Onlad karga

Onlad saray karga

Protektaan Moy Sarilim ed Sakey a Patit nen Satanas

Protektaan Moy Sarilim ed Sakey a Patit nen Satanas

SANEN manpaparaan la ray Israelita ya ombaliw ed Ilog Jordan paonla ed dalin ya insipan na Dios ed sikara, wala ray sinmabin bisita, saray dayon bibii. Intagar da iray lalakin Israelita ed piesta da. Mataltalag iyan pankanawnawa. Singa balibali onla ta wala ray balon nakabat da, tan walay sayawan tan panangan. Anggano saray kustombre tan estandarte na sarayan bibii et duma ed Ganggan na Dios ya uunoren na nasyon na Israel, nayarin inisip na arum ya lalakin Israelita: ‘Agkami naapektoan ta manalwar kami met.’

Balet antoy agawa? Oniay nabasa ed pinuyanan ya salaysay: “Saray totoo et nanggaway seksual ya imoralidad ed saray ananak a bibii na Moab.” Diad tua, say labay na saraman ya bibii et mandayew ed palson dirios iray lalakin Israelita. Tan onman so agawa! Kanian “sinmanok si Jehova ed Israel.”​—Num. 25:1-3.

Duaran ganggan na Dios so ag-inunor na sarayan Israelita ta dinmakmomo ira ed saray imahen tan nanggawa iray seksual ya imoralidad. Nilibo so inatey lapud agda inunor so Dios. (Exo. 20:4, 5, 14; Deu. 13:6-9) Akin et talagan makapaermen iyan agawa? Ta no inunor da komon so Ganggan na Dios, saraman ya nilibon Israelita et akabaliw komon ed Jordan paonla ed Insipan a Dalin.​—Num. 25:5, 9.

Oniay insulat nen apostol Pablo nipaakar ed saman ya agawa: “Agawa irayan bengatla ed sikara pian pakaaralan, tan nisulat iraya bilang pasakbay ed sikatayo ran asabian na anggaan na saray sistema na mundo.” (1 Cor. 10:7-11) Seguradon manliket si Satanas sanen nanggawa na seryoson kasalanan iraman ya Israelita tan lapud satan et ag-ira akaloob ed Insipan a Dalin. Kanian maabig no ipapuso tayo iyan pasakbay ta labalabay nen Satanas ya agtayo makaloob ed balon mundo na Dios.

MAPELIGRON PATIT

Papatitan nen Satanas iray Kristiano, tan uusaren to ray pakana ya amta ton epektibo. Diad saray Israelita nensaman, say inusar to et imoralidad. Siansia nin uusaren to itan natan. Tan say sakey ya paraan ya napatitan itayo na imoralidad et panamegley na pornograpiya.

Natan, sarag la na sakey so onnengneng ed pornograpiya ya agnaamtaan na arum. Nensaman, no labay na sakey so mannengneng na pornograpiya, kaukolan to ni onlan manbantay na sine odino mangaliw na pornograpikon babasaen o babantayan. Ag-itan gagawaen na dakel ta nababaingan ira ompan walay makanengneng ed sikara. Balet natan, no say sakey et walay Internet to, sarag to lay mannengneng na pornograpiya diad trabaho odino diad luganan. Tan diad dakel a lugar, anggan siopa et sarag toy mannengneng na pornograpiya anggano agla onalis ed abung.

Aliwan satan labat. Main-inomay lay mannengneng na pornograpiya lapud saray gadyet. Balanglan manaakar ed dalan odino akalugan ed bus o diad jeep, sarag la na totoo so mannengneng na pornograpiya diad gadyet da.

Lapud main-inomay lay mannengneng na pornograpiya ya anggapoy makaamta, mas dakel la natan so nanaapektoan. Saray mannenengneng na pornograpiya et dederalen da so relasyon dad asawa ra, naaandi lay respeto da ed sarili da, tan kalkalna ya agla makalikna so konsiensia ra. Tan say mas mauges ya epekto na satan et dederalen da so pikakaaro dad Dios. Talagan mauges so epekto na pornograpiya ed sakey ya too. Mabetbet ya say epekto na satan ed sakey et singa araldalem ya sugat ed emosyon ya nayarin onabig met, balet mabayag tan mangitilak na piglat ya ompan agla naekal.

Balet nepeg tayon tandaan ya mangiiter si Jehova na proteksion pian ag-itayo naerel na sayan patit nen Satanas. Pian protektaan itayo nen Jehova, gawaen tayo imay ag-agawaan na saray Israelitan lalaki nensaman—‘maalwar tayon tuloken so boses to.’ (Exo. 19:5) Kaukolan tayon talosan ya kabusol na Dios so pornograpiya. Akin et ontan so nibaga tayo?

BUSOLEN ITAN LAPUD KABUSOL ITAN NEN JEHOVA

Isipen iya: Saray ganggan ya inter na Dios ed bansan Israel et duma ed saray ganggan na arum a bansa ed saman ya panaon. Singa itan padir ya manproprotekta ed saray Israelita pian agda aligen iray makapadimlan kagagawa na saray totoo ed saratan ya bansa. (Deu. 4:6-8) Malinlinew ed saratan ya ganggan ya kabusol nen Jehova so seksual ya imoralidad.

