1. Faandi mbei u musu seeka useei da di du di sëmbë o du ku u?

A DI ndeti ufö de kii Jesosi, a bi taki taa sëmbë o buuse hiniwan sëmbë di bi o ko dë bakama fëën (Joh. 17:14). Sensi di ten dë, dee sëmbë dee an ta dini Jehovah ta du ku dee Kotoigi fëën (2 Tim. 3:12). Möön di kaba u di goonliba aki ta ko zuntu, möön u ta dë ku di mëni taa de o du ku u möön gaanfa.​—Mat. 24:9.

2-3. (a) Andi u musu sabi te a nama ku di fëëë di wan sëmbë sa fëëë soni? (b) Andi woo luku a di woto aki?

² Unfa u sa seeka useei nöunöu kaa da di du di sëmbë o du ku u? An dë fuu ta pakisei u hii dee hogi soni dee sa miti u a di ten di ta ko. Ee u du di soni dë, nöö u sa ta fëëë pasa maaka, nasö a sa mbei u ta booko u hedi pasa maaka. Ee u ta dë ta pakisei dee hogi dee sa miti u a di ten di ta ko, nöö a sa mbei u fëëë tee taa wa kë dini Jehovah möön, hii fa dee hogi dë an miti u jeti (Nöng. 12:25; 17:22). Di ’felantima fuu de kai Didibi’ ta suku u wooko ku di fëëë di u ta fëëë, faa sa ganjan u (1 Pet. 5:8, 9). Unfa u sa seeka useei nöunöu kaa da di du di de o du ku u?

³ A di woto aki woo luku unfa u sa ko dë möön gaan mati ku Jehovah. Söseei woo luku faandi mbei di soni aki dë fanöudu. Woo luku tu andi u sa du fuu ko abi möön degihati. Bakaten woo luku andi u sa du te sëmbë ta buuse u.

4. Andi Hebelejën 13:5, 6 ta piki u, nöö faandi mbei u musu dë seiki u di soni aki?

⁴ I musu dë seiki taa Jehovah lobi i, söseei i musu dë seiki taa nöiti a o go disa i. (Lesi Hebelejën 13:5, 6.) Sömëni jaa pasa  kaa, wan Hei Wakitimawosu bi taki taa: „Di sëmbë di sabi Gadu bumbuu, hën o ta futoou ën te soni an ta waka bunu.” Wë sö a dë tuutuu! Ee u kë hoi dou te de ta du ku u, nöö u musu lobi Jehovah, söseei u musu ta futoou ën ku hii u hati, nöö nöiti u musu ta si kuma Jehovah an lobi u.​—Mat. 22:36-38; Jak. 5:11.

5. Andi o heepi i fii sa ko ta fii taa Jehovah lobi i?

⁵ Lesi di Bëibel hiniwan daka fii ku Jehovah sa ko dë möön gaan mati (Jak. 4:8). Te i ta lesi di Bëibel, nöö i musu ta buta pakisei a dee bunu fasi u Jehovah. Mbei möiti fii ko fusutan unfa Jehovah lobi i tjika (Ëki. 34:6). A ta taanga da so sëmbë u biibi taa Gadu lobi de, u di de an bi fii wan daka taa wan sëmbë lobi de. Ee sö a dë ku i tu, nöö i sa ta sikifi di fasi Jehovah lei taa a abi tjalihati fii buta a pampia hiniwan daka, söseei i sa ta sikifi un bunu soni a du da i (Ps. 78:38, 39; Lom. 8:32). Ee i ta buta pakisei a dee soni dee pasa a di libi fii, söseei ee i ta pakisei fundu u dee soni dee i bi lesi a di Wöutu u Gadu, nöö joo ko si taa sömëni soni dë di Jehovah du da i. Ee i ta tei hii dee soni dee Jehovah du da i u bigi, nöö i ku ën o ko dë möön gaan mati.​—Ps. 116:1, 2.

6. Unfa di begi di i ta begi ku hii i hati sa heepi i te i luku Psalöm 94:17-19?

⁶ I musu ta begi hii juu. Pakisei fa wan piki womi mii bi o fii te hën tata baasëën. Di piki womi mii aki an o ta fëëë u piki hën tata dee bunu soni ku dee hogi soni dee miti ën di daka dë. Sö nöö iseei sa ko zuntu u Gadu möön gaanfa, te i ta begi ën hiniwan daka. (Lesi Psalöm. 94:17-19.) Te i ta begi Jehovah, nöö „piki Jehovah hii soni di dë a i hati”, piki ën hii dee soni dee ta mbei i ta fëëë, söseei dee ta da i bookohedi (Këë. 2:19). Unfa di soni aki o heepi i? Wë joo ko sabi andi di Bëibel ta kai „di kötöhati u Gadu di bigi pasa hii sëmbë fusutan” (Fil. 4:6, 7). Möön i ta begi a di lö fasi aki, möön i ku Jehovah o ko dë möön gaan mati.​—Lom. 8:38, 39.

