I NGÉDA bon ba nlômbi Israel ba bé kôôba le ba ntagbe lom Yordan inyu jôp nkoñ Djob a bi bôn bo, ngim bakén ba bôt i bi lo i yuuga bo. Bakén ba bôt ba, ba bé bôda ba ba bi naña bôlôm i ngand ikeñi. Hala a bé nene kiki jam le ba bé lama bé les. Libot mawanda, masak, ni je biloñge bi bijek bi bé nene bo jam lilam. To ibale bilem ni maboñok ma bôda ba, bi bé bé i yom Mbén Djob i bé bat bon ba Israel, bon ba Israel bahogi ba bé le ba kalba le: ‘Jam a ta bé. Di ga yoñ yihe.’

 Kii i bi tagbe? Bibel i nkal bés le: “Ni loñ i bôdôl noñ bingond bi Môab inyu libambe.” Nlélém ngéda i bôda ba, ba bé sômbôl le bon ba Israel ba bégés bikwéha bi mop. Hala ki nyen ba boñ! Ibabé pééna, “hiun hi Yéhôva hi kalna Israel.”​—Ñanga bôt 25:1-3.

Bon ba Israel ba bôk Mbén Djob ni manjel ima: Ba bi ôm maboñ bisu bi bisat, ba kwo ki malal ma nyega. Dikôô di bôt di bi wo inyu ndok yap. (Manyodi 20:4, 5, 14; Ndiimba Mbén 13:6-9) Inyuki liboñok li, li bi lôôha libe? Bigda imbe ngéda i mam mana ma bi bôña. Ibale i bôlôm ba, ba bôk bé Mbén Djob, ki dikôô di bon ba Israel di, di bi yap lom Yordan di jôp i Hisi hi Likak.​—Ñanga bôt 25:5, 9.

Inyu pôdôl ñañ u, ñôma Paul a tila le: “Mam mana momasôna ma leñ bo i ba biyimbne, ndi ma tilbana inyu yés kikii maéba, bés ba di yéne i lisugul li tjai.” (1 Korintô 10:7-11) Ibabé nkaa, hala a bi lémél Satan i tehe bon ba Israel ba mboñ béba ikeñi kayéle ba bé ha bé ba kôli jôp i Hisi hi Likak. Kinje pék inyu yés i diihe mabéhna ma, di yik le hala a nla kônha Satan masée ibale a mpam i boñ le di jôp bañ i mbok yondo!

Satan a nkolba bikristen, a ngwélél makeñge a nyi loñge le ma bi kwéha bôt bape. Kiki di mbôk tehe ni bon ba Israel, a bi gwélél malal ma nyega. I len ini, maboñok ma nyega ma ngi yii hipa hi hi nlôôha hibe. Bititii bi malal bi yé njel yada i nlôôha bana ngui a ngwélél inyu kwéha bés.

I len ini, mut a nla bana lem i béñge bititii bi malal ibabé le bôt bape ba yi. I bé i ngéda kôba le, inyu béñge bititii bi malal, mut a bé lama ke i bisinima tole i homa ba nuñul bikaat inyu minañak mi bôt. Bebek le ngandak bôt i bé ke bé i nya bahoma i inyule bi bé wo nyuu le bôt bape ba ntehe bo. Ndi i len ini, bôt ba gwé internet ba nla béñge bititii bi malal i bôlô tole ikété matôa. Ikété ngandak biloñ, munlôm tole muda a nla béñge bititii bi malal i ndap yé ibabé nye i pam.

Mam ma nsôk bé ha. Bitéléfôn ni bitafel bi mboñ le i béñge bititii bi malal i ba jam li ntomb. Mu kiki ba nhiôm mu bitison ni makôô, ikété matôa tole ikété mashin, ba nla béñge bititii bi malal ni njel bisélél bi.

Ibôdôl nu i béñge bititii bi malal i bi yila jam li ntomb, ni le ba nla bé pam i yi le mut a mboñ hala, i lem i i ntééñga ngandak bôt len iloo kiki ngéda bisu. Libim li bôt li mbéñge bititii bi malal li ñôbôs mabii map, li nimis lipém jap, li nolok ki kiññem yap. U héa hala i lem i, i nla ôbôs maada map ni Djob. Ni maliga, di nla kal le bititii bi malal bi ntééñga i bet ba mbéñge gwo. Ngandak dihéga i ñunda le, bi nyék mambabaa. Mambabaa ma, ma nla mal ndék ni ndék ndi ma nyék mandôndôô ma ma nom ntandaa ngéda.

Di nlama ki yi le, Yéhôva a ntat bés le di kwo bañ mu hipa hi Satan hi. Ibale di gwé ngôñ le Yéhôva a tat bés, di nlama bé boñ kiki bon ba Israel ba ngéda kwañ​—di “nôgôl yaga kiñ [yé].” (Manyodi 19:5) Di nlama yi le Djob a ñoo i béñge bititii bi malal kiyaga. Inyuki di nkal hala?

