1-2. а) Чьрʹа әм гәрәке әʹщебмайи нәмьнин, һәрге һʹәбандьна мә бе ԛәдәхәкьрьне? б) Әме ве готареда дәрһәԛа чь шеԝьр кьн?

САЛА 2018-да, 223 000 мьзгинвана зедәтьр ԝан ԝәлатада дьжитьн, кʹидәре кӧ йан бь тʹәмами йан жи һьнә шьхӧлед мә ԛәдәхәкьри нә. Ле әм әʹщебмайи наминьн, чьмки чаԝа мә готара пешийа веда дит, Мәсиһийед рʹаст ԝе бенә зерандьне (2 Тимтʹ. 3:12). Фьрԛи тʹӧнә әм кʹидәре дьжин, йәкә сәрԝеред дәԝләте дькарьн ньшкева һʹәбандьна мә Йаһоԝарʹа, Хԝәдейе һʹьзкьрирʹа, ԛәдәхә кьн.

² Һәрге сәрԝеред дәԝләта ԝә сафи кьн, кӧ һʹәбандьна ԝә Йаһоԝарʹа ԛәдәхә кьн, дьбәкә пьрсед ӧса бал ԝә пешда бен: «Гәло зерандьн те һʹәсабе, ԝәки Хԝәде ида мә ԛәбул накә? Гәло ԛәдәхәкьрьн ԝе хьзмәтийа мә Йаһоԝарʹа бьдә сәкьнандьне? Лазьм ә әз дәрбази ԝәлатәки дьн бьм, сәва аза Хԝәдерʹа хьзмәт кьм?». Ве готареда әме ԝан пьрса шеԝьр кьн. Әме ӧса жи шеԝьр кьн, кӧ ча әм дькарьн бәрдәԝам кьн Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн, чахе шьхӧле мә те ԛәдәхәкьрьне у чь әм гәрәке нәкьн.

3. Ль гора 2 Корьнтʹи 11:23-27, Паԝлосе шанди чь щурʹәйи дьһатә зерандьне, у әм жь әʹмьре ԝи чь һин дьбьн?

³ Һәрге сәрԝеред дәԝләте шьхӧле мә ԛәдәхә кьн, дьбәкә әм бьфькьрьн, кӧ мә кʹәрәма Хԝәде ӧнда кьрийә. Ле бир нәкьн, ԝәки зерандьн әԝ найе һʹәсабе, кӧ Йаһоԝа ида жь мә рʹази нинә. Мәсәлә, бьфькьрьн дәрһәԛа Паԝлосе шанди. Хԝәде ԝи ԛәбул дькьр у әԝ йәк әшкәрә дьһатә кʹьфше. Хԝәде ԛәдьрәки ӧса да ԝи, кӧ 14 нәʹмед ԝи  кʹәтьнә нава Ньвисаред Йунанида, у һьн жи әԝ шанди бу бона мьләтед хәриб. Ле йәкә әԝ ԛайим дьһатә зерандьне. (Бьхунә 2 Корьнтʹи 11:23-27.) Әм жь әʹмьре Паԝлосе шанди педьһʹәсьн, ԝәки Йаһоԝа щара дьһелә, кӧ хьзмәткʹаред ԝийи амьн бенә зерандьне.

4. Чьрʹа әм бәр чʹәʹве ве дьнйайе рʹәш ьн?

⁴ Иса шьровәкьр, кӧ чьрʹа мәрьв ԝе мьԛабьли мә дәрен. Әԝи гот, ԝәки әме бәр чʹәʹве мәрьва рʹәш бьн, чьмки әм нә пʹара дьнйайе нә (Йуһʹн. 15:18, 19). Чахе әм тенә зерандьне, әԝ найе һʹәсабе, ԝәки мә кʹәрәма Йаһоԝа ӧнда кьрийә, ле әԝ те һʹәсабе, ԝәки әм ве йәке дькьн чь кӧ рʹаст ә!

5. Гәло ԛәԝата мәрьва һәйә һʹәбандьна Йаһоԝарʹа бьдьнә сәкьнандьне? Шьровәкьн.