7. Faandi mbei i musu dë seiki taa dee soni di Gadu paamusi u taa di Könuköndë fëën o du, o pasa tuutuu?

⁷ I musu ta biibi taa dee bunu soni di di Könuköndë u Gadu o du da u, o pasa tuutuu (Nöb. 23:19). Ee ja ta kaba biibi taa dee soni dee Gadu paamusi u o pasa tuutuu, nöö Saatan ku dee sëmbë fëën o sa mbei i ko ta fëëë (Nöng. 24:10; Heb. 2:15). Unfa i sa ko ta möön biibi dee soni di di Könuköndë u Gadu o du? Suku wan ten ka i sa ta lei soni, nasö ta öndösuku soni u dee soni di Gadu paamusi u taa di Könuköndë fëën o du, söseei mbei möiti fii ko sabi faandi mbei i sa dë seiki taa dee soni aki o pasa tuutuu. Unfa di soni aki o heepi i? Wë buta pakisei a di woto u Stanley Jones, di de bi söötö a dunguwosu seibi jaa longi u di biibi fëën hedi. * Andi bi heepi ën faa hoi dou? A bi taki taa: „Di biibi u mi bi taanga u di mi bi  sabi soni u di Könuköndë u Gadu, söseei u di mi bi sabi andi di Könuköndë o du, nöö hii juu mi bi ta biibi dee soni dë. Fëën mbei na wan sëmbë bi sa mbei mi go disa Jehovah.” Ee i ta biibi dee soni di Gadu paamusi u gaanfa, nöö i ku Gadu o ko dë möön gaan mati, söseei nöiti joo fëëë sö tee taa i disa di dini di i ta dini Jehovah.​—Nöng. 3:25, 26.

8. Te i luku di fasi fa i ta si dee komakandi, nöö andi di soni dë ta lei i u di fasi fa i dë?

⁸ I musu nango a dee komakandi hii juu. Te u nango a dee komakandi, nöö u ku Jehovah ta ko dë möön gaan mati. Di go di u nango a dee komakandi o lei ee woo sa hoi dou te sëmbë o du ku u (Heb. 10:24, 25). Faandi mbei u taki sö? Ee nöunöu kaa u ta mbei pikipiki soni tapa u fu wa go a dee komakandi, nöö unfa a o dë da u a di ten di ta ko ka a o möön taanga da u fuu ko makandi ku dee baaa ku dee sisa fuu? Ma ee nöunöu kaa u ko abi di guwenti fuu nango a dee komakandi, nöö wa o disa di go di u nango a dee komakandi te dee felantima fuu ta mbei möiti u tapa u. Nöunöu kaa u musu ko lobi dee komakandi fuu. Te u lobi di go di u nango a dee komakandi, nöö na wan sëmbë o sa tapa u fuu piki Gadu buka. Na dee tiima seei o sa tapa u.​—Tjab. 5:29.

9. Faandi mbei di hoi di u ta hoi Bëibel tëkisi a hedi, da wan bunu fasi fa u sa ta seeka useei da di du di sëmbë o du ku u?

⁹ Hoi dee tëkisi dee i möön lobi a hedi (Mat. 13:52). Kandë ja ta hoi so soni a hedi, ma Jehovah sa heepi i ku di santa jeje fëën, sö taa i sa toona mëni dee tëkisi dee i bi sabi (Joh. 14:26). De bi söötö wan baaa a wan dunguwosu na Alumaköndë, nöö a bi dë hën wanwan a wan dungudungu kamba. A bi taki taa: „Mi bi wai seei taa mi bi lei möön leki 200 Bëibel tëkisi a hedi! A di pisiten di mi bi dë a dunguwosu, mi bi sa pakisei fundu u sömëni Bëibel woto.” Dee Bëibel tëkisi dë bi heepi di baaa fuu fëën ku Jehovah sa dë gaan mati go dou, söseei de bi heepi ën faa hoi dou.

