KʼALAL poʼot xa ox xtuchʼik ukʼum Jordan li j-israeletik sventa x-ochik li ta Albil Balumil ti albatik yuʼun Diose, oy kʼusi kʼot ta pasel, yuʼun kʼot jayvoʼuk jyanlum antsetik yoʼ xikʼik batel ta jun mukʼta veʼel li viniketik ta Israele. Laj van snopik ti jaʼ chkoltaatik yoʼ sta yan yamigoik mi batike, ti ch-akʼotajike xchiʼuk ti chveʼik leke. Pe li kʼusi nopem xaʼiik spasel li antsetik taje xchiʼuk li stalelalike, skontrainoj li mantaletik yakʼoj Jeovae. Jech xtok, junantik viniketike yikʼaluk van la snopik ti muʼyuk kʼusi tsnuptanike xchiʼuk ti xuʼ xchabi sbaike.

 Pe ¿kʼusi kʼot ta spasel? Xi tstakʼ li Vivliae: «Te lic mulivajicuc xchiʼuquic li tsebetic yuʼun moabetique». Li kʼusi mas oy ta yoʼonton li antsetik ti akʼo spas li j-israeletike jaʼ ti xlik «yichʼic ta mucʼ ec li diosetic yuʼun moabetique». Taje pas onoʼox yuʼunik. Jech oxal, li Diose ilin tajek ta stojolal li jteklum Israele (Núm. 25:1-3).

Oy chaʼtos ti kʼu yelan muʼyuk la xchʼunbeik Smantal Jeova li junantik j-israeletike, yuʼun laj yichʼik ta mukʼ jecheʼ diosetik xchiʼuk mulivajik. Ta skoj ti la stoy sbaik ta stojolal Jeovae, ta smilal xa noʼox chamik (Éx. 20:4, 5, 14; Deut. 13:6-9). ¿Kʼu yuʼun akʼbat tajek svokolik ti jech la spasike? Yuʼun oy xa ox kʼusi toj lek tstaik. Ti muʼyukuk la stoy sbaik li epal j-israeletik xchiʼuk ti lajuk xchʼunbeik Smantal Jeovae, la xtuchʼik noʼox jelavel jechuk li ukʼum Jordane xchiʼuk ochik noʼox li ta Albil Balumile (Núm. 25:5, 9).

Xi pʼijubtasvan li jtakbol Pablo kʼalal laj yalbe skʼoplal li kʼusi kʼot ta stojolal li j-israeletike: «Jaʼ sventa jchanubtasobiltik li kʼusitik kʼot ta pasel ta stojolalike xchiʼuk laj yichʼ tsʼibael sventa jpʼijubtasobiltik li voʼotik ti vul xa ta jtojolaltik li slajeb skotol li kʼusitik oy ta balumile» (1 Kor. 10:7-11). Li Satanase solel muyubaj ta jyalel kʼalal laj yil ti tsʼujik ta tsatsal mulil li j-israeletike xchiʼuk ti muʼyuk x-ochik li ta Albil Balumile. ¿Mi oy kʼusi chakʼ jchantik li kʼusi kʼot ta pasele? Oy, yuʼun li Satanase oy tajek ta yoʼonton ti mu xij-och ek li ta achʼ balumil ti yaloj chakʼ li Diose.

¿Kʼusi tstunes Satanas yoʼ sloʼla li yajtuneltak Dios avie? Jaʼ tstunes li petsʼetik ti xojtikin leke xchiʼuk ti tunem tajek yuʼune. Jech kʼuchaʼal laj xa jkʼeltike, jaʼ la stunes li mulivajel yoʼ sloʼla li j-israeletike. Taje jaʼ jun xibal sba petsʼ ti yokel-o tstunes li avie. ¿Kʼusi van tstunes yoʼ xijtsʼuj li ta mulivajele? Jtos li kʼusi tunem tajek yuʼune jaʼ li pornografiae.

