NIRA vakarau takosova na Isireli na Uciwai na Joritani mera butuka na vanua e yalataka vei ira na Kalou, era gade mai eso na vulagi. Qo eso na yalewa era sega ni Isireli, era mai sureti ira na tagane ina dua na kanavata. E vaka me yaco donu mai na veisureti, ena so kina nodra itokani vou, era na danisi, marautaka tale ga na kakana. Na nodra ivakarau kei na ivalavala na yalewa qori e sega ni salavata kei na ka e vakaroti ira kina na Isireli na Lawa ni Kalou, ia de dua era nanuma eso na tagane ni Isireli: ‘E sega ni dua na kena ca. Keimami kila na ka e donu kei na ka e ca.’

 Na cava e yaco? E tukuni ena iVolatabu: “Era tekivu veiyacovi tawadodonu kei ira na goneyalewa ni Moapi.” Era vinakata na yalewa qori mera sokaloutaka na tagane ni Isireli na kalou lasu. E qai yaco dina! Sa rauta me “waqa na cudru i Jiova vei ira na Isireli.”—Tiko 25:1-3.

Era beca na Isireli qori na Lawa ni Kalou ena rua na sala: Era cuva ina matakau, era veiyacovi tawadodonu tale ga. Era mate kina e vica vata na udolu nira talaidredre vua na Kalou. (Lako 20:4, 5, 14; Vkru. 13:6-9) Na cava e mosimosi kina qori? Ni sa voleka sara tu ga na Vanua Yalataki. Ke ra talairawarawa na vica vata na udolu qori ena Lawa ni Kalou, era na takosova na Joritani mera butuka na Vanua Yalataki.—Tiko 25:5, 9.

E vola na yapositolo o Paula na itukutuku qori: “Na ka kece e yacovi ira e ka ni vuli vei keda, e volai tale ga me ivakasala vei keda eda bula donuya na icavacava ni veika vakavuravura.” (1 Kor. 10:7-11) E macala ni marautaka o Setani nodra valavala ca bibi eso na Isireli, era sega kina ni butuka na Vanua Yalataki. E ka vakayalomatua gona meda vuli kina, ni vinakata tale ga o Setani meda kua ni butuka na vuravura vou e vakarautaka na Kalou!

E vinakata o Setani me rawai keda na lotu vaKarisito ni vakayagataka na baca e kila vinaka, e mana tale ga vei ira e levu. E rawai ira na Isireli ena veiyacovi tawadodonu. E se vakayagataka tiko ga na baca qori ena gauna qo. Dua na iwalewale mana eda na rawa ni bacani kina oya na iyaloyalo vakasisila.

Nikua, e rawa ni sara iyaloyalo vakasisila e dua ia era sega ni kila eso tale. Ena gauna sa oti, ena rairai gole ina valeniyaloyalo o koya e via sara iyaloyalo vakasisila, se volia mai na kena ivola. Ia e levu era sega ni via lako ena veivanua qori de dua era madualaka nira na laurai. Nikua, e rawa ni sara iyaloyalo vakasisila o koya e tiko na nona Internet e vanua ni cakacaka se motoka. Ena levu na vanua, e rawa ni saravi ga e vale.

Vakacava sa koya ga qori? Sa rawarawa ni saravi na iyaloyalo vakasisila ena talevoni se tablet. Levu era sarava qori nira taubale, vodo basi se sitima.

Sa veivakaleqai sara nikua na iyaloyalo vakasisila ni sa rawarawa na kena saravi, e sega ni kilai levu tale ga o cei e sarava tiko. Levu e vakaleqai kina na nodra vakawati, e ca na kedra irogorogo kei na nodra lewaeloma. Koya e ca sara ni vakaleqa na nodra veiwekani kei na Kalou. E macala gona ni veivakaleqai. Levu na gauna ena ora tu na lomadra. Ena rairai taura na gauna me oti kina, ia ena tu ga ena nodra vakasama na kena revurevu.

Meda kila tiko ni vakarautaka o Jiova na itataqomaki meda kua ni rawai ena baca nei Setani. Me taqomaki keda o Jiova, e bibi meda “vakarorogo vinaka” se talairawarawa vua. Qori na ka era sega ni cakava na tagane ni Isireli. (Lako 19:5) Meda kila tiko ni cata o Jiova na iyaloyalo vakasisila. Na vuna?

