1, 2. а) Нә үчүн ибадәтимизә гадаға гојулмасы бизи тәәҹҹүбләндирмир? б) Бу мәгаләдә нәләри арашдыраҹағыг?

2018–ҹи илдә 223 000-дән чох мүждәчи фәалијјәтимизин гадаған олундуғу вә ја мәһдудијјәт гојулдуғу өлкәләрдә јашајырды. Бу, тәәҹҹүблү дејил. Өнҹәки мәгаләдән өјрәндијимиз кими, мәсиһиләр тәгиб олунаҹагларыны билир (2 Тим. 3:12). Һарада јашамағымыздан асылы олмајараг, һөкумәт ҝөзләнилмәдән Аллаһымыз Јеһоваја ибадәти гадаған едә биләр.

² Әҝәр јашадығыныз әразидә һөкумәт Јеһоваја ибадәти гадаған етсә, сиздә белә суаллар јарана биләр: «Тәгибләр Јеһованын биздән наразы олдуғуну ҝөстәрир? Даһа ибадәт едә билмәјәҹәјик? Бәлкә, фәалијјәтимизин гадаған олмадығы өлкәјә көчүм?» Мәгаләдә бу суаллары арашдыраҹағыг. Һәмчинин өјрәнәҹәјик ки, гадаға заманы Јеһоваја ибадәти неҹә давам етдирә биләрик вә һансы саһәләрдә еһтијатлы олмалыјыг.

3. 2 Коринфлиләрә 11:23—27 ајәләринә әсасән, һәвари Булус сәдагәтинә рәғмән, һансы тәгибләрлә үзләширди вә биз онун нүмунәсиндән нә өјрәнирик?

³ Һөкумәт фәалијјәтимизә гадаға гојарса, јанлыш гәнаәтә ҝәләрәк Јеһованын рәғбәтини итирдијимизи дүшүнә биләрик. Амма унутмамалыјыг ки, тәгибләр Јеһованын биздән наразы олдуғунун ҝөстәриҹиси дејил. Мәсәлән, ҝөтүрәк һәвари Булусу. Билирик ки, Јеһова ондан разы иди. Она Инҹилин  14 мәктубуну јазмаг вә диҝәр халглара ҝөндәрилмиш һәвари олмаг шәрәфи нәсиб олмушду. Бунунла белә, о, ҝүҹлү тәгибләрлә үзләширди. (2 Коринфлиләрә 11:23—27 ајәләрини охујун.) Һәвари Булусун нүмунәси ҝөстәрир ки, бәзән Јеһова сәдагәтли хидмәтчиләринин тәгибләрә мәруз галмасына изин верир.

4. Нәјә ҝөрә дүнја бизә нифрәт едир?

⁴ Иса Мәсиһ давамчыларынын пис рәфтара мәруз галмасынын сәбәбини изаһ етмишди. О билдирмишди ки, бу дүнјанын бир парчасы олмадығымыза ҝөрә нифрәт һәдәфинә чеврилирик (Јәһ. 15:18, 19). Тәгибләр Јеһованын рәғбәтини итирдијимизин јох, әксинә, доғру јолда олдуғумузун ҝөстәриҹисидир!

5. Јеһоваја ибадәтә кимсә сон гоја биләр? Изаһ един.

⁵ Һеч бир инсан Күлли-Ихтијар Јеһоваја ибадәтә сон гоја билмәз. Чохлары буна ҹәһд едиб, амма уғурсузлуға дүчар олуб. Икинҹи Дүнја мүһарибәси заманы баш верәнләрә нәзәр салаг. Һәмин вахт бир чох өлкәдә һөкумәт Аллаһын халгыны шиддәтлә тәгиб едирди. Јеһованын Шаһидләринин фәалијјәти Алманијада насист партијасы тәрәфиндән, һәмчинин Австралија, Канада вә диҝәр өлкәләрдә һөкумәт тәрәфиндән гадаған олунмушду. Амма ҝөрүн бу, нә илә нәтиҹәләнир. 1939-ҹу илдә, мүһарибә башлајанда бүтүн дүнјада 72 475 нәфәр тәблиғчи вар иди. Һесабатлара әсасән, 1945-ҹи илдә, мүһарибә гуртаранда Јеһованын хејир-дуасы илә тәблиғчиләрин сајы 156 299 нәфәрә чатмышды. Тәблиғчиләрин сајы ики дәфәдән чох артмышды!