Li avi kʼakʼale, buchʼuuk xa noʼox xuʼ skʼel li pornografiae xchiʼuk ti mu xakʼ venta li yantike. Li ta mas voʼnee, mu toʼox jechuk, yuʼun li buchʼu tskʼan tskʼel li kʼusitik taje skʼan xbat ta sine yoʼ skʼel ta junuk pelikula o persa skʼan xbat sman jlikuk revista o livro. Pe li krixchanoetike mu skʼan jech spasik yuʼun chkʼexavik-o mi te ilatik o mi te nopol chjelavik ti bu chchonik pornografiae. Pe avie jelem xa, ta skoj ti buchʼuuk xa noʼox xuʼ stunes li Internete, xuʼ skʼelik pornografia ta yabtelik o kʼalal jaʼo te tikʼilik ta skaroike. Ta yantik lumetik xtoke, skotol krixchano xuʼ skʼel pornografia te noʼox ta sna.

Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun avi ti oy xa selularetik xchiʼuk tavletaetike, ta kʼusiuk xa noʼox ora xuʼ skʼelik li pornografiae. Akʼo mi yakalik ta xanbal, mi tikʼilik ta karo o ta autovus xuʼ skʼelik batel lokʼoletik o yan kʼusitik sventa taje.

Ta skoj ti ta kʼusiuk noʼox ora xuʼ xichʼ kʼelel li pornografiae xchiʼuk ti mu persauk oy buchʼu xakʼ ventae, toj echʼ xa noʼox yakʼoj vokolil. Ep buchʼutik tsokesbat snupunelik, muʼyuk sbalil chaʼi sbaik xchiʼuk muʼyuk sak li sjol yoʼontonike. Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun tsok ti kʼu yelan xil sbaik xchiʼuk li Jeovae. Ta melel, jpʼel skʼoplal ti tsots tsta svokol li buchʼu tskʼel pornografiae, yuʼun tsokesbat yoʼonton o ti kʼu yelan chaʼi sbae. Xuʼ jal tajek xjelav yoʼ xlekub xkuxlejal li jun krixchanoe o ti mu xa snopbe skʼoplal li kʼusitik ibalik sbae.

Pe skʼan teuk ta joltik ti tskoltautik Jeova sventa mu xijtsʼuj li ta jtos spetsʼ Satanas ti laj xa kaltike. Mi ta jkʼan chchabiutik li Jeovae, skʼan mu jchanbetik li j-israeletike: skʼan jchʼuntik skotol li kʼusi chalbutik li Jdiostike (Éx. 19:5). Skʼan xkaʼibetik smelolal ti spʼajoj pornografia li Jeovae, ¿kʼu yuʼun ti jech chkaltike?

Jnopbetik skʼoplal li mantaletik laj yakʼbe j-israeletik li Jeovae. Li mantaletik akʼbatike toj echʼ xa noʼox lek, yuʼun xkoʼolaj ta jun muro ti chpojatik yoʼ mu xchanbeik li kʼusitik ibalik sba tspas li jyanlumetike (Deut. 4:6-8).  Li mantaletik akʼbatike jamal chakʼ ta ilel ti spʼajoj mulivajel li Jeovae.

Kʼalal laj xa ox yal Jeova li kʼusitik tspasik li jyanlumetike, xi to laj yalbe li j-israeletike: «Mu me xapasic jech chac cʼu chaʼal tspasic li canaanetic ti bu chaquicʼoxuc batele [...]. Li banamil bu nacalique boliben o yuʼunic. Ta jchapan ta sventa ti jech tspasique». Li chʼul Dios Jeovae toj ibal sba laj yil li kʼusitik tspas li jkanaanetike, jaʼ yuʼun xi laj yalbe li j-israeletike: «Li banamil bu nacalique boliben o yuʼunic» (Lev. 18:3, 25).

