A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Setana Thang Laka Invênhimna Rin Tlâk Hmuh Dân

Setana Thang Laka Invênhimna Rin Tlâk Hmuh Dân

HMAN lai Israel mite, Pathian ram tiam an luh hma, Jordan Luipui kân tûra an inbuatsaih laiin, mikhual ṭhenkhat chu an hnênah an lo lêng a. Chûng mikhualte chu kût hmang tûra Israel mipate rawn sâwmtu, ram dang hmeichhiate an ni. Isreal mipate tân chu chu an neih zen zen loh hun remchâng niin a lang. Ṭhian thar siam te, lâm te, leh chaw tui tak eite chu thiltih châkawm tak mai a ni a. Chûng hmeichhiate hnam dân leh nungchang chu Israel mite hnêna Pathian pêk Dân nên inkalh mah se, Israel mipa ṭhenkhat chuan: ‘Kan chingfel thei ang. Kan fîmkhur dâwn alâwm,’ tiin an ngaihtuah mai thei.

Eng nge lo thleng ta? Thlarauva thâwk khum Bible chuan: “Moab-ho fanute chu an pâwl ta hlawm a,” tiin a sawi. Dik tak chuan, chûng hmeichhiate chuan Israel mipate chu pathian dik lote be tûrin an duh a. An be ta rêng a! Hriatthiam awm takin, “Israelho chungah LALPA thin chu a alh ta a.”—Num. 25:1-3.

Chûng Israel mite chuan Pathian Dân chu kawng hnihin an bawhchhia a ni: Milemte an bia a, nungchang bawlhhlawhna sualah an tlu lût bawk. An thuâwih lohna avângin mi sâng tam takin an thih phah a ni. (Ex. 20:4, 5, 14; Deut. 13:6-9) Chu chhiatna râpthlâk tak chuan eng thil pawi dang nge a thlen? Hun a ni. Pathian Dân bawhchhe lo ta se chuan, chûng Israel sâng tam takte chuan Ram Tiam lût tûrin Jordan lui chu an kân mai tawh dâwn a ni.—Num. 25:5, 9.

Chu thilthleng chungchângah tirhkoh Paula chuan: “Chûng chu entîrna tûrin an chungah a lo thleng a nih kha; keini, hun tâwp lo thlennate hi, min zilhna tûrin an ziak a ni bawk,” tiin a ziak a ni. (1 Kor. 10:7-11) Chûng Israel mi ṭhenkhatin sual lian tak an tih a, Ram Tiama lût tlâk lova an awm chu Setana lâwm zâwng tak a ni a. Setana chuan Pathian khawvêl thara lût thei lova kan awm aia duh zâwk engmah a nei lo tih kan hriat avângin, chu vaukhânna thinlunga vawn tlat chu a va finthlâk dâwn tak êm!

THANG HLAUHAWM TAK

Setana chuan mi tam tak beih nâna hlawhtling taka a lo hman ṭhin tih dânte hmangin, Kristiante chu a bei a. Israel mite chunga a lo tih tawh angin, nungchang bawlhhlawhna chu a hmang a ni. Tûn hunah pawh, nungchang bawlhhlawhna chu thang hlauhawm tak a la ni reng a. Min âwk theitu thang hlauhawm tak pakhat chu saruak lem leh thuziak hi a ni.

Tûn laiah, saruak lem leh thuziakte chu mi dangte hriat lovin a en theih a. Kum sâwmbi kalta khân, saruak lem leh thuziak en duhtute chuan blue film-te en tûrin Cinema hall-a an kal emaw, chutiang lehkhabute lei tûrin dâwra an kal emaw a ngai a. Mite hmuh an hlauh avângin, mi tam tak chu chutiang hmunah leh a bul vêlah an kal duh lo a ni. Mahse, tûnah chuan, Internet hmang theitu chuan saruak lem leh thuziakte chu hnathawhnaah leh motor chhûngah pawh a en thei a. Ram tam takah chuan, mipa emaw, hmeichhia emaw pawh ni se, saruak lem leh thuziakte chu mahni in chhûng ngeiah pawh an en thei tawh a ni.

