Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

ΑΡΘΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ 27

Προετοιμαστείτε από Τώρα για τον Διωγμό

Προετοιμαστείτε από Τώρα για τον Διωγμό

«Όλοι όσοι θέλουν να ζουν με θεοσεβή αφοσίωση σε σχέση με τον Χριστό Ιησού θα υποστούν και αυτοί διωγμό».​—2 ΤΙΜ. 3:12.

ΥΜΝΟΣ 129 Πρέπει να Υπομείνουμε

ΠΕΡΙΛΗΨΗ *

1. Γιατί χρειάζεται να προετοιμαστούμε για τον διωγμό;

ΤΟ ΒΡΑΔΥ προτού θανατωθεί, ο Κύριός μας ο Ιησούς είπε ότι όλοι όσοι επιλέξουν να είναι μαθητές του θα γίνουν αντικείμενα μίσους. (Ιωάν. 17:14) Μέχρι και στην εποχή μας, πιστοί Χριστιανοί Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν υποστεί διωγμό από εκείνους που εναντιώνονται στην αληθινή λατρεία. (2 Τιμ. 3:12) Καθώς το τέλος αυτού του συστήματος πραγμάτων πλησιάζει, αναμένουμε ότι οι εχθροί μας θα μας εναντιώνονται ακόμα περισσότερο.​—Ματθ. 24:9.

2, 3. (α) Τι πρέπει να αναγνωρίζουμε όσον αφορά τον φόβο; (β) Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

2 Πώς μπορούμε να προετοιμαστούμε από τώρα για να αντιμετωπίσουμε τον διωγμό; Δεν χρειάζεται να φανταζόμαστε όλα όσα μπορεί να μας συμβούν. Αν το κάναμε αυτό, θα μπορούσε να μας καταβάλει ο φόβος και η ανησυχία. Θα ήταν δυνατόν να αφήσουμε φανταστικές απειλές να μας κατατροπώσουν προτού καν προκύψει κάποια πραγματική δοκιμασία. (Παρ. 12:25· 17:22) Ο φόβος είναι ένα ισχυρό όπλο που “ο αντίδικός μας, ο Διάβολος”, προσπαθεί να χρησιμοποιήσει εναντίον μας. (1 Πέτρ. 5:8, 9) Τι μπορούμε να κάνουμε τώρα για να ενισχύσουμε τον εαυτό μας;

3 Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε το πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τη σχέση μας με τον Ιεχωβά και γιατί είναι σημαντικό να το κάνουμε αυτό τώρα. Θα δούμε επίσης τι μπορούμε να κάνουμε για να αυξήσουμε το θάρρος μας. Τελικά, θα εξετάσουμε πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το μίσος των εναντιουμένων.

ΠΩΣ ΘΑ ΕΝΙΣΧΥΣΕΤΕ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΣΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΙΕΧΩΒΑ

4. Σύμφωνα με τα εδάφια Εβραίους 13:5, 6, για ποιο πράγμα πρέπει να είμαστε πεπεισμένοι, και γιατί;

4 Να είστε πεπεισμένοι ότι ο Ιεχωβά σάς αγαπάει και ότι δεν θα σας εγκαταλείψει ποτέ. (Διαβάστε Εβραίους 13:5, 6) Πριν από πολλά χρόνια, Η Σκοπιά έκανε το εξής σχόλιο: “Εκείνος που γνωρίζει τον Θεό καλύτερα θα εμπιστευτεί σε αυτόν περισσότερο σε καιρό δοκιμασίας”. Τι μεγάλη αλήθεια! Για να αντιμετωπίσουμε επιτυχώς τον διωγμό, πρέπει να αγαπάμε τον Ιεχωβά και να εμπιστευόμαστε απόλυτα σε αυτόν, δίχως να αμφιβάλλουμε ποτέ ότι νιώθει στοργή για εμάς.​—Ματθ. 22:36-38· Ιακ. 5:11.

