1. Ha yini hi fanela ku tsrhama hi tilulamiseli ku langutana ni tinxanisa?

KA WUSIKU lebyi a a ta dlayiwa ha byone, Yesu Kriste a te hinkwavu lava djulaka ku va valandzreli vakwe a va ta xanisiwa. (Yh 17:14) Leswo swi yentxekile hakunene. Ku ta ta tlhasa namunhla, vakriste va ku dumbeka va xanisiwa hi lava vengaka wugandzreli bya ntiyiso. (2Tm 3:12) Kutani leswi hi yaka hi tsrhindzrekela wugan’wini bya xiyimu lexi, hi fanela ku tsrhama hi tilulamiselile hikusa valala vezru va ta ya va hi venga hi ku tlulisa.​—Mt 24:9.

2-3. a) I yini lexi hi fanelaka ku xi dzrimuka mayelanu ni ntxhavu? b) Hi ta dondzra yini ka nhloko-mhaka leyi?

² Xana hi nga tilulamisela hi ndlela yini swoswi? Hi nga ha pimisa leswaku ku tiva hinkwaswu leswi taka hi yentxekela a swi ta hi pfuna. Kambe, hi ntiyiso wa kone, ku djuletela ku tiva leswi nga siki na yentxeka swi nga hi yentxa hi txhava hi tlhela hi hlatiyela. Hi wugamu hi wela khombyeni bya ku tsrhika xihlayelamfuzri na hi nga si na kumana na ntxhumu. (Pr 12:25; 17:22) Ntxhavu i tlhazri dzra ntamu swinene ledzri nala wezru Diyavulosi a dzringisaka ku hi hlula ha dzrone. (1Pe 5:8, 9) Kutani, i yini leswi hi nga swi yentxaka akuva hi tilulamisela?

³ Ka nhloko-mhaka leyi, hi ta kambisisa leswi hi nga swi yentxaka akuva hi tiyisa wunghanu byezru na Yehovha nakone hi ta vona leswaku ha yini hi fanela ku swi yentxa na ka ha li swoswi. Handle ka leswo, hi ta vona leswi hi nga swi yentxaka akuva hi kuma xixixi lexi yengetelekiki. Hi wugamu, hi ta dondzra ndlela leyi ha yone hi nga langusanaka ni livengo dzra valala vezru.

4. Hi ku ya hi Ba-Heberu 13:5, 6, hi fanela ku tiyiseka hi yini, nakone ha yini ku tiyiseka koloko ku li ka lisima?

⁴ Tiyiseka leswaku Yehovha awa ku zrandzra ni leswaku a nge txhuki a ku tsrhika. (Dondzra Ba-Heberu 13:5, 6.) Ka malembe manyingi lawa ma khalutiki, Xihondzro Xa Ku Zrindzra xi te: “Lweyi a tivaka Yehovha ku yampswa a ta mu dumba ngopfu a nkameni wa ndzringo.” Kunene leswo i xihlayelamfuzri! Akuva hi tiyisela tinxanisa hi fanela ku zrandzra ni ku dumba Yehovha hi ku helela hi tlhela hi nga ganaganeki leswaku awa zron’weka ha hine. Ku va ni ku tiyiseka koloko swi ta hi pfuna ku langutana ni nxanisa yini na yini.​—Mt 22:36-38; Yk 5:11.

5. I yini leswi u nga swi yentxaka akuva u titwa na u zrandzriwa ha Yehovha?

⁵ Dondzra Bibele siku ni siku na wu ni nkongometo wa ku tsrhindzrekela kusuhi na Yehovha. (Yk 4:8) Loko u dondzra, pimisa hi wumhunu bya ku xonga bya Yehovha. Dzringisa ku vona ndlela leyi a ku zrandzraka ha yone ka leswi a swi hlayaka ni ku swi yentxa. (Eks 34:6) Van’we vezru swi nga ha va kazratela ku kholwa leswaku Xikwembu Nkulukumba awa va zrandzra hi leswi va nga samangakiki va kombisiwa lizrandzru hi vambeni. Loko u titwisa xileswo, dzringisa ku titsralela papeleni siku ni siku mintxhumu yini na yini leyi Yehovha a ku kombisiki lizrezre ni wumbilu ka yone. (Ps 78:38, 39; Ro 8:32) Loko u kambisisa hinkwaswu leswi ku humeleliki u tlhela u yanakanyisisa hi leswi u swi dondzraka ka Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba, swi nga ha ku nabyalela ku dzrimuka ni ku tsrala mintxhumu yinyingi leyi Yehovha a ku yentxeliki yone ni leyi a ha ku yentxelaka. Loko u ya u kombisa ku khensa hi leswi Yehovha a ku yentxelaka swone wuxaka byaku na yene byi ta ya byi tiya.​—Ps 116:1, 2.

