1-2. a) Khu ginani hi si yeligo gu thuruga wufumu wa gu himbedzeya thumo wathu? b) Ginani hi na bhulago khigyo avba nya ndrima yeyi?

Khu 2018, guvbindra 223 000 vatshumayeli nya mahungu nya yadi va di gu vbanya mayigoni omu thumo wathu wu nga ba wu himbedzedwa. Isoso kha si hi samadzisi. Kha nga hi si wonidego avba nya ndrima yi vbindridego, maKristo nya lisine ma ngu dziti gu khayo ma na tshaniswa. (2 Thim. 3:12) Ambari ho ba hi vbanya ni hayini, nya mba si vireya wufumu adzina wu nga hi himbedzeya gu khozeya Nungungulu wathu nya lihaladzo Jehovha.

² Wufumu wa omu u vbanyago umo wa gu hunga gu himbedzeya wukhozeyi wa Jehovha, adzina u nga dzi wudzisa esi: ‘Ina gutshaniswa sa gu thula gu khiso kha hi ngo tsakedwa gambe khu Nungungulu? Ina gu himbedzedwa nya thumo wathu si na hi digisa gu khozeya Jehovha? Ina nyi yede gu thaveya ga limbe litigo omu thumo wathu wu si himbedzedwigo?’ Avba nya ndrima yeyi hi na bhula khu siwudziso sesi. Hi na wona gambe edzi hi nga simamago khidzo gu khozeya Jehovha tepo thumo wathu wu himbedzedwago, ni milaphwi hi yedego gu yi potsa.

3. Khu guya khu 2 Vakorinto 11:23-27, sigaradzo muni esi mupostoli nyo tumbege Pawulo a tshanganidego naso, nigu ginani hi gi hevbulago ga giyeyedzo gyaye?

³ Wufumu wa gu hi himbedzeya khu khozeya Jehovha, adzina hi nga pimisa gu khethu Nungungulu kha ngo hi tsakeya gambe. Ganiolu dundruga gu khuwe ho ba hi tshaniswa kha si thuli gu khiso kha hi tsakedwi khu Jehovha. Khu giyeyedzo, nga dundrugeya khu mupostoli Pawulo. Kha si kanakanisi gu khiso uye a di gu tsakedwa khu Nungungulu. Manide lithomo nyo love 14 mabhuku nya milowo nya giGreki, nigu a diri mupostoli ga vanyamayigo.  Ambari ulolo, uye tshanisidwe ngudzu. (Leri 2 Vakorinto 11:23-27.) Avba nya matshango ya mupostoli Pawulo ho hevbula gu khethu Jehovha a ngu dzumeleya gu khuye sithumi saye nyo tumbege si tshaniswa.

4. Khu ginani hi nyenywago khu litigo?

⁴ Jesu tshamusede gu khuye khu ginani hi yedego gu vireya gu wugedwa. A di khuye ha gu nyenywa kholu kha hi giri gipandre nya litigo leli. (Joh. 15:18, 19) Ha gu ba hi tshaniswa kha si thuli gu khiso Jehovha kha hi kategisi. Vbavbandze nya isoso, sa gu yeyedza gu khiso ha gu gira iso nya sadi.

5. Ina vathu va na ni tshivba nyo fuvise wukhozeyi wa Jehovha? Tshamuseya.

⁵ Vawugeyi gima kha va na nga si kodza gu fuvisa wukhozeyi wa Nungungulu nya dzitshivba dzatshavbo Jehovha. Nya vangi va zamide, ganiolu va tandregide. Nga wona esi si dugeledego ndrani nya Nyimbi nya Wuvili nya Mafu yatshavbo. Teponi yoyo, wufumu nya mayigo nyo hambanehambane wu tshaniside ngudzu vathu va Nungungulu. Thumo nya Dzifakazi dza Jehovha wu di himbedzedwa, nasiri basi khu vaNazi va Alemanha ganiolu khu wufumu wa Australia, Canada ni mambe mayigo. Ambari ulolo, nga wona esi si nga dugeleya. Khu 1939 tepo nyimbi yi nga pheya, gu diri ni 72 475 vahuweleyi mafuni gwatshavbo. Vabiki nya mahungu vo ganeya gu khavo tepo yi nga vbeya nyimbi khu 1945, khu gu kategiswa khu Jehovha gu diri ni 156 299 vahuweleyi. Tengo nya vahuweleyi wu di engedzeya khu gitalo.