Hoñol ki: Mambén Yéhôva a bi ti litén li Israel ma bé maselna ni mambén ma matén ma bé kéña bo ha ngéda i. Kiki libap, mambén ma, ma bé tat bo ni maboñok  mabe ma matén ma ma bé keña bo. (Ndiimba Mbén 4:6-8) Mambén ma ma niiga bés le: Yéhôva a ñoo malal ma nyega.

Mu kiki a bé pôdôl nyega i biloñ bi bé kéña bo, Yéhôva a kal bon ba Israel le: “Ni nigle bañ ki to liboñok li loñ Kanaan, i het me njôbna bé. . . . Jon me nôghene hio inyu liboñok jé libe.” Inyu Djob lipubi li Israel, niñ i bon ba kanaan i bé bôô kayéle libôga i het ba bé niñ li bi yila nyega.​—Lôk Lévi 18:3, 25.

Tolakii Yéhôva a bi nôgôs bon ba kanaan, bôt bape ba bi ke ni bisu i bana malal ma nyega. I mbus 1 500 nwii, Paul a bi toñol le matén i het bikristen bi bé yééne ma bé niñ ‘wee momede ma bi sôôbe ikété biyôgda.’ Jon, ‘ma boñ nson wap nyega ni hép yosôna.’ (Éfésô 4:17-19) Yak i len ini, ngandak bôt i niñ ikété nyega ngi wonyuu yo ki yo. Bagwélél ba Yéhôva ba nlama boñ biliya gwobisôna i tjél yôñ ngaba i mam ma nyega ma nkoñ ’isi unu.

I béñge bititii bi malal i yé i yan Nyambe. A bi hek bôt ba binam i pôôna yé, a ti ki bés ngap i yi too ngim jam i yé ilam tole i yé ibe. Ikété pék yé, a bi téé minwaa inyu malal. Ma bé lama ba jam lilam ni li maséé ikété ndap libii. (Bibôdle 1:26-28; Bingéngén 5:18, 19) Kii i bet ba mpémés bititii bi malal, ba tjamak ki gwo ba mboñ? Ba nlôôha yan litehge li Yéhôva inyu loñge ni béba. Ntiik, i bôt ba ntjam bititii bi malal ba nyan Yéhôva. Nyambe a ga kéés i bet ba nyan matéak mé, ba kenek ni bisu i pémés ni i tjam mam ma nyega.​—Rôma 1:24-27.

Ndi kii di nla kal inyu bet ba mbéñge bititii bi malal ni ntjeñ ba añak ki gwo? Bôt bahogi ba nla hoñol le mintuk mi mi ta bé mimbe. Ndi ha ngéda i, ba nit i bet ba nyan matéak ma Yéhôva. Bebek ngéda ba bi bôdôl béñge bititii bi malal, hala a bé bé bo mahoñol. Ndi, Bibel i ñunda le bagwélél ba Djob ba nlama oo bititii bi malal. Bibel i  nyigye le: “A bé ba ni ngwés Yéhôva, oa béba.”​—Tjémbi 97:10.

Hala a nla ba ndutu inyu i bet ba gwé ngôñ i tjél béñge bititii bi malal i pamba. Di yé bikwéha bi bôt, di nlama ki jo ni ngôñ malal ibe. Jon mu kiki di téé bé sép, ñem wés u nla léba manjom inyu tinde bés i béñge bititii bi malal. (Yérémia 17:9) Ndi ngandak lôk kéé i bi yémbél sañ i. I yi hala i nla kwés we nkaa le, yak we u nla jôs lem ibe i. Yimbe lelaa Bañga i Djob i nla hôla we i keñgle hipa hi Satan hi.

Kiki di mbôk tehe, ngandak bon ba Israel i bi nwas le ngôñ ibe i tinde bo i boñ jam li bi lona bo bikuu. Nlélém jam li nla pémél bés len. Yakôbô manyañ Yésu a bi pôdôl i hiandi hi, a kal le: “Hi mut . . . ngéda minheña nwé nyemede mi nlop nye, ni lôbhe ki nye. Ndi minheña mi nyoñ bañ jém, mi ngwal béba.” (Yakôbô 1:14, 15) Ngéda ngôñ ibe i mpam i ngim likala ikété ñem mut, hala a yé jam li ntomb i kwo i béba ikeñi. Jon di nlama jo sañ i ngui inyu waa hoñol mam ma nyega.

