LUPWEN ekkewe chón Israel lóóm repwele pwereló epekin ewe Chénúpupu Jortan me tolong lón ewe fénú Kot a fen pwon ngeniir, ekkóch aramas ra etto chuuriir. Iir fin ekis nge ra etiwa ekkewe re Israel ngeni eú kametip. Usun itá ina eú etiwetiw mi amwasangasangeretá. Repwe tongeni kúnékún chiechier minefé, pwéppwérúk me mwéngé anné. Inaamwo ika án ekkena fefin eéreni me ar lúkú usun minne mi pwúng me mwáál a sókko seni met ekkena chón Israel ra káé seni án Kot Allúk, nge neman a iei án ekkóch me leir ekiek: ‘Ám mi silei i, aua tongeni pwisin túmúnúkem.’

 Iwe, met a fis? Ewe Paipel a erá: “Ekewe mwän ra lisowu ngeni ekewe fin Moap.” Ren enletin, ekkena fefin ra mochen pwe ekkena re Israel repwe fel ngeni kot chofona. Iwe ina met ra féri! Ina popun, “ewe Samol mi Lapalap a fokun song ngeniir.”​—Num. 25:1-3.

Ekkena chón Israel ra atai án Kot Allúk lón ruu mettóch: Ra chapetiw ngeni ekkewe ululun, me ra féri féfférún lisowumwáál. Fitengeréú aramas ra máló pokiten ar álleasolap. (Eks. 20:4, 5, 14; Tut. 13:6-9) Pwata a mmen attong met ra féri? Pún chippú chék repwele pwerelong epekin ewe Jortan me tolong lón ewe Fénúen Pwon, nge a solap pwe ekkena fitengeréú chón Israel ra atai án Kot Allúk.​—Num. 25:5, 9.

Iei met aposel Paulus a makkeei usun met a fis: “Ekei mettoch meinisin ra fis ngeniir pwe eu lenien awewe fän iten ekewe pwal ekoch, eman a makkeretiu pwe repwe eu kapasen fön fän itach. Pun sia manau lon eu fansoun a arapoto fansoun sopolan.” (1 Kor. 10:7-11) Sia fókkun silei pwe Satan a pwapwa ren án ekkóch ekkena chón Israel ttur lón eú tipis watte, iwe ese chúen fichitiir ar repwe tolong lón ewe Fénúen Pwon. A eú alen tipachem ach sipwe ekiekiéchú ena kapasen éúréúr, pún sia silei pwe Satan epwe fókkun mochen eppetikich le tolong lón án Kot we ótót sefé!

Satan a mochen ssárei Chón Kraist, me a áeá ekkewe esin minen otuputup a mmen angéch le áeá pwe a silei pwe a ngir. Sia káé seni pwóróusen ekkewe chón Israel pwe Satan a áeá féfférún lisowumwáál. Lón ach ei fansoun, féfférún lisowumwáál are féffér mi limengaw a chúen ina eú ssár mi efeiengaw. Sia tongeni ttur lón ena ssár ren sasingin me kachitoon kapasingaw.

Lón ei fansoun, aramas ra chék tongeni katol sasingin me kachitoon kapasingaw nge ese pwal wor a silei. Me lóóm, ika emén a mochen katol sasingin me kachitoon kapasingaw, mi lamot epwe ló ren ekkewe leenien fich kachitoon kapasingaw, are ekkewe leenien amémé puken me kachitoon kapasingaw. Neman chómmóng rese ló are kane ngeni ekkena sókkun leeni pokiten ra sáw ika aramas repwe kúner. Nge lón ei fansoun, emén a chék tongeni tétá wóón Internet me katol sasingin me kachitoon kapasingaw lón an leenien angang are pwal mwo nge katol leféén waar kewe atun ra park. Lón chómmóng fénú, mwán are fefin ra tongeni chék katol sasingin me kachitoon kapasingaw lón imwer kewe, nge ese pwal lamot ar repwe towu me kútta ia repwe katol ie.

Nge esap chék ina. Ekkewe cell phone, tablet are mechá ra fen ámecheresi án aramas repwe kakkatol sasingin me kachitoon kapasingaw. Ra tongeni chék pwisin katol wóón néúr kewe mechá atun ra fetál wóón al are atun ra fiti bus are taxi.