6. Hi ku ya hi Amapsalma 94:17-19, i yini leswi taka yentxeka loko u tsrhamela ku khongota ka Yehovha?

⁶ Khongota nkama hinkwawu. Yanakanya hi xidjahatana lexi tatana wa xone a xi xingazraka hi lizrandzru. Xidjahatana lexi xi titwa na xi sizrelelekile lakakuva xi ntsrhunxeka ku dzrungulela tatana wa xone hinkwaswu leswi swi xi humeleliki siku hinkwadzru, swa ku xonga kumbe swa ku biha. Na wene u nga tikholisa hi wuxaka bya ku tanu na Yehovha loko u khongota kwakwe hi mbilu hinkwayu siku ni siku. (Dondzra Amapsalma 94:17-19.) Loko u khongota ‘txhulula mbilu yaku swanga hi mati’ nakone dzrungulela Tatana waku wa lizrandzru mintxhumu hinkwayu leyi ku yentxaka u txhava ni leyi ku hlatiyelisaka. (Ŝiḍ 2:19) Mabindzru ma ta va wani? U ta kuma leswi Bibele dzri swi vitanaka ku ‘zrula ka Xikwembu Nkulukumba, loku tlulaka ku yanakanya hinkwaku’. (Flp 4:6, 7) Loko u ya u khongota hi mbilu hinkwayu, u ta ya u titwa na u li kusuhi na Yehovha.​—Ro 8:38, 39.

7. Ha yini u fanela ku tiyiseka leswaku swidumbiso swa Xikwembu Nkulukumba mayelanu ni Mfumu swi ta hetiseka?

⁷ Tiyiseka leswaku swidumbiso swa Xikwembu mayelanu ni Mfumu swi ta hetiseka. (Tin 23:19) Loko ku li ka leswaku lipfumelo dzraku a dzri tiyanga ka swidumbiso swa Xikwembu Nkulukumba, swi ta nabyala leswaku Sathana ni vapfuneti vakwe va ku siya ni ntxhavu. (Pr 24:10; Hb 2:15)  I yini leswi u nga swi yentxaka swoswi leswaku u tiyisa ku dumba kwaku ka Mfumu wa Xikwembu? Hamba kungu dzra ku dondzra mayelanu ni swidumbiso swa Mfumu. Yanakanyisisa leswaku ha yini u nga tiyisekaka leswaku swi ta hetiseka. Ku yentxa leswo i swa hombe. Ha yini? Vona xikombiso xa Stanley Jones, lweyi a pfaleliwiki djele ku dzringana 7 wa malembe hi kola ka lipfumelo dzrakwe. * I yini leswi mu pfuniki ku tiyisela hi ku dumbeka ka xiyimu lexo xa ku bava? A te: “Ni tiyisiwe hi leswi a ni tiva swinyingi mayelanu ni Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba xikan’we ni leswi wu taka swi hetisisa, ni va ni nga ganaganeki ha swone. Hi kola ka leswo, a ni zanga ni tsrekatsrekisiwa.” Loko u li ni lipfumelo ledzri tiyiki ka swidumbiso swa Yehovha, wunghanu byaku na yene byi ta kula nakone u ta hlula ntxhavu.​—Pr 3:25, 26.