⁵ Мәрьвед мьԛабьл нькарьн һʹәбандьна Хԝәдейе Һьмзоррʹа, бь тʹәмами бьдьнә сәкьнандьне. Гәләка хԝәстьнә ве йәке бькьн, ле нәгьһиштьнә нета хԝә. Дина хԝә бьдьне, чь ԛәԝьми ԝәʹде Шәрʹе Һʹәмдьнйайе йа II. Ԝи чахи щьмәʹта Хԝәде гәләк ԝәлатада, алийе сәрԝерада ԛайим дьһатә зерандьне. Һьнге шьхӧле Шәʹдед Йаһоԝа нә тʹәне алийе партйа Натсиста Алманйайеда һатә ԛәдәхәкьрьне, ле ӧса жи Австралйайеда, Канадайеда у ԝәлатед майинда. Ле ньһа дина хԝә бьдьне кӧ чь ԛәԝьми. Сала 1939-да чахе шәрʹ дәстпебу, һьнге нав тʹәмамийа дьнйайеда 72 475 мьзгинван һәбун. Ле хьлазийа шәрʹ сала 1945-да, һʹәсаба нишан кьрьн, ԝәки ида 156 299 мьзгинван һәбун. Пе кʹәрәма Йаһоԝа, һʹәсабе мьзгинвана дӧ щар зедәтьр зедә бьбу!

6. Мьԛабьлибун чь ахьрийа баш дькарә бинә? Мәсәле биньн.

⁶ Мьԛабьлибун дькарә нә кӧ мә бьтьрсинә, ле дьһа һелан кә, ԝәки һе зедә Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Мәсәлә, жьн-мерәки кӧ зарʹа ԝанә бьчʹук һәйә, ԝәлате ӧсада дьжин, кʹидәре дәԝләте шьхӧле мә ԛәдәхә кьрийә. Ле әԝ жьн-мер нә кӧ тьрсийан у ида кем хьзмәт дькьрьн, ле дәԝсе дәстпекьрьн ча пешәнг хьзмәт кьн. Әԝе кʹӧлфәте һәла һе жи хәбата хԝәйә баш һишт, сәва ча пешәнг хьзмәт кә. Мере ԝе гот, ԝәки жь бо ве ԛәдәхәкьрьне, гәләк мәрьва пьрс дьданә Шәʹдед Йаһоԝа. Ахьрийа ве йәке әԝ бу, кӧ ида һеса бу һинбуна Кʹьтеба Пироз дәстпекьн.  Әԝе ԛәдәхәкьрьне диса кʹарәкә мәзьн ани. Рʹуспийе жь ԝи ԝәлати, гот ԝәки гәләк хушк-бьред кӧ бәре хьзмәтийа хԝә Йаһоԝарʹа дабунә сәкьнандьне, дәстпекьрьн бенә сәр щьвата у диса хьзмәтийа хԝә бәрдәԝам кьрьн.

7. а) Жь Ԛануна Кʹаһинтийе 26:36, 37, әм чь педьһʹәсьн? б) Ԝәʹде ԛәдәхәкьрьне һуне чь бькьн?

⁷ Чахе дьжмьнед мә шьхӧле мә ԛәдәхә дькьн, әԝана дьхԝазьн ԝәки мә бьтьрсиньн, сәва әм Йаһоԝарʹа хьзмәт нәкьн. Хенщи ве йәке, әԝана дькарьн ӧса жи тьштед ԛәлп бәла кьн, мәрьвед дәԝләте бьшиньн, ԝәки бькʹәвьнә мала мә сәва тьшта бьгәрʹьн, мә зоре бьвьнә диԝане, йан һәла һе жи бькьнә кәле. Пәйкʹәтийед мә дьфькьрьн, кӧ әме бьтьрсьн, чьмки ԝана жь мә һьнәка кьрьнә кәле. Һәрге әм бьһельн, ԝәки тьрс бькʹәвә дьле мә, әме ида хԝәха хԝә «ԛәдәхә кьн», демәк жь бо тьрсе хьзмәтийа хԝә бьдьнә сәкьнандьне. Ле әм нахԝазьн бьбьнә мина ԝан мәрьва, дәрһәԛа кʹижана те готьне Ԛануна Кʹаһинтийе 26:36, 37-да. (Бьхунә.) Әме нәһельн, ԝәки тьрс рʹе мә бьгьрә бәрдәԝам кьн Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Әм бь тʹәмами итʹбарийа хԝә Йаһоԝа тиньн у накʹәвьнә панике (Иша. 28:16). Әм бь дӧа рʹебәрийа Йаһоԝа дьгәрʹьн. Әм заньн, ԝәки пе аликʹарийа ԝи, тʹӧ сәрԝере лапи ԛәԝи жи, нькарә рʹе мә бьгьрә бь амьни Хԝәдейе хԝә бьһʹәбиньн (Ибрн. 13:6).