6. Ginani hi yedego gu gira ha gu tshaniswa? Ninga giyeyedzo.

⁶ Vbavbandze nya gu hi vbedze tshivba, gutshaniswa gu nga engedzeya gudziemiseya gwathu nya gu simama gu thumeya Jehovha. Khu giyeyedzo, patwa moyo wu nga ba wuri ni gyanana, wu di gu vbanya tigoni omu wufumu wu nga ba wu hungide gu emisa wukhozeyi wathu. Wulangani nyo dagareye khu gu thava mwendro gu ema gu thumeya Jehovha, avo va di pheya gu thuma kha nga vapiyonero. Mwangadzi wakone a di tsukula thumo nya dzitsapawu nya dzingi gasi gu thuma kha nga piyonero. Mwama wakona ganede gu khuye gu himbedzedwa nya thumo wathu si giride vathu nya vangi va vbweta guti gwadi Dzifakazi dza Jehovha. Kha nga handro wakone, si hi vbevbugede gu pheya sihevbulo nya Bhibhiliya. Gu himbedzedwa nya thumo wathu si manegide ni mimbe mihandro nya yadi. Lidhota la tigoni nyo khaguri, li ganede gu khilo  gu tala nya ava va nga ba va emide gu thumeya Jehovha va di pheya gu manega mitshanganoni va bwe va pheya gu tshumayela.

7. a) Ginani hi gi hevbulago omu ga Levhi 26:36, 37? b) Tepo u na himbedzedwago gu khozeya Jehovha, u na rini?

⁷ Tepo valala vathu va wugeyago wukhozeyi wathu, va gu vbweta gu hi gira hi thava gu thumeya Jehovha. Vbavbandze basi nya gu hi himbedzeye gu khozeya Jehovha, avo va gu phalalegiseya malipha khethu, va ruma dzipolisiya gasi guta fuguluteya magaya gwathu, va bwe va hi yisa tribhunali mwendro gu khoteya vambe nya vandriyathu. Va gu pimisa gu khavo hi na thava kholu va si kodzidego gu khoteya vambe nya vandriyathu pasoni. Ha gu dzumeya gu thavisedwa khavo khu kotani nya esi adzina va hi gireyago, hi na vbola ambari gu ema gu thumeya Jehovha. Ethu kha hi vbweti gu fana ni ava va khumbugwago omu ga Levhi 26:36, 37. (Leri.) Kha hi vbweti gu diga hwanga wu hi vbedza tshivba mwendro gu hi digisa gu thumeya Jehovha. Ethu ha gu tumba Jehovha khu gu vbeleya nigu kha hi thavi. (Isa. 28:16) Ha gu gombeya, hi lomba gu thangedwa khu Jehovha. Hi ngu dziti gu khethu khu gu phaswa khu Jehovha, ambari dzipfhumu nya tshivba ngudzu kha dzi na nga hi digisa gu khozeya Nungungulu wathu. — Hebh. 13:6.

8-9. a) Moyo ni moyo mwendro khu ndranga gu vbwetega a hunga ginani? b) Ginani egi gi na phasago muthu gu hunga makungo nya yadi?

⁸ Wufumu wa omu u vbanyago umo wa gu himbedzeya wukhozeyi wathu, adzina u nga dzi wudzisa gu khuwe ina nyi yede gu thaveya ga limbe litigo umo nyi na ya thumeyago Jehovha na nyi tshulegide. Mwalo muthu a na gu hungeyago isoso, muthu ni muthu gu vbwetega a dzi hungeya abune. Vambe va ngu phasega ngudzu khu guti esi maKristo ya lizana myaga nyo pheye ma giridego tepo ma nga emisana ni gu tshaniswa. Hwane nya gu valala va songide Sitefane khu siwindri, vapizane va nga ba va vbanya Jerusalema va di thaveya Judheya ni Samariya ambari malangani ya hwindzo nya nga Fenisiya, Kipre ni Antiyokiya. (Mat. 10:23; Mith. 8:1; 11:19) Ambari ulolo, vambe va nga wona gu khavo hwane nyo ba wu wugide wumbe kudzudzwane nyo tshanise maKristo ya lizana myaga nyo pheye, mupostoli Pawulo kha khuga khu malagani yoyo omu thumo wathu nyo tshumayele wu nga ba wu himbedzedwa. Vbavbandze nya isoso, uye a di vega womi waye mhangoni gasi gu tshumayela mahungu nya yadi ni gu tiyisa vandriyathu va nga ba va tshaniswa madhoropani mule. — Mith. 14:19-23.

