1-2. (1) ?From wanem yumi no mas sapraes taem gavman i putum tabu? (2) ?Bambae yumi tokbaot wanem long stadi ya?

LONG 2018, i gat moa long 223,000 pablisa we oli laef long ol ples we oli putum tabu fulwan long wosip blong yumi o long wok blong prij. Yumi no sapraes long samting ya. Olsem we yumi bin lanem long las stadi, ol Kristin oli mas rere blong kasem fasin agens. (2 Tim. 3:12) Taswe, nomata weples yumi laef, ol gavman oli save blokem yumi enitaem nomo blong yumi no moa wosipim Jehova.

² Sipos gavman long kantri blong yu i putum tabu long wosip blong yumi, maet yu stap tingting se: ‘?Fasin agens i soem se God i no moa glad long yumi? ?Bambae yumi no moa wosipim Jehova taem gavman i putum tabu? ?Bambae mi muv i go long wan narafala kantri blong mi fri blong wosipim God?’ Long stadi ya, bambae yumi tokbaot ansa blong ol kwestin ya. Mo tu, bambae yumi tokbaot olsem wanem yumi save gohed blong wosipim Jehova taem gavman i putum tabu, mo samting we yumi mas mekem blong lukaotgud.

3. Folem 2 Korin 11:23-27, ?Pol i kasem wanem fasin agens mo yumi lanem wanem long eksampol blong hem?

³ Sipos gavman i putum tabu long wosip blong yumi, maet yumi save gat rong tingting se God i no glad long yumi. Be yumi mas tingbaot se taem yumi kasem fasin agens, hemia i no min se Jehova i no moa glad long yumi. Traem tingbaot aposol Pol. God i glad long hem. Mo hem i gat janis blong  raetem 14 leta long Grik haf blong Baebol, mo hem i aposol long ol nesen. Nating se i olsem, hem i kasem ol strong fasin agens. (Ridim 2 Korin 11:23-27.) Eksampol blong aposol Pol i tijim yumi se Jehova i letem ol man blong hem blong oli kasem fasin agens.

4. ?From wanem ol man blong wol ya oli no laekem yumi?

⁴ Jisas i eksplenem from wanem yumi no mas sapraes taem yumi kasem fasin agens. Hem i talem se ol man bambae oli no laekem yumi, from we yumi no man blong wol ya. (Jon 15:18, 19) Taem ol man oli agensem yumi, hemia i no min se Jehova i no glad long yumi. !Be i soemaot se yumi stap mekem samting we i stret!

5. ?Ol man oli save stopem wosip blong yumi? Yu eksplenem.

⁵ I no gat man i save stopem wosip blong yumi. Plante oli bin traem, be oli no win. Traem tingbaot samting we i hapen long Wol Wo II. Long taem ya, ol gavman long plante kantri oli mekem i nogud long ol man blong God. I no politik pati blong ol Nasi nomo long Jemani we oli putum tabu long wok blong ol Witnes blong Jehova, be i gat gavman blong Ostrelia, Kanada mo sam nara kantri bakegen. Traem luk samting we i hapen. Long 1939 taem wo i stat, i gat 72,475 pablisa long fulwol. Be long 1945, taem wo i finis, i gat 156,299 pablisa from we Jehova i blesem ol man blong hem. !Namba blong ol pablisa i gru i kam bigwan!

6. ?Wanem gudfala samting i kamaot taem yumi kasem fasin agens? Talem wan stori.

⁶ Fasin agens i save halpem yumi blong gat strong tingting blong mekem wok blong Jehova we yumi no fraet nating. Traem tingbaot wan kapol we i gat wan smol boe, mo oli laef long wan kantri we gavman i putum tabu long wosip blong yumi. Bitim we oli fraet mo oli no moa mekem wok blong Jehova, tufala i stat blong mekem wok blong fultaem paenia. Waef i lego gudfala wok blong hem mo i kam wan fultaem paenia. Hasban blong hem i talem se taem gavman i putum tabu, plante man oli wantem save moa long saed blong ol Witnes blong Jehova. Mo from samting ya, hem i faenem i isi blong statem ol Baebol stadi. Tabu we gavman i putum, i mekem gudfala samting i kamaot from. Wan elda we i stap long semfala kantri ya i talem se plante man  we oli bin stop blong mekem wok blong Jehova, oli stat blong kam long ol miting bakegen mo kongregesen i tekembak olgeta.