8-9. а) Һәр Мәсиһи гәрәке чь сафи кә бона хԝә йан жи нәфәред хԝә? б) Чь ԝе али Мәсиһи бькә бь аԛьлайи сафикьрьна бькә?

⁸ Һәрге әԝ дәԝләт кʹидәре һун дьжин, һʹәбандьна мә ԛәдәхә дькә, дьбәкә һун бьфькьрьн, гәло лазьм ә дәрбази ԝәлатәки дьн бьн, сәва аза Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Әԝ йәк сафикьрьна ԝәйә шәхси йә, у дәԝса ԝә тʹӧ кәс нькарә сафи кә. Һьнәк дьбәкә пешийа сафикьрьне леколин кьн, кӧ Мәсиһийед ԛьрʹна йәке чь кьрьн, гава рʹасти пәйкʹәтьна һатьн. Чахе дьжмьнед ԝан Стәйфан данә бәр кәвьра, шагьртед жь Оршәлиме, бәлайи Щьһустан у Самәрйайе бун, һәла һе жи бәлайи Финикйа, Кипрус, у Әнтакйайе бун (Мәт. 10:23; Кʹар. Шанд. 8:1; 11:19). Ле һьнәк дькарьн биньн бира хԝә, кӧ ԝәʹде пәйкʹәтьнәкә дьн, Паԝлосе шанди сафи кьр, кӧ нәчә щики дьн у бәрдәԝам кә ԝи щийида хьзмәт кә. Әԝи әʹмьре хԝә кьрьбу бьн ԛәзийе, кӧ мьзгини бәла дькьр у шәһәрада хушк-бьра дьшьданд, йед кӧ рʹасти зерандьне дьһатьн (Кʹар. Шанд. 14:19-23).

⁹ Әм жь ԝан сәрһатийа чь һин дьбьн? Һәр малхеки мале гәрәке хԝәха сафи кә, дәрбази ԝәлатәки дьн бә йан на. Ле пешийа сафикьрьне, әԝ гәрәке дӧа кә у кʹур бьфькьрә дәрһәԛа дәрәщед нәфәред хԝә, у дәрһәԛа ԝе йәке, кӧ бона ԝан ԝе чь баш бә у чь на. Дәрһәԛа ве пьрсе, һәр Мәсиһи гәрәке «хӧрща хԝә һьлгьрә» (Галт. 6:5). Әм гәрәке мәрьва сущдар нәкьн бона сафикьрьна ԝан.

10. Филиал у рʹуспи ԝе чь рʹебәрийа бьдьн?

¹⁰ Ле һун ча дькарьн ԝәʹде ԛәдәхәкьрьна шьхӧле мә, бәрдәԝам кьн Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн? Филиал ԝе рʹебәрийе у ширәта бьдә рʹуспийа, кӧ чаԝа хԝарьна рʹӧһʹани бьстиньн, ча тʹәвайи тʹоп бьн, у ча мьзгинийе бәла кьн. Һәрге филиал нькарьбә тʹәви рʹуспийа текли бә, рʹуспи ԝе али хушк-бьра бькьн, сәва бәрдәԝам кьн Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Әԝана ԝе рʹебәрийа сәр һʹиме Кʹьтеба Пироз у әʹдәбйәта бьдьнә мә (Мәт. 28:19, 20; Кʹар. Шанд. 5:29; Ибрн. 10:24, 25).