6. Тәгибләр һансы мүсбәт нәтиҹәләр верә биләр? Нүмунә чәкин.

⁶ Тәгибләр заманы горху кечирмәјимиз тәбиидир. Бунунла белә, тәгибләрин мүсбәт јөнү дә вар: онлар бизи Јеһоваја даһа да әзмлә хидмәт етмәјә тәшвиг едә биләр. Мисал үчүн, балаҹа ушаглары олан бир әр-арвадын јашадығы өлкәдә һөкумәт ибадәтимизә гадаға гојур. Бу әр-арвад горхуја гапылыб ҝери чәкилмир, әксинә, өнҹүл хидмәтинә башлајыр. Гадын һәтта јахшы маашы олан ишини атыр. Әр дејир ки, гадағаја ҝөрә бир чохларында Јеһованын Шаһидләри һагда суаллар јаранды. Буна ҝөрә дә Мүгәддәс Китаб дәрсинә башламаг онун үчүн даһа асан олду. Гадағанын башга мүсбәт  тәсири дә олду. Һәмин өлкәдәки ағсаггал гејд едир ки, вахтилә Јеһоваја хидмәти дајандыранлар јығынҹаглара ҝәлмәјә вә јенидән тәблиғ етмәјә башлајыб.

7. а) Лавилиләр 26:36, 37 ајәләриндән нә өјрәнирик? б) Гадаға заманы нә едәҹәксиниз?

⁷ Бизә гаршы чыханлар фәалијјәтимизә гадаға гојмагла горхуја гапылыб ибадәти дајандыраҹағымыза үмид едирләр. Гадаға илә јанашы, онлар һаггымызда јаланлар јајыр, мәмурлары евимиздә ахтарыш апармаға ҝөндәрир, бизи мәһкәмәјә верир, һәтта бәзиләримизи һәбс едирләр. Онлар бир нечә нәфәри һәбс етмәклә горхуја гапылаҹағымызы дүшүнүрләр. Әҝәр үрәјимиздә горху јаратмаларына изин версәк, һәтта өзүмүз ибадәтимизи «гадаға» алтына сала биләрик. Биз Лавилиләр 26:36, 37 ајәләриндә тәсвир олунан инсанлара бәнзәмәк истәмәздик. (Ајәләри охујун.) Јол вермәјин ки, горху руһани фәалијјәтинизә мәһдудијјәт гојмағыныза, јахуд ону дајандырмағыныза ҝәтириб чыхарсын. Јеһоваја там етибар един вә тәлаша дүшмәјин (Әшј. 28:16). Дуа едәрәк Јеһовадан рәһбәрлик диләјин. Әмин олун ки, Јеһова сизинләдир вә ән ҝүҹлү инсан һөкумәти белә, Она сәдагәтлә хидмәт етмәјинизә мане ола билмәз! (Ибр. 13:6).

8, 9. а) Һәр бир мәсиһи өзү вә ја аиләси илә бағлы һансы гәрары вермәлидир? б) Һикмәтли гәрар вермәк үчүн нәләри нәзәрә алмаг лазымдыр?

⁸ Јашадығыныз өлкәдә һөкумәт ибадәтинизә гадаға гојубса, ола билсин, Јеһоваја сәрбәст ибадәт етмәк үчүн башга өлкәјә көчмәк һагда дүшүнүрсүнүз. Бу, һәр кәсин шәхси гәрарыдыр вә һеч кәс сизин јеринизә гәрар верә билмәз. Гәрар вермәздән өнҹә биринҹи әсрдә тәгибләрлә үзләшән мәсиһиләр барәдә арашдырмаг фајдалы олар. Дүшмәнләр Стефаны дашгалаг едиб өлдүрдүкдән сонра Јерусәлимдәки шаҝирдләр Јәһудијјә вә Сәмәријјә боју, һәтта Финикија, Кипр вә Антакја кими даһа узаг әразиләрә көчмүшдү (Мәт. 10:23; Һәв. 8:1; 11:19). Бундан јанашы, биринҹи әсрдә диҝәр тәгиб далғасы илә үзләшән мәсиһиләрин неҹә даврандығыны нәзәрдән кечирмәк олар. Һәвари Булус инсанларын тәблиғ ишинә гаршы чыхдығы әразидән көчмәмәк гәрарына ҝәлмишди. О, өзүнү тәһлүкәјә атараг хош хәбәри мүждәләјир вә шиддәтли тәгибләр олан шәһәрләрдәки баҹы-гардашлары мөһкәмләндирирди (Һәв. 14:19—23).