Vakasamataka mada qo: Na lawa ni Kalou vei ira na Isireli e duatani mai na nodra lawa na veimatanitu ena gauna ya. E vaka na bai me taqomaki ira na Isireli vei ira na veimatanitu voleka kei na nodra itovo vakasisila. (Vkru. 4:6-8) E matata ena lawa qori ni cata o Jiova na veiyacovi tawadodonu.

E cavuta o Jiova na nodra ivalavala  vakasisila na veimatanitu voleka qai tukuna vei ira na Isireli: “Moni kua tale ga ni cakava na ka era dau cakava ena vanua o Kenani au kauti kemuni tiko kina. . . . Sa dukadukali gona na vanua, au na totogitaki ira na lewenivanua nira sa rui ca.” E vakasisilataka na Kalou savasava ni Isireli na nodra ivakarau ni bula na kai Kenani, e dukadukali tale ga na vanua era tiko kina.—Vunau 18:3, 25.

A totogitaki ira na kai Kenani o Jiova, ia era veiyacovi vakasisila tiko ga eso tale. Oti e sivia ni 1,500 na yabaki, e tukuna o Paula me baleti ira na veimatanitu era tiko kina na lotu vaKarisito, nira sa “sega tale ni qai kila na madua.” Oya na vuna “era soli ira kina ina ivalavala vakasisila mera vakaitavi ena ka kece e dukadukali ena levu ni nodra kocokoco.” (Efeso 4:17-19) E levu tale ga nikua era doudou mera caka ca. Meda qaqarauni gona na tamata i Jiova meda kua ni sarava na veika vakasisila ena vuravura qo.

Ni dua e sara iyaloyalo vakasisila e vakaraitaka ni beca na Kalou. A bulia na Kalou na tamata me ucui koya, me vakataki koya. E rawa gona nida kila na ka e donu kei na ka e ca. E vuku na Kalou ni vakarautaka na lawa me baleta na veiyacovi. E nona inaki me rau marautaka na veiwatini. (Vkte. 1:26-28; Vkai. 5:18, 19) Ia vakacava o ira na vakarautaka se uqeta na iyaloyalo vakasisila? Era beca sara ga na ivakatagedegede savasava ni Kalou. Kena ibalebale, o ira na uqeta na saravi ni iyaloyalo vakasisila era beci Jiova. Na Kalou ena lewai ira na vakarautaka se uqeta na iyaloyalo vakasisila.—Roma 1:24-27.

Vakacava o ira na nakita mera wilika se sarava na iyaloyalo vakasisila? Era na rairai nanuma eso ni sega ni ca. Ia era sa tokoni ira tiko na beca na ivakatagedegede i Jiova. De dua a sega ni nodra inaki qori ni se qai tekivu. Ia e vakamatatataka na iVolatabu ni dodonu meda cata na tamata i Jiova na iyaloyalo vakasisila. E veiuqeti na iVolatabu: “O kemuni na lomani Jiova, ni cata na ka ca.”—Same 97:10.

E ka ni sasaga qori vei ira mada ga na sega ni via raica na iyaloyalo vakasisila. Na  vuna? Nida tamata ivalavala ca, ena rairai vinakati meda valuta na gagadre ca. Kena ikuri, e rawa ni vakaisini keda na lomada meda kua ni muria na lawa ni Kalou. (Jere. 17:9) Ia e levu na lotu vaKarisito era sa biuta na iyaloyalo vakasisila. Ke o saga tiko mo biuta, ena uqeti iko na nodra ivakaraitaki. Raica mada na sala e yaga kina vei iko na Vosa ni Kalou.

Me vaka sa cavuti oti, levu na Isireli era rawai ena gagadre ca era tini leqa kina. E rawa tale ga ni yaco qori nikua. E vakamacalataka na taci Jisu vakacabecabe o Jemesa na sala ena rawa ni vakaleqai kina e dua, e kaya : “E . . . bacani koya qai siwati koya na nona gagadre ca.” (Jeme. 1:14, 15) Ni sega ni qarauni na gagadre ca, ena rawa ni tini ena ivalavala ca. Koya gona meda cavuraka na vakanananu ca, meda kua ni vakasamataka tiko ga.

Ke o rawai ena vakanananu ca, mo cakava kina e dua na ka. E kaya o Jisu: “Ke vakatarabetaki iko gona na ligamu se yavamu, muduka laivi qai kolotaka tani. . . . Ke vakatarabetaki iko tale ga na matamu, leuta qai kolotaka tani.” (Maciu 18:8, 9) A sega ni tukuna tiko o Jisu meda vakamavoataka na yagoda. A vakayagataka na vosa vakatautauvata meda kila kina na cava e dau vakavuna na vakanananu ca da qai veisautaka. Eda na muria vakacava na ivakasala qori ena iyaloyalo vakasisila?