11. Чьрʹа һун дькарьн дӧдьли нәбьн, ԝәки тʹьме хԝарьна рʹӧһʹани ԝе бал ԝә һәбә, у һун чь дькарьн бькьн, сәва хԝарьна хԝәйә рʹӧһʹани хԝәй кьн?

 ¹¹ Йаһоԝа соз дьдә, ԝәки хьзмәткʹаред ԝи ԝе рʹӧһʹанида бьрчи нәминьн (Иша. 65:13, 14; Луԛа 12:42-44). Ләма жи һун дькарьн дӧдьли нәбьн, ԝәки тʹәшкиләта ԝи ԝе һәр тьшти бькә, сәва һун рʹӧһʹанида нәкʹәвьн у Хԝәдерʹа амьн бьминьн. Ле һун алийе хԝәда чь дькарьн бькьн? Ԝәʹде ԛәдәхәкьрьне, щики рʹьнд бьвиньн, сәва Кʹьтеба хԝәйә Пироз у әʹдәбйәта вәшерьн. Фәсал бьн, ԝәки тʹӧ щар әԝ тьштед ԛимәт, фьрԛи тʹӧнә йед нәшьркьри йан әләктроник, щики ӧсада нибьн, кʹидәре һеса дькарьн бенә дитьне. Һәр кәс жь мә гәрәке һәр тьшти бькә, сәва рʹӧһʹанида ԛәԝи бьминә.

12. Рʹуспи ча дькарьн щьвата ӧса саз кьн, сәва нәкʹәвьнә чʹәʹва?

¹² Ле дәрһәԛа щьвате әм чь дькарьн бежьн? Рʹуспи ԝе ӧса организә бькьн, ԝәки һун чахе һәрʹьн щьвате, нәкʹәвьнә чʹәʹве ԝан, йед кӧ мьԛабьли мә нә. Рʹуспи дьбәкә ԝәрʹа бежьн, кӧ бь кʹомед бьчʹук тʹоп бьн, у дьбәкә гәләк щар ԝәʹдә у щийе тʹопбуне бьгӧһезьн. Чахе һун һәрʹьн щьвате йан жи жь щьвате дәрен, ԝе баш бә һеди хәбәр дьн, сәва кӧ хушк-бьра нәкьнә ԛәзийе. Ӧса жи дьбәкә ԝәрʹа лазьм бә, кӧ кʹьнщхԝәкьрьна хԝә жи бьгӧһезьн, демәк нәформал хԝә кьн, сәва нәкʹәвьнә чʹәʹва.

13. Әм чь дькарьн һин бьн жь хушк-бьред ԝәʹде Йәктийа Совйәте?

¹³ Ле хьзмәти щурʹә-щурʹә ԝәлатада, дькарә жь бо һьнә дәрәща, мина һәв нибә. Чь жи һәбә, йәкә әме мәщала бьгәрʹьн, сәва мьзгинийе бәла кьн, чьмки әм Йаһоԝа һʹьз дькьн у дьхԝазьн дәрһәԛа Пʹадшатийа ԝи мәрьварʹа гьли кьн (Луԛа 8:1; Кʹар. Шанд. 4:29). Тʹәрихзан Емили Б. Барен, дәрһәԛа ԛәдәхәкьрьна шьхӧле Шәʹдед Йаһоԝа ԝәʹде Йәктийа Совйәте, гот: «Чахе дәԝләте Шәʹдед Йаһоԝарʹа гот, ԝәки изьн тʹӧнә хьзмәт кьн, ԝана дәстпекьр щинар, һәвалхәбатчи у һәвалед хԝәрʹа шәʹдәтийе бьдьн. Ле чахе жь бо ве йәке ԝана кьрьнә гьртигәһе, Шәʹдед Йаһоԝа гьртийарʹа шәʹдәти дьдан». Рʹаст ә ԝәʹде Йәктийа Совйәте, шьхӧле мә ԛәдәхәкьри бу, йәкә хушк-бьред мә хьзмәти нәданә сәкьнандьне. Һәрге ԝәлате ԝәда шьхӧле мә бе ԛәдәхәкьрьне, чʹәʹв бьдьнә ԝан хушк-бьра!