Akʼo mi laj yakʼbe stoj smul Jeova li jkanaanetike, pe muʼyuk xchʼay skʼoplal li mulivajele. ¿Kʼu yuʼun ti jech chkaltike? Yuʼun kʼalal jelavem xa ox mas ta 1,500 jabile, xi laj yalbe skʼoplal Pablo li krixchanoetik ti maʼuk yajtsʼaklomtak Kristoe: «Solel mu xa snaʼ xkʼexavik li ta stalelalike [...] jaʼ xa yakʼoj ta yoʼontonik spasel li talelal ti toj kʼexlal sba sventa tspasilanik skotol li kʼusitik ibal sba ti mu x-echʼ yoʼontonik spasele» (Efes. 4:17-19). Li avie, oy krixchanoetik ti mu xa xkʼexavik ta spasel li mulivajele o ti tspukbeik skʼoplale. Jaʼ yuʼun, li melel yajtsʼaklomtak Kristoe skʼan xakʼik persa yoʼ mu skʼelik jsetʼuk li kʼusitik tspas yantik ta sventa li mulivajele.

Li pornografiae tskontrainbe smantaltak li Jeovae. Kʼalal la spas baʼyel vinik xchiʼuk baʼyel ants li Jeovae, la spas ta slokʼol stuk xchiʼuk la yakʼ ta jnopbentik ti akʼo xkichʼ jbatik ta mukʼe. Jech xtok, laj yakʼ mantaletik sventa li chiʼinejbail ta vayele xchiʼuk laj yakʼ ti jaʼuk noʼox skʼupinik li nupultsʼakaletike (Gén. 1:26-28; Prov. 5:18, 19). Jaʼ yuʼun, li Jeovae tsots ta xchapan li buchʼutik tsmeltsanik xchiʼuk tspukbeik skʼoplal li pornografiae, yuʼun jamal xvinaj ti muʼyuk chichʼik ta mukʼ li Jeovae xchiʼuk ti spʼajojbeik li smantaltake (Rom. 1:24-27).

¿Kʼusi xuʼ xkaltik ta stojolal li buchʼutik yolbaj tskʼelik pornografiae? ¿Mi xuʼ xalik ti jaʼ noʼox chchʼay-o yoʼontonik xchiʼuk ti muʼyuk chopole? Moʼoj, yuʼun li buchʼutik jech tspasike yakal tskontrainbeik li smantaltak Jeovae akʼo mi maʼuk jech oy ta yoʼontonik kʼalal lik skʼelike. Jamal xvinaj chaʼa ti skʼan spʼajik li kʼusitik ibalik sba li buchʼutik chtunik ta stojolal Jeovae. Li Vivliae chalbutik ti skʼan jkontraintik li kʼusitik muʼyuk tukʼe (Sal. 97:10).

 Li buchʼutik chchabi sbaik sventa mu skʼelik li pornografiae yakʼojik venta ti mu kʼunuk ta pasele. Ta skoj ti maʼuk tukʼil krixchanoutike, yikʼaluk van tsots chkaʼitik spʼajel li kʼusi chopol tskʼan koʼontontik ta sventa li mulivajele. Jech xtok, xuʼ van ta jnoptik ti muʼyuk chopol mi muʼyuk ta jchʼunbetik jkojuk smantal li Jeovae (Jer. 17:9). Junantik krixchanoetik ti oy toʼox skʼelik o tspasik li kʼusitik sventa mulivajele, jaʼik xa yajtuneltak Jeova li avie. Taje xuʼ van xkoltaatik li buchʼutik yakʼoj yipalik yoʼ mu xa skʼelik li pornografiae, yuʼun ch-akʼbat yilik ti xuʼ stsal yuʼunik eke. Jkʼeltik batel kʼuxi tskoltautik Vivlia yoʼ mu xijtsʼuj li ta spetsʼ Satanase.

