Skip to content

Skip to table of contents

Kɛ̄ Ekpega I Loo Lɛɛ Loo Zaɛ̄ Setan Doo

Kɛ̄ Ekpega I Loo Lɛɛ Loo Zaɛ̄ Setan Doo

ƐRƐ pya a bee boo ina loo pya miɔŋɔ Izrɛl bu sɔ̄ ba gaa bee kpɛ̄naloo etɛɛ̄ yee Pɛnɛ Jɔdan yii bu buɛ̄ Bari bee yira yii lo enɛ wa. Pya lo nɛɛwa naa bee le pya Izrɛl, e ba bee kue pya nɛɛdam Izrɛl loo nuede. Lo ama bee dap lu keebee dee pya lo nɛɛdam ɛrɛ, lo e ɛrɛ aā gbo, yep-yep, le de-de aā nuede lo enɛ wa gbɛnɛ ɛɛbu. Kere a doo sīdee doonu le dogo pya lo nɛɛwa bee lu kiiyasī loo Lok Bari bee nɛ pya miɔŋɔ Izrɛl, pio pya nɛɛdam Izrɛl ebee dap kɛɛrɛ kɔ: ‘I suā nu a lee le nu a bee piya. I gaa le nwaɛdɛɛ̄.’

E na a bee sira aabu a? Muɛ̄ Ue Bari kɔ: “Pya nɛɛ bee bɔātɛ̄ ekunagā loo miɔŋɔ nɛɛwa Moab.” Taɛ nu a bee le nyiɛ pya lo nɛɛwa na kɔ pya nɛɛdam Izrɛl a nyɔɔnɛe wa taāŋabah ekwɔ bari. E kɛ̄ ba bee doo lo! Nyɔɔwo a, “saŋ Jɛhova bee bɛa miā lo edoo Izrɛl.”​—⁠Buā 25:​1-3.

Pya Izrɛl ama bee dɔ Lok Bari bu baɛ sīdee: Ba bee taāŋabah yɔ, sa kunagā. Booboo nɛɛ bee u nyɔɔbee ba bee lɛɛbeekɛɛ̄ Bari. (A’aa 20:​4, 5, 14; Deut 13:​6-9) E na anua pɔrɔ sira nu ama bee nua gbɛnɛ ekiɛ̄nu ani? Nyɔɔ sɔ̄ a bee sira. Lo pya lo nɛɛ naa bee lɛɛbeekɛɛ̄ Lok Bari, gbɛnɛ-edo pya Izrɛl a u a, e bee tɛɛ̄ yee Jɔdan yii bu lo Buɛ̄ A Bee Lu Eyira Yii Loo a.​—⁠Buā 25:​5, 9.

Nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl bee ɛm kumaloo nu a bee sira ama kɔ: “Pya lo nu ama bee wa sira loo doodoo edoba nu, mɛ a bee lu e’ɛm nyɔɔ i zuura bah tɔ̄, pya lo ekatɛ̄ nyɔuwe e’ina loo.” (1 Kɔr 10:​7-11) Baɛbaɛ beenyiɛ naale loo, bu Setan bee ɛɛ kɔ pio pya Izrɛl bee doo pɔrɔ sa naa bee dapna yii bu lo Buɛ̄ A Bee Lu Eyira Yii Loo a. Ɛp kɛ̄ su zuurabahtɔ̄ ama seea nyiɛ i etɔgɛ kɔ i suānu doo, susuā kɔ aba nu enia Setan na doo pya nu ekpaɛ̄ i lɛɛ loo eyii bu aā nyɔuwe Bari!

SƐKƐRƐ

Setan gbī e aa pya Nɛɛ Kraist anii’ee tɛ̄maloo pya kiāŋana a e bee su aā pya nɛɛ sɔ̄ akii adumɛ. Dookɛ̄ i bee kɔ doo a, a bee su kunagā daŋa pya Izrɛl. Bu ilii sɔ̄ ama, kunagā lege gaa lu zaɛ̄. Ziī sīdee a i dap nwaābah aa na tɛ̄maloo ɛp ekotɛ̄ nɛɛdam le nɛɛwa.