⁹ Ginani hi gi hevbulago avba nya matimo yaya? Ndranga ni ndranga yi yede gu hunga gu khiyo yi na fuluga mwendro ne. Na va si hungi isoso, va yede gu gombeya ni gu dundrugeya khu giemo nya ndranga yawe ni edzi yi na khuhwago khidzo khu gu fuluga. Khu kharato, muKristo ni muKristo gu vbwetega gu “a rwale abune rwalo waye.” (Gal. 6:5) Kha hi yeli gu lamula vambe khu esi va si hungidego.

10. Sileletelo muni esi hi na ningwago khu Bheteli ni madhota?

¹⁰ Wufumu wa gu himbedzeya mithumo yathu, u na simama kharini gu khozeya Jehovha? Bheteli yi na ninga madhota nya libandla sileletelo ni mawonelo nya yadi nya edzi hi na simamago khidzo gu mana guhodza nya liphuvbo, edzi hi na simamago khidzo gu gira mitshangano yathu ni edzi hi na tshumayelago khidzo mahungu nya yadi. Bheteli ya gu mba si kodza gu ganeya ni madhota, ayo ma na gira gilogyo gasi gu gu phasa gumogo ni libandla latshavbo gu simama gu khozeya Jehovha. Ayo ma na hi thangeya khu guya khu wusingalagadzi nya Bhibhiliya ni mabhuku yathu nya wuKristo. — Mat. 28:19, 20; Mith. 5:29; Hebh. 10:24, 25.

11. Khu ginani u nga tiyisegago gu khuwe tepo yatshavbo u na mana guhodza nya liphuvbo, nigu ginani u yedego gu gira gasi gu vhikeya Bhibhiliya yago ni mambe mabhuku?

 ¹¹ Jehovha a gu tumbisa gu hi ninga satshavbo esi hi na si vbwetago gasi gu tiyisa gu khodwa gwathu. (Isa. 65:13, 14; Luka 12:42-44) Khu kharato, tiyisega khu khuwe hengeledzano yaye yi na gira ni gevbini gasi gu gu ninga esi u si vbwetago gasi gu simama gukhodwani. Ginani u yedego gu gira? Tepo wufumu wu na pheyago gu himbedzeya thumo wathu, dzi vbweteye wulanga nya wadi gasi gu siha Bhibhiliya ni mambe mabhuku adzina u gu nawo. Dzi woneye gu mba vega silo sesi nya lisima wulangani nyo vbevbuge gu si mana, gani mabhuku nyo ghandlwe mwendro ya omu nya mitshini. Moyo ni moyo wathu yede gu gira gilogyo gasi gu simama gu tiya khu liphuvboni.

12. Madhota ma nga dongiseya kharini mitshangano khu ndziya yi gu mba ndrindra gupima nya vathu?

¹² Ahati mitshangano yathu nya semana ni semana ke? Madhota ma na gira malulamiselo nya gu hi gira mitshangano yathu nya libandla nya mba tugudwa khu muthu. Adzina ayo ma nga gu kutsa gu tshangana ni vambe vandriyathu khu mitsawa nyo khaguri, nigu ayo ma nga khaleya gu vbindrugedzavbindrugedza dziora nya mitshangano ni malanga yakona. U nga phasa guvhikeyani ga vandriyathu khu gu mba gira ligwaha wa gu ba u hongola ni gu wuya khu mitshanganoni. Adzina u nga ambala gambe sombo si gu mba ndrindra gupima nya vathu.