8. Ndlela leyi hi yi vonaka ha yone mintlhanganu swoswi yi komba yini? Tlhamuxela.

⁸ Vana kone mintlhanganwini vhiki ni vhiki. Mintlhanganu yi hi pfuna ku tsrhindzrekela kusuhi na Yehovha. Ndlela leyi hi yi vonaka ha yone mintlhanganu swoswi yi kombisa leswi hi taka tiyiselisa xiswone loko hi xanisiwa a nkameni lowu taka. (Hb 10:24, 25) Ha yini? Loko hi pfumelela mintxhumu leyitsrongo yi hi sivela ku kumeka a mintlhanganwini swoswi, swi ta ku yini loko hi li ka xiyimu lexi ku tlhangana ni vapfumeli-kulozri swi taka beka wutomi byezru nghozini? Hi mahlayela man’wana, loko swoswi hi tibekisela ku va kone mintlhanganwini, a hi nge ti txhavisiwa loko valala vezru va hi sindzrisa ku tsrhika ku tlhangana ni vamakwezru. Swoswi i nkama wa ku kulisa lizrandzru hi mintlhanganu yezru. Loko hi zrandzra ku ya mintlhanganwini, nambi loko mfumu wo hi lwisa kumbe wu hi tsimbisa, hi nga ti tsrhika ku yingiseta Yehovha a matsrhan’wini ya vhanu.​—Min 5:29.

9. Ha yini ku beka tindzrimana nhlokweni ku li ndlela yinene ya ku tilulamisela nxaniso?

⁹ Beka nhlokweni tindzrimana leti u ti zrandzraka. (Mt 13:52) Miyanakanyu yaku yi nga ha va leyi gomiki swinene, kambe Yehovha a nga tizrisa moya wakwe wa ku xwenga akuva a ku dzrimuxa tindzrimana ta kukazri leti u ti dondzriki. (Yh 14:26) Twana leswi makwezru mun’we waxinuna lweyi a a li djele wuswakwe a Alemanha a swi hlayiki: “Swi ve tovoko ndjhani ku va ku ta tlhasa swoswi ni bekise madzana-dzana ya tindzrimana a mbilwini yanga! Ni lodzrovote masiku hinkwawu lawa a ni nga yentxi ntxhumu kuva ni yanakanyisisa hi tindzrimana ta ku siyana-siyana ta Bibele.” Tindzrimana leto ti pfune makwezru lweyo ku tama a va kusuhi na Yehovha​—ni ku tiyisela hi ku dumbeka.

10. Ha yini hi fanela ku bekisa tinsimu a nhlokweni?

¹⁰ Bekisa tinsimu leti twalisaka Yehovha. Loko  Pawulo na Silasi va ve djele a Filipi, va yimbelele tinsimu ta moya leti a va ti tiva hi nhloko. (Min 16:25) Loko vamakwezru a khale ka União Soviética va khomiwe va yisiwa a Sibéria, va yentxe leswi fanaka. Makwezru Mariya Fedun a dzrimukela a ku: “Hi yimbelele tinsimu hinkwatu leti a hi ti tiva, leti nga ka buku dzrezru dzra tinsimu.” Yene a yengesele a ku tinsimu leto ti va nyike ntamu ni ku va pfuna ku titwa na va li kusuhi na Yehovha. Xana wa wu kuma ntamu loko u yimbelela tinsimu ta moya leti u ti zrandzraka? Kutani ti beki nhlokweni na ka ha li swoswi!​—Vona bokisi ledzri liki “ Ni Nyike Xixixi”.

11-12. a) Hi ku ya hi 1 Samuel 17:37, 45-47, i yini lexi nyikiki Davhida xixixi? b) Hi yini dondzro ya lisima leyi hi yi susaka ka xikombiso xa Davhida?

¹¹ Akuva u langusana ni nxaniso, ku djuleka u va ni xixixi. Loko u twa ingiki u mhunu lwa pfumalaka xixixi, i yini lexi nga ku pfunaka? Dzrimuka leswaku xixixi xa ntiyiso a xi yi hi leswi mhunu a lehisiki xiswone, ntamu lowu a nga na wone kumbe wuswikoti lebyi a nga na byone. Vona xikombiso xa Davhida loko a lavisane na Goliyati. Loko a fanisiwa ni xihotlovila lexiya, Davhida a a solekile, a a nge na ntamu, mfuzri a a nga hlomanga. Ni ku va ni tlhazri a a nge nadzru. Nambitanu a a ni xixixi swinene, a nga txhavanga ku kongoma xihotlovila lexiya xa ku tibyela a ya lwa naxu.