Nii’ee, ziī nɛɛ dap gɔā ɛp ekotɛ̄ nɛɛdam ale nɛɛwa sa pya dɔɔ̄na naa suā kɔ a gaa doo wo. Booboo zua akii adumɛ, ɛrɛgeba nɛɛ a gbī e’ɛp ekotɛ̄ nɛɛ wee kii kɛ̄ ba wee tɔgɛ fim ekotɛ̄ nɛɛ le bu ale ba esi kɛ̄ a wee lu e’oo kpa a aara foto ekotɛ̄ nɛɛ. Pya nɛɛ naa wee sigara kɛ̄ ama nyɔɔ kɛɛ kɔ pya dɔɔ̄na emuɛ̄ e wa. Mɛ nyaawo, ɛrɛgeba nɛɛ a dap yii nyɔɔ intanɛt dap ɛp ekotɛ̄ nɛɛ bie uwe tam, kere bie bu ye fah. Bu gbɛnɛ-edo barasī, nɛɛdam ale nɛɛwa dap ɛp ekotɛ̄ nɛɛ bie wa tɔ.

Nae aba wo e. Fon edora nage kɔ a waɛ e ɛp ekotɛ̄ nɛɛ. Pya nɛɛ dap ɛp foto ekotɛ̄ nɛɛ sɔ̄ ba gaa kiā nyɔɔ dee ale sɔ̄ ba le bu fah.

Kuma sɔ̄ ewara kɔ nɛɛ a dap ɛp ekotɛ̄ nɛɛ sa pya dɔɔ̄na naa sua ā, edoora kɔ ɛp ekotɛ̄ nɛɛ a ɛrɛ pɔrɔ pah nyɔɔ pya nɛɛ anii’ee ee sɔ̄ akii adumɛ. Booboo pya a ɛp ekotɛ̄ nɛɛ gbee wa iya dam le wa, enwadɛɛ̄ ba wee ɛrɛ, le le ekɛɛrɛ. Lo a bee piya gbɛnɛ na kɔ a dap gbee wa gbanialoo kumaloo Bari. O dap yiga kaāna kɔ ɛp ekotɛ̄ nɛɛ yere muū loo pya a ɛp. Lo ama eyere muū loo pya a ɛp gbɛnɛ. Dua muū ama dap tah kina kina, mɛ a dap bie kpɔ̄nɔ̄ loo lo nɛɛ.

Kerewo, lee kɔ i suā kɔ Jɛhova gaa i kpega lɛɛ bu zaɛ̄ Setan ama. Lo i gbīge kɔ Jɛhova a kpega i, i ɛrɛ e “gbaɛ̄tɔ̄loo [ye] Muɛ̄ Ue” kaāna, lo alu nu pya nɛɛdam Izrɛl a kere naa bee doo. (A’aa 19:⁠5) I ɛrɛ esuā kaāna kɔ Bari baaloo ɛp ekotɛ̄ nɛɛdam ale nɛɛwa. E na anua i kɔ doo wo a?

BAALOO​—⁠DOOKƐ̄ JƐHOVA DOO

Naa kɛɛrɛbu lo ama: pya lok Bari bee nɛ edonyɔɔ Izrɛl bee lu kee kaāna aāloo lo pya dɔɔ̄na edonyɔɔ bee ɛrɛ. Pya lo lok bee le doodoo ekpadaɛ lo a doo kɔ pya Izrɛl a dap kpooraloo wa lɛɛ loo pya saāŋa dogo pya edonyɔɔ a wa tɛɛ̄ ɛŋɛnɛ gaa doo. (Deut 4:​6-8) Pya lo lok bee doo kɔ alu edābeeloo kɔ, bu kaka, Jɛhova baaloo dogo kunagā.

Sɔ̄ Jɛhova ekuera bee pya dogo a naa ɛɛ lo pya edonyɔɔ a tɛɛ̄ ɛŋɛnɛ Izrɛl gaa bee doo sah, a bee wa kɔ nɛ kɔ: “Bui aa doo dogo a bee dogo buɛ̄ Kenan, lo m gaa le su i yima. . . . Buɛ̄ a bee lu egbee, e m bee obia kpɛ wa pɔrɔ.” Kiikɛ̄ lo Bari a le kaɛ le, sīdee tɔɔ̄dum pya Kenan e bee gbe bu dogo kunagā le dogo a naa ɛɛ mmɛ kɛ̄ wa buɛ̄ naa bee luna nu a ɛɛ, buɛ̄ pɔrɔ mma bu.​—⁠Lev 18:​3, 25.