13. Ginani hi gi hevbulago khu vandriyathu va União Soviética wa gale?

¹³ Maningano ni thumo nyo tshumayele, giemo gi na vbindrugedza khu guya khu wulanga ni wulanga. Ganiolu, khu kotani nya lihaladzo lathu khu Jehovha ni olu hi tsakiswago khu gu bhuleya vambe khu Mufumo waye, hi na yi mana ndziya nyo tshumayele. (Luka 8:1; Mith. 4:29) Na gu ganeya khu thumo nyo tshumayele wu giridwego khu Dzifakazi dza Jehovha União Soviética wa gale, mulovi nyo khaguri nya matimo nyo pwani khu Emily Baran, a di khuye: “Tepo wufumu wu nga embeya Dzifakazi dza Jehovha gu khuwo kha dzi yeli gu tshumayela gambe, idzo dzi di pheya gu tshumayela vavhizinyo vawe, ava va nga ba va thuma navo, ni dzipari dzawe. Tepo dzi nga khotedwa khu kotani nya isoso, idzo dzi di tshumayela sobotswa sikwanu.” Ambari olu thumo wawe wu nga emiswa, vandriyathu va União Soviética wa gale kha va diga gu tshumayela. Wa gu tshuka wufumu wu himbedzeya thumo nya gutshumayele omu u vbanyago umo, u nga pimedzeya giyeyedzo gyawe!

14. Ndzimo 39:1, yi nga hi phasa gu potsa naphwi muni?

¹⁴ Dzi woneye avba nya esi u na embeyago vambe. Tepo wukhozeyi wathu wu na himbedzedwago hi yede guti “gikhati nya gudegule.” (Muh. 3:7) Gu vbwetega hi sayisa mahungu ma yedego gu sihwa, nya nga malina ya vandriyathu, wulanga hi beyago mitshangano, edzi hi tshumayelago khidzo, ni edzi hi manago khidzo guhodza nya liphuvbo. Kha hi yeli gu tshuleleya  mahungu yoyo ga vathu va thumisanago ni wufumu; ambari ga dzipari dzathu mwendro valongo va tigoni gwathu ni ava va vbanyago ga mambe mayigo. Ha gu gira isoso kha hi na nga vega womi wa vandriyathu mhangoni. — Leri Ndzimo 39:1.

15. Ginani egi Sathane a na zamago gu hi gira, nigu hi nga wu potsa kharini naphwi wowo?

¹⁵ Hi nga dzumeleyi sigaradzo nya sidugwana si hi hambanisa. Sathane a ngu dziti gu khuye ndranga yi hambanisidwego kha yi pindrugi. (Marko 3:24, 25) Uye tepo yatshavbo a na zama gu hi hambanisa. Kholu uye a gu vbweta gu khuye hi dwana khu gyathu vbavbandze nya gu dwane naye.

16. Giyeyedzo muni nya gyadi hi vegedwego khu ndriyathu Gertrud Poetzinger?

¹⁶ Ambari maKristo ma vidzidwego gu vbwetega ma dzi woneya ga naphwi wowu. Nga wona giyeyedzo gya vandriyathu vavili nya vanyamayi va todzidwego, nyo pwani khu Gertrud Poetzinger ni Elfriede Löhr. Avo va di khotedwe gumogo ni vambe vandriyathu nya vanyamayi malangani gu nga ba gu tshaniswa vathu khu vaNazi. Gertrud a dipwa wufu kholu Elfriede a nga ba tala gu ganeya malito nyo tiyise vambe wulangani wule nya tshanisa. Khu hwane nya tepo, Gertrud a dipwa dzitshoni a bwe a lomba giphaso gya Jehovha. A di lova, khuye, “Gu vbwetega hi dzumeya gu khethu vambe va na ni makodzelo nyo vbindre yathu mwendro va na ni malungelo nyo vbindre yathu.” Gertrud si kodzide kharini gu pala wufu waye? Uye a di vega gupima avba nya makhalelo nya yadi ya ndriyaye ni gu dziemiseya gwaye gu phasa vambe. Khu ndziya yoyo uye a di wusedza wupari waye ni Elfriede. Vavavili va timisede gutshaniswa malangani yale nya tshanisa, va bwe va thumeya Jehovha khu gu tumbega kala guvbeyani nya thumo wawe mafuni. Ha gu dzigaradza gasi gu pala sigaradzo hi gu naso ni vandriyathu kha hi na nga dzumeleya gilo gi hi hambanisa. — Kol. 3:13, 14.