7. (1) ?Yumi lanem wanem long Levitikas 26:36, 37? (2) ?Bambae yu mekem wanem taem gavman i putum tabu?

⁷ Ol enemi blong yumi oli wantem mekem yumi fraet taem oli putum tabu long wosip blong yumi. Maet oli save talem ol giaman stori long saed blong yumi, oli sanem ol man blong gavman blong jekem ol haos blong yumi, oli tekem yumi i go long kot, o maet oli putum yumi long kalabus. Oli ting se bambae oli mekem yumi fraet sipos oli putum sam long yumi long kalabus. Sipos yumi fraet long olgeta mo long samting we oli save mekem long yumi, sloslo bambae yumi stop blong mekem wok blong Jehova. Yumi no wantem kam olsem ol man we Levitikas 26:36, 37 (Ridim.) i tokbaot. Yumi no wantem letem fraet i sloem daon o i stopem yumi blong mekem wok blong Jehova. Be yumi trastem Jehova fulwan mo yumi no fraet. (Aes. 28:16, NW) Yumi mas prea strong blong Jehova i lidim yumi. From we Jehova i stap sapotem yumi, yumi save se bambae i no gat eni man o gavman, we i save stopem yumi blong no moa wosipim Jehova.—Hib. 13:6.

8-9. (1) ?Wanem desisen we hed blong famle i mas mekem? (2) ?Wanem bambae i givhan long yumi blong mekem waes desisen?

⁸ Sipos gavman long kantri blong yu i putum tabu long wosip blong yumi, maet yu stap tingting se bambae yu muv i go long narafala kantri, blong yu fri blong mekem wok blong Jehova. Hemia i prapa desisen blong yu. Be bifo we yu tekem aksen, i gud yu luk samting we ol fas Kristin oli mekem taem oli kasem fasin agens. Afta we ol man oli stonem Steven i ded, ol disaepol long Jerusalem oli ronwe i go long ol ples raonabaot long Judia mo Sameria mo long ol ples farawe olsem Fonisia, Saepras, mo Antiok. (Mat. 10:23; Wok 8:1; 11:19) No maet, yu save luk samting we aposol Pol i mekem long wan narafala taem we i gat fasin agens. Hem i disaed blong stap nomo long ples ya we ol man oli agensem wok blong prij, nating se i denja. Hem i mekem olsem from we hem i wantem talemaot gud nius, mo i wantem givhan long ol brata long ol taon ya we oli stap safa from fasin agens ya.—Wok 14:19-23.

⁹ ?Yumi lanem wanem long ol stori ya? Hed blong famle i mas mekem desisen se bambae oli muv aot o nogat. Be bifo we hem i tekem desisen, hem i mas prea mo i mas tingting gud long ol samting we i save hapen, sipos oli muv i go long narafala kantri. From samting ya, wanwan Kristin i mas karem “prapa basket blong olgeta.” (Gal. 6:5) Mo yumi no mas jajem ol narafala from desisen we oli mekem.

10. ?Branj ofis mo ol elda bambae oli mekem wanem taem i gat tabu?

¹⁰ ?Olsem wanem yu save gohed blong wosipim Jehova, nating se oli putum tabu? Branj ofis bambae i talemaot sam rod we ol elda long kongregesen blong yu oli save folem blong kasem ol kakae long saed blong spirit, mo olsem wanem yumi save mit tugeta blong mekem ol miting, mo olsem wanem blong prij. Sipos branj ofis i no save kontaktem ol elda, ol elda bambae oli halpem evriwan long kongregesen blong oli gohed blong wosipim Jehova. Bambae oli lidim yumi folem ol samting we i stap long Baebol mo long ol buk blong yumi.—Mat. 28:19, 20; Wok 5:29; Hib. 10:24, 25.

11. ?Yu save sua long wanem samting, mo yu save mekem wanem blong protektem Baebol blong yu mo ol narafala buk?