Pokiten a mecheresiló án aramas katol sasingin me kachitoon kapasingaw me ar amonomonaló met ra féri, iwe sasingin me kachitoon kapasingaw a efeiengawa chómmóng aramas lap seni me lóóm. Chómmóng chón katol sasingin me kachitoon kapasingaw a ta ar ririin pwúpwúlú, ésúfélún pwisin iir, me liméchún mwelien letiper. Nge met a ngaw seni ekkena, pwe ra atai ar ririéch ngeni Kot. A pwúng óm kopwe erá pwe sasingin me kachitoon kapasingaw a efeiengaw ngeni chón katol. Lape ngeni a ekinása alóllóólun letipen emén. Iwe kinásan kana repwe ekis me ekis mwóóló nge epwe chúen wor lemwómwóón.

Nge, mi lamot sipwe silei pwe Jiowa a awora túmún pwe epwe túmúnúkich seni án Satan na ssár. Ika sia mochen pwe Jiowa epwe túmúnúkich, iwe mi lamot sipwe unusen “aleasochisi.” Ina ewe mettóch ekkewe re Israel me lóóm rese féri. (Eks. 19:5) Mi lamot sipwe mirititi pwe Kot a fókkun oput sasingin me kachitoon kapasingaw. Pwata sia tongeni apasa ena?

Ekieki mwo ei: Án Kot kewe allúk ngeni ewe mwúún Israel a sókko seni allúkún ekkewe mwú meinisin lón ena fansoun. Ekkena allúk ra usun eú etiip mi áimuroló seni chón ekkewe ekkóch fénú me ar kewe féffér mi limengaw. (Tut. 4:6-8) Ekkena allúk ra affata eú pwóróus mi enlet pwe Jiowa a ánioputa féfférún lisowumwáál.

 Atun Jiowa a eiteitaatiw án chón ekkewe mwú únúkkúr féffér mi limengaw, a pwal ereni ekkewe chón Israel: “Ousap pwal föri sokun föför ekewe aramas ra föri lon ewe fanü Kanaan ewe ia üpwe emwenikemiila ie. . . . Ewe fanü a limengau ren. Iei mine üpwe apwüngü ewe fanü.” Me ren ewe Koten Israel mi pin, pwe manawen ekkewe chón Kanaan a fókkun ngaw, ina popun ewe fénú ra nónnóm lón a pwal limengawoló.​—Lif. 18:3, 25.

Inaamwo ika Jiowa a apwúngú ekkewe chón Kanaan, nge ekkóch ra chúen sópweló lón ar féfféri féfférún lisowumwáál. Lap seni 1,500 ier mwirin ena, Paulus a erá pwe chón ekkewe fénú ia ekkewe Chón Kraist ra nóm ie, “resap mefi säw.” Ren enletin, ra “fangatä püsin ir ngeni mocheisou me sokun föför mi limengau meinisin, nge resap mochen ükütiu seni.” (Ef. 4:17-19) A pwal ina usun lón ei fansoun, chómmóng aramas a fókkun limengaw ar féffér nge rese mwo nge meefi sáw ren, nge ra fen esika. Kich chón ewe fel mi enlet, ren úkúkún ach tufich, sisap katol án chón ei fénúfan kewe féffér mi limengaw.

Sasingin me kachitoon kapasingaw, ina eú mettóch mi fókkun ésúfélúngaw ngeni Kot. Kot a fératá aramas lón napanapan. A ngenikich ewe tufich le esilla lefilen minne mi pwúng me mwáál. Fán tipachem, Kot a awora ngeni aramas allúk fán iten ewe mettóch lisowu. Me ren Kot pwe ena féffér epwe fán iten án ekkewe pwúpwúlú repwe pwapwaiti. (Ken. 1:26-28; SalF. 5:18, 19) Nge met ekkewe chón ffér me apéchékkúla sasingin me kachitoon kapasingaw ra féri? Ra fókkun atai án Kot kewe allúk wóón met mi pwúng me mwáál. Ewer, aramas mi apéchékkúla sasingin me kachitoon kapasingaw, ra ésúfélúngawa Jiowa. Chókkewe mi tunaló án Kot kewe allúk ren ar féri me apéchékkúla sasingin me kachitoon kapasingaw, repwe kúna kapwúng me ren Kot.​—Rom 1:24-27.

