taiñ kulpafengen mu, chaftukefiyiñ chi wedake illutun. Ka taiñ piwke welurakiduamelafeiñmu, fey feypiafuiñ: “Weda dungu no peal ti kudumuwün dungu” (Jer. 17:9). Welu fentren che pekefulu tüfachi podngechi dungu, famentufingün, fey eluwingün tañi kristiano ngerpual. Kimfiel tüfa kelluaeiñmu küdawtuliyiñ ñi famentual pengelngekeelchi kudumuwün dungu. Ngüneduamaiñ chumngechi tati Biblia kelluaeiñmu taiñ ngünenkanoaetew Weküfü tüfachi weda dungu mew.

FAMENTUAFIYIÑ TÜFACHI WEDAKE ILLUTUN

Chumngechi taiñ ngüneduampeel ellaka mu, fentren israelche inafingün tañi wedake illutun, fey rume wedalkayngün. Famülke mu, ka femngechi dungu rupayafuy. Feymu Santiaw, Jesus ñi ñuke peñi, feypi: ‘Kiñe che kintukaduamkeeyew ñi illutukeelchi dungu mew, fey wüla kisu ñi wesa illutukeel ngünenkakeeyew ka wesa rakiduamelkeeyew. Fey tüfachi wesa illutukeelchi dungu, dew ngüneniefiyüm ta che, fey wüla ta konkey kulpan mew’ (San. 1:14, 15). Feymu kiñe che eluwle ñi foliluwal wedake illutun tañi piwke mu, konürpuafuy kulpan mew. Eluwaiñ taiñ rakiduamnoal chem podngechi dungu mu no rume, doy may famentuafiyiñ wedake rakiduam.

Welu küdawtuliyiñ ñi famentuafiel wedake rakiduam, müchay müten inayaiñ Jesus ñi ngülam. Kidu feypi: ‘Feymew, tami kuwü kam tami namun rume kulpantukuelmew, katrüfinge ka entufinge ta eymi mew. [...] Tami nge kulpantukukeelmew, entufinge ka famentufinge ta eymi mew’ (Mat. 18:8, 9). Jesus feypilay taiñ kidutu allfüluwal. Doy may, tañi feypin mu kimeltuy ñi duamfalngen famentufemafiel chem weda dungu rume taiñ welulkayafetew. Fey taiñ adkintunoal pengelngekeelchi kudumuwün dungu, inayaiñ Jesus tañi ngülam, ¿chumngechi?

Rakiduamaiñ tüfachi dungu. Taiñ pinon mu, adkinturumeliyiñ podngechi dungu, “tüfa welulkalayafenew” pikelayaiñ. Doy may müchay müten kañpüle adkintuaiñ. Müchay müten chongümafiyiñ televisor, computador kam telefono. Fey rakiduamaiñ kümeke dungu mu. Femliyiñ tüfa, ngünenieafiyiñ taiñ rakiduam, ka foliluwlayay wedake illutun taiñ piwke mu.

¿CHUMAFUIÑ KONRUMELE TAIÑ RAKIDUAM MU TAIÑ PEEL KUYFI?

Pu che pekefulu pengelngekeelchi kudumuwün dungu ka niefulu wedake rakiduam, chumül rume konrumetuafuy tañi rakiduam mu ñi peel kuyfi mew. Fey femngechi rupale, feychi pu che ayürpuafuy ñi kidutu malüwal. Eymi pefulmi podngechi dungu kuyfi mu, kimtukunieaymi ñi konrumeafel tami rakiduam mu tami peel, ka pepikawaymi tami katrütuafiel feychi wedake rakiduam.

¿Ka chem femafuymi? Inayentuafuymi Jewba ñi rakiduam ka femaymi kidu ñi ayünieel. Inayentuafuymi Pablo ñi femün, kidu feypi: “Kutrankaken tañi kuerpu ka aporiakefiñ tañi femael chumngechi ñi ayülen ta Ngünechen” (1 Kor. 9:27). Eluwlayaymi tañi foliluwal wedake rakiduam tami piwke mu. Doy may inayaymi ñi feypin Biblia: “We rakiduam ta nietumün femngechi ta nietuaymün kangelu mongen ka femngechi kimaymün Ngünechen tañi ayükeelchi dungu, fey tüfa lle tati kümelu, tati tutelu, ka tati norngelu kom dungu mew” (Rom. 12:2). Longkontukunge tüfa, konülmi pekan kudumuwün dungu mu, ayüwül-layaeymu tati. Welu femülmi Jewba ñi ayünieel ka inayentulmi ñi rakiduam, rüf ayüwküleaymi llemay.