5. Τι θα σας βοηθήσει να νιώσετε την αγάπη του Ιεχωβά;

5 Να διαβάζετε τη Γραφή καθημερινά με στόχο να πλησιάσετε περισσότερο τον Ιεχωβά. (Ιακ. 4:8) Καθώς διαβάζετε, να εστιάζετε στις τρυφερές ιδιότητες του Ιεχωβά. Να νιώθετε την αγάπη και τη στοργή του όπως εκφράζονται με τα λόγια και τις πράξεις του. (Έξοδ. 34:6) Μερικοί ίσως δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι ο Θεός τούς αγαπάει επειδή ποτέ δεν τους έδειξε κάποιος αγάπη. Αν αντιμετωπίζετε αυτή τη δυσκολία, δοκιμάστε να φτιάχνετε κάθε μέρα έναν κατάλογο τρόπων με τους οποίους ο Ιεχωβά σάς έχει δείξει έλεος και καλοσύνη. (Ψαλμ. 78:38, 39· Ρωμ. 8:32) Καθώς θα συλλογίζεστε τις δικές σας εμπειρίες και θα στοχάζεστε όσα έχετε διαβάσει στον Λόγο του Θεού, πιθανότατα θα μπορείτε να σκεφτείτε πολλά πράγματα που έχει κάνει ο Ιεχωβά για εσάς. Όσο περισσότερο εκτιμάτε αυτά που κάνει ο Ιεχωβά, τόσο ισχυρότερη θα γίνεται η σχέση σας μαζί του.​—Ψαλμ. 116:1, 2.

6. Σύμφωνα με τα εδάφια Ψαλμός 94:17-19, πώς μπορεί να σας βοηθήσει η εγκάρδια προσευχή;

6 Να προσεύχεστε τακτικά. Φανταστείτε ένα αγοράκι στη στοργική αγκαλιά του πατέρα του. Νιώθει τόση ασφάλεια ώστε μιλάει ανοιχτά στον πατέρα του για τα καλά και τα κακά πράγματα που του συνέβησαν εκείνη την ημέρα. Μπορείτε να έχετε τέτοια σχέση με τον Ιεχωβά αν τον πλησιάζετε με εγκάρδια προσευχή καθημερινά. (Διαβάστε Ψαλμός 94:17-19) Όταν προσεύχεστε στον Ιεχωβά, “να χύνετε την καρδιά σας σαν νερό” και να μιλάτε στον στοργικό Πατέρα σας για όλους τους φόβους και τις ανησυχίες σας. (Θρ. 2:19) Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; Θα νιώθετε την «ειρήνη του Θεού η οποία υπερβαίνει κάθε κατανόηση», όπως λέει η Γραφή. (Φιλιπ. 4:6, 7) Όσο περισσότερο προσεύχεστε με αυτόν τον τρόπο, τόσο πιο κοντά θα νιώθετε στον Ιεχωβά.​—Ρωμ. 8:38, 39.

Το θάρρος πηγάζει από την πεποίθηση στον Ιεχωβά και στη Βασιλεία του

Ο Στάνλεϊ Τζόουνς ενδυνάμωνε τον εαυτό του με τη βεβαιότητα ότι η Βασιλεία του Θεού είναι πραγματική (Βλέπε παράγραφο 7)

7. Γιατί πρέπει να είστε πεπεισμένοι ότι οι υποσχέσεις που δίνει ο Θεός σχετικά με τη Βασιλεία του θα εκπληρωθούν;

7 Να είστε πεπεισμένοι ότι οι ευλογίες της Βασιλείας του Θεού θα γίνουν πραγματικότητα. (Αριθ. 23:19) Αν η πίστη σας σε αυτές τις υποσχέσεις είναι αδύναμη, τότε θα είναι ευκολότερο για τον Σατανά και τα υποχείριά του να σας τρομοκρατήσουν. (Παρ. 24:10· Εβρ. 2:15) Πώς θα ενισχύσετε την πεποίθησή σας στη Βασιλεία του Θεού τώρα; Κάντε αντικείμενο μελέτης τις υποσχέσεις του Θεού σχετικά με τη Βασιλεία του καθώς και τους λόγους για τους οποίους μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι θα εκπληρωθούν. Πώς θα σας βοηθήσει αυτό; Προσέξτε το παράδειγμα του Στάνλεϊ Τζόουνς, ο οποίος έμεινε εφτά χρόνια στη φυλακή λόγω της πίστης του. * Τι τον βοήθησε να υπομείνει πιστά; Ο ίδιος είπε: “Επειδή ήμουν ενδυναμωμένος με τη γνώση της βασιλείας του Θεού και ήμουν βέβαιος για αυτήν, χωρίς να αμφιβάλλω ούτε μια στιγμή, παρέμεινα αμετακίνητος”. Αν έχετε ισχυρή πίστη στις υποσχέσεις του Θεού, θα πλησιάσετε περισσότερο τον Ιεχωβά και δεν θα ενδώσετε στον φόβο.​—Παρ. 3:25, 26.