 ¹¹ Jehova i promes se ol man blong hem bambae oli kasem evri samting we oli nidim blong mekem bilif blong olgeta i stap strong. (Aes. 65:13, 14; Luk 12:42-44) Taswe, yu save sua fulwan se oganaesesen blong hem bambae i givim samting we yu nidim blong holemtaet bilif. ?Yu save mekem wanem? Taem gavman i putum tabu, yu mas faenem wan gudfala ples blong haedem Baebol blong yu, mo eni narafala buk o magasin we oli printim o we i stap long fon o tablet blong yu. Mo yu mas lukaot gud blong no lego ol sas samting ya long klia ples we man i save luk. Yumi wanwan i mas mekem sam samting blong kipim bilif blong yumi i stap strong.

12. ?Olsem wanem ol elda oli save oganaesem ol miting long wan rod we i no pulum ae blong ol man?

¹² ?Wanem bambae i hapen long ol miting blong yumi? Ol elda bambae oli mekem plan blong yu save go long miting, we ol man blong agens oli no luksave. Maet bambae oli talem long yumi blong mit long ol smosmol grup, mo evritaem bambae oli jenisim taem mo ples we yumi mit long hem. Yu save givhan blong protektem evriwan we oli kam long miting, taem yu toktok kwaet bifo mo afta long ol miting. Mo tu, maet i nid blong yu jenis long wan fasin we i no pulum ae blong ol man.

13. ?Yumi lanem wanem long stori blong ol brata long Soviet Yunion?

¹³ Long saed blong wok blong prij, wanwan kantri i no sem mak. Nating se i olsem, yumi lavem Jehova mo yumi glad blong talemaot Kingdom blong hem long ol narafala, taswe bambae yumi faenem wan rod blong prij. (Luk 8:1; Wok 4:29) Emily Baran, wan woman blong raetem histri, i tokbaot wok blong prij blong ol Witnes blong Jehova long taem blong Soviet Yunion, se: “Taem gavman i talem long ol Witnes blong Jehova se oli no save prij long ol narafala, ol Witnes oli stat blong storian wetem ol neba, ol fren mo ol man we oli wok wetem olgeta. Mo taem oli putum olgeta long kalabus from samting we oli mekem, ol Witnes oli prij long ol narafala prisena.” Nating se oli putum tabu, ol brata long Soviet Yunion oli gohed blong prij. !Sipos wan dei oli putum tabu long wok blong prij long kantri blong yu, yu save folem fasin blong olgeta!

14. ?Ol Sam 39:1 i wonem yumi long saed blong wanem?

¹⁴ Lukaotgud long infomesen we yu talem long narafala. Taem gavman i putum tabu, yumi mas luksave wetaem yumi mas “stap kwaet.” (Pri. 3:7) Yumi mas lukaot blong no talemaot nem blong ol brata mo sista, ples we yumi mit long hem blong mekem wosip, olsem wanem yumi mekem wok blong prij, mo olsem wanem yumi kasem ol kakae long saed blong spirit. Bambae yumi neva talemaot ol  samting ya long ol man we oli wok blong gavman, o long ol fren mo famle blong yumi we oli stap long kantri blong yumi o long wan nara kantri. Sipos yumi foldaon long trap ya, bambae yumi putum ol brata blong yumi long denja.—Ridim Ol Sam 39:1.

15. ?Setan bambae i traem blong mekem wanem, mo yumi mas mekem wanem?

¹⁵ No letem ol smosmol problem i seraotem yumi. Setan i save se wan haos we i gat fasin seraot long hem bambae i mas foldaon. (Mak 3:24, 25) Taswe, bambae hem i gohed blong traem mekem se i gat fasin seraot long medel blong yumi. Nao bambae yumi stat blong faet agensem yumi wanwan bakegen be i no agensem hem.

16. ?Wanem gudfala eksampol we Sista Gertrud Poetzinger i soemaot?