10. Faandi mbei u musu ta sabi dee kanda fuu a hedi?

¹⁰ Mbei möiti fii hoi dee kanda fuu a hedi, nöö kanda de u gafa Jehovah. Di de bi söötö Paulosu ku Silasi a dunguwosu a di foto Filipi, hën de bi kanda wanlö kanda u gafa Jehovah, di de bi sabi a hedi (Tjab. 16:25). Sö nöö de bi söötö dee baaa ku dee sisa fuu di bi ta libi a Sovyet-Unie, a Sibelia, nöö de bi da deseei taanga a di lö fasi aki sö tu. Wan sisa de kai Mariya Fedun bi taki taa: „U bi kanda hii dee kanda dee u bi sabi, dee dë a di kanda buku  fuu.” Di sisa aki bi taki taa dee kanda aki bi da hii de tuu taanga, söseei de bi heepi de u de sa ko de möön gaan mati u Jehovah. De mbei kanda da u fuu ta kanda gafa Jehovah. I ta feni taanga te i ta kanda wan u dee kanda fuu di i möön lobi ö? Wë mbei möiti fii sa hoi dee kanda aki a hedi nöunöu kaa! Luku di pisi „ Da mi degihati”.

11-12. (a) Unfa Dafiti bi du ko abi degihati te u luku 1 Samuëli 17:37, 45-47? (b) Un fanöudu soni u ta lei a di woto u Dafiti?

¹¹ Ee u kë hoi dou te sëmbë o du ku u, nöö u musu abi degihati. Andi i musu du ee i ta fii taa ja abi degihati tjika? Na di fa i bigi a sinkii, nasö di fa i taanga, nasö di fa i sa’ u du soni tjika, hën ta lei taa i abi degihati tuutuu. Pakisei di woto u di njönku kijoo de kai Dafiti, di bi go feti ku Goliati. Te u luku unfa Goliati bi bigi a sinkii, nöö Dafiti bi piki seei te a bi taanpu a di womi aki bandja, söseei Dafiti an bi abi feti lai wan apaiti. Na feti ufangi seei a bi abi. Ma tökuseei Dafiti bi abi degihati. Dafiti bi kule go feti ku di gaan sinkii womi dë.

¹² Unfa a du ko taa Dafiti bi abi sö wan degihati? A bi ta biibi gaanfa taa Jehovah bi dë ku ën. (Lesi 1 Samuëli 17:37, 45-47.) Dafiti an bi luku a di fa Goliati bi bigi möön hën. Ma a bi buta pakisei a di fa Jehovah bigi möön Goliati. Andi u ta lei a di woto aki? Wë u ta lei taa u ta ko abi degihati te u sabi taa Jehovah dë ku u, söseei te u ta biibi taa Gadu taanga möön dee felantima fuu (2 Klon. 20:15; Ps. 16:8). Unfa u sa ko abi degihati nöunöu kaa ufö sëmbë bigi ta du ku u?

13. Unfa u sa ko abi degihati?

¹³ U sa ko abi degihati nöunöu kaa, te u ta paaja di bunu buka u di Könuköndë u Gadu da sëmbë. Faandi mbei u taki sö? Wë u di di peleikiwooko ta heepi u fuu ta futoou Jehovah, söseei a ta heepi u fu wa fëëë libisëmbë (Nöng. 29:25). Leti kumafa sinkii fuu ta ko taanga te u ta du sport, sö nöö u ta ko abi möön degihati te u nango peleiki a sëmbë pisi, te u ta peleiki a kamian ka hia sëmbë ta waka pasa, ku te u ta peleiki a dee kamian ka sëmbë ta wooko. Ee u mbei möiti fuu ko abi degihati fuu du di peleikiwooko nöunöu kaa, nöö woo dë seekaseeka fuu peleiki go dou te de o tapa di wooko fuu.​—1 Tes. 2:1, 2.

14-15. Andi u ta lei a Nancy Yuen ku Valentina Garnovskaya?

¹⁴ U sa lei sömëni soni a tu sisa di bi lei taa de bi abi degihati tuutuu. Wan u dee sisa aki  de kai Nancy Yuen. Di sisa aki bi langa 1 mëti ku 50 centimeter nöö, ma tökuseei a bi abi degihati. * A bi ta peleiki di bunu buka u di Könuköndë u Gadu go dou, hii fa sëmbë bi kë tapëën. Te u kaba fëën, de bi söötö ën möön leki 20 jaa longi a dunguwosu a Sinëisi köndë. Dee siköutu bi taki taa a bi dë „di möön taanga jesi sëmbë” u hii di köndë!

¹⁵ Sö nöö de bi söötö wan woto sisa de kai Valentina Garnovskaya a Sovyet-Unie. De bi söötö ën dii pasi, nöö te i konda hii dee jaa dee a bi dë a dunguwosu, nöö a ta ko 21 jaa. * Ma faandi mbei de bi söötö ën? Wë di sisa aki bi ta peleiki go dou, hii fa sëmbë bi kë tapëën, nöö di soni aki bi mbei dee siköutu bi si ën kuma „wan gaan hogiduma”. Unfa a du waka taa dee tu sisa aki bi sa abi degihati sö? Wë de bi ta biibi ku hii de hati taa Jehovah bi dë ku de.