Kayari ya binitla nen Jehova iray mabanday ya kagagawa na saray asingger ya bansa, imbaga tod saray Israelita: “Agyo aaligen so kagagawa na saramay walad dalin na Canaan, a pangiyakaran kod sikayo. . . . Arutakan so dalin, tan dusaen ko itan lapud kasalanan to.” Lapud mabanbanday tan imoral so kabibilay na saray Canaanita, diad pakanengneng na masanton Dios na Israel et arutakan so dalin ya panaayaman da.​—Lev. 18:3, 25.

Anggano dinusa nen Jehova iray Canaanita, agtinmunda so totoo ed panggagawa da na seksual ya imoralidad. Kalabas na masulok ya 1,500 a taon, imbaga nen Pablo ya saray nasyon ya kawalaan na saray Kristiano et ‘aglan balot makakaliknay kababaingan.’ Diad tua, “inlebleb day inkasikara ed anggapoy-baing a kagagawa pian gawaen so amin a klase na karutakan ya ag-iran balot napepenek.” (Efe. 4:17-19) Natan et dakdakel met so totoo ya anggapoy-baing ya manggagawa na imoral. Anggad posible, saray mandadayew ed si Jehova et nepeg dan gawaen so anggaay nayarian da ya ag-onnengneng ed imoral ya kagagawa na sayan mundo.

Say pornograpiya et parungtalan ya agpanagrespeto ed Dios. Pinalsa to so too diad indengan to tan miulibay ed sikato. Inikdan to tayo na abilidad ya ibiig no antoy duga tan aliwa. Impanengneng na Dios so karunongan to diad impangiter to na saray ganggan nipaakar ed seksual ya relasyon. Say gagala to et panliketan itan na saray sanasawa. (Gen. 1:26-28; Pro. 5:18, 19) Balet antoy gagawaen na saramay manggagawa na pornograpiya tan saramay mangilalagyat na pannengneng ed satan? Talagan ibabaliwala da iray estandarte na Dios ed moral. Anggapon balot so respeto da ed si Jehova! Seguradon ukomen ira na Dios lapud ibabaliwala da iray estandarte to.​—Roma 1:24-27.

Balet, panon to iramay totoon gagagalaen day manbasa o mannengneng na pornograpiya? Iisipen na arum ya agmet itan mauges. Balet diad tua, susuportaan da iramay mangibabaliwala ed estandarte nen Jehova. Ompan agda met itan intension nen inggapo day mannengneng na pornograpiya. Balet, malinew ya saray mandadayew ed Dios et nepeg dan busolen a maong so pornograpiya. Ibabaga na Biblia: “O sikayo ran mangaaro ed si Jehova, busol yoy kaugsan.”​—Sal. 97:10.

Anggan saramay labay dan paliisan so onnengneng ed pornograpiya et nayarin nairapan ya manggawa ed satan. Ag-itayo perpekto, tan kaukolan tayon labanan iray marutak ya seksual a pilalek. Ontan met, nayarin palikdoen itayo na puso tayo pian manggawa tayoy baraan ya ag-unoren so ganggan na Dios. (Jer. 17:9) Balet asarag na dakel ya nagmaliw a Kristiano ya itunda iyan kagagawa. No bilang ta lalabanan mo met iyan kagagawa, makapanmatalek ka sirin ya nasarag mo met iyan itunda. Imanoen no panon ya makatulong so Salita na Dios pian agka naerel na sayan patit nen Satanas.

EKALEN ED NONOT IRAY IMORAL A PILALEK

Singa abitla ed gapo, mauges so nansumpalan na dakel ya Israelita lapud pinaulyanan dan ontubo ed puso ra iray makapuy ya pilalek. Posiblin nagawa met itan ed sikatayo. Indeskribe nen Santiago ya agi ed ina nen Jesus iyan peligro: “Kada sakey . . . [et] nasagyat tan natangguyor na dilin pilalek to. Tan say pilalek, sano nanlukon, iyanak toy kasalanan.” (Sant. 1:14, 15) No ontubo ed puso na too so imoral a pilalek, baleg so posibilidad ya sikatoy makagawa na kasalanan. Kanian nepeg tayon pansagpotan ya ekalen ed nonot tayo iray imoral a pilalek.

No nalilikas mo ya mabetbet mo lan nononoten iray imoral a bengatla, kiwas kan tampol. Imbaga nen Jesus: “No say limam odino salim sirin so sengegay pankasalanan mo, putot mo itan tan ibantak mo. . . . Ontan met, no say matam so sengegay pankasalanan mo, sukit mo itan tan ibantak mo.” (Mat. 18:8, 9) Aglabay ya ibaga nen Jesus ya literal tayon ekalen iray parte na laman tayo. Noagta, idadanet to ya kaukolan tayon ekalen so antokaman ya sengegan na pankasalanan tayo—ya tampol tan determinado tayo itan ya gawaen. Panon tayon niyaplika iyan simbawa no nipaakar ed pornograpiya?

