1-2. (a) Ngenyi kurambijwa ko basa redu akutikahamaji? (b) Zvicinyi zvatinozovona pa musoro uno?

MUKATI mo gore ro basa ro 2018, vacumaeri vo masoko akanaka vanodarika kuita 223.000 o zviuru, vaigara mu nyika jo kuti basa redu rairambijwa. Izvi azvitikahamaji. Inga zvotakajija pa musoro waperari, Makristu okadi anovetera kuteverehwa. (2 Timoti 3:12) Azvinenyi tinogara kwapi, pa nguva iri yese utongi ungatoeja kutirambija kunamata Mwari wedu wo rudo, Jehovha.

² Kudari utongi ukamurambija kunamata Jehovha ku ndau ya munogararo, kangaije mungajivhunjisa kudari: ‘Kuteverehwa kunoreva kuti aticina makomborero a Jehovha here? Kurambijwa ko basa redu kunotiita kuti titame kunamata Jehovha here? Ndinodikana kufuruka kuti ndinamate Mwari ndakasujunuka here?’ Pa jijo ya nyamasi, tinozodavira muvhunjo iji. Tinozovona kuti tingaitisa kudini kuti tienderere mberi tecinamata Jehovha, basa redu parinonga rarambijwa zve zvicinyi zvaticikadikani kuita.

3. Mukuzwirana no 2 VaKorinto 11:23-27, kuteverehwa kwapi kwakava no mupostori Pauro zve tinojijenyi ngo zvakaitikari na Pauro?

³ Utongi paunorambija basa redu, tinotanga kurangarira kuti aticina makomborero a Mwari. Asi, ceujanyi kuti kuteverehwa akurevi kuti Jehovha wakanyangajwa ndisu. Vonanyi basi muezaniso wo mupostori Pauro. Zvokadi kamare, Mwari waidakara ndiyena. Iyena wakava no cidakajiso co kutara  karata 14 jinoita divi ro Matahwa o Cigiriki o Cikristu zve wakakethwa kuti ashande inga mupostori wo majinja. Hina, iyena wakateverehwa maningi. (Verenganyi 2 VaKorinto 11:23-27.) Zvakaitikari no mupostori Pauro, zvinokhombija kuti Jehovha anotendera kuti vashandiri vake vateverehwe.

4. Ngenyi tinonyenywa ngo nyika ino?

⁴ Jesu wakadurujira kuti ngenyi tinozoteverehwa. Iyena wakananga kuti itusu taizonyenywa ngokuti atiiti divi ro nyika. (Johani 15:18, 19) Kuteverehwa asipi citatijo co kuti aticina makomborero a Jehovha. Mukusiyana, zvinotatija kuti tiri kuita zvaushoni!

5. Kureva kuti pano mundhu angakwanisa kutirambisa kunamata Jehovha here? Sananguranyi.

⁵ Apana mundhu angakwanisa kutirambisa kunamata Mwari wo Masimba-ese, Jehovha. Vazinji vakazvieja, asi aavazivi kuzvikwanisa. Vonanyi basi zvakaitika pa Hondo yo Cipiri yo Nyika Yese. Pa nguva yondhoyo, utongi hwo nyika jakawanda waiteverera vashandiri va Mwari. Basa ro Zvapupu zva Jehovha rakarambijwa haiwa basi ngo va Nazi vo Aremanya, asi rakarambijwavo ngo utongi hwo ku Austraria no wo ku Kanadhaa no nyika jimweni. Vonanyi basi zvakaitika. Kutangira mu gore ro 1939 kutenderera pasi pese, kwainga no vacumaeri vanokwana kuita 72.475. Ripoti jakakhombija kuti kupera ko hondo mu gore ro 1945, ngo besero ra Jehovha kwainga kwaano vacumaeri vanokwana kuita 156.299. Civerengo ici cakapetwa kaviri!

6. Zviro zvapi zvaushoni zvingaitika patinonga teciteverehwa? Ipanyi muezaniso.

⁶ Kusiyapo kutithisa, kuteverehwa kungatibesera kuti tiengejere kushandira kwedu Jehovha. Inga muezaniso, varovorani vamweni vainga no mwana umwe. Ivona vaigara mu nyika yo kuti utongi wainga wecirambisa basa redu. Kusiyapo kuthya, varovorani avo vakatanga kushanda inga mapiyona o nguva jese. Mukaji wakasiya basa raaita, pikija waitopocera mare yakawanda. Mwamuna wakananga kuti kurambijwa kondhoko, kwakaita kuti vandhu vazinji vade kuziva zvakawanda ngo pamusoro po Zvapupu zva Jehovha. Inga muviyo, zvakavarerukira maningi kutanga jijo jo Bhaibheri. Kuteverehwa, kungatobesera vamweni. Umwe mukuru wo nyika yondhoyo, wakananga kuti vazinji vainga  vakasiya kushandira Jehovha, vakatangazve kwenda ku musongano no kucumaera.