8. Για ποιο πράγμα αποτελεί καλό δείκτη η στάση μας ως προς τις συναθροίσεις; Εξηγήστε.

8 Να παρακολουθείτε τακτικά τις συναθροίσεις. Οι συναθροίσεις μάς βοηθούν να πλησιάσουμε περισσότερο τον Ιεχωβά. Η στάση μας ως προς την παρακολούθηση των συναθροίσεων είναι ένας καλός δείκτης τού πόσο επιτυχώς θα αντιμετωπίσουμε τον διωγμό στο μέλλον. (Εβρ. 10:24, 25) Γιατί; Αν επιτρέπουμε σε μικρά εμπόδια να μας κάνουν να χάνουμε συναθροίσεις τώρα, τι θα γίνει στο μέλλον αν χρειαστεί να διακινδυνεύσουμε την ασφάλειά μας για να συναθροιστούμε με ομοπίστους μας; Από την άλλη πλευρά, αν είμαστε σταθερά αποφασισμένοι να παρακολουθούμε τις συναθροίσεις, δεν θα κάνουμε πίσω όταν οι εναντιούμενοι προσπαθήσουν να μας εμποδίσουν να συναθροιζόμαστε. Τώρα είναι ο καιρός να αναπτύξουμε αγάπη για τις συναθροίσεις μας. Αν αγαπάμε τις συναθροίσεις μας, καμία εναντίωση, ούτε ακόμα και μια κυβερνητική απαγόρευση, δεν θα μας εμποδίσει να υποτασσόμαστε στον Θεό αντί για τους ανθρώπους.​—Πράξ. 5:29.

Η απομνημόνευση εδαφίων και ύμνων από τώρα θα σας φανεί πολύ χρήσιμη σε καιρό διωγμού (Βλέπε παράγραφο 9) *

9. Γιατί είναι η απομνημόνευση εδαφίων ένας καλός τρόπος να προετοιμαστούμε για τον διωγμό;

9 Απομνημονεύστε τα αγαπημένα σας εδάφια. (Ματθ. 13:52) Η μνήμη σας ίσως να μην είναι τέλεια, αλλά ο Ιεχωβά μπορεί να χρησιμοποιήσει το ισχυρό άγιο πνεύμα του για να επαναφέρει στον νου σας αυτά τα εδάφια. (Ιωάν. 14:26) Προσέξτε τι είπε ένας αδελφός που ήταν φυλακισμένος στην Ανατολική Γερμανία και τον έβαλαν στην απομόνωση: «Τι ευλογία ήταν το γεγονός ότι μέχρι τότε είχα απομνημονεύσει αρκετές εκατοντάδες εδάφια! Μπορούσα να γεμίζω εκείνες τις άδειες ημέρες στοχαζόμενος ποικίλα Γραφικά θέματα». Εκείνα τα εδάφια βοήθησαν τον αδελφό μας να παραμείνει κοντά στον Ιεχωβά και να υπομείνει πιστά.

(Βλέπε παράγραφο 10) *

10. Γιατί πρέπει να απομνημονεύουμε ύμνους και τραγούδια από τον ιστότοπό μας;

10 Να απομνημονεύετε και να ψάλλετε ύμνους και τραγούδια από τον ιστότοπό μας που αινούν τον Ιεχωβά. Όταν ο Παύλος και ο Σίλας ήταν φυλακισμένοι στους Φιλίππους, έψαλλαν ύμνους που ήξεραν από μνήμης. (Πράξ. 16:25) Όταν οι αδελφοί μας στην πρώην Σοβιετική Ένωση εξορίζονταν στη Σιβηρία, πώς ενίσχυαν παρόμοια τον εαυτό τους; Η αδελφή Μαρίγια Φεντούν ανέφερε: «Ψάλαμε όλους τους ύμνους που ξέραμε, τους ύμνους από το υμνολόγιο». Είπε ότι εκείνοι οι ύμνοι τούς ενθάρρυναν όλους και τους βοηθούσαν να νιώθουν πιο κοντά στον Ιεχωβά. Ενισχύεστε εσείς όταν ψάλλετε τους αγαπημένους σας ύμνους καθώς και τραγούδια από τον ιστότοπό μας; Τότε απομνημονεύστε τα τώρα!​—Βλέπε το πλαίσιο « Δώσε μου Θάρρος».