Chu mai a la ni lo. Phone leh tablet-ahte chuan saruak lem leh thuziakte chu awlsam takin a hmuh theih a. Mite chuan kawnga an kal pahin emaw, motor leh rêl an chuan pahin emaw an phone leh tablet aṭangin zahmawh lam lemte chu an en thei a ni.

Saruak lem leh thuziakte en chu awlsam taka thup theih a nih avângin, chu chuan tûn hma zawng aiin tûn laiah mi a tichhe nasa lehzual a. Chûng thilte entu mi tam tak chuan an nupa inkâr te, mi mal zahawmna te, leh an chhia leh ṭha hriatnate an tichhia a ni. Chu aia pawi zâwk chu, Pathian nêna an inṭhian ṭhatna an tiderthâwng hi a ni. Saruak lem entu chuan mahni chhiatna a thlen tih a chiang hle. Dinhmun tam takah chuan, rilru lamah hliam na tak an tawrh phah a. Chûng hliamte chu zawi zawia tihdam theih ni mah se, ser rei tak a nei thei a ni.

Mahse, Jehova chuan Setana thang laka invênhimna min pe tih kan hre tûr a ni. Jehova vênhimna hlâwkpui kan duh chuan, hmân lai Israel mite’n an tih loh thilte chu kan ti tûr a ni a, Jehova ‘thu kan ngaithla tak zet’ tûr a ni. (Ex. 19:5) Pathianin saruak lem leh thuziakte chu a haw hle tih kan pawm tûr a ni. Engvângin nge chutianga kan sawi theih?

JEHOVA HUAT ANGIN HAW RAWH

Hei hi han ngaihtuah ta ila: Israel mite hnêna pêk Pathian dânte chu an chhehvêla awmte hnam dân lakah chuan a danglam hle a. Bang ang maiin, chûng dânte chuan Israel mite chu an chhehvêla mite leh an nungchang bawlhhlawhna lakah a venghim thei a ni. (Deut. 4:6-8) Chûng dânte chuan he thu dik pawimawh tak hi a tichiang hle: Jehova’n nungchang bawlhhlawhna a hua tih chu.

An chhehvêl hnamte tih ṭhin nungchâng bawlhhlawhnate chu târ langin, Jehova chuan Israel mite chu heti hian a hrilh a ni: “Ka hruai luhna tûr che u Kanaan ram mite tih ang pawh ti suh ang che u; . . . ram pawh chu a bawlhhlawh tawh a ni: chuvângin, chuta a khawlohna chu ka hrem a,” tiin. Israel mite Pathian thianghlim tân chuan Kanaan mite nun dân chu a bawlhhlawh êm avângin, an chênna ram chu a thianghlim lovin, a tenawm hle a ni.—Lev. 18:3, 25.

Jehova’n Kanaan mite a hrem chung pawhin, hnam dangte chuan nungchang bawlhhlawhna chu an la hmang zawm zêl a. A hnu kum 1,500 vêlah, Paula chuan Kristiante hnênah an chhehvêla awm hnamte chu “inhriat chhuah theihna rêng rêng” nei lo hnamte angin a sawi a. A nihna takah chuan, anni chu “thil bawlhhlawh tinrêng duhâm taka ti tûrin hurnaah an inpumpêk ta” a ni. (Eph. 4:17-19) Tûn laiah pawh mi tam tak chuan zah pawh hre lovin nungchang bawlhhlawhna an hmang a. Mahse, betu dikte chuan he khawvêla nungchang bawlhhlawhna thiltih engpawh chu an pumpelh ngei tûr a ni.

Saruak lem leh thuziakte chuan Pathian zah lohna nasa tak a târ lang a. Pathian chuan mihringte chu a anpui leh amah ang takin a siam a, thil dik leh dik lo hriat theihna a pe a. Ani chuan fing takin, mipat hmeichhiatna chungchângah dân fel tak a siam a ni. Chu dân chu nupa inkâra inneihna nghet leh hlimawm neih theih nân a ni a. (Gen. 1:26-28; Thuf. 5:18, 19) A nih leh, saruak lem leh thuziakte tichhuak a, chawi lârtute chungchâng hi eng nge ni? Anni chuan nungchang lama Pathian tehnate chu an pawisa lo hle a. Ni e, saruak lem leh thuziak chawi lârtute chuan Pathian an sawichhia a ni. Pathian chuan nungchang bawlhhlawhna lam tichhuak leh chawi lâra, a tehna hnâwltute chungah ro a rêl ang.—Rom 1:24-27.