7. (a) Tinojijenyi mu bhuku ro VaLevi 26:36, 37? (b) Zvicinyi zvatinodikana kuita basa redu parinonga recirambijwa?

⁷ Vavengi vedu povanorambija basa redu, ivona vanorangarira kuti tinozothya kushandira Jehovha. Kusiyapo basi kurambija basa redu, ivona vangandhandhanisa manyepo ngo pamusoro pedu, kutumira maporisiya kuti asece nyumba jedu, no kutiendesa ku vatongi kana kutonghwinisa vamweni vedu mu kadheya. Ngo kunghwinisa vamweni vedu mu kadheya, ivona vanorangarira kuti tinothya. Kudari tikatendera kuti ivona vatithyise, zvingatotiita kuti tirembe pa kushandira kwedu Jehovha kana kutosiya kumushandira. Atidi kuva inga vaya vakanangwaya mu bhuku ro VaLevi 26:36, 37. (Verenganyi.) Narini atizotenderi kuti kuthya kutiite kuti tirembe pa kushandira kwedu Jehovha. Itusu tinothemba Jehovha zve atizothyi. (Isaia 28:16) Tinodikana kuita mukumbiro nguva jese kuti tiwane ndhungamiro ja Jehovha. Tinozviziva kuti na Jehovha ku divi redu, apana mutongi ano simba angakwanisa kutirambija kunamata Mwari wedu no takagondeka.—Vaheberi 13:6.

8-9. (a) Ngocapi civaringo cinodikana kutemwa ngo Mukristu umwe nga umwe kana cinodikana kutemwa ngo musoro jo mbhuri? (b) Zvicinyi zvinozobesera mundhu kuti ateme civaringo caushoni?

⁸ Kudari utongi kwamunogararo ukarambija basa redu, kangaije mungatotanga kuda kufuruka kuti muende nyika imweni yo mungashandira Jehovha makasujunuka. Ici i civaringo co mundhu ega, apana angamutemera. Vamweni vanobesereka ngo kuvona zvakaita Makristu o muzana ro kutanga ro makore, povainga veciteverehwa. Vavengi povakapera kufura Stefano atee kufa, vajiji va Jesu vainga Jerusarema vakafuruka kwenda Judheya no Samaria atee vamweni vakaenda Fenisiya, Shipre no Antiokia. (Mateu 10:23; Maitiro o Vapostori 8:1; 11:19) Bhaibheri rinonanga kuti pakuteverehwa kumweni kwakava no Makristu o muzana ro kutanga, mupostori Pauro wakatema civaringo co kutama kufuruka kwenda ku ndau imweni. Kusiyapo zvondhozvo, wakadira upenyu hwake pa ngozi ngo kucumaera masoko akanaka no kuvangisa hama ku madhorobha aiteverehwa.—Maitiro o Vapostori 14:19-23.

⁹ Tinojijenyi ngo zviitiko izvi? Kufuruka kwenda ku nyika imweni i civaringo cinodikana kutemwa ngo musoro wo mbhuri. Acito atema civaringo ici, anodikana kuita mukumbiro kuna Jehovha no kuvona mugariro wo mbhuri yake no kueja kuvona muviyo jaushoni no jakashata, jingavepo ngo kufuruka kondhoko. Pa shwiro iyi, Mukristu umwe nga umwe anodikana “kuthwara muthwaro wake.” (VaGalàsia 6:5) Atidikani kutonga vamweni ngo cisungo cavo.

10. Bheteri ro nyika yedu pamwepo no vakuru vanozopa ndhungamiro japi?

¹⁰ Munganamatisa kudini Jehovha, basa redu parinonga recirambijwa? Bheteri ro nyikeyo rinozopa vakuru ndhungamiro no mazano anoshanda ngo pamusoro po mawanire ovangaita zvokuha zvoumwari, vangaitisa kudini kuti vanamate pomwe no kucumaera masoko akanaka. Kudari Bheteri ro nyikeyo rikatama kubhuya no vakuru, vakuru vanozomubesera kuti murambe makabatana no ungano pa kunamata Jehovha. Ivona vanozomupa ndhungamiro jinowanika mu Bhaibheri no mu mabhuku edu o Cikristu.—Mateu 28:19, 20; Maitiro o Vapostori 5:29; Vaheberi 10:24, 25.