ΠΩΣ ΘΑ ΑΥΞΗΣΕΤΕ ΤΟ ΘΑΡΡΟΣ ΣΑΣ

11, 12. (α) Σύμφωνα με τα εδάφια 1 Σαμουήλ 17:37, 45-47, γιατί ήταν θαρραλέος ο Δαβίδ; (β) Ποιο σημαντικό δίδαγμα παίρνουμε από το παράδειγμα του Δαβίδ;

11 Για να αντιμετωπίσετε τον διωγμό, χρειάζεστε θάρρος. Αν νιώθετε ότι υστερείτε σε αυτή την ιδιότητα, τι μπορείτε να κάνετε; Να θυμάστε ότι το αληθινό θάρρος δεν εξαρτάται από το ανάστημα, τη δύναμη ή τις ικανότητές σας. Σκεφτείτε το παράδειγμα του νεαρού Δαβίδ όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με τον Γολιάθ. Μπροστά σε εκείνον τον γίγαντα, ο Δαβίδ ήταν πιο μικρόσωμος, πιο αδύναμος και σχεδόν άοπλος. Δεν είχε καν σπαθί. Αλλά ξεχείλιζε από θάρρος. Έσπευσε με τόλμη να πολεμήσει εκείνον τον υπεροπτικό γίγαντα.

12 Γιατί ήταν τόσο θαρραλέος ο Δαβίδ; Επειδή πίστευε ακράδαντα ότι ο Ιεχωβά ήταν μαζί του. (Διαβάστε 1 Σαμουήλ 17:37, 45-47) Ο Δαβίδ δεν εστίασε στο πόσο μεγαλόσωμος ήταν ο Γολιάθ σε σύγκριση με τον ίδιο, αλλά στο πόσο μικροσκοπικός ήταν ο Γολιάθ σε σύγκριση με τον Ιεχωβά. Τι μαθαίνουμε από αυτή την αφήγηση; Θα έχουμε θάρρος αν είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Ιεχωβά είναι μαζί μας και αν είμαστε βέβαιοι ότι οι εναντιούμενοι είναι μικροσκοπικοί σε σύγκριση με τον Παντοδύναμο Θεό. (2 Χρον. 20:15· Ψαλμ. 16:8) Πώς μπορούμε να αυξήσουμε το θάρρος μας τώρα, προτού έρθει ο διωγμός;

13. Πώς μπορούμε να αυξήσουμε το θάρρος μας; Εξηγήστε.

13 Μπορούμε να αυξήσουμε το θάρρος μας τώρα διακηρύττοντας δημόσια τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού. Γιατί το λέμε αυτό; Διότι το κήρυγμα μας διδάσκει να εμπιστευόμαστε στον Ιεχωβά και να ξεπερνάμε οποιονδήποτε φόβο ανθρώπου. (Παρ. 29:25) Όπως οι μύες μας ενισχύονται όταν ασκούμαστε, έτσι και το θάρρος μας ενισχύεται όταν κηρύττουμε από σπίτι σε σπίτι, σε δημόσιους χώρους, ανεπίσημα και σε εμπορικό τομέα. Αν καλλιεργούμε τώρα θάρρος για να κηρύττουμε, θα είμαστε καλά προετοιμασμένοι για να συνεχίσουμε να κηρύττουμε ακόμα και αν το έργο μας απαγορευτεί.​—1 Θεσ. 2:1, 2.