¹² I yini lexi pfuniki Davhida ku kuma xixixi xa ku nhati? A a dumba leswaku Yehovha a na yene. (Dondzra 1 Samuel 17:37, 45-47.) Davhida a a nga tsrhameli ku tipimanisa na Goliyati. A matsrhan’wini ya leswo, a a tibyela leswi: ‘Goliyati a hi wa ntxhumu loko a pimanisiwa na Yehovha.’ Hi dondzra yini a mhakeni leyi? Akuva hi kuma xixixi hi fanela ku dumba leswaku Yehovha a na hine ni leswaku valala vezru a hi va ntxhumu loko va pimanisiwa ni Xikwembu xezru xa Ntamu Hinkwawu. (2Mk 20:15; Ps 16:8) Kambe i yini leswi hi nga swi yentxaka akuva hi kuma xixixi lexi yengetelekiki na ke he swoswi​—na nxaniso wu nga si na sungula?

13. Xana hi nga xi kumisa kuyini xixixi? Tlhamuxela.

¹³ Hi nga kuma xixixi lexi yengetelekiki swoswi hi ku bula ni vhanu hinkwavu hi madzrungula lamanene mayelanu ni Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Ha yini hi hlaya leswo? Hikusa ntizro wa ku zrezra wu hi dondzrisa ku dumba Yehovha ni ku hlula ntxhavu wini na wini wa vhanu. (Pr 29:25) Ku fana ni leswi mizri wezru wu tiyisiwaka loko hi wu wolola, xixixi xezru xa tiyisiwa loko hi zrezra hi muti ni muti, a mimbangwini ya vhanu hinkwavu, hi xitxhuketa ni le mimbagwini ya mabindzru. Loko hi kuma xixixi xa ku txhumayela swoswi, hi ta va lava lulameliki  ku txhumayela nambi loko ntizro wezru wu tsimbisiwa.​—1Te 2:1, 2.

14-15. I yini leswi hi nga swi dondzraka ka xikombiso xa makwezru Nancy Yuen na Valentina Garnovskaya?

¹⁴ Hi nga dondzra swinyingi ka xikombiso xa vamakwezru vabidzri vaxisati va ku dumbeka lava kombisiki xixixi lexikulu. Wa ku sungula hi makwezru Nancy Yuen lweyi hi xiyimu xakwe a nga mhunu lweyi a gomiki, kambe a nga txhavisiwiki hi ku nabyala. * Yene a nga pfumelanga ku tsrhika ku txhumayela madzrungula lamanene ya Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Hi kola ka leswo, a tsrhame 20 wa malembe djele a China. Mapholisa lama mu thethisiki ma hlaye leswaku yene a a li “mhunu wa ku tiyela nhloko ku tlula hinkwavu” a tikweni dzravu.

¹⁵ Wa wubidzri hi makwezru Valentina Garnovskaya lweyi a viki djele hi makhambi mazrazru lama dzringanaka kolomu ka 21 wa malembe a khale ka União Soviética. * I yini lexi yentxiki leswaku a khomiwa? Kuve hi leswi a a tiyimisele ku txhumayela lakakuva mapholisa ma mu vona swanga “xigevenga lexikulu”. I yini lexi pfuniki vamakwezru lavabidzri vaxisati ku kombisa xixixi xa ku nhati? Hi leswi a va tiyiseka leswaku Yehovha a a li tlhelweni kwavu.

16. Hi xini xihundla xa xixixi xa xihlayelamfuzri?

¹⁶ Hi la hi buliki ha kone, akuva hi kuma xixixi, a hi fanelanga ku dumba ntamu ni wuswikoti byezru. Kambe, hi fanela ku dumba leswaku Yehovha a na hine nakone hi yene a hi lwelaka. (Dt 1:29, 30; Zk 4:6) Lexo hi xone xihundla xa xixixi xa xihlayelamfuzri.

17-18. Hi ku ya hi Yohan 15:18-21, hi xini xileleto lexi Yesu a hi nyikiki xone? Tlhamuxela.