11. Ngenyi mungava no cokwadi co kuti munozova no zvokuha zvoumwari zvamunoda zve zvicinyi zvamungaita kuti mungwarire Bhaibheri no mabhuku amweni?

 ¹¹ Jehovha wakagondesa kuti vashandiri vake vaizova no zvokuha zvoumwari zvakawanda maningi. (Isaia 65:13, 14; Luka 12:42-44) Ngokudaro, ivanyi no cokwadi co kuti sangano ra Jehovha rinomupa zvese zvamunoda kuti muvangise rutendo hwenyu. Asi, zvicinyi zvamungadikana kuita? Basa redu parinonga recirambijwa, psakanyi ndau yaushoni yo kuviga Bhaibheri no mabhuku amweni. Ivanyi munongwarira, mucasiya zviro izvi zvino mutengo mukuru pa ndau inokasika kuvoneka. Umwe nga umwe wedu anodikana kuita zvese zvaanokwanisa kuti arambe ecibatisisa zvoumwari.

12. Vakuru vanganasiririsa kudini kuti muende ku musongano mu njira yo kuti mutame kuvoneka ngo vamweni?

¹² Waro tingati kudini ngo musongano jedu? Vakuru vanozoita nasiriro kuti muende ku musongano mu njira yo kuti mutame kuvoneka ngo vavengi vedu. Ivona vangamuvhunja kuti musonganirane mu cikwata cidoko kana vangatocinja ndau no nguva yo kuita musongano. Kuitira kungwaririka ko vese vanonga pa musongano, imwimwi mungabhuya ngo izwi doko pamunonga mecienda kana meciviya. Cimwenizve, munodikana kusimira mu njira yo kuti mutame kuvona kuti muri kwenda ku musongano.

13. Tinojijenyi ngo zvakaitika no hama jedu ku União Soviética yokare?

¹³ Ngo pamusoro po basa ro kucumaera, mugariro ungasiyana ku ndau imwe no imweni. Asi, itusu tinoda Jehovha zve tinodakara maningi ngo kuvhunja vamweni ngo pamusoro po Umambo hwake. Ngokudaro, tinozowana manera o kucumaera. (Luka 8:1; Maitiro o Vapostori 4:29) Ndizvona zvakaitwa ngo hama jedu ku União Soviética yokare. Umwe muverengi wo shitoriya anozwi Emily Baran, wakati: “Utongi powakananga kuti avacaidikanazve kucumaera, Zvapupu zvakatanga kubhuya no vocigarisano vavo, vadoni vo kubasa pomwe no shamwari javo. Povakaendeswa ku ndau inoitwa basa rakavanga, ivona vakacumaera vasungwi vamweni.” Pikija no kurambijwa ko basa redu, hama jedu ku União Soviética yokare ajizivi kusiya kucumaera. Kudari basa ro kucumaera rikarambijwa kwamunogararo, tevejeranyi muezaniso wavo.

14. Nduyo 39:2 ingatibesera kuti titize murau wapi?

¹⁴ Ngwariranyi zvamunonanga. Patinonga teciteverehwa, tinodikana kuziva kuti ngowapi “mukuvo wo kunyarara.” (Mucumaeri 3:7) Tinodikana kuviga masoko acikadikani kuvhunjwa vamweni, akadari inga mazina o hama no hambzaji jedu, ndau jatinosonganira, manera atinocumaera pomwe no maashirire atinoita zvokuha zvoumwari. Masoko awo aadikani kuvhunja utongi, nee shamwari kana ukama unogara mu nyika yedu kana mu nyika imweni.  Kudari tikatama kutiza murau uu, tinozodira upenyu wo hama jedu pa ngozi.—Verenganyi Nduyo 39:2.

15. Sathana anoda kueja kuitenyi nesu zve tingatizisa kudini murau uwu?

¹⁵ Mucatendera kuti shwiro dokowane jitiparajanise. Sathana anozviziva kuti kudari mbhuri ikaparajana ngo cayo aikwanisi kucijikira. (Marco 3:24, 25) Ngokudaro, iyena anozoita zvese zvaanokwanisa kuti atiparajanise. Ngo kuita kudaro, anoda kuti titame kuzwanana ngocedu kusiyapo kuhwisana naye.