Η Νάνσι Γιουέν αρνήθηκε να πάψει να κηρύττει τα καλά νέα (Βλέπε παράγραφο 14)

14, 15. Ποια διδάγματα παίρνουμε από τη Νάνσι Γιουέν και από τη Βαλεντίνα Γκαρνόφσκαγια;

14 Μπορούμε να μάθουμε πολλά από το παράδειγμα που έθεσαν δύο πιστές αδελφές μας οι οποίες εκδήλωσαν αξιοσημείωτο θάρρος. Η Νάνσι Γιουέν δεν ξεπερνούσε το ενάμισι μέτρο σε ύψος, αλλά το έλεγε η καρδιά της. * Αρνήθηκε να πάψει να κηρύττει τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού. Ως αποτέλεσμα, έμεινε φυλακισμένη περίπου 20 χρόνια στην κομμουνιστική Κίνα. Οι αξιωματούχοι που την ανέκριναν είπαν ότι ήταν «το πιο πείσμον άτομο» στη χώρα τους!

Η Βαλεντίνα Γκαρνόφσκαγια είχε τη βεβαιότητα ότι ο Ιεχωβά ήταν μαζί της (Βλέπε παράγραφο 15)

15 Παρόμοια, η Βαλεντίνα Γκαρνόφσκαγια φυλακίστηκε τρεις φορές στην πρώην Σοβιετική Ένωση και πέρασε συνολικά 21 χρόνια στη φυλακή. * Γιατί; Ήταν τόσο αποφασισμένη να συνεχίσει να κηρύττει ώστε οι αξιωματούχοι τη χαρακτήρισαν «εξαιρετικά επικίνδυνο κακοποιό». Τι έκανε τόσο θαρραλέες αυτές τις δύο πιστές γυναίκες; Η βεβαιότητα ότι ο Ιεχωβά ήταν μαζί τους.

16. Ποιο είναι το μυστικό για να έχουμε αληθινό θάρρος;

16 Όπως είδαμε, για να αυξήσουμε το θάρρος μας δεν πρέπει να εστιάζουμε στις δικές μας δυνάμεις και ικανότητες. Απεναντίας, πρέπει να πιστεύουμε ότι ο Ιεχωβά είναι μαζί μας και ότι πολεμάει για εμάς. (Δευτ. 1:29, 30· Ζαχ. 4:6) Αυτό είναι το μυστικό για να έχουμε αληθινό θάρρος.

ΠΩΣ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ ΤΟ ΜΙΣΟΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

17, 18. Όπως έχει καταγραφεί στα εδάφια Ιωάννης 15:18-21, ποια προειδοποίηση μας έδωσε ο Ιησούς; Εξηγήστε.

17 Αν και μας αρέσει να έχουμε τον σεβασμό των άλλων, δεν πρέπει να κάνουμε το λάθος να μετράμε την αξία μας με βάση το πόσο δημοφιλείς είμαστε. Ο Ιησούς είπε: «Ευτυχισμένοι είστε όταν οι άνθρωποι σας μισήσουν και όταν σας αποκλείσουν από τη συναναστροφή τους και σας χλευάσουν και δυσφημήσουν το όνομά σας εξαιτίας του Γιου του ανθρώπου». (Λουκ. 6:22) Τι σήμαινε αυτό;

18 Ο Ιησούς δεν εννοούσε ότι θα άρεσε στους Χριστιανούς να τους μισούν. Απλώς μιλούσε ρεαλιστικά. Εμείς δεν είμαστε μέρος του κόσμου. Ζούμε σύμφωνα με τις διδασκαλίες του Ιησού και κηρύττουμε το άγγελμα που κήρυττε εκείνος. Ως αποτέλεσμα, ο κόσμος μάς μισεί. (Διαβάστε Ιωάννης 15:18-21) Εμείς θέλουμε να ευαρεστούμε τον Ιεχωβά. Αν οι άνθρωποι μας μισούν επειδή αγαπάμε τον Πατέρα μας, αυτό είναι δικό τους πρόβλημα.

19. Πώς μπορούμε να μιμούμαστε το παράδειγμα των αποστόλων;