Inayentulmi Jewba ñi rakiduam ka femülmi ñi ayünieel, doy ayüwküleaymi tami inanofiel wedake illutun.

Longkontukuafuymi fillke texto Biblia mu. Tüfa kelluaeymu tami inayentuafiel Jewba ñi rakiduamkeel ti pekan kudumuwün dungu mu, ka kelluaeymu tami femal Jewba ñi ayünieel. Feymu, konrumele podngechi dungu tami rakiduam mu, rakiduamaymi fillke texto mu. Tüfa ta kiñeke: Salmo 119:37, Isaías 52:11, Matew 5:28, Efesio 5:3, Kolosense 3:5 ka 1 Tesalonisense 4:6-8.

Welu küdawtulmi tami penoal ka rakiduamnoal podngechi dungu mu, ¿chumafuymi? Küme inayentuafimi ñi femün ta Jesus (1 Ped. 2:21). Fawtisawlu wüla Jesus, Weküfü mufüke rupa kintukaduameyew. ¿Chumi Jesus? Fill rupa feypifi chem pin ta Biblia, fey ñi chaftuafiel tati Weküfü. Jesus feypifi: “Kiñe püle tripange, weküfü”, fey kidu elkünutueyew. Jesus turpu fentekünulay ñi chaftuafiel tati Weküfü. Eymi ka femngechi femafuymi llemay (Mat. 4:1-11). Satana ka tañi ngünenieel ayüniey taiñ rakiduamelaetew podngechi dungu, welu fentekünulayaiñ taiñ chaftuafiel. Iñchiñ famentuafuiñ llemay tati pengelngekeelchi kudumuwün dungu. Jewba ñi kellun mu, chaftuafiyiñ tati Weküfü.

NGILLATUAFIYIÑ TA JEWBA KA INAYAIÑ ÑI FEYPIN

Fentekünulayaymi tami ngillatuafiel ta Chaw Jewba, ka “kelluen” piafimi. Pablo feypi: “Kom eymün tamün nieelchi dungu, nütramelkeafimün ta Ngünechen. [...] Fey ta famngechi ta Ngünechen eluaeymünmew kisu tañi küme tüngün, fey tüfachi fütra küme tüngün ta doy kümey che ta pepil-layafuy ñi nieael ta küme tüngün, fey Ngünechen tamün eluetewchi küme tüngün yafülnieñmayaeymünmew tamün piwke ka tamün rakiduam, eymün am kiñewkülelu ta Cristo Jesus mew” (Filip. 4:6, 7). Chaw Jewba eluaeiñmu tañi küme tüngün, fey taiñ küme rakiduam nieal ka femnoal wedake dungu. Fülkonliyiñ Jewba mu, ‘kisu ka fülkonay ta iñchiñ mew’ (Sant. 4:8).

Küme weniyefiliyiñ taiñ Wenu Chaw Jewba, kidu kuñiwtukuaeiñmu taiñ ngünenkanoaetew Weküfü. Jesus feypi: “Küpalu am tati longkolelu tüfachi mapu mew [Weküfü], tunte kisu nielay pepiluwün rume ta iñche mew” (Juan 14:30). Jesus, ¿chumngelu feypi tüfa? Kiñe rupa, kidu feypi: “Iñche ñi Chaw tañi werküetew müley iñche engu, iñche ñi Chaw ta kisukünukelaenew, fey iñche am rumel femkelu kisu ñi ayükeelchi dungu” (Juan 8:29). Femliyiñ Chaw Jewba ñi ayünieel, kidu elkünulayaeiñmew. Feymu famentuafiyiñ tati pengelngekeelchi kudumuwün dungu, femngechi turpu ngünenkalayaeiñmu ti Weküfü.