MOI Israela masha ni gaw, Karai Kasang jaw na ngu ga sadi jaw da ai mungdan de shang hkyen ai aten hta, masha nkau mi gaw shanhte kaw sa chyai ma ai. Sa chyai ai maigan num ni gaw lusha poi de sa na matu, la ni hpe saw shaga ma ai. Israela ni a matu ahkaw ahkang kaba hte bung ai. Jinghku nnan hku nna ka manawt ai, kaja ai malu masha ni hpe sha lu ai gaw grai ra sharawng hpa re. Raitim, dai num ni a akyang lailen hte htung lai ni gaw, Karai Kasang jaw ai tara hte nhtan shai ai. Israela la nkau gaw ndai hku myit wa na re: ‘Anhte hta hpa byin na n re. Anhte sadi maja na re.’

 Hpa byin wa ai kun? Chyum Laika hta ndai hku tsun da ai: “Shanhte gaw Moba num ni hte shut hpyit ai lam galaw ma ai.” Gaja nga yang, shut shai ai hpara ni hpe Israela la ni nawku wa hkra dai num ni galaw mayu ai majaw re. Gaja wa mung nawku wa ma ai. Dai majaw, Yehowa gaw Israela ni hpe masin pawt wa ai.​—⁠Bhk 25:1-3.

Israela ni gaw Karai a Tara hpe ndai lam lahkawng hte tawt lai wa ai: Gawngngu sumla hpe nawku ai. Hpye ai amu galaw ma ai. Shanhte ga n madat ai majaw hkying lam hku si mat ra ai. (Pru 20:4, 5, 14; Trj 13:6-10) Shanhte a galaw ai lam gaw hpa majaw grai yawn hpa rai kun? Hpa majaw nga yang, Karai a tara ni hpe shanhte n tawt lai ai rai yang, hkying hku law ai Israela ni gaw kade nna yang, Yawdan Hka hpe rap nna Ga Sadi Tawn Da Ai Mungdan de shang lu sana majaw re.​—⁠Bhk 25:5, 9.

Dai mabyin hte seng nna kasa Pawlu ndai hku ka wa ai: “Dai lam hte gaw shari tai u ga, shanhte hta shabyin nga ai rai nna, hpang jahtum ai aprat dep lu ai ni anhte hpe shadum shahprang na matu, ka da nga ai.” (1 Ko 10:7-11) Israela nkau gaw mara kaba galaw nna, Ga Sadi Tawn Da Ai Mungdan de shang na matu, atsam n hpring mat ai hpe Satan grai kabu na re. Karai a mungkan nnan de anhte n shang lu hkra, pat shingdang lu yang mung Satan grai kabu na hpe shanhte a mabyin kaw nna sharin la lu ai.

Satan gaw dai ni aten na Hkristan ni hpe mung shoihpa jaw mayu ai. Masha law law hpe hkalem nna awng dang wa ai ladat ni hpe sha lang nga ai. Israela ni hpe galaw wa ai zawn, ngang hte seng ai lam hpe akyu jashawn nga ai. Anhte a aten hta mung, dai lam gaw shoihpa nga ai mahkam naw rai nga ai. Nse nsa sumla ni hte mahkam hkam ai gaw grai awng dang ai ladat ni rai nga ai.

Dai ni aten hta, kadai n chye ai hku nna nse nsa sumla ni hpe yu mai ai. Lai wa sai 10 ning ladaw ni hta gaw, nse nsa sumla yu mayu ai nga yang, dai hpe madun ai shara de dasang sa nna sa yu ra ai. Dai hte seng ai arung arai mari na matu mung dut ai seng de sa ra ai. Dai zawn shara ni de sa yang, masha ni mu ai majaw kaya nna n sa gwi ma ai. Ya aten hta gaw, nse nsa sumla ni hpe bungli hta (sh) mawdaw hkring ai aten hta pyi Internet kaw nna yu mai nga ai. Mungdan law law hta, masha ni gaw shinggan n pru ai sha, nta kaw nna nse nsa sumla ni hpe yu nga ai.

Dai hta n-ga phone, tablet ni hta nse nsa sumla ni hpe aloi sha yu lu hkra galaw da ya ai. Masha ni gaw lam hkawm nga ai aten, mawdaw, wanleng jawn nga ai aten ni hta tinang a phone kaw nna yu mai ai.