⁹ Бу һадисәләрдән һансы гәнаәтә ҝәлмәк олар? Һәр бир аилә башчысы көчмәклә бағлы шәхсән гәрар вермәлидир. Гәрар вермәздән өнҹә дуа етмәли, аиләсинин вәзијјәти, көчмәјин онлара ҝөстәрәҹәји мүсбәт вә мәнфи тәсирләр барәдә јахшыҹа дүшүнмәлидир. Бу вәзијјәтдә һәр бир мәсиһи «өз мәсулијјәт јүкүнү» дашымалыдыр (Гал. 6:5). Биз һеч кәси вердији гәрара ҝөрә мүһакимә етмәмәлијик.

10. Филиал вә ағсаггаллар һансы рәһбәрлији верәҹәк?

¹⁰ Гадаға алтында Јеһоваја ибадәти неҹә давам етдирә биләрсиниз? Филиал јығынҹағыныздакы ағсаггаллара руһани гида алмаг, ибадәт үчүн бирҝә јығышмаг вә хош хәбәри тәблиғ етмәклә бағлы ҝөстәришләр вә практики мәсләһәтләр верәҹәк. Әҝәр филиал ағсаггалларла әлагә јарада билмәсә, ағсаггаллар шәхсән сизә вә јығынҹағын һәр бир үзвүнә Јеһоваја ибадәти давам етмәкдә көмәк едәҹәк. Онлар Мүгәддәс Китабы вә нәшрләримизи әсас тутараг сизә рәһбәрлик верәҹәк (Мәт. 28:19, 20; Һәв. 5:29; Ибр. 10:24, 25).

11. Руһани гидасыз галмајаҹағыныза нә үчүн әмин ола биләрсиз? Мүгәддәс Китаб вә нәшрләринизи горумаг үчүн нә едә биләрсиниз?

 ¹¹ Јеһова хидмәтчиләринин иманыны мөһкәм сахламаг үчүн онлары лазым олан һәр шејлә тәмин едәҹәјини вәд едиб (Әшј. 65:13, 14; Лука 12:42—44). Одур ки, Онун тәшкилатынын сизә еһтијаҹ дујдуғунуз руһани дәстәји ҝөстәрмәк үчүн әлиндән ҝәләни едәҹәјинә әмин олун. Сиз дә бәзи тәдбирләр ҝөрә биләрсиниз. Фәалијјәтинизә гадаға гојуланда Мүгәддәс Китабынызы вә диҝәр нәшрләринизи ҝизләтмәк үчүн етибарлы јер тапын. Чалышын истәр чап, истәр електрон форматда олан бу дәјәрли нәшрләри асанлыгла әлә кечәҹәк јердә сахламајасыныз. Руһани ҹәһәтдән мөһкәм галмаг үчүн һәр биримиз тәдбир ҝөрмәлијик.

12. Ағсаггаллар јығынҹағын диггәт чәкмәдән кечирилмәси үчүн һансы тәдбирләри ҝөрә биләр?

¹² Һәфтәлик ибадәт ҝөрүшләри барәдә нә демәк олар? Ағсаггаллар тәдбир ҝөрәҹәк ки, диггәт ҹәлб етмәдән јығынҹаглара гатыла биләсиниз. Ола билсин, кичик групларла јығышмағы мәсләһәт биләҹәк, јығынҹағын вахтыны вә јерини тез-тез дәјишәҹәкләр. Ҝөрүшә ҝәләндә вә ҝедәндә сакитлијә риајәт етмәклә јығынҹаға ҝәлән һәр бир кәсин тәһлүкәсизлијинин тәмин олунмасына көмәк етмиш олаҹагсыныз. Һәмчинин ола билсин, диггәт чәкмәјән тәрздә ҝејинмәк лазым ҝәлсин.

