Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Mua kudikuba ku bumue bua ku mateyi a Satana

Mua kudikuba ku bumue bua ku mateyi a Satana

PAVUA bena Isalele benda badilongolola bua kusabuka musulu wa Yadene bua kubuela mu buloba buvua Nzambi mubalaye, bantu kampanda bakalua kubatangila. Bavua bantu bakaji ba bisamba bikuabu bavua balue kubikila balume bena Isalele mu difesto. Bua bena Isalele, bivua bimueneke anu bu ne: tshivua mpunga muimpe wa dikema uvuabu kabayi mua kuyisha; bavua mua kupeta balunda bapiabapia, kuja maja, ne kudia biakudia bimpe. Kadi bilele ne bikadilu bia bakaji abu kabivua bipetangana ne tshivua Mikenji ya Nzambi ilomba bena Isalele to. Bamue balume bena Isalele bavua mua kuikala badiambile ne: ‘Kabiakutuenzela bualu to. Netuikale anu batalame.’

Tshiakenzeka ntshinyi? Bible udi utuambila ne: “Bantu bakatuadija kuenda masandi ne bana ba bakaji ba mu Moaba.” Mu bulelela, bakaji abu bavua basue bua balume bena Isalele abu batendelele nzambi ya dishima. Ke tshiakenzabu! Kabiena bikemesha bua muvua ‘Yehowa mukuatshile Isalele tshiji tshikole’ to.​—Nom. 25:1-3.

Bena Isalele abu bakashipa Mikenji ya Nzambi mu mishindu ibidi: Bakakukuila mpingu, kuendabu kabidi masandi. Bakafua binunu bia bungi bua dibenga kutumikila. (Ekes. 20:4, 5, 14; Dut. 13:6-9) Tshivua tshienze bua malu avuabu benze au ikale mabi menemene ntshinyi? Ndîba divuabu baenze. Bena Isalele bakavua pa kusabuka musulu wa Yadene bua kubuela mu Buloba Bulaya. Bu balume abu kabayi bashipe Mikenji ya Nzambi, bena Isalele binunu ne binunu bavua bafue abu bavua mua kuikala pabu babuele mu Buloba Bulaya.​—Nom. 25:5, 9.

Mupostolo Paulo wakafunda bua malu avua menzeke au ne: “Malu aa akabafikila bu bilejilu, ne bakaafunda bua kutudimuija tuetu badi nshikidilu ya ndongoluelu ya malu mifikile.” (1 Kol. 10:7-11) Kakuyi mpata, Satana uvua musanke bikole bua muvua bena Isalele abu bakuluke mu mpekatu, ne bua muakapangabu kubuela mu Buloba Bulaya. Mbimpe tuteleje didimuija edi, bualu tudi bamanye ne: Satana neasanke bikole yeye mutupangishe bua kubuela mu buloba bupiabupia bua Nzambi.

BUTEYI BUBI MENEMENE

Satana udi ukuata bena Kristo ne mayele adiye mumanye bimpe ne akadiye mukuatekuate nawu bantu ba bungi. Anu mutudi bamone, uvua mukuatshile bena Isalele ku masandi. Nansha matuku etu aa, masandi atshidi anu buteyi bubi menemene. Kumona anyi kubala malu a bantu butaka mmushindu munene udi mua kutukuluisha mu buteyi abu bipepele.

Lelu misangu ya bungi muntu udi mua kutangila malu a bantu butaka bantu bakuabu kabayi bamanye. Kale kale wawa, muntu uvua musue kutangila malu a bantu butaka uvua uya mu nzubu utubu balejila filme bua kumona filme ya malu au anyi uvua uya kusumba mikanda ya malu a bantu butaka miaba ivuabu bayipanyishila. Pamuapa bantu ba bungi bavua babenga kuya miaba ya nunku, bualu bivua mua kubenza bundu pavua bantu bakuabu mua kubamona. Kadi lelu, muntu udi ne mushindu wa kubuela ku Enternete udi mua kumona malu a bantu butaka ku mudimu anyi padiye musombe mu mashinyi meyeka. Mu matunga a bungi, muntu mulume anyi muntu mukaji udi mua kumuenena malu a bantu butaka kumbelu.

