VA ISARELI va kala oku lipongiyila oku yoka Olui Yordão. Kuenje ovo va laikele oku iñila vofeka yina Yehova a likuminyile kokuavo. Eteke limue va Isareli va tambula akombe vamue. Akombe vaco, va kala akãi vakualofeka ovo veya oku laleka alume va Isareli oco va ende kofesta yimue. Eci ca molẽha ndu okuti epuluvi limue lilikasi kalume va Isareli. Oku linga akamba vokaliye, oku piluka kuenda oku lia kumue kupepa ca kala ocina cimue ciwa. Ovituwa kuenda ekalo liakãi vaco, via litepele lavina Yehova a ecele ku va Isareli Vocihandeleko caye. Pole, citava okuti alume vamue va Isareli va sima ndoco: ‘Etu ka tu ka ya puisiwa omo tua kũlĩha eci ciwa leci cĩvi. Tu ka kuata utate.’

 Nye ceya oku pita? Ovisonehua hati: Omanu va “fetika oku linga ukahonga lomãla vakãi va va Moavi.” Akãi vaco va yonguile okuti alume va Isareli va fendela olosuku viesanda.” Kuenje oco va linga. Omo liaco, “Onyeño ya Yehova ya wengukila va Isareli.”—Ate. 25:1-3.

Va Isareli va tomba Ocihandeleko ca Suku volonjila vivali: Ovo va fendela oviteka kuenda va linga evĩho liukahonga. Kuenje omanu valua va fa omo liesino liavo. (Etu. 20:4, 5, 14; Esin. 13:6-9) Ulandu owu u sumuisa calua. Momo lie? Momo ovo va kala ocipepi loku iñila Vofeka Yohuminyo. Nda va Isareli va pokuile Kocihandeleko ca Suku, ovo nda va yoka Olui Yordão loku iñila Vofeka Yohuminyo.—Ate. 25:5, 9.

Catiamẽla kulandu owu, Upostolo Paulu wa soneha hati: “Ovina evi via kala ndelungulo kokuavo kuenje via sonehiwila oku tu longisa etu tu kasi kesulilo lioloneke vilo.” (1 Va Kor. 10:7-11) Satana wa ci sola calua omo okuti va Isareli vamue va linga akandu anene kuenje va pumba epuluvi lioku iñila Vofeka Yohuminyo. Tu lilongisilako calua kulandu wa va Isareli, momo tua kũlĩha okuti Satana o sanjuka calua nda tu yapuisiwa oco ka tu ka iñile voluali luokaliye!

Satana o seteka oku yapuisa Akristão poku kuama olonjanjo vimue eye a kũlĩha ciwa okuti via siata oku yapuisa omanu valua. Ku va Isareli wa kuama onjanjo yukahonga. Koloneke vilo, ukahonga u kasi oku amamako oku kala onjanjo. Ocina cimue ci pondola oku yapuisa vali enene, oku tala ovina viumbondo.

Koloneke vilo, omunu pamue o tala ovina viumbondo okuti lomue o ci kũlĩha. Kosimbu, omunu wa yonguile oku tala ovina viumbondo wa sukilile oku enda povitumãlo violomapalo, ale oku tala alivulu a lekisa omanu va kasi epolõla. Omanu valua ka va endaile kovitumãlo viaco omo liosõi yoku muiwa lomanu vakuavo. Pole, cilo omo lio Internet omunu o pondola oku tala ovina viumbondo kovitumãlo viosi a kasi. Kolofeka vialua, ulume ale ukãi o pondola oku tala ovina viumbondo okuti ka ci sukila oku tunda vonjo.

Kuli vali ovina vikuavo. Ovimalẽho vimue ndeci, olotelefone kuenda olotablet via siata oku leluisa oku tala ovina viumbondo. Osimbu omanu va kasi volokololo, vo kalela ale vomboyo, ovo va tala ovina viumbondo volotelefone viavo.

Omo okuti ca leluka oku tala ovina viumbondo kuenda omunu o pondola oku vi tala okuti lomue u mola, elinga liaco li kasi oku koka ovitangi vialua okuti kosimbu ci sule. Kolofeka vimue oku tala ovina viumbondo ci kasi oku nyõla olohuela, omunu ka sumbiwa vali kuenda owanji wutima ka u vetela vali evelo. Handi vali, eci ci nyõla ukamba omunu a kuetele Suku. Kũlĩha okuti, vana va tala ovina viumbondo va pondola oku kuata ovitangi. Ci pondolavo oku sia evalo kutima. Evalo liaco, ka lipiti lonjanga kuenda li pondola oku sia esumuo lialua.

Tu pondola oku kolela okuti Yehova o tu teyuila kolonjanjo via Satana. Nda tu yongola okuti Yehova o tu teyuila tu sukila oku linga ovina va Isareli ka va tẽlele oku linga okuti oku pokola lutima wosi kokuaye. (Etu. 19:5) Tu sukila oku limbuka okuti Suku o suvuka ovina viosi viatiamẽla kumbondo. Momo lie tu popela ndoco?

