1. Ang’o momiyo onego waikre ne sand?

OTIENO mogik kae to Ruodhwa Yesu tho, nowacho ni ji ne dhi sin gi jolupne. (Joh. 17:14) Chakre kindeno nyaka sani, joma kwedo lamo madier osebedo ka sando Joneno mag Jehova. (2 Tim. 3:12) Kaka giko mar pinyni medo kayo machiegni, e kaka jowasikwa biro medo sandowa moloyo.​—Mat. 24:9.

2-3. (a) Ang’o monego wang’e e wi luoro? (b) Ang’o ma wadwaro nono e sulani?

² Ere kaka wanyalo ikore sani ne sand? Ok ochuno ni watem paro gik moko duto ma biro timorenwa. Ka wachako timo kamano, luoro kod parruok nyalo hingowa. Gik ma waparo ni nyalo timorenwago nyalo nyosowa kata ka pok tem ochopo. (Nge. 12:25; 17:22) Achiel kuom gik ma ‘jasikwa ma en Jachien’ oseyudo ni tiyone maber e hinyowa en luoro. (1 Pet. 5:8, 9) Ang’o ma wanyalo timo sani mondo wabi wachung’ motegno ka sand ochopo?

³ E sulani, wadwaro nono kaka wanyalo tego osiep ma ni e kindwa gi Jehova kod gima omiyo dwarore ni watim mano gie sani. Bende, wadwaro nono gik ma wanyalo timo mondo wamed bedo gi chir. To mogik, wabiro nono gima wanyalo timo sama jomoko osin kodwa.

4. Ka luwore gi Jo-Hibrania 13:5, 6, en wach mane ma onego wabedgo gadier, to nikech ang’o?

⁴ Bed gadier chuth ni Jehova oheri kendo ni ok obi weyi ngang’. (Som Jo-Hibrania 13:5, 6.) Gaset mar The Watchtower nowacho chon niya: “Ng’at mong’eyo Nyasaye gadier biro tenore kuome to ahinya-ahinya e ndalo mag tem.” Mano adier! Mondo wanyagre gi sand e yo maber, nyaka waher Jehova kendo watenre kuome chuth, kendo  wapar kinde duto ni oikore kechowa.​—Mat. 22:36-38; Jak. 5:11.

5. Ang’o ma biro konyi mondo ibed gadier ni Jehova oheri?

⁵ Som Muma pile ka gomboni maduong’ en medo sudo machiegni gi Jehova. (Jak. 4:8) Sama isomo Muma, ket pachi kuom kido mabeyo ma Jehova nigo. Tem neno kaka oheri ahinya sama isomo wechene kod sama inono gik motimo. (Wuok 34:6) Jomoko nyalo yudo ka teknegi yie ni Nyasaye oherogi nikech pok nohergiga nyaka nene. Ka po ni in achiel kuom jogo, odiechieng’ kodiechieng’ inyalo ndiko gik ma Jehova osetimoni ma nyiso ni odewi kendo okechi. (Zab. 78:38, 39; Rumi 8:32) Sama ikwano gik mabeyo mosetimore e ngimani kendo paro matut e wi gik misomo e Wach Nyasaye, ibiro fwenyo ni nitie gik mang’eny ma Jehova osetimoni. Kaka imedo kawo mapek gik ma Jehova osetimonigo, e kaka ibiro medo bedo osiepne.​—Zab. 116:1, 2.

6. Ka luwore gi Zaburi 94:17-19, wuoyo gi Jehova e lamo kowuok e chunyi biro konyi nade?

⁶ Lem nyading’eny. Par ane nyathi matin ma wuon-gi okwako. Nyathino ok oluoro gimoro amora e sechego kendo onyiso wuon-gi gik mabeyo kod maricho ma timorene. In bende osiep ma ni e kindi gi Jehova nyalo bedo kamano sama iwuoyo kode nyading’eny kowuok e chunyi. (Som Zaburi 94:17-19.) Sama ilemo, ol ne Jehova ‘weche duto ma ni e chunyi’ kendo inyise gik moko duto ma miyi luoro kod ma keloni parruok. (Yua. 2:19) Timo mano biro keloni ber mane? Ibiro bedo gi gima Muma luongo ni “kuwe mar Nyasaye ma loyo ng’eyo duto.” (Fil. 4:6, 7) Kaka imedo lemo nyading’eny, e kaka ibiro medo winjo ni in machiegni gi Jehova.​—Rumi 8:38, 39.