Nge ifa usun ren chókkewe iir mi kan sani le állea me katol sasingin me kachitoon kapasingaw? Ekkóch ra meefi pwe ese wor ngawen ena minen apwapwa. Iwe nge, ra enletin álisatá chókkewe mi unusen tunaló án Kot kewe allúk usun met mi pwúng me mwáál. Neman esap ina met ra ekiekin féri lupwen ra poputá le katol sasingin me kachitoon kapasingaw. Nge, ewe Paipel a affata pwe mi lamot pwe chón fel ngeni ewe Kot mi enlet repwe fókkun oput sasingin me kachitoon kapasingaw.  Ewe Paipel a apasa: “Ámi mi tongei Jiowa, oupwe oput minne mi ngaw.”​—Kölf. 97:10, NW.

Pwal mwo nge chókkewe mi mochen túmúnú seniir sasingin me kachitoon kapasingaw ra tongeni meefi weiresin ar féri ena. Kich sise unuséch, me mi lamot sipwe fiu ngeni ach mochen mi limengaw. Pwal och pokiten sise unuséch, ekiekin letipach a tongeni pwisin erenikich pwe ese wor ngawen ach katol sasingin me kachitoon kapasingaw. (Jer. 17:9) Nge chómmóng mi wiliti Chón Kraist ra win lón ena maun. Ach silei ena a alúkúlúkúkich pwe sia pwal tongeni win lón ach fiu ngeni ach mochen katol sasingin me kachitoon kapasingaw. Nengeni ifa usun án Kot we Kapas a tongeni álisuk le túmúnuk seni án Satan ssár, ina sasingin me kachitoon kapasingaw.

Sia fen pwóróus me mwan pwe chómmóng ekkewe chón Israel ra mut ngeni ar mocheniangaw an epwe emmweniirelong lón feiengaw. A pwal tongeni fis ena lón ei fansoun. Iei alon James, pwiin Jesus we usun efeiengawen ena mettóch: “Nge eman me eman aramas a tori sosotun ren püsin an mochenia mi atekini o pani letipan. Iwe, are än eman mochenia a liapeni letipan, a fis an tipis.” (Jas. 1:14, 15) Lupwen och mocheniangaw a mááritá lón letipen emén, iwe ló, ló, ló, eménna epwe tongeni ttur lón tipis. Ina minne, mi lamot sipwe péútaaló ekkena ekiek mi limengaw me sisap ekkekiekiir.

Ika ka kúna pwe ka kan ekkekieki met mi limengaw, iwe kopwe mwittir angang wóón. Jesus a apasa: “Are poumw ika pecheöm ra atupukelong lon tipis, kopwe pöküür o moneerela! . . . Nge are mesom a atupukolong lon tipis, kopwe alusawu o monela!” (Mat. 18:8, 9) Sap minne Jesus a pesekich ach sipwe pwisin efeiengawa inisich. Nge a chék eáni kapas áwewe ren lamoten ach sipwe mwittir péútaaló fán tipeppós met epwe tongeni emmwenikichelóng lón tipis. Ifa usun sipwe tongeni apwénúetá ena kapasen fén ren sasingin me kachitoon kapasingaw?

Ika ka seretá wóón sasingin me kachitoon kapasingaw, kosap ekieki, ‘Ua tongeni pwisin túmúnúei.’ Kopwe mwittir kul seni. Mwittir offeló ewe TV. Mwittir chék offei ewe computer are noum we  mechá. Nefótófót wóón met mi éch. Óm féri ena epwe álisuk le nemeni minne ka ekieki lap seni óm mut ngeni mocheniangaw an epwe nemenuk.