16. Muezaniso wapi waushoni wakagajwa ndi hambzaji Gertrud Poetzinger?

¹⁶ Pikija vandhu vakaivha ku divi ro umwari vanodikana kungwarira kuti vatize murau uwu. Vonanyi basi muezaniso wo hambzaji mbiri jakazojwa, Gertrud Poetzinger na Elfriede Löhr. Ijona pomwe no hambzaji jimweni jakasungwa jodihwa ku ndau inogara vasungwi ku Nazi. Hambzaji Elfriede payaiita hurukuro kuitira kuvangisa hambzaji jimweni, hambzaji Gertrud vakatanga kuva no usanje. Pa kufamba ko nguva, hambzaji Gertrud vakajizwa vano nyowa zve vakakumbira Jehovha kuti avabesere. Ivona vakatara kudari: “Tinodikana kujijira kuva vandhu vanotendera vamweni povanokwanisa ushoni kuita zvakawanda kupinda itusu.” Vakahwisana kudini no cineso ici? Vakaeja kusotesesa mugariro jaushoni ja hambzaji Elfriede no mugariro wavo wo kuva shamwari yaushoni. Ngo kuita zvondhozvo, vakavazve no ushamwari hwakavanga. Vovaviri vakashandira Jehovha ku ndau inodihwa vasungwi no vakagondeka mbhera kupera ko basa ravo pasi pano. Kudari tikashanda ngo simba kuti tinyise cineso cotinaco no hama jedu, tinozokwanisa kutiza murau wo kuparajana.—VaKolosi 3:13, 14.

17. Ngenyi tinodikana kuzwira ndhungamiro jatinopuwa ngo sangano ra Jehovha?

¹⁷ Nguva jese zwiranyi ndhungamiro. Patinoteveja zvatinovhunjwa ngo hama jinotungamirira zve jakagondeka, tinozonyisa zvineso. (1 Pedru 5:5) Inga muezaniso, mu nyika iri kurambijwa basa redu, hama jinotungamirira, jakavhunja vacumaeri kuti vatame kukovanisa mabhuku mu basa ro kucumaera. Asi imwe hama inoshanda inga piyona yaijivona inga kuti inoziva maningi zve yakakovanisa mabhuku. Ngowapi wakava muviyo? Dhiya imweni hama iyi no hama jimweni no vapeja kuita ucapupu ucikazivi kurongwa, ivona vakabatwa ngo maporisia. Ngo zvokadi kuti maporisia iya, aitevera hama jiya zve vakakwanisa kutora mabhuku ese ovakakovanisa. Tinojijenyi ngo ciitiko ici? Tinodikana kuzwira ndhungamiro jatinopuwa pikija tecijivona inga kuti tinoziva maningi. Jehovha anotikomborera  kudari tikashanda takabatana no hama jaakagaja kuti jititungamirire.—Vaheberi 13:7, 17.

18. Ngenyi atidikani kugara tecigaja mutemo jicikadikani?

¹⁸ Mucagaja mutemo jicikadikani. Vakuru pavanogaja mutemo jicikadikani, vanoita kuti zviro zvinese ku vamweni. Hama Juraj Kaminský vanoceukija zvakaitika basa porairambijwa ku Tchecoslováquia yo kare, ivona vakati: “Hama jaitungamirira no vakuru vamweni povainga vasungwa, vamweni vakasara vacitungamirira ungano no kushanda inga vavonereri vo ndharaundha, vakatanga kugaja mutemo jo mufambiro kuitira vacumaeri, vecinanga kuti ngozvapi zvovaidikana kuita no zvavacaidikana kuita.” Jehovha aazivi kutipa citendehwa co kugaja mutemo kuitira vamweni. Mundhu anogara acidira mutemo jicikadikani, aaripi kungwarira hama jake, asi ari kueja kuva mune wo rutendo hwavo.—2 VaKorinto 1:24.

19. Pikija no kuvangisira kwa Sathana, mathangwe api atinowana pana 2 Kronike 32:7, 8?

¹⁹ Muvengi wedu mukuru, Sathana Dhiabhu, anozoenderera mberi eciteverera vashandiri vakagondeka va Jehovha. (1 Pedru 5:8; Apokalipsi 2:10) Sathana no vadoni vake vanoda kutirambisa kunamata Jehovha. Asi, atina thangwe ro kuva vandhu vanothya. (Deuteronòmio 7:21) Jehovha ari ku divi redu zve anozoenderera mberi ecitibesera pikija basa redu rikarambijwa.—Verenganyi 2 Kronike 32:7, 8.

20. Masunga kuitenyi?

²⁰ Ngokudaro, ngative no cisungo cakafanana no cainga no hama jedu jo muzana ro kutanga ro makore, pojakavhunja utongi hwo mu dhiya javo kuti: “Jitongenyi imwimwi dangani bzakarungama pa nyasi pa Mwari, kutenda imwimwi kupinda kutenda Mwari. Itisu atikwanisi kuregera kutokotesa bzo takavona no kuzwa.”—Maitiro o Vapostori 4:19, 20.