Ki nkujike to. Telefone ne tablete mbipepejile bantu malu bikole bua kumona malu a bantu butaka. Padi bantu mu mashinyi, mu kawulu, anyi ku makasa, badi mua kumona bimfuanyi bibi mu biamu biabu abi.

Bu mudibi bipepele bikole bua kumona malu a bantu butaka lelu kakuyi muntu udi mua kumanya, malu aa adi enzela bantu bibi menemene kupita muvuabi kale. Bantu ba bungi badi baatangila badi banyanga mabaka abu, bunême buabu, ne kondo kabu ka muoyo. Bualu bubi menemene mbua ne: mbafuane kunyanga bulunda buabu ne Nzambi. Udi mua kuikala mushindike ne: malu a bantu butaka adi enzela bantu badi baamona bibi. Misangu ya bungi, atu akebela bantu tunyinganyinga tukole. Tunyinganyinga atu tudi mua kujika ku kakese kukese, kadi tudi mua kushiya muntu ne lutatu matuku mulongolongo.

Kadi mbimpe tumanye ne: Yehowa udi mua kutukuba ku buteyi bua Satana ebu. Tuetu basue bua atukube, tudi ne bua kuenza bualu buvua bena Isalele bapange kuenza, mmumue ne: tudi ne bua ‘kumutumikila ne muoyo mujima.’ (Ekes. 19:5) Bidi bikengela tumanye ne: Nzambi mmukine mukinyinamu malu a bantu butaka. Bua tshinyi tudi tuamba nanku?

KINA MALU AU ANU MUDI YEHOWA MUAKINE

Ela meji bua bualu ebu: Mikenji ivua Nzambi mupeshe tshisamba tshia Isalele ivua mishilangane bikole ne ya bisamba bikuabu tshikondo atshi. Anu bu tshimanu, mikenji ayi ivua yambuluisha bua Isalele kababuelakanyi ne bisamba biena mutumba ne ivua ibakuba bua kubenga kuenza malu abu mabi. (Dut. 4:6-8) Mikenji ayi ivua ileja bualu bua mushinga ebu: Yehowa mmukine masandi.

Pavua Yehowa utela malu mabi avua bisamba biena mutumba bienza, wakambila bena Isalele ne: “Kanuena ne bua kuenza malu adibu benza mu buloba bua Kanâna mundi nya nenu. . . . Buloba budi ne bukoya, ne nembupeshe dinyoka bua tshilema tshiabu.” Ku mêsu kua Nzambi wa tshijila wa Isalele, nsombelu wa bena Kanâna uvua wa bukoya bua bungi, bienze bua buloba buvuabu basombele buikale ne bukoya, bunyanguke.​—Lew. 18:3, 25.

Nansha muvua Yehowa munyoke bena Kanâna, bantu ba mu bisamba bikuabu bakatungunuka ne kuenda masandi. Bidimu bipite pa 1 500 pashishe, Paulo wakamba bua bantu ba mu bisamba bivua bena Kristo basombele ne: bavua “bajimije bikadilu bimpe bionso.” Mu bulelela, “bavua badifile ku tshikadilu tshia dikamakama bua kuenza malu a bukoya bua mishindu yonso ne lukuka luonso.” (Ef. 4:17-19) Nansha lelu kabidi, bantu ba bungi badi benda masandi ne dikamakama dionso. Kadi batendeledi balela badi ne bua kudienzeja ne muabu muonso bua kubenga kutangila malu a masandi a bena panu.

Padi muntu utangila malu a bantu butaka, kena unemeka Nzambi nansha kakese. Nzambi wakafuka bantu mu tshimfuanyi tshiende, bafuanangane nende. Wakatupesha bukole bua kujingulula tshidi tshimpe ne tshidi tshibi. Nzambi uvua ne meji bua muvuaye muteke mikalu mu tshilumbu tshia disangila. Uvua mulongolole bua disangila dikale anu bua bantu badi baselangane ne dikale bualu bua disanka kudibu. (Gen. 1:26-28; Nsu. 5:18, 19) Kadi padi bantu bapatula malu a bantu butaka anyi basaka bakuabu bua kuatangila, bidi bileja tshinyi? Bidi bileja ne: kabena ne kanemu nansha kakese bua mikenji ya Nzambi ya bikadilu to. Mu bulelela, bantu aba kabena banemeka Yehowa to. Yehowa neabanyoke bua bualu abu.​—Lomo 1:24-27.