Kere Jɛhova bee su kpɔte nua nyɔɔ pya Kenan, pya dɔɔ̄na bee lege gaa yii bu dogo kunagā. Sɔ̄ nu a yeeloo 1,500 zua etɛ̄na, Pɔɔl bee kɔ beenyiɛ pya edonyɔɔ pya Nɛɛ Kraist bee tɔɔ̄ yɛɛ lo sɔ̄ e “aga doodoo dɛɛ̄-kpa-kob.” Sa kɔ bu kaka, “ba enɛa loo wa nyɔɔ saāŋa dogo, ɛrɛ’oo lo edoo dɛ̄dɛɛ̄ sīdee nu a naa ɛɛ.” (Ɛfɛs 4:​17-19) Nii’ee nage, pya nɛɛ naa ɛrɛna kɛɛ loo dogo kunagā. Pya kaka Nɛɛ Kraist ɛrɛ epiiga kumakɛ̄ ba dap doo lo e’ɔbɛ ɛp pya nu a naa ɛɛ a le bu nyɔuwe ama.

Ɛp ekotɛ̄ nɛɛ lu pɔrɔ alu esi pima Bari, lo a tɔgɛ kɔ lo nɛɛ naa nwa ye dɛɛ̄. A bee dɛm nɛɛ bu ye bera sa doo kɔ i suā nu a lee le nu a bee piya. Bee lu nu a tɔgɛ kɔ Bari ɛrɛ suānu sɔ̄ a bee yere lok nyɔɔ maniakɛ̄. A bee kɔ maniakɛ̄ alu ekpeloo ele yɛɛ aba dam le wa. (Jɛn 1:​26-28; Kam 5:​18, 19) Mɛ taɛ e na pya a kwa foto ale fim ekotɛ̄ nɛɛ ale yere kpotɛ̄ ɛp ekotɛ̄ nɛɛ gaa doo ani? Ba gaa lɛɛbeekɛɛ̄ lok Bari nyɔɔ dogo a ɛɛ. Sira kɔ pya a yere kpotɛ̄ ɛp ekotɛ̄ nɛɛ gaa gbɛ Jɛhova. Bari gaa le biaɛ pya a ɛp ye daakuu tɛrɛ tɛ̄maloo ekwa ale yere kpotɛ̄ kpa ale fim a tɔgɛ dogo kunagā.​—⁠Rom 1:​24-27.

E pya lo nɛɛ a ɛmɛnɛbee buū kpa nyɔɔ ale ɛp ekotɛ̄ nɛɛ a? Pio aba dap kɛɛrɛ kɔ alu sīdee ɛā ekpeloo a naa bee piya. Kerewo, bu kaka, ba gaa yere kpotɛ̄ pya nɛɛ ba ɛp daakuu Jɛhova tɛrɛ. Lo ama naa bee dap lu wa ekɛɛrɛ sɔ̄ ba gaa bee bɔātɛ̄ ɛp ekotɛ̄ nɛɛ. Kaɛlɛɛ ɛrɛgeba nu a le dumɛ, pya a gaa taāŋabah kaka Bari ɛrɛ e baaloo ɛp ekotɛ̄ nɛɛ kaāna. Baibol yere i mɛm loo kɔ: ‘Bɔɔlo pya a wereloo Jɛhova, baaraaloo pɔrɔ.’​—⁠Yɔɔ 97:⁠10.

Dap nage agabah pya a gbī e’ɔbɛ ɛp ekotɛ̄ nɛɛ. Ii mmana, sa alu ebɛɛ̄ kɔ i piiga kaāna lo elɛā pya taɛ kunagā le maniakɛ̄ a naa ɛɛ bu i. Gbaāloo wo, i beenyiɛ a naa mmana dap i dag kɔ ɛp ekotɛ̄ nɛɛ naa bee piya. (Jer 17:⁠9) Kerewo, booboo pya elua Nɛɛ Kraist anii’ee ebea eeba dua kɛ̄tɔɔ̄ ama. Susuā lo ama dap a agɛrɛloo sa doo kɔ o suā kɔ olo dap nage be eeba ɛp ekotɛ̄ nɛɛ. Yere nukuādɛɛ̄ loo kɛ̄ Muɛ̄ Ue Bari dap a yerebah nɛ kɔ o aa dɔ bu zaɛ̄ Setan loo ɛp ekotɛ̄ nɛɛ doo.

