1-2. (a) U mulandu ci uno tusizungukila ndi yainda ukupepa kwitu? (b) I vyani vino tumalandapo mu cipande cii?

UMU 2018, ya kasimikila ukucila pali 223,000 ikalanga mu mpanga zino yainzile mulimo witu nanti muno yataakweti untungwa wa kupepa. Cii citanga cituzungusye. Wakwe vino twasambilile mu cipande icafumileko, Aina Klistu yakaenekela ukuzunyiwa. (2 Tim. 3:12) Asi mulandu na kuno tukaikala, ukwaula nu kwenekela uteeko ungatuinda ukupepa Leza witu uwaya nu kutemwa, Yeova.

² Ndi cakuti kuno mukaikala uteeko wapingulapo ukuinda mulimo witu, limwi mungayuzya mweineco muti: ‘Uzye ukuzunyiwa kukapiliula ukuti pali vino twaluvyanya kuli Yeova? Uzye kuinda mulimo witu kungatulesya ukupepa Yeova? Uzye ndinzile ukukuukila uku mpanga kuno ndakwata untungwa wa kupepa Leza?’ Umu cipande cii, tumalanzyanya pa mauzyo kwene yaa. Nupya tumalanda na pali vino tungacita pakuti tutwalilile ukupepa Yeova lino yainda mulimu witu alino na vino tutalinzile ukucita.

3. Ukulingana ni lembelo lyakwe 2 Kolinto 11:23-27, u kuzunyiwa kwa musango ci kuno mutumwa Paulo wapisilemo, nupya i vyani vino tukusambilila kuli aliwe?

³ Ndi cakuti uteeko wainda ukupepa kwitu, limwi tungatandika ukwelenganya ukuti twaluvyanya vimwi kuli Leza. Nomba tulinzile ukwiusya ukuti ukuzunyiwa kusipiliula ukuti Leza watupata. Elenganyini pa mutumwa Paulo. Leza wamutemilwe  sana. Wakweti isyuko lya kulemba makalata 14 amu malembelo ya Wina Klistu aa Cigiliki, nupya wali umutumwa ku yantu akulukuwa. Nomba nanti ciye vivyo, yamuzunyizye sana. (Welengini 2 Kolinto 11:23-27.) Kuli vino vyacitikile Paulo tukasambililako ukuti Yeova asilesya alwani yakwe ukuzunya aomvi yakwe acisinka.

4. U mulandu ci uno amu nsi yatupatila?

⁴ Yesu walondolwile umulandu uno tulinzile ukwenekela ukuzunyiwa. Walanzile ukuti antu yalatupata pa mulandu wakuti tusi amuno nsi. (Yoa. 15:18, 19) Ndi cakuti tukuzunyiwa ala cisikupiliula ukuti Yeova watupata. Lelo, cikalangilila ukuti tukacita visuma!

5. Uzye antunze yakwata amaka akutulesya ukupepa Yeova? Londololini.

⁵ Antunze aakakanya mulimo witu yatanga yatulesye ukupepa Leza witu uwa maka yonsi, Yeova. Aingi yezya kutulesya nomba yafilwa. Lolini icacitike lino kwali Inkondo ya Nsi Yonsi Yakwe Ciili. Pa nsita iya, mu mpanga zingi uteeko wazunyanga sana antu yakwe Leza. Uteeko wa Nazi uwa ku Germany wainzile mulimo wakwe Yeova nupya na mauteeko amu Australia, Canada alino ni mpanga zyuze yacisile icilicimwi kwene. Nomba, uvwini ivyacitike. Umu 1939 lino inkondo yatandike, mu nsi yonsi mwali ya kasimikila 72,475. Ivipendo vikalangilila ukuti lino inkondo yasilanga mu 1945, mu nsi yonsi ya kasimikila yafisile 156,299 pa mulandu wakuti Yeova wali nayo. Impendwa yakwe ya kasimikila yakuliileko sana!

6. I visuma ci ivingacitika ndi cakuti yakutuzunya? Langililini.

⁶ Ukuzunyiwa kungatwazwa ukulalondesya ukuombela Yeova nu kukanaya ni ntete. Aatwalane yamwi aakweti umwana mulumendo, ikalanga mu mpanga muno uteeko wapingwilepo ukuinda kupepa kwitu. Atwalane yaa yatuvwile intete, lelo yatandike upainiya. Nupya umuci watiile ni ncito isuma sana pakuti sile aombeko upainiya. Iya walanzile ukuti ukuinda mulimo witu kwalenzile antu yalondesya ukumanya ivingi pali ya Nte Yakwe Yeova. Ni cacitike i cakuti, umwina wii camwangukile ukutandika amasambilio ya Baibo. Mu kuindwa mwafumile visuma na vyuze. Eluda umwi uwa mu mpanga iliimwi kwene nawe walanzile ukuti antu aingi aatiile ukuombela  Yeova yatandike nupya ukuzanwa mu kulongana nu kutandika kusimikila.