Sokolola okuti ovihandeleko Suku a ecele ku va Isareli via litepele calua levi violofeka vikuavo. Ovihandeleko Suku a ecele ku va  Isareli vi sokisiwa locimbaka cimue ca enda oku va teyuila kohele yoku yapuisiwa lomanu vakuavo. (Esin. 4:6-8) Ovihandeleko viaco, via situlula ocili cimue ci kuete esilivilo cokuti: Yehova o nyale evĩho liukahonga.

Yehova wa tukula ovina viumbondo vakualofeka va enda oku linga kuenje wa sapuila va Isareli hati: “Ka ci tavavo ene oku linga ndeci va Kanana omu ñasi oku u tuali, va lingainga” kuenda wamisako hati: “Oco ofeka ya vĩhĩsua okuti nda yi yambuila ongole yayo.” Ku Suku o kola ya va Isareli, ekalo liomuenyo lia va Kanana lia vĩhile calua okuti ofeka yosi ya kuatiwilevo levĩho liaco.—Ovis. 18:3, 25.

Ndaño okuti Yehova wa yambula va Kanana, omanu vakuavo vamamako oku linga ukahonga. Kuenje noke lioku pita 1.500 kanyamo, Paulu wa tukula okuti Akristão va kasi pokati komanu vakualofeka vana “ka va limbuka ovituwa viwa.” Ovo “va lieca kumbondo oco va linge ovina viosi vĩvi lalivelo.” (Va Efe. 4:17-19) Koloneke vilo, cimuamue haico okuti omanu valua ka va kuete osõi yoku linga ovina viumbondo. Kuenje Akristão vocili va sukila oku yuvula oku setukula ovilinga viomanu vina vi tuala kumbondo.

Oku tala ovina viumbondo ci sepuisa Suku. Eye wa lulika omunu lesetahãlo liaye kuenda wa tu lulika luloño woku limbuka eci ciwa leci cĩvi. Suku wa eca olonumbi viatiamẽla koku lipekela. Eci ci lomboloka okuti oku lipekela ku lingiwa lika lomanu va likuele. (Efet. 1:26-28; Olosap. 5:18, 19) Nye ci popiwa komanu vana va vetiya oku linga umbondo? Ovo va pembula ovihandeleko via Yehova viatiamẽla koku lipekela. Omanu vaco, ka va sumbilile Yehova. Eye o ka sombisa omanu vosi ka va sumbilile ovihandeleko viaye haivo va vetiya oku linga umbondo.—Va Rom. 1:24-27.

Pole, nye ci popiwa komanu vana va tanga, ale va tala ovina viumbondo okuti halocipangoko? Vamue va sima okuti ka ci lingi cimue oku ci tala. Pole, ovo va kasi oku kuatisa vana va tomba olonumbi via Yehova. Citava okuti ka ca kaile onjongole yavo oku tala ovina viumbondo. Afendeli va Suku va sukila oku suvuka elinga liaco. Embimbiliya li tu lungula hati: “Yehova o sole ava va suvuka evĩho.”—Osa. 97:10.

 Ndaño muẽle vana va yongola oku siapo ocituwa caco, ka ci leluka oku linga apongoloko. Omo okuti ka tua lipuile tu sukila oku likolisilako calua oco tu tẽle oku tamalãla lelinga eli lĩvi. Handi vali, omo liekambo lioku lipua utima wetu u pondola oku tu vetiya oku lisandela esunga oco tu sinĩle ovihandeleko via Suku. (Yer. 17:9) Nda o kasi oku liyaka locitangi caco, limbuka okuti valua va linga Akristão, va tẽla oku yula ocitangi caco. Oku ci kũlĩha ci pondola oku tu ĩha ongusu yoku tamalãlavo lelinga liaco. Kũlĩha okuti Ondaka ya Suku yi tu kuatisa oku yuvula olonjanjo via Satana.

Ndomo tua ci mola, va Isareli valua omo lioku kuama olonjongole vĩvi ca va kokela ovitangi vialua. Cimuamue haico ci pondola oku lipita koloneke vilo. Tiago manji a Yesu wa tukula ohele yaco hati: ‘Omunu lomunu . . . o tambiwa loloñeyi viaye muẽle. Kuenje eci oloñeyi vi mina, vi cita ekandu’. (Tia. 1:14, 15) Nda omunu umue ecelela olonjongole vĩvi, vokuenda kuotembo o linga ekandu.