Ke basika na iyaloyalo vakasisila, kua ni kaya, ‘E sega ni dua na kena ca.’ Rai tani vakatotolo. Bokoca sara ga na tivi, kompiuta se talevoni. Vakasamataka e dua tale na ka e savasava. Ni o cakava qori o na lewa vinaka kina na nomu vakasama, o na sega ni rawai ena gagadre ca.

Vakacava ke o sa muduka na sara iyaloyalo vakasisila, ia o vakasamataka tale ena so na gauna? Na iyaloyalo vakasisila kei na kena vakanananu e rawa ni tu ga ena nona  vakasama e dua ena dua na gauna balavu. Ena rawa ni vakasauri na kena vakasamataki. Ke yaco qori, de dua o na via cakava na ka dukadukali, me vaka na vakatavevele, se dua na ka e ca sara. Nanuma tiko ni rawa ni vakasauri nomu vakasamataka mai, mo kila gona na ka mo cakava.

Mo vakadeitaka mada ga mo vakasamataka na loma ni Kalou, mo cakava tale ga. Me vaka na yapositolo o Paula, e yalorawarawa ni “vakamalumalumutaka na [yagona] qai vakabobulataka.” (1 Kor. 9:27) Me kua ni lewai iko na gagadre ca. ‘Me veisautaki na nomu itovo ni vakavoui na nomu vakasama, mo vakadinata kina ni vinaka, e yaga, qai uasivi na loma ni Kalou.’ (Roma 12:2) Nanuma tiko: O na marau vakalevu ni o vakasamataka se cakava na ka e salavata kei na loma ni Kalou, o na rarawa ni o rawai ena gagadre ca.

Tovolea mo vulica eso na tikinivolatabu. Ni o vakasamataka na veika ca, saga mo vakasamataka na veitikinivolatabu qori. Qo e vica na kena ivakaraitaki: Same 119:37; Aisea 52:11; Maciu 5:28; Efeso 5:3; Kolosa 3:5; kei na 1 Cesalonaika 4:4-8. O na kila ena veitikinivolatabu qori na rai i Jiova me baleta na iyaloyalo vakasisila kei na ka mo cakava.

Na cava mo cakava ke dredre sara ga ena so na gauna mo valuta nomu via sarava se vakasamataka na veika ca? Mo muria vakavoleka na weniyava i Jisu, na noda iVakaraitaki. (1 Pita 2:21) Ni papitaiso oti, e temaki koya tiko ga o Setani. Na cava e cakava o Jisu? E sega ni soro. E vakayagataka na tikinivolatabu me vorati Setani kina. E kaya: “Lako tani, Setani!” e mani biuti koya na Tevoro. A sega ni soro o Jisu ni vorati koya, mo cakava tale ga qori. (Maciu 4:1-11) Ena saga tiko ga o Setani kei na nona vuravura mo vakasamataka na veika ca, ia mo kua ni soro. O rawa ni vorata na sara iyaloyalo vakasisila. Ena veivuke i Jiova, o na vorata na meca qori.

Mo masuti Jiova tiko ga me vukei iko. E kaya o Paula: “Moni kua ni lomaocaocataka e dua na ka, ia na ka kece me vakaraitaki vua na Kalou ena masu kei na kerekere salavata kei na vakavinavinaka, ena qai taqomaka na lomamuni kei na nomuni vakasama na vakacegu ni Kalou e uasivia na vakasama kece, ena vuku i Karisito Jisu.” (Fpai. 4:6, 7) Ena solia vei iko o Jiova na vakacegu mo vorata na ka ca. Ke o toro voleka vua “ena qai toro voleka mai” vei iko.—Jeme. 4:8.

Na itataqomaki vinaka duadua oya meda vaqaqacotaka na noda veiwekani kei na Turaga Cecere ni lomalagi kei na vuravura. E kaya o Jisu: “Sa lako tiko mai [o Setani] na turaga ni vuravura qo. E sega ni dua na nona kaukaua vei au.” (Joni 14:30) E kila vakacava qori o Jisu? A kaya ena dua na gauna: “E tiko vata kei au o koya e talai au mai, e sega ni biuti au taudua tu, niu dau cakava na ka e vinakata.” (Joni 8:29) Ni o cakava na ka ena marau kina o Jiova, ena sega tale ga ni biuti iko. Mo vorata na iyaloyalo vakasisila, ena sega kina ni kaukaua vei iko o Setani.