Nse nsa sumla hpe aloi sha mai yu nna yu ai hpe mung ip da mai ai. Raitim, nse nsa sumla yu ai a majaw byin ai shoihpa ni gaw moi na hta ya aten grau law wa ai. Dai hpe yu ai ni gaw dinghku, tinang hkum tinang hkungga ai lam hte myit nsam hta shoihpa nga wa ai. Grau sawng ai gaw Karai Kasang hte hku hkau lam htenza mat ai re. Nse nsa sumla gaw yu ai masha hpe teng sha shoihpa jaw nna, myit hta grai sawng ai hku nna hkra machyi shangun ai. Angwi ngwi gaw mai wa na raitim, nma hkang gaw ngam nga chye ai.

Yehowa gaw Satan a mahkam kaw nna anhte hpe makawp maga da ya tim, anhte naw sadi ra ai. Yehowa a makawp maga lam lu mayu yang, shi a ga hpe tsep kawp madat ra ai. Israela ni dai hku n galaw wa ai. (Pru 19:5) Nse nsa sumla yu ai hpe Karai Kasang grai nju ndawng ai hpe anhte chye ga ai. Gara hku nna kun?

Ndai hpe myit yu ga: Israela ni hpe Karai jaw ai tara ni gaw kaga mungdan a tara ni hta grau kaja ai. Shanhte a makau grup-yin na masha ni hte shanhte galaw ai n kaja ai akyang lailen ni kaw nna, shakum zawn makawp maga da ya ai. (Trj 4:6-8) Dai tara ni gaw hpye ai amu galaw ai hpe Yehowa nju ndawng ai lam chye shangun ai.

Israela ni a makau grup-yin na mungdan ni a akyang htenza ai lam ni hpe Yehowa tsun dan  nna shanhte hpe ndai hku tsun ai: ‘Nanhte hpe ngai woi tawn da na ma de ai Hkanan mung a ahtung ahking nanhte hkan galaw lu na n rai; . . . Shanhte a lamu ga mung awu asin rai ma lu ai: de a majaw ngai shanhte hpe yubak jaw na.’ Israela ni a chyoi pra ai Karai Kasang a matu, Hkanan masha ni a sat lawat gaw grai matsat shabat byin nga ai. Shanhte a mungdan mung n san seng nna awu asin byin nga ai.​—⁠Jaw 18:3, 25.

Hkanan masha ni hpe Yehowa ari jaw wa tim, kaga amyu masha ni gaw hpye ai amu hpe matut nna naw galaw nga ai. Shaning 1,500 jan na ai hpang, “hkrit kaya ngu ai n dum ai” amyu masha ni a lapran hta Hkristan ni asak hkrung nga ra ai lam hpe Pawlu tsun dan wa ai. Dai amyu masha ni gaw “nammak lawhpa ai hta n san n seng ai bungli amyu myu shachyen hkra, tinang a hkum hpe ngang kayut ai hta, nawng kau mu ai.” (Ehp 4:17-19) Dai ni aten hta mung, masha ni gaw hkrit kaya n chye ai akyang lailen ni hpe galaw nga ai. Dai majaw, jet ai Hkristan ni gaw ndai mungkan a akyang htenza ai lailen yawng hpe koi ra ai.

Nse nsa sumla ni gaw Karai Kasang hpe n hkungga ai lam madun nga ai. Karai Kasang gaw shinggyim masha ni hpe shi a hkrang bung sumla hte maren hpan da nna, jaw ai shut ai hpe chye lu ai atsam mung jaw da ai. Hpaji rawng ai Karai Kasang gaw ngang hte seng nna tara ni jahkrat da ya ai. Hkungran da ai yan arau pyaw lu na matu yaw shada nna, ngang hpe lajang da ya ai. (Nin 1:26-28; Gsh 5:18, 19) Nse nsa sumla galaw shapraw ai ni gaw hpa hpe madun nga ai kun? Akyang lailen hte seng ai Karai a tsang madang ni hpe tsep kawp nyet kau nna, Karai a amying hpe sari jahpoi nga ai re. Akyang lailen htenza ai arung arai ni hpe shapraw nna, Karai a tsang madang ni hpe nyet kau ai masha ni hpe Yehowa tara jeyang na re.​—⁠Rom 1:24-27.