7. Ang’o momiyo onego ibed gadier chuth ni gueth ma Jehova osingonwa e bwo loch mar Pinyruodhe biro chopo?

⁷ Bed gadier chuth ni gueth ma Jehova osingonwa e bwo loch mar Pinyruodhe biro chopo. (Kwan 23:19) Ka ok in gi yie motegno kuom singogo, biro bedo mayot mondo Satan kod joge obwogi. (Nge. 24:10; Hib. 2:15) Inyalo timo ang’o mondo imed bedo gi yie motegno kuom gik ma Nyasaye osingo e Pinyruodhe? E puonjruok ma mari iwuon, inyalo nono gik ma Nyasaye osingo kokalo kuom Pinyruodhe, kod gimomiyo inyalo bedo gadier ni gigo biro timore. Mano biro konyi nade? Ne ane ranyisi mar Stanley Jones ma ne otue e jela kuom higni abiriyo nikech yie mare. * Ang’o ma nokonye mondo onan ma ok ojok? Nowacho niya: “Yiena nomedo bedo motegno nikech nang’eyo gima Pinyruodh Nyasaye en, kod gueth mobiro kelo. Ne aonge gi kiawa moro amora e wi wachni. To mano ne miyo ng’ato ang’ata ok ne nyal poga  gi Jehova.” Ka in gi yie motegno kuom gik ma Jehova osesingo, ibiro medo sudo machiegni kode kendo ok ibi weyo luoro oloyi.​—Nge. 3:25, 26.

8. Paro ma wan-go e wach dhi e chokruok nyalo fwenyonwa ang’o? Ler ane.

⁸ Dhi e chokruok ma ok ibari. Chokruoge konyowa sudo machiegni gi Jehova. Paro ma wan-go e wach dhi e chokruok e ma biro nyiso ka be wabiro chung’ motegno e sand e kinde ma biro kata ooyo. (Hib. 10:24, 25) Ang’o momiyo en kamano? Ka wanyalo yie mondo gik ma tindo-tindo omonwa dhi e chokruok sani, kare biro bet nade e kinde ma biro ka koro weche tek ma kata dhi e chokruok nyalo kelonwa tho? To komachielo, ka waramo ni nyaka wadhi e chokruok ma ok wabare, ok wabi weyo dhi e chokruok e kinde ma jowasikwa temo geng’owa mondo kik wachokre ne lamo. Magi e kinde monego wamed hero dhi e chokruoge. Ka wahero dhi e chokruoge, onge akwede, kata mana marfuk ma owuok kuom sirkal ma biro monowa winjo Nyasaye.​—Tich 5:29.

9. Ang’o momiyo mako ndiko moko e wiwa en achiel kuom yore mabeyo mag ikore ne sand?

⁹ Mak ndiko moko mihero e wiyi. (Mat. 13:52) Kata obedo ni seche moko wiwa nyaloga wil, Jehova nyalo tiyo gi rohone maler mondo oparnwa ndiko moko ma ne wasemako e wiwa. (Joh. 14:26) Ne ane gima owadwa moro ma ne otue e jela kar kende e East Germany nowacho: “Notimore maber ni ne amako ndiko moko ma hawo mia achiel. E kinde matekgo, ne aparoga matut e wi weche mopogore opogore ma Muma wuoye.” Ndikogo nokonyo owadwano mondo omed siko machiegni gi Jehova kendo mondo onan ma ok ojok.