Jech kʼuchaʼal laj kiltik ta slikebale, epal j-israeletik chopol kʼusi kʼot ta stojolalik ta skoj ti chopol kʼusi lik ayanuk ta yoʼontonike. Taje xuʼ me jech chkʼot ta pasel li avi eke. Li xchaʼitsʼin Jesus ti Santiago sbie, xi laj yalbe skʼoplale: «Ta jujuntal [...] tijbil yoʼontonik xchiʼuk loʼlabilik ta skoj li kʼusi tskʼan yoʼonton stukike. Jech oxal kʼalal mi laj xa yakʼ yibel li kʼusi tskʼan yoʼontonike, chkʼot ta pasel li mulile» (Sant. 1:14, 15). Kʼalal chkakʼtik ti oyuk kʼusi chopol xlik ayanuk ta koʼontontike, xibal sba, yuʼun xuʼ tsots jpas-o jmultik. Jech oxal, mu jnopbetik skʼoplal li kʼusitik sventa mulivajele xchiʼuk jpʼajtik li kʼusitik ibalik sba chtal ta jnopbentike.

Mi laj kakʼtik venta ti te-o ta joltik li kʼusitik chopole, skʼan oyuk kʼusi jpastik ta anil, xi laj yal li Jesuse: «Jaʼ yuʼun chaʼa, mi tsmakot li avok o li akʼobe tuchʼo lokʼel xchiʼuk jipo batel [...]. Jech xtok, mi yakal tsmak avok li sbekʼ asate pitso lokʼel xchiʼuk jipo batel» (Mat. 18:8, 9). Kʼalal jech laj yal li Jesuse, jaʼ noʼox yakal tskoʼoltas, yuʼun jaʼ yakal chalbe skʼoplal ti akʼo jiptik lokʼel skotol ti kʼusi tsmakutik xchiʼuk ti ta aniluk noʼox jpastike. ¿Kʼuxi xuʼ jech jpastik ek ta sventa li pornografiae?

Jnopbetik skʼoplal liʼe: ¿Kʼusi ta jpastik mi oy kʼusi yakal ta jkʼeltik pe ti ta anil noʼox lokʼ talel junuk lokʼol sventa pornografiae? Mu me jnoptik ti muʼyuk kʼusi chopol ta jnuptantik yuʼune. Mi jech kʼot ta pasele, skʼan ti ta anil noʼox joypʼin jsatik sventa mu jkʼeltike. Jtupʼtik ta anil li jtelevisiontike, li jkomputadoratike, li jselulartik o li jtavletatike, vaʼun jaʼuk jnoptik li  kʼusi leke. Mi jech ta jpastike, jaʼ tskoltautik yoʼ jpastik ta mantal li jnopbentike xchiʼuk ti mu jaʼuk spasutik ta kanal li kʼusi tskʼan jbekʼtaltike.

¿Kʼusi xuʼ spas jun krixchano mi chvul to ta sjol kʼusitik sventa pornografia akʼo mi voʼne xa skʼeloje? Li lokʼoletik sventa pornografiae mu nabajuk kʼusi ora chtal ta sjol li buchʼu tskʼel toʼoxe xchiʼuk xuʼ xtijbat yoʼonton ta yixtolanel skʼunil. Xuʼ van jech chkʼot ta atojolal mi oy toʼox chakʼel li pornografiae, pe kʼalal te ta ajol ti xuʼ jech xanuptane, jaʼ tskoltaot sventa chapalot lek ta stsalel li kʼusi chopol chtal ta anopbene.

Jaʼuk xanop xchiʼuk xapas li kʼusitik tskʼan Diose. Chanbo stalelal li jtakbol Pablo kʼalal xi laj yale: «Ta jpas ta mantal li jbekʼtale xchiʼuk jech chkʼot kuʼun kʼuchaʼal mosoil» (1 Kor. 9:27). Mu xavakʼ ti jaʼuk spasot ta mantal li kʼusi chopol chtal ta ajole. Paso li kʼusi chal Romanos 12: 2 ti xi chale: «Jaʼ lek jelo anopbenik sventa xjel atalelalik, sventa xavakʼ venta atukik li kʼusi leke, li kʼusi chʼambile xchiʼuk li kʼusi tukʼ tskʼan yoʼonton Diose». Teuk ta ajol ti ep sbalil chatabe mi jaʼ chanop xchiʼuk mi jaʼ chapas li kʼusi oy ta yoʼonton Diose, jaʼ mu jechuk mi chapas junuk mulile.