7. (a) I vyani vino tukasambilila pa Aina Levi 26:36, 37? (b) I vyani vino mulacita ndi cakuti yainda mulimo witu?

⁷ Ndi cakuti alwani itu yainda ukupepa kwitu, yakalonda ukuti twatiina ukuombela Yeova. Yasipelela sile pa kutuinda, lelo yakatandika nu kulanda amalyasi ya ufi pali sweswe, ukutuma aakwizapeketa mu mang’anda itu, ukutupatikizya ukuya ku vilye, nanti sile ukuyalila aina itu yamwi mu vifungo. Yakaenekela ukuti tumauvwa intete pa mulandu wakuti yayalila yamwi pali sweswe mu cifungo. Ndi cakuti twaleka yatulenga ukuya ni ntete mu mwenzo, tungatoovoka limwi nu kuta sile ukuombela Yeova. Tusilonda ukuya wa yantu alondololwa pa Aina Levi 26:36, 37. (Welengini.) Tutalaleka ukuti intete zitulenge ukutoovoka nanti ukuta ukuomba milimo yakwe Yeova. Twataila sana Yeova nupya tusitiina. (Eza. 28:16) Tukapepa kuli Yeova ukuti atucingilile. Twamanya ukuti ndi cakuti watwazwa, kusi iciliconsi icingatulesya ukupepa Leza ni cisinka nanti sile amauteeko ya untunze akwatisya amaka.—Ayeb. 13:6.

8-9. (a) I vyani vino Umwina Klistu ali wensi alinzile ukuipingwila umwineco nanti ukupingwilako ulupwa lwakwe? (b) I vyani ivingazwa umwi ukupingulapo ningo?

⁸ Ndi cakuti uteeko kuno mukaikala wainda ukupepa kwitu, limwi mungatandika ukwelenganya pa kukuukila uku mpanga yuze kuno mungatwalilila ukuombela Yeova nu untungwa. Mweineco mulinzile ukuipingwila, kusi muntu nanti aumwi angamupingwilapo ukucita vivyo. Yamwi yangazana ukuti vino Aina Klistu ya kutandikilako yacisile lino yayazunyanga vingayazwa. Lino alwani yatamile Sitivini na mawe nu kumukoma, asambi aali umu Yelusalemu yaiile uku Yudeya nu ku Samaliya ukufika sile nu ku Fonisya, ku Kupulo mpaka nu ku Antioki. (Mate. 10:23; Mili. 8:1; 11:19) Nomba yauze yene yangiusya ukuti lino kwali ukuzunyiwa na kuuze uku Ina Klistu ya kutandikilako, umutumwa Paulo wapingwilepo ukukanafuma umu ncende zino alwani yakanyanga umulimo wa kusimimikila. Lelo, wisile umi wakwe mu uzanzo nu kusalanganya ilandwe lisuma nu kukomelezya aina umu misumba ino alwani yazunyanga sana Aina Klistu.—Mili. 14:19-23.

⁹ I vyani vino tukusambilila kwi lyasi lii? Cila mutwe wa lupwa alinzile ukupingulapo umwineco ndi cakuti yamakuuka nanti foo. Lino atalatala wapingulapo, alinzile ukupepelapo nu kwelenganya pali vino lupwa lwakwe lukupitamo na pa visuma ni viipe ivingafumamo ndi yakuuka. Pa kucita vii, Umwina Klistu aliwensi alinzile “kuisendela [civiya] cakwe umwisikulu.” (Gala. 6:5) Tutalinzile ukupingula yauze pali vino yapingulapo ukucita.

10. I vyani vino akwi ofesi lya musambo na ya eluda yalamunena ukucita?

¹⁰ Uzye mungacita uli pakuti mutwalilile ukupepa Yeova na lino yainda mulimo witu? Akwi ofesi lya musambo yalanena ya Eluda amu cilongano cino mwayamo ivyakulondela ni vya kucita pakuti mwakwata vyonsi ivikulondekwa pa kupepa, ivya kulongana, alino ni vya kucita pa kusimikila. Ndi cakuti akwi ofesi lya musambo yatange yalande na ya eluda, lyene ya eluda kwene aliyo yalamwazwa ukutwalilila ukupepa Yeova kumwi na yonsi amu cilongano. Yalamunena ivya kulondela ukuomvya ivyeo ivyaya muli Baibo alino ni vyaya mu mpapulo zitu.—Mate. 28:19, 20; Mili. 5:29; Ayeb. 10:24, 25.