Inaamwo ika iei ka fen úkú seni sasingin me kachitoon kapasingaw, nge met kopwe féri ika fán ekkóch a kan ppiitá lón óm ekiek met ka piin katol me lóóm? Sasingin me kachitoon kapasingaw are án emén ekkekieki usur, a tongeni mwéch lón ekiekin ren fansoun langattam. Ra tongeni chék ppiitá ese lifilifil fansoun. Ika a fis ena, neman epwe efisi óm mochen féri minne mi limengaw, áwewe chék ren óm pwisin urumwotei fán mesom. Ina popun kopwe túmúnú pwe ekkena esin ekiek ra chék tongeni ppiitá, nge kopwe mmólnetá le ú ngeniir.

Apposa letipom le etipeeú óm ekiek me féffér ngeni letipen Kot. Kopwe áppirú ewe aposel Paulus lón an tipemecheres le ‘fokun pöchökül ngeni inisin o anomu fän nemenian.’ (1 Kor. 9:27) Kosap mut ngeni mochenum mi limengaw an epwe nemenuk. “Oupwe mwüt ngeni Kot pwe epwe awilikemi o asöföla unusen letipemi. Mürin oupwe tongeni silei letipen Kot, ren met mi mürina me unusöch, pwal met mi apwapwai i.” (Rom 12:2) Chechchemeni ei: Óm etipeeúfengeni ekiekum me féfférum ngeni letipen Kot epwe atoto watteen pwapwa lap seni óm fitaaló mochenum mi limengaw.

Achocho le amwéchú ekkóch wokisin seni Paipel. Iwe, lupwen epwe ppiitá lón ekiekum ekkewe ekiek mi ngaw, kopwe echchimwok le ekieki ekkena wokisin. Áwewe chék ren Kölfel 119:37, Aisea 52:11, Mateus 5:28, Efisos 5:3, Kolose 3:5, me 1 Tesalonika 4:4-8, ra tongeni álisuk le etipeeúfengeni ekiekum ngeni án Jiowa ekiek usun sasingin me kachitoon kapasingaw me met a mochen kopwe féri.

Met kopwe féri ika fán ekkóch a fókkun péchékkúl óm mochen katol are ekieki met mi limengaw, nge usun itá kese tongeni nemeni? Áppirúfichi met ach we leenien áppirú Jesus a féri. (1 Pet. 2:21) Mwirin an papatais, Satan a sótuni fán fite. Met Jesus a féri? A chék úkkú ngeni. A ú ngeni án Satan kewe minen otuputup ren a néúnéú ekkewe wokisin. A erá: “Kopwe sü seniei Satan!” Iwe Satan a sú seni. Jesus ese fókkun fangetá le fiu ngeni ewe Tefil, iwe kosap pwal fangetá. (Mat. 4:1-11) Satan me án ei fénúfan repwe chék sóssótunuk le amasoua ekiekum ngeni minne mi limengaw, nge kosap fangetá lón óm fiu ngeni. Kopwe tongeni win lón óm ú ngeni sasingin me kachitoon kapasingaw. Ren án Jiowa álillis ka tongeni okkufu chón oputom.

Lúkúlúk wóón Jiowa lón iótek. Paulus a apasa: “Oupwe tüngor fansoun meinisin fän kilisou. Iwe, än Kot kinamwe mi tekia seni ach tongeni weweiti epwe tümwünü lelukemi me ekiekimi lon Kraist Jesus.” (Fil. 4:6, 7) Kot epwe ngonuk ewe kinamween letip epwe álisuk le ú ngeni féffér mi ngaw. Ika ka arap ngeni Jiowa, iwe ‘epwe arap ngonuk.’​—Jas. 4:8.

Ika ka ririéch ngeni ewe Kot mi Lapalap lón unuselapen láng me fénúfan, ina met epwe fókkun túmúnuk seni ese lifilifil met mi efeiengaw. Jesus a erá: “Ewe samolun ei fanüfan [Satan] epwele war. Esap wor an nemenem woi.” (Joh. 14:30) Pwata Jesus a eáni ena esin lúkúlúk? A fen áweweei: “Ewe mi tinieito a etiei. Esap likitiei ai üpwe aleman, pun üa föri mine a pwapwa ren fansoun meinisin.” (Joh. 8:29) Lupwen kopwe féri met Jiowa epwe pwapwa ren, i esap pwal fókkun likitukoló. Ika kopwe túmúnuk seni ewe ssár, sasingin me kachitoon kapasingaw, iwe Satan esap fókkun tongeni nemenuk.