A nih leh, saruak lem leh thuziakte chhiar a, en ṭhîntute chungchâng hi eng nge ni? Chu chu mi ṭhenkhat chuan intihhlimna pawi lo niin an ngai thei a. A nihna takah chuan, chûng mite chuan Jehova tehna pawisa lotute chu an thlâwp a ni. Saruak lem leh thuziak entute chuan, a tîr chuan, tum rêng vânga en an ni lo mai thei. Engpawh ni se, Pathian dik betute chuan saruak lem leh thuziakte chu an haw tak zet tûr a ni tih a chiang hle. Bible chuan: “Aw LALPA hmangaihtute u, sual haw rawh u,” tiin min fuih a ni—Sâm 97:10.

Saruak lem leh thuziakte pumpelh duhtute tân chutianga pumpelh chu a harsa thei a. Kan ṭhat famkim loh avângin châkna sual kan do a ngai a ni. Chu bâkah, kan thinlung ṭha famkim lo chuan Pathian dân pênsan a tum thei a. (Jer. 17:9) Mahse, Kristian tam tak chuan, chu chu an do hneh thei a ni. Chumi hriatna chuan chutiang harsatna i do hunah chakna a neihtîr thei che a. Setana thang, saruak lem leh thuziakte pumpelh tûra Pathian Thuin a ṭanpui theih dân che chu chhinchhiah ang che.

NUNGCHANG BAWLHHLAWH CHAKNA CHU NGAIHTUAH ZAWM SUH

Kan sawi tâk angin, Israel mi tam tak chuan châkna sualte avânga chhiatna râpthlâk tak tawh chu an thlang a. Tûn laiah pawh, chutiang thil chu a thleng thei a ni. Isua unau Jakoba chuan a hlauhawmzia heti hian a sawi a: “Mi tin mahni châknaa hruai bo leh hîpa an awm chuan thlêmna an tâwk a ni zâwk e. Tin, châkna chuan no a pai a, sual a hring ṭhîn,” tiin. (Jak. 1:14, 15) Miin a thinlungah engemaw chen châkna sual a ṭhan chhohtîr zêl chuan, a hnuah, sual a tih ngei a rinawm. Chuvângin, nungchâng bawlhhlawhnate chu ngaihtuah chhunzawm zêl lovin, kan nuaibo nghâl tûr a ni.

I rilrua ngaihtuahna bawlhhlawh a lo luh chuan hnâwl nghâl vat rawh. Isua chuan: “I kutin emaw, i kein emaw a tihtlûk che chuan, tan la, paih daih rawh . . . i mitin a tihtlûk che chuan kher chhuak la, paih daih rawh,” tiin a sawi. (Mt. 18:8, 9) Ani chuan mahni taksa pêng paih chhuah tak tak tûr a tihna a ni lo. Min titlutu ber chu rang tak leh chiang taka paih bo a ngai tih entîr neiin a sawi a ni. Saruak lem leh thuziakte chungchânga chu fuihna chu engtin nge kan nunpui theih?

Saruak lem leh thuziakte i hmu palh a nih pawhin, ‘ka invêng thei’ tiin ngaihtuah suh. Hawisan nghâl rawh. TV-ah i hmu a nih chuan off nghâl la. Computer emaw, mobile emaw a nih pawhin off nghâl rawh. Thil thianghlimte chu ngaihtuah leh rawh. Chutianga tihna chuan i ngaihtuahnate chu châkna sual thununa awm lo tûrin a ṭanpui ang.

NGAIHTUAHNAA LA CHAMBANG NUNGCHANG BAWLHHLAWHNATE CHU ENGTIN NGE NI ANG?

Saruak lem leh thuziak en chu bânsan tawh mah la, engemaw chânga i ngaihtuahnaa a lo lan leh chuan eng nge i tih ang? Saruak lem leh thuziakte leh ngaihtuahnate chu rilruah hun rei tak chhûng a châm thei a. Hriat lâwkna awm lovin rilruah a rawn lang thei a ni. Chutiang thil a thleng a nih chuan, mahnia châkna hrîkthlâkna ang chi thiltih thianghlim lo tih duhna i nei mai thei a ni. Chuvângin, chutiang ngaihtuahnate chu a lo chhuak leh thei tih hria la, chumi do hneh tûrin lo inbuatsaih ang che.