17. Khu ginani hi yedego gu landreya sileletelo hi ningwago?

¹⁷ Tepo yatshavbo landreya sileletelo u ningwago. Ha gu landreya sileletelo hi ningwago khu vandriyathu nyo tumbege va thangeyago, hi na potsa sigaradzo. (1 Ped. 5:5) Khu giyeyedzo, ga litigo nyo khaguri omu thumo wathu wu himbedzedwago, vandriyathu va thangeyago va di kutsa vahuweleyi gu mba tshiya mabhuku nyo ghandlwe thumoni nya gu tshumayele. Ganiolu, ndriyathu moyo nya piyonero wa tigoni mule a di dzi embeya gu khuye a nguti ngudzu, a si landreyi gileletelo gegi, a bwe a ningeya mabhuku. Ginani gi nga dugeleya? Nya mba hweya, na va ngari gu vbedza gu tshumayela uye ni vambe vandriyathu, va di thethisedwa khu dzipolisiya. Sa gu wonegisa gu khatshi dzipolisiya dzi di gu va landriseya khu hwane ni gu dzega mabhuku va nga ba va ningeya vathu. Ginani hi gi hevbulago avba nya matimo yaya? Gu vbwetega hi landra  sileletelo hi ningwago ambari ho ba hi si dzumeleyani naso. Jehovha a ngu hi kategisa tepo yatshavbo, khu gu ba hi thumisana ni vandriyathu a va hathidego gasi gu hi ninga sileletelo. — Hebh. 13:7, 17.

18. Khu ginani hi si yeligo gu ninga milayo nya mba pwala vandriyathu?

¹⁸ U nga ningi milayo nya mba pwala. Madhota ma gu ninga sileletelo nya mba pwala, si na vanga sigaradzo ga vambe. Ndriyathu Juraj Kaminský na gu ganeya khesi si giregidego tigoni ga Czechoslovakia wa gale, tepo thumo wathu wu nga ba wu himbedzedwa, wari khuye: “Tepo va nga modwa vandriyathu va thangeyago ni madhota, vambe vandriyathu va nga tshalago va di pheya gu ninga vahuweleyi milayo va nga ba va yi khugede vabune, va bwe va va gireya sasamedzo nya esi va yedego gu gira ni esi va si yeligo gu gira.” Jehovha kha hi ninga fanelo nyo hungeye makungo vambe. Muthu a ningago milayo nya mba pwala vandriyathu kha vhikeyi gu khadzisega gwawe, ganiolu a gu zama gu woneleya gukhodwa ga vandriyaye. — 2 Kor. 1:24.

19. Khu guya khu 2 Dzikoronika 32:7, 8, khu ginani hi nga tiyago hwambo ambari Sathane a gu hi gireya ni gyevbini?

¹⁹ Nala wathu nya khongolo Sathane Dhiyabhulosi, kha na nga ema gu tshanisa sithumi nyo tumbege sa Jehovha. (1 Ped. 5:8; Gutu. 2:10) Sathane ni vaphasedzeyi vaye va na zama gu hi digisa gu khozeya Jehovha. Ganiolu, igyogyo khandri gighelo nya gu hi dagareya khu gu thava! (Dhet. 7:21) Jehovha na ni ethu, nigu uye a na simama gu hi phasa ambari tepo thumo wathu wu na himbedzedwago khu wufumu. — Leri 2 Dzikoronika 32:7, 8.

20. Ginani u dzi emisidego gu gira?

²⁰ Adzina hi nga manega ni mawonelo nyo fane ni aya ya makristo ya lizana myaga nyo pheye, va nga embeyago wufumu, khavo: “Lamulani enu vamune, mwendro gululamile mahoni ga Nungungulu gu ethu hi yingisa enu vathu guvbindra Nungungulu. Gasi ethu, kha hi dzi kodzi gumba pwadza vathuni iso hi nga si wonago ni gu sipwa.” — Mith. 4:19, 20.