Nse nsa sumla, laika ni hpe ra sharawng let yu ai, hti ai masha ni hte seng nna gaw gara hku kun? Nkau mi gaw shoihpa n nga ai shangwi shapyaw lam ngu sawn la ma ai. Raitim, Yehowa a tsang madang ni hpe nyet kau ai masha ni hpe n-gun jaw nga ai re. Nse nsa sumla ni hpe shawng nnan yu ai shaloi gaw dai hku yaw shada nna yu ai n re. Raitim, Karai Kasang hpe nawku ai ni gaw nse nsa sumla ni hpe grai nan nju ndawng ging ai. Chyum Laika hta ndai hku n-gun jaw da ai: “Yehowa hpe tsaw ra ai ni e, n hkru ai hpe n dawng kau mu.”​—⁠Shk 97:10.

Nse nsa sumla yu ai akyang hpe koi mayu ai ni pyi, koi na matu yak la ai hpe mu lu ai. Anhte gaw  n hkum tsup ai majaw, n san seng ai hkum shan ra marin ai myit hte gasat nga ra ai. Nse nsa sumla yu ai gaw n shut ai ngu nna tinang hkum tinang mung hkalem nga chye ai. (Yer 17:9) Raitim, Hkristan byin wa ai ni gaw dai lam ni hpe gasat awng dang wa ai. Dai majaw, nang gaw gasat nga ra ai wa rai yang, awng dang lu na hpe kam mai ai. Nse nsa sumla ni hte hkam ai Satan a mahkam hpe koi lu hkra, Karai a Mungga gaw nang hpe karum ya lu ai.

Israela law law gaw, hkum shan ra marin ai myit hpe n hkang wa ai majaw, n kaja ai akyu ni lu wa ai. Dai ni aten hta mung dai hte maren byin nga ai. Yesu a kanau Yaku gaw dai shoihpa a lam hpe ndai hku tsun wa ai: “Kadai rai ti mung, tinang a myit kayut ai hta, . . . hkalem ai hkrum nga yang gaw, gung lau ai hkrum nga ai. Dai myit kayut ai chyawm gaw na-um nasin rai wa jang, yubak hpe shangai dat wu ai.” (Yak 1:14, 15) Nse nsa myit gaw marai langai a myit masin hta kaba wa yang, dai wa gaw yubak hpe galaw hkrup na re. Dai majaw, nse nsa myit hpe shaw kau ra nna, dai hpe shara n jaw ging ai.

N san seng ai myit mang lam gaw nang hpe hkalem nga yang, kalang ta ninghkap na matu shakut u. Yesu ndai hku tsun ai: “Na a lata, shing n rai, na a lagaw nang hpe myit kataw shangun n yang gaw, dai hpe kahtam dut kabai kau u: . . . Na a myi nang hpe myit kataw shagun n yang gaw, dai hpe malawk kabai kau u.” (Mat 18:8, 9) Yesu gaw anhte a hkum hkrang hpe jahten shaza kau na matu tsun nga ai n re. Anhte hpe ahtu kataw shangun ai ru npawt hpe tsep kawp baw kau na matu ga shadawn hte tsun nga ai re. Nse nsa sumla hpe gara hku koi lu na kun?

Nse nsa sumla ni n myit mada ai sha pru wa yang, ‘hpa n ra ai law’ ngu nna hkum myit. Kalang ta kaga de yu dat u. TV hpe kalang ta pat kau u. Computer (sh) hpone hpe kalang ta pat kau u. San seng ai lam lama ma hpe myit maju jung dat u. Dai hku galaw ai gaw na a myit mang lam hpe hkang lu nna, nse nsa ai lam hpe matut n myit na matu karum ya lu ai.

Nse nsa sumla yu ai akyang hpe tawt lai lu wa tim, yu wa ai sumla ni hpe bai dum wa yang gaw gara hku kun? Nse nsa sumla ni gaw marai langai a myit masin hta grai na hkra nga chye ai. Gara aten hta raitim, n myit mada ai sha bai pru wa chye ai. Dai hku byin yang, ngang kayut ai  myit hpe shamai ai zawn re ai n san seng ai lailen ni hpe galaw hkrup hkra shadut hkrum chye ai. Dai zawn re ai myit byin wa chye ai hpe dum nna, dai hpe ninghkap na matu hkyen lajang da u.