Pathian duh zâwng anga ngaihtuah tûr leh thilti tûra i tum tlatna chu tinghet rawh. ‘[A] taksa tichhel a, a thuhnuaia dahtu’ tirhkoh Paula ang ni ang che. (1 Kor. 9:27) Châkna sual thununin awm suh. “Pathian duhzâwng, a ṭha leh lawm tlâk leh, ṭhat famkim chu in hriatfiah theih nân, in rilru a thara awmin lo danglam zâwk tawh rawh u.” (Rom 12:2) Hei hi hre reng rawh: Pathian duh zâwng anga ngaihtuah leh thiltihna chuan châkna sual tihpuitlinna aṭanga neih theih lungawina aia nasa zâwk lungawina a thlen ang che, tih hi.

Pathian duh zâwng anga ngaihtuah leh thiltihna chuan châkna sual tihpuitlinna aṭanga neih theih lungawina aia nasa zâwk lungawina a thlen ang che.

Bible châng ṭhenkhat chu by-heart tum rawh. Tichuan, rilruah ngaihtuahna ṭha lote a lo chhuah hunah chûng Bible chângte chu ngun takin ngaihtuah ang che. Hêng Bible châng Sâm 119:37; Isaia 52:11; Matthaia 5:28; Ephesi 5:3; Kolossa 3:5; leh 1 Thessalonika 4:4-8 te hian Jehova’n saruak lem leh thuziakte a thlîr dân leh i laka a beiseite hre tûrin a ṭanpui ang che.

A nih leh, nungchang bawlhhlawhna lam en châkna emaw, ngaihtuahna emaw chu do zawh rual loh anga a lan chuan eng nge ni ang? Kan Entawn tûr Isua hniak hnung chu zui tlat ang che. (1 Pet. 2:21) Baptisma a chan hnuah Isua chu Setana thlêmin a awm a. Isua’n eng nge a tih? A do tlat a ni. Bible chângte hmangin Setana thlêmna chu a hnâwl a. Ani chuan: “Setan, kal bo daih rawh!” tiin a hrilh a, Setana chuan a kalsan ta a ni. Nang pawh, Diabola beihnaa Isua a tlâwm ngai lo ang bawkin tlâwm ngai suh. (Mt. 4:1-11) Setana leh a khawvêl chuan nungchâng bawlhhlawhna lam hlîr min ngaihtuahtîr tum mah se, chu beihnaah chuan tlâwm ngai suh. Saruak lem leh thuziakte chu i do hneh thei a. Jehova ṭanpuinain i hmêlma chu i hneh thei a ni.

JEHOVA HNENAH ṬAWNGṬAI LA, A THUAWIH RAWH

Ṭawngṭaiin Jehova chu rinchhan tlat rawh. Paula chuan: “In duhnate chu Pathian hnênah hriattîrin awm zâwk rawh se. Tichuan Pathian thlamuanna, rilru rêng rênga hriat sên loh khân, in thinlung leh in ngaihtuahnate chu Krista Isuaah chuan a vênsak ang che u,” tiin a sawi a. (Phil. 4:6, 7) Pathian thlamuanna chuan sual do thei tûrin a ṭanpui ang che. Jehova i hnaih chuan “anin a hnaih ang che.”—Jak. 4:8.

Lei leh vâna Lal Chungnungber i hnaih chuan hlauhawm engpawh laka invênhimna ṭha ber i nei a ni. Isua chuan: “Khawvêl lal [Setana] a lo kal dâwn si a, ani chuan keimahah engmah rêng a nei lo,” tiin a sawi. (Joh. 14:30) Engvângin nge Isua’n chutiang inrin tâwkna chu a neih? Ani chuan: “Mi tîrtu chu ka hnênah a awm a, mi thlahthlam lo ve; a thil lâwmzâwng apiang ka tih fo avângin,” tiin a sawi. (Joh. 8:29) Jehova tilâwmtu thilte i tih chuan ani chuan a kalsan ngai lo vang che. Saruak lem leh thuziakte i pumpelh chuan Setana thangah i âwk lo vang.