¹⁷ Ha swi zrandzra ku nyonxeliwa hi vhanu, kambe a hi fanelanga hi wela ka ntlhamu wa ku pimisa leswaku a lisima dzrezru dzri pimiwa hi leswi vhanu va hi nyonxelisaka xiswone. Yesu a te: ‘N’wi ta va ni ndjombo kumbe n’wi ta nyonxa loko va ta n’wi venga, va n’wi hlongola, va n’wi zruka va tsandzra ni vito dzrenu swanga hi loko dzri bihile, hi nkonta ya n’wana wa mhunu.’ (Lk 6:22) Xana Yesu a a djula ku hlaya yini?

¹⁸ Yesu a a nga djuli ku hlaya leswaku vakriste  va ta nyonxela ku vengiwa. Kambe, a o hi leleta leswi taka hi yentxekela. Swanga vakriste a hi hambe xiyenge xa misava. Hi tizrisa leswi Yesu a hi dondzrisiki swone nakone hi zrezra dzrungula ledzri yene a dzri zrezriki. Kutani hi kola ka leswo, misava ya hi venga. (Dondzra Yohan 15:18-21.) Hi djula ku nyonxisa Yehovha. Kutani loko vhanu va hi venga hi leswi hi zrandzraka Tatana wezru, swi salela vone.

19. Xana hi nga xi yetisela hi ndlela yini xikombiso xa vapostola?

¹⁹ U nga txhuki u pfumelela leswi vhanu va swi hlayaka ni ku swi yentxa, swi ku siya na u ni tingana ta ku va mun’we wa Timboni ya Yehovha. (Mik 4:5) Hi nga dondzra ku langusana ni livengo hi ku kambisisa leswi vapostola va swi yentxiki a Yerusalema ntsrhakunyana ka loko Yesu a dlayiwile. A va swi tiva leswaku vazrangeli va wukhongoti va va-Yuda va va venga ngopfu. (Min 5:17, 18, 27, 28) Nambitasu, siku dzrin’wana ni dzrin’wana, a va ya tempeleni va tlhela va tihlaya vhan’wini leswaku vone a va li vadondzrisiwa va Yesu. (Min 5:42) A va pfumelanga ku txhavisiwa. Na hine hi nga hlula ku txhava vhanu loko nkama hinkwawu ni ka vhanu hinkwavu​—vatizri-kolozri, vadondzri-kulozri ni ka vayakelani hi tihlaya leswaku hi Timboni ta Yehovha.​—Min 4:29; Ro 1:16.

20. I yini lexi a xi yentxa leswaku vapostola va nyonxa nambi leswi a va vengiwa?

²⁰ I yini lexi a xi yentxa vapostola va nyonxa? A ku li hi leswi a va tiva lexi yentxaka hi vengiwa. Handle ka leswo, a va swi vona swanga ndjombo ku xanisiwa hi kola ka ku yentxa ku zrandzra ka Yehovha. (Lk 6:23; Min 5:41) Hi ku famba ka nkama mupostola Petro a tsrale leswi: ‘Kambe loko n’wi xaniseka hi nkonta ya ku lulama, n’wi tovokile kumbe n’wi ta nyonxa.’ (1Pe 2:19-21; 3:14) Loko hi xiya leswaku lexi yentxaka vhanu va hi venga hi leswi hi yentxaka leswinene, hi nge txhuki hi pfumela leswaku ku vengiwa ku hi womisa hi ku txhava.

21-22. a) I yini leswi u tiyimiseliki ku swi yentxa akuva u tilulamiselela nxaniso? b) Hi ta bula hi yini ka nhloko-mhaka leyi landzrelaka?

²¹ A hi na ku dzri tiva siku ledzri hi taka xanisiwa kumbe ku tsimbisiwa ku gandzrela Yehovha ha dzrone. Nambitasu, ha swi tiva leswaku hi nga tilulamisela na ka ha li swoswi hi ku tiyisa wuxaka byezru na Yehovha, hi ku kuma xixixi lexi yengetelekiki ni ku dondzra ku langusana ni ku vengiwa hi vhanu. Ku tilulamisela swoswi swi ta hi pfuna ku tama hi tizrela Yehovha a nkameni lowu taka.

²² Kutani loko ntizro wezru wu sungula ku tsimbisiwa ke? I yini leswi hi nga swi yentxaka akuva hi tama hi gandzrela Yehovha? Ka nhloko-mhaka leyi landzrelaka hi ta bula hi minsinya ya milawu ya Bibele leyi taka hi pfuna.