Karai a myit ra ai lam hpe galaw na matu hte myit na matu grau nna dawdan da u. Kasa Pawlu gaw shi a ‘hkum hpe [shi] htwi kau nna, shagrit da’ ai zawn anhte mung galaw ra ai. (1 Ko 9:27) Shut shai ai ra marin ai myit nang hpe n hkang lu u ga. “Karai Kasang a mai kaja ai, sharawng awng ai hte hkum tsup re ai myit mang lam hpe nanhte chye ginhka lu myit ga, myit nnan lu la na hku arawn asam galai nga mu.” (Rom 12:2) Ndai hpe dum u: Yubak mara hkang ai hku n re ai sha, Karai a myit ra ai hku myit ai, galaw ai gaw grau nna myit dik lam lu shangun ai.

Chyum daw nkau mi hpe matsing hkra galaw u. N kaja ai myit ni pru wa ai shaloi ndai Chyum daw ni hpe myit yu u. Shakawn 119:37; Esaia 52:11; Mahte 5:28; Ehpesu 5:3; Kolose 3:5 hte 1 Htesaloni 4:3-8 zawn re ai Chyum daw ni gaw, nse nsa sumla ni hte seng nna Yehowa a ningmu nga hkra, na a myit mang ai lam hpe sharai ya na matu karum ya na re.

Nse nsa lam ni hpe myit ai (sh) yu ai hpe ninghkap n lu ai ngu hkamsha yang, hpa galaw ging ai kun? Anhte a kasi ningli re ai Yesu a kasi hpe htep lahti hkan sa u. (1 Pe 2:21) Yesu hkalup hkam ngut ai hpang, Satan gaw shi hpe gunglau wa ai. Yesu hpa galaw wa ai kun? Shi matut nna ninghkap wa ai. Chyum daw ni hpe akyu jashawn nna, Satan gunglau ai hpe ninghkap lu wa ai. “Satan e, pru mat wa u” ngu shi tsun dat ai shaloi, Satan pru mat wa ai. Yesu gaw Satan hpe gasat ai hta asum n jaw wa ai zawn, nang mung galaw u. (Mat 4:1-11) Satan hte shi a mungkan gaw nse nsa ai myit ni jahpring ya na matu, matut nna shakut nga tim, matut gasat nga u. Nse nsa sumla yu ai akyang hpe nang awng dang lu ai. Yehowa a karum shingtau lam hte na a hpyen wa hpe awng dang lu ai.

Yehowa kaw matut akyu hpyi nna, karum ya na matu hpyi shawn u. Pawlu ndai hku tsun wa ai: “Nanhte a hpyi mahpyi hpe Karai Kasang kaw shana nga mu. Shaloi chye chyang ai nyan yawng hta grau lai ai Karai Kasang a ngwi pyaw ai gaw, nanhte a myit masin hte nanhte a myit mang ai hpe, Hkristu Yesu hta e bau sin na ra ai.” (Hpl 4:6, 7) Shut ai hpe ninghkap lu nna, myit simsa lu hkra Karai Kasang karum ya na re. Yehowa hpang de sit sa yang, “shi nanhte hpang de sit wa na ra ai.”​—⁠Yak 4:8.

Ninggawn tawa Awm Dawm Ahkaw Ahkang Madu hte hku hkau lam kaja ai gaw, Satan a mahkam ni hpe tawt lai lu na re. Yesu ndai hku tsun ai: “Mungkan ga a Du wa [Satan] gaw, du magang ra ai: dai wa chyawm gaw nye a ntsa e hpa ahkang mung n lu na wu ai.” (Yhn 14:30) Yesu hta dai zawn kamhpa myit hpa majaw nga ai kun? Kalang mi hta shi ndai hku sanglang dan wa ai: “Ngai hpe shangun dat ai wa gaw ngai hte rau a nga nga ai; ngai hkrai sha nga u ga, nga nna shi ngai hpe n jahti kau nngai: kaning rai nme law, shi sharawng awng ai amu hpe, ngai tut nawng e a galaw nga nngai.” (Yhn 8:29) Yehowa myit ra ai lam hpe galaw yang, shi nang hpe kau da na n re. Nse nsa sumla a mahkam hpe koi yang, Satan nang hpe hkalem lu sana n re.