10. Ang’o momiyo onego wamak wende mag pako Jehova e wiwa?

¹⁰ Mak wende mag pako Jehova e wiyi kendo iwergiga. Ka ne Paulo gi Sila ni e tuech Filipi, ne giwero wende mag pako Nyasaye ma ne gimako e wigi. (Tich 16:25) Ka ne sirkand Soviet Union otero owetewa e tuech Siberia, ne gitimoga nang’o mondo gijiwre? Nyaminwa Mariya Fedun nowacho kama: “Ne wawero wende duto ma ne wasemako e wiwa, to ne gin wende ma ne ni e bugwa mar wer.” Nowacho ni wendego nojiwogi giduto kendo nokonyogi mondo gimed winjo ni ne gin machiegni gi Jehova. Sama iweroga  wende moko mihero, be iwinjoga ka wendego jiwi? Donge ber ka imako wendego gi wiyi sani!​—Ne sanduk ma wiye wacho ni “ Mi Abed gi Chir.”

11-12. (a) Ka luwore gi 1 Samuel 17:37, 45-47, ang’o momiyo Daudi ne jachir? (b) En wach mane maduong’ ma wapuonjore e ranyisi mar Daudi?

¹¹ Mondo inan sama isandi, nyaka ibed gi chir. Ka po ni ineno ni ok in jachir, ang’o minyalo timo? Ng’e ni ng’ato ok bed jachir mana nikech kit del ma en-go, tekone, kod nyalo moko ma en-go. Ne ane ranyisi mar Daudi ma norakore gi Goliath e kinde ma pod notin. Kopim Daudi gi Goliath ma ne en ng’at ma rabet kendo mogangore, Daudi ne en wuoyi matin ma ne ok ratego kendo ne oonge gige lweny. Kata kamano, ne en jachir ahinya. Noringo kochomo rabet ma ne wang’e tekno mondo oked kode.

¹² Ang’o momiyo Daudi ne en jachir kamano? Ne en gadier chuth ni Jehova ne ni kode. (Som 1 Samuel 17:37, 45-47.) Daudi ne ok opimore gi Goliath mit oluor ni Goliath ne duong’ mohewe. Kar mano, nopimo Goliath gi Jehova mi noneno kaka Goliath ne tin malich e nyim Jehova. Ranyisi Daudi puonjowa ang’o? Wanyalo mana bedo gi chir ka wan gadier chuth ni Jehova ni kodwa kendo wane joma sandowa kaka joma tindo malich e wang’ Nyasachwa Manyalo Duto. (2 We. 20:15; Zab. 16:8) Wanyalo timo ang’o sani mondo wabed gi chir ka sand pok ochopo?

13. Wanyalo timo ang’o mondo wabed gi chir? Ler ane.

¹³ Wanyalo medo chir ma wan-go sani kuom lando wach maber mar Pinyruodh Nyasaye e lela. Ang’o momiyo en kamano? En nikech lendo puonjowa geno kuom Jehova mondo walo luoro ma wanyalo bedogo. (Nge. 29:25) Mana kaka leche mag dendwa bedoga motegno ka warieyo dendwa, e kaka chir marwa bende medore sama walendo ot ka ot, kuonde ma ji ng’enyie e taon, e dijewa, kod kuonde ohala. Ka wan gi chir mar lendo sani, wabiro ikore ne lendo kata mana e kinde mogoye lamo marwa marfuk.​—1 The. 2:1, 2.

14-15. Ranyisi mar Nancy Yuen kod Valentina Garnovskaya puonjowa ang’o?

¹⁴ Ranyisi mar nyiminewa moko ariyo  ma nonyiso chir e yo makende nyalo puonjowa gik mathoth. Nancy Yuen ne nyadundo ahinya. Borne ne romo mana mita achiel gi nus kende. Kata kamano, ne en jachir ahinya. * Ne okwere ni kik oland wach maber mar Pinyruodh Nyasaye to notamore weyo. Mano nomiyo otueye kuom higni 20 e piny China. Polise ma ne dayo dhoge nowacho ni pok ne gineno “ng’at ma wiye tek kamano” e pinygi.

¹⁵ Valentina Garnovskaya bende notimne kamano. Sirkand Soviet Union notueye e jela nyadidek. Higni ma ne obedogo e jela gin 21 koriw. * Ang’o momiyo ne otueye kamano? Noramo ni nyaka odhi nyime lendo, mochopo kama polise ne wacho ni ne en “jamahundu marachie mogik.” Ang’o momiyo nyiminewago ne jochir kamano? Ne gin gadier chuth ni Jehova ne ni kodgi.