¹⁶ Olgeta tu we oli bigman long Kristin fasin oli mas lukaot blong no foldaon long trap ya. Traem luk eksampol blong tu sista we tabu spirit i makemaot tufala, Gertrud Poetzinger mo Elfriede Löhr. Tufala i stap long kalabus long kamp blong ol Nasi. Gertrud i jalus taem Elfriede i stap leftemap tingting blong ol narafala sista long kalabus. Be biaen, Gertrud i sem mo i prea long Jehova blong i halpem hem. Hem i raetem se, “Mifala i lanem blong akseptem se samfala oli gat moa wok blong mekem i bitim mifala.” ?Wanem i givhan long hem? Hem i tingbaot ol gudfala fasin blong Elfriede. Long rod ya, tufala i frengud bakegen. Tufala sista ya i laef kasem we oli aot long kalabus mo oli gohed blong mekem wok blong Jehova wetem strong bilif, kasem we oli ded. Sipos yumi traehad blong winim ol problem we yumi gat wetem ol brata mo sista blong yumi, bambae yumi no letem eni samting i seraotem yumi.—Kol. 3:13, 14.

17. ?From wanem yumi mas folem ol advaes we i kam long oganaesesen blong Jehova?

¹⁷ Folemgud ol advaes. Sipos yumi folemgud ol advaes we ol elda oli givim, bambae yumi blokem plante problem. (1 Pita 5:5) Eksampol, long wan kantri we gavman i putum tabu long wok blong prij, ol elda oli talem long ol pablisa se oli no mas givimaot eni buk o magasin taem oli prij. Be wan brata we i mekem fultaem paenia i no folem advaes ya nao i givimaot wan magasin. ?Wanem i hapen? Smoltaem afta we hem mo sam narafala pablisa oli finis prij, polis i kwestinim olgeta. I luk olsem se i bin gat sam man blong gavman we oli stap folem olgeta mo oli faenem magasin ya we oli givimaot. ?Yumi lanem wanem long stori ya? Yumi mas folemgud ol advaes, nating sipos yumi no agri. Oltaem Jehova i blesem yumi taem yumi wok gud wetem ol brata we hem i putumap blong oli lidim yumi.—Hib. 13:7, 17.

18. ?From wanem yumi no mas ademap tumas smosmol rul?

 ¹⁸ No ademap tumas smosmol rul. Sipos ol elda oli mekem tumas smosmol rul we oli no impoten, hemia bambae i mekem i had long ol narafala. Brata Juraj Kaminský i tingbaot samting we i hapen taem gavman i putum tabu long Jekoslovakia, i se: “Afta we oli arestem ol brata we oli lukaot long mifala wetem sam elda, ol narafala brata oli stat blong mekemap sam rul blong ol pablisa oli folem, mo oli talem samting we oli mas mekem mo samting we oli no mas mekem.” Jehova i no givim raet long yumi blong putumap ol rul blong ol brata mo sista oli folem. Sipos wan brata i traem blong mekemap sam rul, hem i no stap protektem ol brata mo sista, be hem i stap traem blong bos long bilif blong olgeta.—2 Kor. 1:24.

19. Folem 2 Kronikel 32:7, 8, ?from wanem yumi no mas fraet long ol samting we Setan i save mekem long yumi?

¹⁹ Enemi ya, Devel Setan, bambae i no stop blong mekem i nogud ol man blong Jehova. (1 Pita 5:8; Rev. 2:10) Setan mo ol man we oli sapotem hem, bambae oli traem blong putum tabu long wosip blong yumi. !Be bambae yumi neva stop blong mekem wok blong Jehova, nating se yumi fraet! (Dut. 7:21) Jehova i stap long saed blong yumi, mo bambae hem i gohed blong sapotem yumi nating se gavman i putum tabu long wok blong yumi.—Ridim 2 Kronikel 32:7, 8.

20. ?Yu yu gat strong tingting blong mekem wanem?

²⁰ I gud yumi gat semfala tingting olsem ol brata long faswan handred yia, we oli talem long ol haeman long taem blong olgeta se: “?Olsem wanem? ?Yufala i ting se i stret long fes blong God blong mitufala i lesin long yufala, no mitufala i lesin long hem? Hemia i stap long yufala blong yufala i skelem. Be mitufala, mitufala i no save stop blong tokbaot samting we mitufala i luk mo mitufala i harem.”—Wok 4:19, 20.