No makanengneng kay pornograpiya, agmo iisipen ya, ‘Agak naapektoan.’ Ipaliis mon tampol so matam. Erep mon tampol so TV, computer, odino gadyet mo. Manpokus ed bengatlan malinis. No ontan so gawaen mo, nakontrol moy nonot mo imbes ya sika so kontrolen na pilalek mo.

PANON TO NO PAWILPAWIL ED NONOT MO IRAY ANENGNENG MON PORNOGRAPIYA?

Panon to no nitundam lay onnengneng ed pornograpiya, balet pawilpawil ni iratan ed nonot mo? Mabayag ya naekal ed nonot na sakey a too iray anengneng ton pornograpiya. Ompan basta labat itan onsebang ed nonot. No ontan so nagawa, nayarin natukso kan manggawa na bengatlan marutak, singa say masturbasyon. Kanian tandaan mo ya wala ray panaon ya ompawil iratan ed nonot mo tan nepeg ya akaparaan kan labanan iratan.

Pabiskeg moy determinasyon mo ya nonoten tan gawaen iray panlabayan na Dios. Alig moy apostol Pablo ya ‘pepekpeken toy laman to tan gagawaen ton aripen.’ (1 Cor. 9:27) Agka papaaripen ed saray marutak ya pilalek. ‘Manpasimbalo ka diad panguman mo ed panagnonot mo, pian napaneknekan mo ed inkasika so maong tan makapaliket tan ayadyarin linawa na Dios.’ (Roma 12:2) Tandaan: Agka magmaliw ya maliket no gawaen mo iray imoral a bengatla, balet magmaliw kan maliket no say nonoten tan gawaen mo et say panlabayan na Dios.

Agka magmaliw ya maliket no gawaen mo iray imoral a bengatla, balet magmaliw kan maliket no say nonoten tan gawaen mo et say panlabayan na Dios

Salim so mangipatlep na espisipiko iran bersikulo ed Biblia. Tan no onsebang ed nonot mo iray makapuy ya pilalek, gawam so anggaay nayarian mon isipen iratan ya teksto. Saray teksto ya singa say Salmo 119:37; Isaias 52:11; Mateo 5:28; Efeso 5:3; Colosas 3:5; tan 1 Tesalonica 4:4-8 et makatulong ed sikan busolen so pornograpiya tan gawaen so panlabayan nen Jehova.

Panon to no pakaliknam et singa agmo la sarag ya labanan so pilalek mon onnengneng tan mannonot na imoral? Alig moy Ehemplo tayo, si Jesus. (1 Ped. 2:21) Kayari na impanpabautismo nen Jesus, sikatoy aminpiga ya tinukso nen Satanas. Antoy ginawa nen Jesus? Tuloytuloy ton nilabanan so tukso. Diad kada tukso nen Satanas, inusar nen Jesus so Kasulatan kanian alabanan to iratan. Imbaga to: “Arawi ka, Satanas!” kanian inmalis lay Satanas. No panon ya agsinmuko si Jesus ya labanan so panutukso na Diablo, agka met onsusuko. (Mat. 4:1-11) Si Satanas tan sayan mundo et ag-ontunda ya manggawa na paraan pian napano so nonot mo na imoral, kanian agka met ontutunda ya milaban. Sarag mo ’tan! Diad tulong nen Jehova, agka natalo na sayan patit nen Satanas.

MANPIKASI ED SI JEHOVA, TAN UNOR KA ED SIKATO

Itultuloy moy manpikasi ed si Jehova tan kerew moy tulong to. Imbaga nen Pablo: “Ipaamta yo ed Dios iray kerew yo diad panamegley na pikakasi tan masimoon a pikekerew tekep na pisasalamat; tan say kareenan na Dios a palumbasan toy amin a pakatalos so manbantay ed saray puso tan nonot yo diad panamegley nen Kristo Jesus.” (Fil. 4:6, 7) Ikdan ka na Dios na deen na nonot ya ontulong ed sikan labanan so kasalanan. No onapit ka ed si Jehova, “sikatoy onapit ed [sika].”​—Sant. 4:8.

Say sankaabigan ya proteksion ed antokaman ya patit nen Satanas et say maapit ya relasyon ed Soberano na uniberso. Imbaga nen Jesus: “Onsasabi lay manuley na mundo [si Satanas], tan agto ak nayarian a kontrolen.” (Juan 14:30) Akin et matalek si Jesus? Aminsan et imbaga to: “Kaibak imay angibaki ed siak. Agto ak pinaulyanan a bukor, ta naynay kon gagawaen iray makapaliket ed sikato.” (Juan 8:29) No gawaen mo met iray makapaliket ed si Jehova, agto ka met paulyanan. Agmo aabuloyan ya napatitan ka na pornograpiya pian agka nakontrol nen Satanas.