Kadi netuambe tshinyi bua bantu badi basungula bua kutangila malu a bantu butaka anyi kuabala? Bamue badi mua kumona ne: kabiena ne bualu to. Kadi mu bulelela, badi batua bantu badi kabayi banemeka mikenji ya Nzambi nyama ku mikolo. Pamuapa pavuabu batuadije kuamona kabavua ne lungenyi alu to. Nansha nanku, Bible udi uleja bimpe ne: batendeledi ba Nzambi mulelela badi ne bua kukina kukinyinamu malu a bantu butaka. Udi wamba ne: “Nuenu badi banange Yehowa, kinayi malu mabi.”​—Mis. 97:10.

Kubenga kutangila malu a bantu butaka kudi mua kukolela nansha bantu badi kabayi basue kuatangila. Bu mutudi bapange bupuangane, bidi mua kutulomba mvita mikole bua kukandamena majinga a masandi. Bualu bukuabu, muoyo wetu wa bantu bapange bupuangane udi mua kutushima ne: kutangila malu aa ki nkubi to. (Yel. 17:9) Kadi bantu ba bungi badi balue bena Kristo mbatshimune mvita eyi. Bidi bikujadikila ne: wewe muikale ne mvita eyi, udi mua kuyitshimuna pebe. Mona mudi Dîyi dia Nzambi mua kukuambuluisha bua kuepuka buteyi bua Satana ebu.

LEKELA KUELANGANA MEJI A MAJINGA MABI

Anu mutukadi bamone, bena Isalele ba bungi bakalekela majinga abu mabi abafikisha kubi. Bidi mua kuenzeka kabidi nansha lelu. Yakobo muanabu ne Yezu wakamba bua njiwu ayi ne: “Muntu yonso . . . dijinga diende [didi] dimukoka ne dimulobesha. Pashishe dijinga edi, pakadibu badikoleshe, didi dilela mpekatu.” (Yak. 1:14, 15) Padi dijinga dibi dikola mu muoyo wa muntu, bidi mua kulua kumufikisha ku mpekatu. Ke bualu kayi tudi ne bua kumbusha meji a masandi mu mutu muetu, tulekela kuelangana meji au.

Meji mabi owu akulobesha, keba tshia kuenza diakamue. Yezu wakamba ne: “Nunku, bikala tshianza tshiebe anyi dikasa diebe dikulenduisha, udikose, udimanshe kule nebe. . . . Kabidi, bikala dîsu diebe dikulenduisha, uditule, udimanshe kule nebe.” (Mat. 18:8, 9) Yezu kavua wakula bua tshianza ne dikasa ne dîsu biena dîna ebi to. Kadi uvua musue kuleja mudibi ne mushinga bua kumbusha tshintu tshionso tshidi mua kutulenduisha, tuenza nanku ne lukasa katuyi tupingana panyima to. Mmunyi mutudi mua kutumikila mubelu eu mu tshilumbu tshia malu a bantu butaka?

Udi mua kuikala kumpala kua TV, kua ordinatere, anyi muikale ne telefone peshi tablete. Katantshi aka, malu a bantu butaka apatuka. Kudiambidi ne: ‘Kabiakungenzela bualu’ to. Tangila kua tshianana diakamue. Jima TV anyi tshiamu musangu umue. Tuma meji ebe ku malu mimpe. Kuenza nunku kudi mua kukuambuluisha bua kulombola lungenyi luebe pamutu pa kulekela majinga mabi akulombola.

PADI MALU MABI AUVUA MUMONE AKULUILA MU LUNGENYI

Wewe mufike ku dilekela kumona malu a bantu butaka, kadi mashale akuluila mu lungenyi, tshia kuenza ntshinyi? Bimfuanyi anyi malu a bantu butaka bidi mua kushala mu lungenyi lua muntu matuku a bungi. Bidi mua kumuluila mu lungenyi dîba kayi dionso. Dîba didibi bikuluila nanku, udi mua kupeta muoyo wa kuenza bualu kampanda bubi bu mudi kudijikijila majinga a disangila. Manya ne: meji a nunku adi mua kukuluila kaayi mele lubila, nunku ikala mudilongolole bua kualuisha.