11. U mulandu ci uno mungasininkizya ukuti lyonsi mulakwata vyonsi ivya kumwazwa ukuya nu utailo ukome, nupya i vyani vino mulinzile ukucita pakuti mucingilile Baibo ni mpapulo zyuze?

 ¹¹ Yeova walaya ukuti aomvi yakwe yalakwata vyonsi vino yakalondekwa pa kukomya utailo wao. (Eza. 65:13, 14; Luka 12:42-44) Fwandi mulinzile ukutaila ukuti iuvi lyakwe Leza lilacita vyonsi vino lingacita pakuti sile mukwate ivingamwazwa ukutwalilila ukuya nu utailo. I vyani vino mungacita? Ndi cakuti yamuinda, mulinzile ukulonda incende isuma apa kufisa Baibo ni mpapulo zyuze zino mukweti. Mutaezya ukusya ivintu vivyo ivicindame ivipulinte nanti ivya pa intaneti pa ncende ino akakanya mulimo witu yangavizana zuwa. Swensi kwene tulinzile ukwezya na maka ukutwalilila ukuya nu utailo ukome.

12. Uzye ya Eluda yangapekanya uli ukulongana mu nzila yakuti aakatuzunya yatanga yamanye nu kumanya?

¹² Ngu kulongana kwene cilaya uli? Ya eluda yalapekanya ukuti ukulongana kwaya mu nzila yakuti yayo akatuzunya yatanga yamanye nu kumanya. Limwi yangamunena ukulalongana mu tumaumba utunono, nupya limwi yangaasenula ni nsita zya kulonganilapo ni vifulo. Mungazwilizyako ukucingilila aina na ya nkazi ndi cakuti musikupundisya pa kulanda lino mukwiza ku kulongana na pa kwinuka. Nupya limwi mungalondekwa nu kuzwala ivyakuzwala iviisi vya mu kulongana.

13. I vyani vino mungasambilila ku ina itu na ya nkazi ali mu Soviet Union?

¹³ Imiombele ya mulimo wa kusimikila yene ikapusanapusana ukulingana ni ncende. Nomba twatemwa Yeova nupya tukaipakizya ukunenako yauze pa Wene wakwe, fwandi nanti icakuti yakutuzunya tukalonda inzila ya kusimikililamo. (Luka 8:1; Mili. 4:29) Emily B. Baran uwasambilila sana pa vya mpiti uwa ku musumba uno mpiti yamanga ukuti Soviet Union, walanzile pa mulimo wa kusimikila wakwe ya Nte Yakwe Yeova ukuti: “Lino uteeko wanenyile ya Nte yakwe Yeova ukuti yatalinzile ukusimikila, ya Nte yatandike ukusimikila ku ina mupalamano yao, kuli yano yaombanga nayo alino nu ku vyuza. Lino ukucita vii kwalenzile yayanyepe, ya Nte yatandike ukusimikila ku yafungwa yauze.” Nanti icakuti mulimo wao wainzilwe, aina itu mu Soviet Union yatatiile ukusimikila. Ndi cakuti mulimo witu wa kusimikila waindwa ku cifulo cino mukaikalako, mwakolanya aina na ya nkazi kwene yaa!

14. I vyani vino ilembelo lyakwe Masamu 39:1 likatucelula?

¹⁴ Mwacenjela kuli vino mukanena antu yauze. Ndi cakuti yatuinda, tulinzile ukumanya “insita ya kwikala cele.” (Kasa. 3:7) Tulinzile ukucingilila ivyeo vino yauze yatalinzile ukumanya, ivili wa mazina ya ina itu na ya nkazi, ivifulo kuno tukalonganila, vino tukacita pa  kusimikila, alino na vino tukapokelela ivyeo vino tukaomvya pa kulongana. Tutalinzile ukusookolola ivyeo vii ku yaomvi ya uteeko nanti anji na ya lupwa akaikala mu mpanga itu nanti ku mpanga zyuze. Ndi cakuti twacita vivyo, tungaletelela aina itu na ya nkazi.—Welengini Masamu 39:1.

15. I vyani vino Satana akaezya ukucita, nupya tungacita uli pakuti tucimvye intazi iyo?

¹⁵ Mutaaleka nu tuntu utunono itumupatukanya. Satana wamanya ukuti ing’anda ipatukane isiimilila. (Mako 3:24, 25) Fwandi alatwalilila ukwezya ukutupaatukanya. Akaelenganya ukuti ndi wacita vivyo tulatandika ukulwisyanya umu cifulo ca kulwisya aliwe.