Akʼbo yipal skomtsanel ta ajol junantik tekstoetik ta Vivlia ti chakʼ ta ilel kʼu yelan chil Jeova li pornografiae xchiʼuk ti xakʼ avil kʼusi tskʼanbot li Jeovae. Vaʼun, kʼalal chvul ta ajol li kʼusitik chopole, jaʼuk xavules ta ajol li tekstoetike. Xuʼ xakomtsan ta ajol li tekstoetik liʼe: Salmo 119:37, Isaías 52:11, Mateo 5:28, Efesios 5:3, Kolosenses 3:5 xchiʼuk 1 Tesalonisenses 4:4 kʼalal ta 8.

Pe ¿kʼusi xuʼ xapas mi solel chtal ta ajol o ti chakʼan chakʼel avaʼi li kʼusitik sventa mulivajele? Jaʼuk xatsʼaklibe «batel lek tajek li yav yok» Jesuse (1 Ped. 2:21). Kʼalal yichʼoj xa ox voʼ li Jesuse, ep ta velta akʼat ta preva yuʼun li Satanase. Pe ¿kʼusi la spas? Jaʼ ti laj yakʼ yipal ta skontrainele xchiʼuk ep ta velta la stunes li Skʼop Dios sventa stakʼbe sutele. Yuʼun xi laj yale: «¡Batan Satanas!», vaʼun bat. Jaʼ skʼan xachanbe stalelal li Jesuse, yuʼun muʼyuk lubtsaj ta skontrainel li Satanase (Mat. 4:1-11). Li Satanas xchiʼuk sbalumile jech-o oy ta yoʼonton tskʼan tstikʼ ta jnopbentik li kʼusitik ibalik sbae, pe mu me xijlubtsaj. Xuʼ kuʼuntik sventa mu jkʼeltik li pornografiae, yuʼun jaʼ tskoltautik Jeova yoʼ jtsaltik li kajkontratike.

Jkʼanbetik-o Jeova ta orasion sventa skoltautik. Xi laj yal li Pabloe: «Akʼbeik snaʼ Dios li kʼusi chakʼanike; vaʼun li jun oʼontonal yuʼun Dios ti toj echʼ xa noʼox leke, ti jaʼ mu sta li snopben krixchanoetike, chchabi avoʼontonik xchiʼuk anopbenik ta stojolal li Kristo Jesuse» (Filip. 4:6, 7). Li Jeovae jaʼ chakʼbutik li jun oʼontonal chtun kuʼuntik sventa jtsaltik li kʼusitik chopole. Yuʼun li stuke chnopaj tal ta jtojolaltik mi chijnopaj ta stojolal eke (Sant. 4:8).

Jaʼ noʼox xuʼ xchabiutik li Mukʼul Jpasmantal ta vinajelbalumile, jech oxal skʼan nopol oyutik ta stojolal. Xi laj yalbe skʼoplal Satanas li Jesuse: «Chtal xa li ajvalil ta balumile, akʼo mi jech, muʼyuk bu sventainojun» (Juan 14:30). ¿Kʼu yuʼun jpʼel ta yoʼonton ti jaʼ jeche? Xi laj yal jun veltae: «Liʼ xchiʼinojun li Buchʼu la stakun tale; muʼyuk bu yiktaojun jtuk, yuʼun jaʼ onoʼox ta jpas li kʼusi lek chile» (Juan 8:29). Mi ta jpastik li kʼusi oy ta yoʼonton Jeovae, muʼyuk me tskomtsanutik. Jaʼ yuʼun, jpʼajtik li pornografiae, vaʼun muʼyuk chijtsʼuj ta spetsʼ li Satanase.