13. Кечмиш Совет Иттифагында јашајан баҹы-гардашларымыздан нә өјрәнә биләрик?

¹³ Тәблиғ ишинә ҝәлинҹә, вәзијјәт әразијә ҝөрә дәјишир. Биз Јеһованы севир вә Онун Падшаһлығы һагда мәмнунијјәтлә данышырыг. Одур ки, тәблиғ етмәјә бир јол тапаҹағыг (Лука 8:1; Һәв. 4:29). Тарихчи Емили Беран Јеһованын Шаһидләринин кечмиш Совет Иттифагында тәблиғи барәдә дејир: «Дөвләт онлара иманлары барәдә тәблиғ етмәји гадаған едәндә Шаһидләр гоншулары, иш јолдашлары вә достлары илә сөһбәт етмәјә башладылар. Бу әмәлләринә ҝөрә әмәк дүшәрҝәләринә ҝөндәриләндә исә онлар диҝәр мәһбуслара тәблиғ едирдиләр». Гадағаја бахмајараг, кечмиш Совет Иттифагында јашајан баҹы-гардашларымыз тәблиғ ишини дајандырмадылар. Бир ҝүн јашадығыныз әразидә тәблиғә гадаға гојулса, сиз дә бу ҹүр гәтијјәтли олун!

14. Зәбур 39:1 ајәси бизә һансы хәбәрдарлығы верир?

¹⁴ Мәлумат пајлашаркән еһтијатлы олун. Гадаға заманы «сусмағын өз вахты» принсипини унутмамалыјыг (Ваиз 3:7). Баҹы-гардашларымызын адлары, һарада јығышдығымыз, тәблиғ ишини неҹә апардығымыз, руһани гиданы неҹә алдығымыз вә диҝәр мәхфи мәлуматлары ҝизли сахламалыјыг. Бу кими шејләри нә дөвләт мәмурларына ачыгламалыјыг,  нә дә Јеһованын хидмәтчиси олуб-олмамасындан асылы олмајараг өз өлкәмиздә вә ја башга өлкәдә јашајан гоһумларымыза вә дост-танышымыза. Еһтијаты әлдән версәк, баҹы-гардашларымызы тәһлүкәјә атмыш оларыг. (Зәбур 39:1 ајәсини охујун.)

15. Шејтан нәјә наил олмаг истәјир вә онун тәләсинә дүшмәмәк үчүн нә едә биләрик?

¹⁵ Хырда проблемләрин парчаланма јаратмасына јол вермәјин. Шејтан билир ки, парчаланмыш ев чох давам ҝәтирә билмәз (Марк 3:24, 25). Буна ҝөрә дә даим арамызда ихтилаф јаратмаға чалышаҹаг. Шејтан бу јолла она гаршы јох, бир-биримизә гаршы дөјүшәҹәјимизә үмид едир.

16. Ҝертруд Пөтзинҝер баҹы неҹә ҝөзәл нүмунәни гојуб?

¹⁶ Һәтта јеткин мәсиһиләр дә еһтијатлы олмалыдыр ки, бу тәләјә дүшмәсинләр. Ҝертруд Пөтзинҝер вә Елфриде Лөр адлы ики мәсһ олунмуш баҹынын нүмунәсинә нәзәр салаг. Онлар диҝәр мәсиһи баҹыларла насист һәбс дүшәрҝәсинә ҝөндәрилмишдиләр. Елфриде баҹынын дүшәрҝәдәки диҝәр баҹылар үчүн руһландырыҹы нитгләр сөјләдијини ҝөрәндә Ҝертруд баҹыда пахыллыг һисси ојаныр. Сонрадан о, буна ҝөрә утаныр вә Јеһовадан көмәк диләјир. Баҹы бу барәдә демишди: «Башгаларынын биздән даһа баҹарыглы олмасыны, даһа чох мәсулијјәт алмасыны гәбул етмәји баҹармалыјыг». О, пахыллыг һиссинә неҹә галиб ҝәлди? Ҝертруд баҹы диггәтини Елфриде баҹынын ҝөзәл хүсусијјәтләринә вә меһрибанлығына ҹәмләјир. Бу јолла јенидән онунла мүнасибәтини бәрпа едир. Онларын һәр икиси һәбс дүшәрҝәсиндән сағ чыхыр вә јерүзү хидмәтләрини баша вурана гәдәр Јеһоваја сәдагәтлә хидмәт едир. Әҝәр баҹы-гардашларымызла арамызда јаранан мүбаһисәләри јолуна гојмаг үчүн әлимиздән ҝәләни етсәк, нәјинсә арамызда парчаланма јаратмасына јол вермәјәҹәјик (Кол. 3:13, 14).