WAA BIE NYIƐ A NYƆƆ DOO DOGO A NAA ƐƐ

Dookɛ̄ i ebee kɔ doo tua sɔ̄ a, pya miɔŋɔ Izrɛl bee lɛɛbaloo kɔ pɔrɔ taɛ a nyim wa bu beenyiɛ mmɛ kɛ̄ ba su daā pɔrɔ dogo. Nu a doo wo dap nage sira anii’ee. Wuga Jizɔs akura Jemes bee kɔ nu zaɛ̄ a le bu: “Ziī ziī nɛɛ lu edoā-ɛp sɔ̄ ye pɔrɔ taɛ ye kɛrɛ sa ye gɔm. Lo sɔ̄ ye pɔrɔ taɛ sɔ̄ a esua bu a maɛ pɔrɔ.” (Jem 1:​14, 15) Lo nɛɛ kiisī lo edoo kɔ pɔrɔ taɛ a nyim bu ye beenyiɛ, edoo kɔ a doo pɔrɔ sɔ̄ sɔ̄ gaa kiisī. Nyɔɔwo, lu ebɛɛ̄ kɔ i lɛa pɔrɔ taɛ bu i, sa i aa bie nyiɛ i nyɔɔ.

Lo pɔrɔ taɛ tɔɔ̄loo a yii bu, doo dogo kumaloo aba sɔ̄. Jizɔs bee kɔ: Lo a le bah a ale tɔ a edoo kɔ o dɔ daa zaɛ̄, fii ye sa ye top bie lɛa loo. . . . Lo a le dɛɛ̄ a edoo kɔ o dɔ daa zaɛ̄, togara ye sa ye top bie lɛa loo.” (Mat 18:​8, 9) Naale nu Jizɔs gaa bee kɔ na kɔ i su ziī nu fima i ekpaloo ale kɔ i gbee i dɛɛ̄. A gaa bee su edoba ama kɔā kɛ̄ alu ebɛɛ̄ lo elɛa ɛrɛgeba nu a dap doo kɔ i dɔ doo​—⁠sa biaɛfii lo edoo wo bu nwaanwaabah. I dap su zuurabahtɔ̄ ama daānu kumaloo ɛp ekotɛ̄ nɛɛ doodoo wa ni?

Lo nu foto ekotɛ̄ nɛɛ le bu bugia a sira sī, waa kɔ ‘m suā nu m doo.’ Lɛɛ dɛɛ̄ aba sɔ̄. Zimɛ lo TV aba sɔ̄. Lɛɛ lo kɔmputa ale fon nyɔɔ aba sɔ̄. Sikɛ̄ kɛɛrɛ nu a lee. Lo o doo pya nu ama eyerebah a nɛ kɔ o dap baɛbee o ekɛɛrɛ, sa oo le eyiga kɔ pɔrɔ taɛ a baɛbee nu o doo.

E NA I DOO LO FOTO EKOTƐ̄ NƐƐ I BEE MUƐ̄ SƆ̄ AKII ADUMƐ TƆƆ̄LOO I NYƐŊIA BU A?

E lo a le o ebee be eeba ɛp ekotɛ̄ nɛɛ mɛ pya nu o bee ɛp tua sɔ̄ a bialoo a yii nyiɛ a? Pya foto ekotɛ̄ nɛɛ dap biɛ̄ bu beenyiɛ nɛɛ bu nyɔɔ nyɔɔ sɔ̄. A dap a nyɛŋiabu ɛrɛgeba sɔ̄. Lo wo sira, dap a taɛ kɔ o doo nu a naa ɛɛ, doodoo tiigi bah loo a lo e’ɛrɛ ekpeloo doodoo bee o le kpaɛ̄ nɛɛdam ale nɛɛwa. Nyɔɔwo, suā kɔ ekɛɛrɛ a le doo wo dap aakɛ̄ ɛrɛgeba sɔ̄, sa kpɛ̄naloo lo ebebe loo.

Agɛrɛtɛ̄ o biaɛfii lo edoo kɔ o ekɛɛrɛ le dogo a gbaaloo nu Bari gbī. Nɔ nɛɛ lɛɛratam Pɔɔl lo a bee kpɛ̄naloo e ‘zip ye loo bie pah, sa ye su nua zooro.’ (1 Kɔr 9:27) Waa lu zooro nɛ pɔrɔ taɛ. “Nyaana loo [a] tɛ̄maloo ɛ’ɛrɛ aā beenyiɛ lokwa [o] dap gbītɛ̄ sa suā nu Bari gbī lo a le nu a lee, nu a ye nia le nu a era.” (Rom 12:⁠2) Nyɛŋiabu e: Kɔ ɛrɛ ekɛɛrɛ le doo dogo a gbaaloo nu Bari gbī e nua a ɛɛbu le iinaloo loo bu nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ ee nyɔɔnɛ taɛ pɔrɔ.