14. Зәбур 39:1, дькарә али мә бькә нәкʹәвьнә кʹижан тʹәльке?

¹⁴ Фәсал бьн, кӧ һун кʹерʹа чь дьбежьн. Ԝәʹде ԛәдәхәкьрьне, әм гәрәке бьзаньбьн кӧ «ԝәхта һʹьшбуне һәйә» (Ԝаиз 3:7). Информасийа кӧ гәрәке вәшарти бә, әм гәрәке кәсәкирʹа нәбежьн, мәсәлә наве хушк-бьред мә, щийед тʹопбуне, ча әм хьзмәт дькьн, у ча хԝарьна рʹӧһʹани дьстиньн. Әм гәрәке әԝан тьшта сәрԝеред  дәԝләтерʹа йан жи полисрʹа нәбежьн; нә жи һәвал, мәрьвед хԝәйи незик йан жи мәрьвед кӧ ԝәлате дьнда ньн. Һәрге әм ве йәкеда фәсал нибьн, әме хушк-бьра бькьнә ԛәзийе. (Бьхунә Зәбур 39:1.)

15. Шәйтʹан ԝе чь бьхԝазә бькә у әм ча дькарьн нәкʹәвьнә тʹәлька ԝи?

¹⁵ Нәһельн, ԝәки сәва проблемед бьчʹук, тʹьфаԛи ортʹа мәда ӧнда бә. Шәйтʹан занә, ԝәки мала бетʹьфаԛ нькарә ԛәԝи бьминә (Марԛ. 3:24, 25). Ләма әԝ ԝе һәр гав тьштәки бькә, сәва нав мәда йәкти ӧнда бә. Әԝ баԝәр ә, ԝәки әме һәврʹа шәрʹ-дәʹԝа бькьн, нә кӧ мьԛабьли ԝи шәрʹ кьн.

16. Хушка Гертруд Поетзингер кʹижан мәсәла баш мәрʹа һиштийә?

¹⁶ Һәла һе Мәсиһийед гьһишти жи гәрәке фәсал бьн, кӧ нәкʹәвьнә ве тʹәльке. Ԝәрә дина хԝә бьдьнә мәсәла дӧ хушкед бьжарти, бь наве Гертруд Поетзингер у Елфреде Лор. Әԝана һәрдӧ жи тʹәви хушкед майин гьртигәһа Натсистада бун. Гертруде һеди-һеди дәстпекьр һʹәвсудийе Елфреде бькә, чьмки әԝе гьртигәһеда хушкарʹа готаред дьлгәрми дьхԝәнд. Паше, Гертруде шәрм кьр кӧ һʹәвсуди ԝе дькьр у лавайа Йаһоԝа дькьр, ԝәки али ԝе бькә. Әԝе ньвиси: «Әм гәрәке һин бьн ԛәбул кьн ве йәке, кӧ бал мәрьвед майин һәнә фәрәсәт, һʹӧнӧр у щабдарийед ӧса, кʹижан бал мә тʹӧнә нә». Ле әԝе ча һʹәвсуди жь дьле хԝә дәрхьст? Гертруде дина хԝә дьда хәйсәт-һʹӧнӧред Елфреде йед баш, у дьдит кӧ әԝ мәрьвәкә ча һәвалһʹьз ә. Ԝи щурʹәйи әԝе һәләԛәтийа хԝә тʹәви Елфреде диса баш кьр. Һәрдӧ жи гьртигәһеда хьлаз бун у һʹәта мьрьне бь амьни Йаһоԝарʹа хьзмәт дькьрьн. Һәрге әм жи һәр тьшти дькьн, сәва проблемед ортʹа мә у хушк-бьрада сафи бьн, әме нәһельн тʹьфаԛийа мә хьраб бә (Колс. 3:13, 14).

17. Чьрʹа әм гәрәке хԝәсәри хԝә нибьн?