16. Unfa u sa ko abi degihati tuutuu?

¹⁶ Kumafa u bi taki kaa, nöö ee u kë ko abi degihati nöö wa musu buta pakisei a di fasi fa u taanga nasö a di fasi fa u sa’ u du soni tjika. Ka fuu du di soni dë, nöö u musu biibi taa Jehovah dë ku u, söseei taa hën da di sëmbë di ta feti da u (Deto. 1:29, 30; Sak. 4:6). Dee tu soni aki de ta mbei u ko abi degihati tuutuu.

17-18. Andi Jesosi bi piki u, te u luku Johanisi 15:18-21?

¹⁷ U lobi te sëmbë ta lesipeki u, ma wa musu si kuma wa dë wan wojo soni ee sëmbë an lobi u. Jesosi bi taki taa: „Nöö un dë bunu e, un dee sëmbë oto sëmbë an sa si a wojo fu di un ta biibi a Mi di ko dë Libisëmbë Mii aki hedi. Fa de ta puu unu a de mindi ta kosi unu ta poi unu në a köndëköndë, nöö un dë bunu e” (Luk. 6:22). Andi Jesosi bi kë taki ku di soni aki?

¹⁸ Jesosi an bi kë taki taa dee Keesitu sëmbë bi o lobi te sëmbë ta buuse de. Ma a bi ta piki u andi bi o pasa ku u. Wa dë ku dee sëmbë u di goonliba aki a wan së. U ta libi ku dee soni dee  Jesosi bi lei u, söseei u ta paaja di bosikopu di a bi ta paaja. Fëën mbei dee sëmbë dee na sabi Gadu ta buuse u. (Lesi Johanisi 15:18-21.) U kë du soni di ta kai ku Jehovah. Ee sëmbë ta buuse u u di u lobi di Tata fuu, nöö wa musu abi toobi ku de.

19. Unfa u sa djeesi dee apösutu?

¹⁹ Nöiti i musu mbei dee soni di libisëmbë ta taki nasö dee soni di de ta du, mbei sen kisi i u di i dë wan Jehovah Kotoigi (Mik. 4:5). Te u ta luku andi dee apösutu dee bi dë a Jelusalen bi du, baka di sëmbë bi kii Jesosi, nöö a ta heepi u fu wa fëëë libisëmbë. De bi sabi taa dee hedima u dee Dju keiki bi buuse de gaanfa (Tjab. 5:17, 18, 27, 28). Ma tökuseei de bi nango hiniwan daka a di Wosu u Gadu go peleiki, u lei sëmbë taa de da bakama u Jesosi (Tjab. 5:42). De an bi ta fëëë, nöö de bi go dou ku di wooko di de bi musu du. Useei sa lei taa wa ta fëëë libisëmbë, u di woo ta peleiki hii juu, söseei u di woo ta lei sëmbë a wooko, a siköö, söseei a di kamian ka u ta libi, taa u da Jehovah Kotoigi.​—Tjab. 4:29; Lom. 1:16.

20. Faandi mbei dee apösutu bi ta dë waiwai, hii fa sëmbë bi ta buuse de?

²⁰ Unfa a du ko taa dee apösutu bi ta dë waiwai? Wë de bi sabi faandi mbei sëmbë bi ta buuse de, nöö de bi ta wai taa sëmbë bi ta du ku de u di de ta du di kë u Jehovah (Luk. 6:23; Tjab. 5:41). Apösutu Petuisi bi taki bakaten taa: „Ee i kisi sitaafu fu wan bunu soni di i du hedi, nöö hën da Gadu naki i kölöku e” (1 Pet. 2:19-21; 3:14). Te u ta fusutan taa u di u ta du soni a wan leti fasi mbei sëmbë ta buuse u, nöö wa o disa di dini di u ta dini Jehovah u libisëmbë hedi.

21-22. (a) Andi i buta taa joo ta du fii seeka iseei da di du di sëmbë o du ku u? (b) Andi woo luku a di woto di ta ko?

²¹ Wa sabi na un ten sëmbë o bigi ta du ku u, söseei wa sabi na un ten lanti o tapa di wooko fuu. Ma u sabi taa u sa bigi seeka useei nöunöu kaa fuu ku Jehovah sa ko dë möön gaan mati, u sa mbei möiti fuu ko abi möön degihati, söseei u sa mbei möiti fu wa ta booko u hedi tumisi ku di buuse di sëmbë ta buuse u. Di seeka di u ta seeka useei nöunöu kaa o heepi u fuu sa dini Jehovah go dou.

²² Ma unfa a dë ee de ko tapa di wooko fuu? A di woto di ta ko, woo taki u wanlö mama wëti u Bëibel di sa heepi u fuu dini Jehovah go dou, aluwasi de tapa di wooko fuu.