16. I vyani vino tungasambilila kuli ya Gertrud Poetzinger?

¹⁶ Na Ina Klistu kwene akuti yakoma na muli ukapepa yalinzile ukucenjela pakuti yataponela mu citeyo cakwe Satana. Elenganyini pali ya nkazi yaili ali apakwe, ya Gertrud Poetzinger na ya Elfriede Löhr. Yayanyefile yonsi mu nkambi ya ya Nazi pamwi na ya nkazi yauze. Ya Gertrud yatandike ukuya nu uzuwa lino yaweni ukuti ya Elfriede yakukomelezya sana ya nkazi yauze ali mu nkambi. Pa cisila, ya Gertrud yuvwile insonyi nupya yapefile kuli Yeova ukuti ayazwe. Yalemvile iyati: “Tulinzile ukusambilila ukukanasoka ngi cakuti anji yamanya milimo iingi ukutucila.” I cani icalenzile yacimvye uzuwa? Ya Gertrud yatandike ukwika amano ku miyele isuma ino ya Elfriede yakweti na vino yali ni nsansa ku yantu. Ci calenzile yaye ya cuza yasuma na ya Elfriede. Yonsi yoili yapuswike mu nkambi ya kucuziwilwamo nupya yatwalilile ukuombela Yeova ni cisinka mpaka lino yamazile mulimo wao pano nsi. Ndi cakuti tukuombesya ukuti twauvwana na ina itu na ya nkazi, tutalaleka iciliconsi ukupatukanya.—Kolo. 3:13, 14.

17. U mulandu ci uno tutalinzile ukuyela ni cilumba?

¹⁷ Mutaya ni cilumba. Ndi cakuti lyonsi tukulondela vino aina asontwa yatunena, tulataluka ku ntazi. (1 Pet. 5:5) Umu mpanga imwi muno yainzile mulimo witu, aina atungululanga yanenyile ya kasimikila ukuti yatalinzile ukupeela antu impapulo izipulintwe lino yakusimikila. Nomba, umwina umwi painiya atalondiile vino yayanenyile nupya watandike ukupeela antu impapulo. I vyani ivyacitike? Pataalengile, pa cisila cakuti wene na yano wali nayo yamala ukusimikila, ya kapokola yayalemile. Nupya yayasukilile ukuti yapoke impapulo zyonsi zino yapeezile antu. I vyani vino tukusambilila kuli vii ivyacitike? Tulinzile ukulondela utunguluzi nanti icakuti tutatemilwe vino iyapingula. Yeova akatemwa sana ndi cakuti tukuvwila aina yano wasonta ukuti yatutungulula.—Ayeb. 13:7, 17.

18. U mulandu ci uno tutalinzile ukupangila aina masunde?

 ¹⁸ Mutaapangila aina masunde. Ndi cakuti ya eluda yakupangila aina masunde, yangaatwika yauze ivisendo. Umwina Juraj Kaminský akaiusya ivyacitike lino yainzile mulimo witu mu musumba uno mpiti yamanga ati Czechoslovakia. Walanzile ati: “Lino yalemile aina atungululanga alino na ya eluda aingi, yamwi pali yano yasile yakutungulula mu vilongano nu mu viputulwa yatandike ukwimikila aina na ya nkazi amasunde pali vino yalinzile ukucita na vino yatalinzile ukucita.” Yeova ataatupeela insambu zya kupangila aina itu na ya nkazi amasunde. Umuntu akapangila yauze amasunde ala asikucingilila aina, lelo ala akwezya ukuya kapitao pa utailo wao.—2 Kol. 1:24.

19. Ukulingana na amazwi aya pali 2 Milandu 32:7, 8, u mulandu ci uno tungayela asipe asi mulandu na vino Satana akaezya ukucita?

¹⁹ Umulwani witu, Satana Ciwa, atalata ukucuzya aomvi yakwe Yeova acisinka. (1 Pet. 5:8; Umbw. 2:10) Satana na yayo akamutungilila yalatwalilila ukwezya ukutuinda ukuti tutapepa Yeova. Nomba nanti ciye vivyo, tutalaleka intete zitulesye ukuombela Yeova! (Malan. 7:21) Yeova waya naswe, nupya alatwalilila ukutwazwa nanti i cakuti yainda mulimo witu.—Welengini 2 Milandu 32:7, 8.

20. I vyani vino mukulondesya ukucita?

²⁰ Si lekini twakolanya vino Aina Klistu yakutandikilako yacisile, aanenyile ya kateeka ateekanga mu manda yao ukuti: “Mwemwe pingulini icilungame pa manso yakwe Leza, ukuyela mwemwe nanti Leza. Pano swemo tutangata kulanda pali vino twalola nu kuvwa.”—Mili. 4:19, 20.