¹⁷ Хԝәсәри хԝә нибьн, ле һәр гав пәй рʹебәрийе һәрʹьн. Һәрге әм тʹьме пәй рʹебәрийед бьред щабдар дьчьн, әме хԝә жь проблема хԝәй кьн (1 Пәт. 5:5). Мәсәлә, ԝәлатәкида кʹидәре шьхӧле мә ԛәдәхәкьри йә, бьред щабдар готьн, кӧ мьзгинван ԝәʹде хьзмәтийе әʹдәбйәтед нәшьркьри бәла нәкьн. Ле бьраки пешәнг ве мьһаледа, фькьри кӧ дьһа баш занә чь бькә, у әʹдәбйәт бәла кьр. Ахьрийа ве йәке чь бу? Щарәке чахе әԝи у һьнәкед майин нәформал хьзмәт дькьрьн, полис әԝана гьртьн у пе пьрса дьщерʹьбандьн. Ча те кʹьфше, полис пәй ԝан дьчун у әԝана сәр ве йәке гьртьн, кӧ әʹдәбйәта бәла дькьн. Әм жь ве ԛәԝьмандьне чь һин дьбьн? Әм гәрәке һәр гав пәй рʹебәрийа һәрʹьн, һәла һе һьнге жи, һәрге әм дьфькьрьн кӧ әм  дьһа рʹьнд заньн. Йаһоԝа ԝе тʹьме мә кʹәрәм кә, һәрге әм пьштгьрийа ԝан бьра бькьн, йед кӧ әԝи кʹьфш кьрийә сәва рʹебәрийе бьдьнә мә (Ибрн. 13:7, 17).

18. Чьрʹа әм гәрәке ԛанунед нәлазьм данәйньн?

¹⁸ Ԛанунед нәлазьм данәйньн. Һәрге рʹуспи ԛәйд, ԛанунед зедә у нәлазьм дайньн, әԝана ԝе баре гьран бьдьнә сәр хушк-бьра. Бьраки мә Йури Камински гьли кьр, кӧ Чәкословакйа бәреда чь ԛәԝьми ԝәʹде ԛәдәхәкьрьна шьхӧле мә. Әԝ дьбежә: «Чахе бьред щабдар у гәләк рʹуспи һатьнә гьртьне, һьнә бьред щабдар у бәрпьрсийаред мьһале, дәстпекьрьн жь хԝә ԛәйдед тʹәзә чекьн, кӧ мьзгинван гәрәке чь бькьн у чь нәкьн». Ле Йаһоԝа изьне надә мә, ԝәки әм жь хԝә ԛанун у ԛәйда хушк-бьрарʹа дайньн. Кәсе кӧ ԛанунед нәлазьм датинә, нә кӧ хушк-бьра хԝәй дькә, ле дьхԝазә һʹӧкӧми сәр баԝәрийа ԝан бькә (2 Корн. 1:24).

19. Шәйтʹан чь жи бькә, ль гора 2 Дирок 32:7, 8, чьрʹа әм гәрәке нәтьрсьн?

¹⁹ Дьжмьне мәйи лапи мәзьн, Шәйтʹан Мире-щьна, ԝе бәрдәԝам кә пәй хьзмәткʹаред Йаһоԝайи амьн кʹәвә (1 Пәт. 5:8; Әʹйан. 2:10). Шәйтʹан у пьштгьрийед ԝи, ԝе бьхԝазьн һʹәбандьна мә Йаһоԝарʹа ԛәдәхә кьн. Ле әм гәрәке нәтьрсьн у нәләрьзьн! (Ԛан. Дщр. 7:21). Йаһоԝа алийе мә йә, у һьнге жи ԝе али мә бькә, һәрге шьхӧле мә бе ԛәдәхәкьрьне. (Бьхунә 2 Дирок 32:7, 8.)

20. Ԝә чь нет дайә пешийа хԝә?

²⁰ Ԝәрә әм чʹәʹв бьдьнә бьред ԛьрʹна йәке, йед кӧ сәрԝерарʹа готьн: «Кʹа һун хԝәха бьфькьрьн, гәло әв йәк бәр Хԝәде рʹаст ә кӧ әм гӧрʹа ԝә бькьн, нә йа Хԝәде? Әм нькарьн бона ԝан тьштед кӧ мә хԝәха дитьн у бьһистьн нәкьнә дәнги» (Кʹар. Шанд. 4:19, 20).