Nda wa fetika oku kuata ovisimĩlo ka via sungulukile lonjanga yalua viupamo vutima. Yesu wa popia hati: “Nda eka liove pamue omãhi yove viu ku kokela ocilondokua, vi tetako kuenda vi inasi. . . . Kuendavo nda iso liove liu ku kokela ocilondokua, li tofolamo, li inasi.” (Mat. 18:8, 9) Yesu ka popele okuti tu sukila muẽle oku tofolamo iso. Eye wa yonguile oku popia okuti tu sukila oku nyõla lonjanga ovisimĩlo vĩvi. Tu kapako ndati elungulo eli catiamẽla koku yuvula umbondo?

Nda wa lisanga locitangi caco, kuka sime okuti, ‘ka cu ku yapuisa.’ Lonjanga yalua, yuvula oku ci tala. Vepuluvi liaco pongolola ocipama coteleviãu. Yika o kombuntadore ale otablet. Tiamĩsila utima kovina viasunguluka. Poku ci linga o pondola oku kuatisiwa oku lava ovisimĩlo viove okuti ovio ka viu ku yuli.

Nye o pondola oku linga nda wa liwekapo ale oku tala ovina viumbondo pole, handi o sokolola kovina wa tala? Ovina omunu a  tala, ale ovisimĩlo vi pondola oku kala anyamo alua vutima waye. Ovina viaco, vi pondola oku molẽha ocipikipiki vutima wetu. Nda ca lipita love, ci pondola oku ku kokela oku litukusa kovimatamata viuyali oco o tẽlise oloñeyi viove, ale elinga likuavo lĩvi. Limbuka okuti ovisimĩlo viaco vi pondola okuiya ocipikipiki kuenje o sukila oku kũlĩha ndomo o liteyuila.

Nõlapo oku sokolola loku linga ovina vi li kuata locipango ca Suku. Linga ndupostolo Paulu una wa ‘veta etimba [liaye] loku li pokuisa ndupika.’ (1 Va Kor. 9:27) Ku ka ecelele okuti olonjongole vĩvi vi ku pokuisa. Kuama elungulo Liembimbiliya liokuti: “Ko ka setukuli ovituwa violuali lulo, puãi pongololi ovisimĩlo viene okuti vu limbuka ndeci ci kasi ocipango ca Suku.” (Va Rom. 12:2) Ivaluka okuti: Oku sokolola kuenda oku linga ovina ndomo ci likuata locipango ca Suku ci nena asumũlũho alua.

Patekela ovisonehua vimue Viembimbiliya. Kuenje eci ovisimĩlo vĩvi viya vutima wove, ovisonehua viaco vi ka ku kuatisa. Ndeci, Osamo 119:37; Isaya 52:11; Mateo 5:28; Va Efeso 5:3; Va Kolosai 3:5; kuenda 1 Va Tesalonike 4:4-8. Ovisonehua evi vi ka ku kuatisa oku limbuka ndomo Yehova a tenda ovina viumbondo kuenda eci eye a lavoka kokuove.

Nye o linga nda ku tẽla oku li kandangiya oku tala, ale oku sokolola kovina viumbondo? Kuama ongangu ya Yesu. (1 Pet. 2:21) Yesu noke lioku papatisiwa Satana wa seteka oku u yonja. Nye Yesu a linga? Eye wamamako oku tamalãla. Yesu wa tukula ovisonehua vialua oco a tamalãle layonjo a Satana. Eye hati: “A Satana, nunde!” kuenje Satana wo siapo. Yesu ka liwekelepo oku tamalãla leliapu, cimuamue haico o sukila oku linga. (Mat. 4:1-11) Satana kumue loluali luaye o kamamako oku yukisa utima wove lovisimĩlo vĩvi, pole, ku ka liwekepo oku tamalãla. Ove o pondola oku yula elinga lioku tala ovina viumbondo. Lekuatiso lia Yehova o pondola oku yula unyãli wove.

Amamako oku likutilila ku Yehova. Paulu hati: “Apingilo ene a kũlĩhĩwe la Suku; kuenje ombembua ya Suku yina ya piãla olondunge viosi, yi lava ovitima viene kuenda ovisimĩlo viene vu Kristu Yesu.” (Va Fil. 4:6, 7) Ombembua ya Suku yi ku kuatisa oku tamalãla lekandu. Nda wamẽla ku Yehova ‘eye amẽla kokuove.’—Tia. 4:8.

Etu tu ka teyuiwa lika kolonjanjo via Satana nda tuamamako oku pamisa ukamba wetu la Yehova, okuti eye omunu wa velapo koluali luosi. Yesu hati: “Ombiali yoluali yi kasi oku iya, oyo ka yi kuete unene lame.” (Yoa. 14:30) Momo lie Yesu a ci popela? Eye wamisako hati: “U wa numa o kasi lame; eye ka njandulukile, momo ndingainga ovina viu sanjuisa.” (Yoa. 8:29) Nda wamamako oku linga ovina vi sanjuisa Yehova, eye lalimue eteke a ka ku yanduluka. Yuvula onjanjo yoku tala ovina viumbondo kuenje Satana ka ka tẽla oku ku yapuisa.