16. En ang’o ma nyalo miyo wabed gi chir madier?

¹⁶ Mana kaka waseneno, mondo wamed bedo gi chir, ok onego waket pachwa mana kuom tekrewa wawegi kod nyalo ma wan-go. Kar mano, nyaka wayie ni Jehova ni kodwa kendo ni oikore kedonwa. (Rap. 1:29, 30; Zek. 4:6, NW) Mano e ma nyalo miyo wabed gi chir madier!

17-18. Ka luwore gi Johana 15:18-21, Yesu noiko pachwa ne wach mane? Ler ane.

¹⁷ Wawinjoga maber sama ji miyowa luor, kata kamano, kik wachak paro ni wan joma nono sama ji ok oherowa. Yesu nowacho niya: “Un joma mor sama ji mon kodu, kendo sama ji pogou yoru kendo gikwedou, kendo sama giracho nyingu nikech Wuod dhano.” (Luka 6:22) Ang’o ma Yesu ne temo wacho?

¹⁸ Yesu ne ok wach ni Jokristo ne dhi winjo maber sama isandogi. Yesu ne nyisogi mana gima ne dhi timorenegi gadier. Ok wan mag pinyni. Waluwo puonj mag Yesu kendo walando ote ma en bende nolando.  To mano miyo pinyni sin kodwa. (Som Johana 15:18-21.) Wadwaro moro Jehova. Ka jopiny osin kodwa nikech wahero Wuonwa, ok wabi winjo marach.

19. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar joote?

¹⁹ Kik iyie mondo gimoro amora ma jopiny wacho kata timo omi ine wich-kuot ni in Janeno mar Jehova. (Mika 4:5) Wanyalo puonjore kedo gi luoro ka wanono ranyisi ma joote ma ne ni Jerusalem noketo mana kinde machuok bang’ tho Yesu. Ne ging’eyo maber ni jotend dinde mag Jo-Yahudi nosin kodgi. (Tich 5:17, 18, 27, 28) Kata kamano, pod ne gidhi nyime dhi e hekalu pile ka pile, kendo wacho e lela ni ne gin jopuonjre Yesu. (Tich 5:42) Ne ok giyie mondo luoro ologi. Wan bende wanyalo loyo luoro ka wahulo e lela ni wan Joneno mag Jehova bed ni wan e tich, e skul, kata kuonde ma wadakie.​—Tich 4:29; Rumi 1:16.

20. Ang’o momiyo joote ne obedo ma mor kata obedo ni ji ne osin kodgi?

²⁰ Ang’o ma ne miyo joote bedo ma mor? Ne ging’eyo maber gimomiyo ji nosin kodgi kendo ne gineno ni ne en gima ber ka ji sandogi mana nikech ne gitimo dwach Jehova. (Luka 6:23; Tich 5:41) Higni moko bang’e, jaote Petro nowacho niya: “Kata ka isandou nikech tim makare, ubedo joma mor.” (1 Pet. 2:19-21; 3:14) Ka wang’eyo ni ji ochayowa mana nikech watimo gik mabeyo, ok wabi yie ngang’ mondo achayagino omiwa luoro mi wawe timo tich ma Jehova osemiyowa.

21-22. (a) Gin gik mage ma diher timo mondo okonyi ikori ne sand? (b) En ang’o ma wabiro puonjore e sula ma luwo?

²¹ Ok wanyal ng’eyo chieng’ ma sand kata marfuk nobinwae. Gima wang’eyo en ni wanyalo ikore maber ne gigo kuom tego winjruokwa gi Jehova, medo chir ma wan-go, kendo ng’eyo gima wanyalo timo sama ji osin kodwa. Ikruok ma kamano biro miyo wadhi nyime tiyo ne Jehova kata weche tek manade.

²² To nade ka ogo lamo marwa marfuk? E sula ma luwo, wabiro nono puonj moko ma ni e Muma ma nyalo konyowa dhi nyime tiyo ne Jehova kata sama ogo lamo marwa marfuk.