Ɛrɛ ekɛɛrɛ le doo dogo a gbaaloo nu Bari gbī e nua a ɛɛbu le iinaloo loo bu nyɔɔnyɔɔ sɔ̄ ee nyɔɔnɛ taɛ pɔrɔ

Piiga lo e aa pio dɔ Baibol bie a bee a. E sɔ̄ pɔrɔ ekɛɛrɛ a yii bu nyiɛ, kɛɛrɛbu loo pya lo dɔ kpa kaɛ. Pya dɔ kpa kaɛ a le doodoo Le-yɔɔ 119:37; Aisaia 52:11; Matiu 5:28; Pya Efɛsɔs 5:3; Pya Kɔlɔsi 3:5; le 1 Pya Tɛsalɔnaika 4:​4-8 eyerebah a nɛ kɔ o dap doolo o ekɛɛrɛ gbaaloo kɛ̄ Jɛhova ɛmadɛɛ̄ ɛp ekotɛ̄ nɛɛ doo le nu a a gbī aābah.

E na o doo lo a bee kɔ oo dap amana e ɛp ale buū kpa foto ekotɛ̄ nɛɛ le bu ani? Nɔ edoba i nɛɛ Zaāsī, lo a le Jizɔs. (1 Pit 2:21) Sɔ̄ Jizɔs eliamaā sah, Setan bee bialoo ye doā-ɛp. E na Jizɔs bee doo a? A bee bialoo ye gbanasī. Jizɔs bee kiī pya doā-ɛp Setan tɛ̄maloo ekɔ ue a le bu keekee dɔ kpa kaɛ ye nɛ. A bee kɔ: “Kii, [a] Setan!” e Setan bee ye aaloo. Dookɛ̄ Jizɔs naa bee biewo e gbanasī Setan doo, olo waa bie nage wo. (Mat 4:​1-11) Setan le ye nyɔuwe ama naale e ɔbɛ edoo kɔ o wee kɛɛrɛbu nu a naa ɛɛ, mɛ loo a aa ɔ. O dap be eebah dogo ɛp ekotɛ̄ nɛɛ. Jɛhova dap a yerebah nɛ kɔ o be eeba o nɛɛ baa.

YERE KARA NƐ JƐHOVA SA YE GBAƐ̄TƆ̄LOO

Dɛɛa nyɔɔ Jɛhova kaāna sa ye yere kara nɛ. Pɔɔl bee kɔ: “Doolo Bari suā dɛ̄dɛɛ̄ nu bui bara; e efɛɛloo Bari, lo a eenyɔɔ dɛ̄dɛɛ̄ suānu, esere bui beenyiɛ le bui ekɛɛrɛ bu Kraist Jizɔs.” (Fil 4:​6, 7) Efɛɛloo Bari nɛ, edoo kɔ o ɛrɛ efɛɛ beenyiɛ sa dap be eeba pɔrɔ. Lo o tɔɔ̄ waɛloo Jɛhova, “alɛ etɔɔ̄ [a] waɛloo.”​—⁠Jem 4:⁠8.

Nu edap i kpega a lee eera, lo edap i kpega lɛɛ loo ɛrɛgeba zaɛ̄ Setan ee na lo a le i agɛrɛtɛ̄ gbanialoo i ɛrɛ kumaloo lo nɛɛ a eenyɔɔ dɛ̄dɛɛ̄ nu. Jizɔs bee kɔ: “Nɛɛ bee lo nyɔuwe ama [lo a le Setan] gaa le lu, e a naa ɛrɛ lɔgɔ nu mɛ bu.” (Jɔn 14:30) E na anua Jizɔs bee dɛrɛ nyiɛ nyɔɔ lo ama kaāna ani? Alɛ sikɛ̄ kɔ yere loo kɔ: “Nɛɛ a bee mɛ yere le mɛ loo, a naa bie mɛ aba am, nyɔnɛbee m wee doo nu a ye nia dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄.” (Jɔn 8:29) Lo a le olo kii nage sī lo edoo nu a nia Jɛhova dɛ̄dɛɛ̄ sɔ̄, Jɛhova naale elɛɛ nage a baloo bie. Teera aaloo ɛp ekotɛ̄ nɛɛ, e Setan naale edap a aa.