19 Μην επιτρέψετε ποτέ σε λόγια ή πράξεις απλών ανθρώπων να σας κάνουν να ντραπείτε που είστε Μάρτυρας του Ιεχωβά. (Μιχ. 4:5) Θα μάθουμε να αντιμετωπίζουμε τον φόβο του ανθρώπου αν σκεφτόμαστε το παράδειγμα που έθεσαν οι απόστολοι στην Ιερουσαλήμ μετά τον θάνατο του Ιησού. Εκείνοι ήξεραν ότι οι Ιουδαίοι θρησκευτικοί ηγέτες τούς μισούσαν. (Πράξ. 5:17, 18, 27, 28) Ωστόσο, συνέχισαν κάθε μέρα να πηγαίνουν στον ναό και να γνωστοποιούν δημόσια την ταυτότητά τους ως μαθητές του Ιησού. (Πράξ. 5:42) Αρνήθηκαν να υποκύψουν στον φόβο. Μπορούμε και εμείς να νικήσουμε τον φόβο του ανθρώπου αν γνωστοποιούμε τακτικά και δημόσια την ταυτότητά μας ως Μάρτυρες του Ιεχωβά​—στην εργασία, στο σχολείο και στη γειτονιά μας.​—Πράξ. 4:29· Ρωμ. 1:16.

20. Γιατί ήταν ευτυχισμένοι οι απόστολοι παρότι ήταν αντικείμενα μίσους;

20 Γιατί ήταν ευτυχισμένοι οι απόστολοι; Ήξεραν τον λόγο για τον οποίο ήταν αντικείμενα μίσους, και το θεωρούσαν τιμή τους να υφίστανται κακομεταχείριση για το ότι έκαναν το θέλημα του Ιεχωβά. (Λουκ. 6:23· Πράξ. 5:41) Ο απόστολος Πέτρος αργότερα έγραψε: «Ακόμη και αν υποφέρετε για χάρη της δικαιοσύνης, είστε ευτυχισμένοι». (1 Πέτρ. 2:19-21· 3:14) Αν κατανοούμε ότι μας μισούν επειδή πράττουμε το σωστό, δεν θα επιτρέψουμε ποτέ στο μίσος των ανθρώπων να μας κάνει να παραλύσουμε από φόβο.

ΘΑ ΩΦΕΛΗΘΕΙΤΕ ΑΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΕΙΤΕ

21, 22. (α) Τι έχετε αποφασίσει να κάνετε ώστε να προετοιμαστείτε για τον διωγμό; (β) Τι θα εξετάσουμε στο επόμενο άρθρο;

21 Δεν ξέρουμε πότε ένα κύμα διωγμού ή μια ολοκληρωτική απαγόρευση θα επηρεάσει τη λατρεία μας προς τον Ιεχωβά. Αυτό που ξέρουμε όμως είναι ότι μπορούμε να προετοιμαζόμαστε από τώρα ενισχύοντας τη σχέση μας με τον Ιεχωβά, αυξάνοντας το θάρρος μας και μαθαίνοντας να αντιμετωπίζουμε το μίσος των ανθρώπων. Οι προετοιμασίες που κάνουμε τώρα θα μας βοηθήσουν να μείνουμε σταθεροί στο μέλλον.

22 Αλλά τι θα κάνουμε αν όντως επιβληθεί απαγόρευση στη λατρεία μας; Στο επόμενο άρθρο, θα εξετάσουμε αρχές που θα μας βοηθήσουν να συνεχίσουμε να υπηρετούμε τον Ιεχωβά ακόμα και υπό απαγόρευση.

ΥΜΝΟΣ 118 «Δώσε μας Περισσότερη Πίστη»

^ παρ. 5 Δεν θέλουμε να μας μισούν. Αλλά αργά ή γρήγορα, όλοι θα υποστούμε διωγμό. Αυτό το άρθρο θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τον διωγμό με θάρρος.

^ παρ. 7 Βλέπε Σκοπιά 15 Ιανουαρίου 1966, σελ. 52-63.

^ παρ. 14 Βλέπε Σκοπιά 15 Οκτωβρίου 1979, σελ. 4-7. Βλέπε επίσης το βίντεο Το Όνομα του Ιεχωβά θα Γίνει Γνωστό στο JW Broadcasting®. Επιλέξτε ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ.

^ παρ. 15 Βλέπε Βιβλίο Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά 2008, σελ. 191, 192.

^ παρ. 67 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: Στην οικογενειακή λατρεία, οι γονείς χρησιμοποιούν κάρτες διδασκαλίας για να βοηθήσουν τα παιδιά τους να απομνημονεύσουν εδάφια.

^ παρ. 70 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: Καθ’ οδόν για τη συνάθροιση, μια οικογένεια ψάλλει ύμνους στο αυτοκίνητο για να κάνει εξάσκηση.