Ibale u gwé mahoñol ma nyega, hoo yoñ bitelbene. Yésu a kal le: “Ibale woo woñ to kôô woñ u mboñ le u baage, kit wo, u lep wo . . . . I ba ki le jis joñ li mboñ le u baage, sodol jo, ni lep jo.” (Matéô 18:8, 9, MN.) Yésu a bé kal bé le di nlama nôgha nyuu yés njôghe. A yoñ hihéga hi, inyu hôla bés i nok le di nlama yéñ yi kii i yé bés ngok baagene​—i mbus di yoñ makidik i hoo lona mahéñha. Inyu jam li mbéñge bititii bi malal, lelaa di nla bii maéba ma bisélél?

Ibale u mboma yom yosôna i i ñunda bititii bi malal, u kal bañ le: ‘Hala a ntééñga bé me.’ Kunda yada lep su mbok ipe. Lém nkuu bititii ngélé yada. Lém ordinater tole tafel nlélém ngéda. Bok mahoñol moñ i ngii jam li yé lilam. I boñ hala i nla hôla we i jôs mahoñol mabe inyu boñ le ma yoña bañ we.

Kii u nla boñ ibale u bi pam i yémbél lem i béñge bititii bi malal, ndi ngim mangéda u bigdaga gwo? Bititii bi malal bi nhoo bé nyodi mut mahoñol. Bi nla lo we mahoñol to imbe ngéda. Ha ngéda i, u nla nôgda wengoñle bi ntinde we i boñ jam li nyega kiki bo i singii gwom bi mbôô. Yi le u nla bigda nya mahoñol i to imbe ngéda. Ba nkôôbaga i jôs mo to imbe ngéda.

Yoñ makidik le mahoñol moñ ni maboñok moñ ma kiha ni sômbôl Djob. Boñ kiki ñôma Paul, nu a bé ‘bép nyuu yé, ni yilha ki yo nkol.’ (1 Korintô 9:27) U nwas bañ le minheña mimbe mi yilha we nkol. ‘Ni héñha héñha yosôna mu yila mahoñol manan ma nyila yondo, le ndi ni wan sômbôl Nyambe.’ (Rôma 12:2) Bigda le: I hoñol ni i boñ mam ma nkiha ni sômbôl Djob ma ga lona we maséé iloo i boñ mam inoñnaga ni ngôñ ibe.

Boñ biliya i tééda ngim minlôñ mi Bibel i boña. I ngéda mahoñol mabe ma nlôl we, boñ kii yosôna u nla inyu bigda minlôñ mi. Kiki bo Tjémbi 119:37; Yésaya 52:11; Matéô 5:28; Éfésô 5:3; Kôlôsé 3:5; ni 1 Tésalônika 4:4-8 mi ga hôla we i hoñol lelaa Yéhôva a ntehe bititii bi malal ni kii a mbem le u boñ.

Kii u nla boñ ibale u nôgda le ngôñ i nlo we i béñge to i hoñol mam ma nyega? Yoñ ngéda i kôna Yésu, Ndémbél yés. (1 Pétrô 2:21) I mbus sôble i Yésu, Satan a bi noode nye. Kii Yésu a boñ? A bi ke ni bisu i kolba nye. A bi gwélél ngandak minlôñ mi Bibel. A kal le: “A Satan, nyodi!” Ni Satan a ke nye haa. Kiki Yésu a bi yémbél Nsohop yak we boñ nlélém, u tomb bañ. (Matéô 4:1-11) Satan ni nkoñ ’isi wé b’a ke ni bisu i yônôs boña woñ ni mahoñol ma nyega, ndi u waa bañ jo sañ. U nla yémbél lem i béñge bititii bi malal. Ni mahôla ma Yéhôva, u nla pam i yémbél ñoo woñ.

Nigbene Yéhôva ni njel masoohe. Paul a nkal le: “Ngéda ni nsoohe nye ni yemhe nye; ndi nsañ Nyambe u u nloo mahoñol momasôna w’a tat miñem minan ni mahoñol manan i Kristô Yésu.” (Filipi 4:6, 7) Nyambe a ga ti we nsañ u mahoñol inyu hôla we i keñgle i boñ jam libe. Ibale u nkôôge bebee ni Yéhôva, “a’ kôôge [we] bebee.”​—Yakôbô 4:8.

Di ga keñgle dipa di Satan ibale di ntééda maada ma bas bas ni Nhek ngiinda yosôna. Yésu a kal le: “Ñane nkoñ ’isi a nlo [Satan]. A gwé bé jam ni me.” (Yôhanes 14:30) Lelaa Yésu a bi yi jam li? A bi toñol le: “Nu a om me a yé ni me; a nyék bé me metama; inyule me mboñ mam ma nlémél nye ngéda yosôna.” (Yôhanes 8:29) Ibale u mboñ mam ma nlémél Yéhôva, kekikel a ga tjôô bé we. Ngéda di nkeñgle i béñge bititii bi malal, di ga kwo bé hipa hi Satan.