17. Нә үчүн тәкәббүрлү олмамалыјыг?

¹⁷ Тәкәббүрлү олмајын. Гардашлардан ҝәлән рәһбәрлијә әмәл етсәк, проблемләрдән гачаҹағыг (1 Бут. 5:5). Мисал үчүн, фәалијјәтимизин гадаға алтында олдуғу бир өлкәдә мәсул гардашлар тәблиғчиләрә хидмәтдә чап олунмуш нәшрләрдән истифадә етмәмәји тапшырмышды. Лакин бир өнҹүл гардаш өзүнүн даһа јахшы билдијини дүшүнүб әдәбијјат пајлајыр. Бу, нә илә нәтиҹәләнир? Гејри-формал шаһидлији битирәр-битирмәз ону вә бир нечә нәфәри полис диндирилмәјә чағырыр. Ҝөрүнүр, рәсмиләр онлары изләмиш вә пајладыглары әдәбијјатлары јығмышды. Бундан нә өјрәнирик? Өзүмүз нәјисә даһа јахшы билдијимизи дүшүнсәк дә, ҝөстәришләрә риајәт етмәлијик. Јеһова тәјин етдији гардашларла әмәкдашлығымызы  һәмишә гијмәтләндирир (Ибр. 13:7, 17).

18. Нә үчүн лүзумсуз гајдалар гојмамалыјыг?

¹⁸ Лүзумсуз гајдалар гојмајын. Ағсаггаллар лүзумсуз јерә гајдалар гојмагла башгаларынын јүкүнү ағырлашдыра биләр. Јурај Камински адлы гардаш кечмиш Чехословакијада гадаға заманы баш верәнләр барәдә дејир: «Бир чох ағсаггал һәбс олундугдан сонра јығынҹагларда вә рајонларда галан ағсаггалларын бәзиләри тәблиғчиләр үчүн олар-олмазлар гајдасы тәртиб етмәјә башлады». Јеһова бизә башгалары үчүн гајдалар гојмаг сәлаһијјәти вермәјиб. Лүзумсуз гајдалар гојан кәс баҹы-гардашлары горумур, әксинә, онларын иманы үзәриндә ағалыг етмәјә чалышыр (2 Кор. 1:24).

19. 2 Салнамәләр 32:7, 8 ајәләринә әсасән, нә үчүн Шејтанын ҹәһдләринә бахмајараг, ҹәсур олмалыјыг?

¹⁹ Баш дүшмәнимиз Шејтан Јеһованын сәдагәтли хидмәтчиләрини тәгиб етмәкдән усанан дејил (1 Бут. 5:8; Вәһј 2:10). Шејтан вә онун әлалтылары Јеһоваја ибадәтимизә гадаға гојмаға чалышаҹаг. Амма горхунун бизи ифлиҹ етмәсинә һеч бир сәбәб јохдур! (Ган. 7:21). Јеһова бизимләдир вә һәтта фәалијјәтимиз гадаға алтында олса белә, О, бизә дајаг олмаға давам едәҹәк. (2 Салнамәләр 32:7, 8 ајәләрини охујун.)

20. Сиз нәјә гәтијјәтлисиниз?

²⁰ Биринҹи әсрдә јашамыш гардашларымыз дөвләт рәсмиләринә демишдиләр: «Өзүнүз фикирләшин: Аллаһын гаршысында Аллаһы гојуб сизә гулаг асмаг нә дәрәҹәдә дүзҝүндүр? Биз ҝөрдүјүмүз вә ешитдијимиз шејләр барәсиндә данышмаја билмәрик» (Һәв. 4:19, 20). Ҝәлин биз дә онларын гәтијјәтини тәзаһүр етдирәк.