Ikala mudisuike bikole bua meji ebe ne malu audi wenza bikale mu diumvuangana ne disua dia Nzambi. Ikala bu mupostolo Paulo uvua mudiakaje bua ‘kukuma mubidi wende ne kuwulombola bu mupika.’ (1 Kol. 9:27) Kulekedi majinga mabi akukuata ku bupika to. ‘Shintuluka pa kukudimuna meji ebe, bua udijadikile wewe nkayebe disua dia Nzambi didi dimpe, didi dianyishibue ne didi dipuangane.’ (Lomo 12:2) Vuluka bualu ebu: Kuela meji ne kuenza malu mu diumvuangana ne disua dia Nzambi nekukupeteshe disanka dipite bungi. Kadi wewe mulonde majinga mabi, kuakudipeta to.

Kuela meji ne kuenza malu mu diumvuangana ne disua dia Nzambi nekukupeteshe disanka dipite bungi. Kadi wewe mulonde majinga mabi, kuakudipeta to

Dienzeja bua kukuata imue mvese mu mutu. Nunku dîba didi meji mabi akuluila, ditatshisha bua kuelangana meji a tshidi mvese ayi yamba. Mvese bu mudi Misambu 119:37; Yeshaya 52:11; Matayi 5:28; Efeso 5:3; Kolosayi 3:5; ne 1 Tesalonike 4:4-8 neyikuambuluishe bua kumona malu a bantu butaka mudi Yehowa uamona ne kuenza tshidiye musue.

Kadi wewe mumone ne: mbikole bua kudikanda bua kumona malu a masandi anyi kutumaku meji, ntshinyi tshiudi ne bua kuenza? Enza anu muvua Yezu muenze, bu mudiye Tshilejilu tshietu. (1 Pet. 2:21) Yezu mumane kubatijibua, Satana wakatungunuka ne kumuteta. Ntshinyi tshivuaye wenza? Uvua anu umukandamena. Wakabenga kukuluka mu mateyi a Satana ku diambuluisha dia mvese mishilashilangane ivuaye utela. Wakamba ne: “Umbuka, Satana!” ne Satana wakumbuka. Yezu kavua mupuekeshe maboko mu mvita yende ne Diabolo to; kupuekeshi pebe maboko to. (Mat. 4:1-11) Satana ne ndongoluelu wende wa malu nebatungunuke ne kukeba bua kuwuja lungenyi luebe ne malu a masandi, kadi luangana anu kuluangana. Neutshimune mvita ya kubenga kutangila malu a bantu butaka. Yehowa udi mua kukuambuluisha bua kutshimuna muena lukuna webe.

SAMBILA YEHOWA, UMUTUMIKILE

Tungunuka ne kusambila Yehowa, umulombe diambuluisha. Paulo wakamba ne: “Numanyishe Nzambi milombu yenu; ne ditalala dia Nzambi didi dipite dijingulula dionso dia malu nedilame mioyo yenu ne bieledi bienu bia meji ku butuangaji bua Kristo Yezu.” (Filip. 4:6, 7) Ditalala dia Nzambi didi dikupesha bukole bua kukandamena malu mabi. Wewe usemena pabuipi ne Yehowa, ‘yeye pende neasemene pabuipi nebe.’​—Yak. 4:8.

Wewe mu malanda makole ne Mfumu mutambe bunene wa diulu ne buloba, mateyi a Satana kaakukuenzela bualu to. Yezu wakamba ne: “[Satana] mukokeshi wa buloba ebu udi ulua, yeye kena ne bukokeshi ku mutu kuanyi.” (Yone 14:30) Bua tshinyi Yezu uvua ne dishindika edi? Wakamba musangu mukuabu ne: “Eu uvua muntume udi nanyi; kavua mundekele nkayanyi to, bualu misangu yonso ndi ngenza malu adi amusankisha.” (Yone 8:29) Wewe wenza malu adi asankisha Yehowa, kakukulekela pebe nansha kakese. Epuka buteyi bua ditangila malu a bantu butaka, nunku Satana kakukumbana bua kukukuatamu to.