1-2. (a) Ligongo cici ngatukusosekwa kusimonga naga boma jili jilekasisye kulambila kwetu? (b) Ana mungani ajino citukambilane cici?

MU 2018, ŵakulalicila ngani syambone ŵakupunda 223,000 ŵatamaga m’yilambo yele boma jalekasisye kulambila kwetu, kapena gane mwa masengo getu. Yeleyi nganiŵa yakusimonjesya. Mpela mutwalijiganyicisye mungani jipite jila, Aklistu ŵasyesyene akusajembeceyaga kuti calagasidweje. (2 Tim. 3:12) Mwangasamala kandu ya kwatukusatama, ŵaboma mpaka atulekasye kumlambila Mlungu jwetu jwacinonyelo Yehofa mwangajembeceya.

² Naga boma ja kumangwawo jili jiganisisye yakwalekasya kulambila Yehofa, mpaka aliwusye yiwusyo yakuyicisyayi, ‘Ana patukulagasidwa yikugopolela kuti Mlungu ngakutunonyela? Ana kulekasidwa kwetu kulambila kucigopolela kuti ngasitulambilaga Yehofa? Ana ngusosekwa kusamila m’cilambo cine kuti ngalambileje Mlungu mwamtendele? Mungani ajino citukambilane yiwusyo yeleyi. Citulolesoni yampaka tutende kuti tupitilisye kumlambila Yehofa pandaŵi jakuti masengo getu agalekasisye. Nambosoni citulole yatukusosekwa kuŵambala.

3. (a) Mwakamulana ni lilemba lya 2 Akolinto 11:23-27, ana ndumetume Paulo ŵalagasidwe camtuli? (b) Ana tukulijiganya cici kutyocela mu cisyasyo ca Paulo?

³ Naga boma jili jilekasisye kulambila kwetu, mwine mpaka tuganisyeje mwakulemweceka kuti Mlungu ngakutunonyela. Nambo tukumbucileje kuti kulagasidwa ngakukusagopolela kuti Yehofa ngakutunonyela. Mwacisyasyo, aganicisye ya ndumetume Paulo. Mlungu ŵamnonyelaga. Jwalakwe jwakwete upile wakulemba yikalata yakwana 14 ya Malemba ga Cigiliki ga Ciklistu, soni jwalakwe jwaliji jwandumetume kwa ŵandu ŵamitundu jine. Nambope,  jwalakwe jwalagasidwe mnope. (Aŵalanje 2 Akolinto 11:23-27.) Mu cisyasyo ca Paulo, tukulijiganya kuti Yehofa akusakunda kuti ŵakutumicila ŵakwe alagasidweje.

4. Ligongo cici tukusaŵenjedwa ni cilamboci?

⁴ Yesu jwasasile ligongo lyakwe tukusosekwa kwembeceya kuti ŵandu catusisyeje. Jwalakwe jwasasile kuti ŵandu catuŵenjeje ligongo lyakuti nganituŵa kumbali ja cilambo capasi. (Yoh. 15:18, 19) Kulagasidwa nganiwuŵa umboni wakuti Mlungu ngakutunonyela. M’malo mwakwe wuli umboni wakulosya kuti tukutenda yindu yakuŵajilwa.

5. Ana ŵandu akwete macili gakutulekasya kumlambila Yehofa? Apelece cisyasyo.

⁵ Ŵandu ŵakusatusisya, nganakola macili gakutulekasya kumlambila Mlungu jwamaciligose Yehofa. Ŵane alinjile kutenda yeleyi nambo alepele. Aganicisye yayatendekwe mundaŵi ja Ngondo Jaŵili ja Pacilambo Cosope. Mu ndaŵi jeleji, maulamusi gejinji galagasisye mnope ŵandu ŵa Mlungu. Masengo ga Ŵamboni sya Yehofa galekasidwe ni cipani ca Nazi ku Germany, nambosoni ŵakulamulila ŵa ku Australia, Canada ni yilambo yine ŵalekasisyesoni. Kwende tulole yayatendekwe kaneko. Pajatandaga ngondoji mu 1939, ciŵalanjilo ca ŵakulalicila pacilambo cosope caliji 72,475. Nambo ngondoji pajamasile mu 1945, ciŵalanjilo ca ŵakulalicila cayice pa 156,299. Yaliji m’yiyi ligongo Yehofa ŵapele upile ŵandu ŵakwe. Ciŵalanjilo ca ŵakulalicilaci cakwesile mnope kupunda pandanda.

6. Ana mpaka paŵe yakuyicisya yambone yapi patukulagasidwa? Apelece cisyasyo.

⁶ M’malo mwakutenda woga, kulagasidwa mpaka kutukamucisye kumtumicila Yehofa ni mtima wosope. Mwacisyasyo, liŵasa line lyalyakwete mwanace, lyatamaga ku cilambo cele boma jalekasisye kulambila kwetu. M’malo mwakutenda woga, liŵasali lyatandite kutenda upayiniya wakutamilicika. Jwamkongwe jwa m’liŵasali jwayikene pakuleka masengo gambiya syejinji pakusaka kutenda upayiniya. Jwamlume jwa m’liŵasali jwasasile kuti kulekasidwa kulambilaku kwatendekasisye kuti ŵandu aliwusyeje yiwusyo yejinji yakwamba Ŵamboni sya Yehofa. Yeleyi yamtendekasisye jwalakwe kutandisya majiganyo ga Baibulo mwangasawusya. Kulekasidwa kulambilaku kwakwetesoni yakuyicisya yine yambone kwa ŵandu ŵane. Jwamkulungwa jwine jwa mumpingo m’cilamboci jwasasile kuti ŵandu ŵane ŵaŵalesile kumtumicila Yehofa, ŵatandilesoni kusongana nambosoni kulalicila.

7. (a) Ana tukulijiganya cici pa Lefitiko 26:36, 37? (b) Ana cacitenda cici pacacilekasya kulambila kwetu?

 ⁷ Acimmagongo ŵetu palekasisye kulambila kwetu, akusasaka kutujogoya kuti tulece kumtumicila Yehofa. Kupwatika pakulekasya kulambila kwetu, jemanjaji akusawandisyasoni ngani syaunami syakwamba m’weji. Nambosoni akusiŵatuma ŵapolisi kuti awungunye msimangwetu, kutujawusya ku koti soni kutuwugalila m’ndende. Jemanjaji akusakulupilila kuti naga ali ŵajigele ŵane ni kwawugalila m’ndende nikuti ŵakusigalawo catende woga mnope. Naga tukwajogopa jemanjaji, mpaka tuwujile munyuma soni mwine kwikana pakuleka kumtumicila Yehofa. Nganituŵa tusacile kutenda yindu mpela yaŵatesile ŵandu ŵakwakolanga pa Lefitiko 26:36, 37. (Aŵalanje.) Ngasitukunda kuti woga ututendekasye kuwujila munyuma kapena kuleka kumtumicila Yehofa. Tukusamdalila mnope Yehofa soni ngatukusakunda kutenganyika ni woga. (Yes. 28:16) Tukusam’ŵenda Yehofa kuti atulongoleleje. Ligongo lyakuti Mlungu akusatukamucisya, tukusamanyilila kuti atamose maboma gamacili ga ŵandu nganigaŵa gakombwele kutulekasya kumtumicila Mlungu jwetu mwakulupicika.—Aheb. 13:6.

8-9. (a) Ana mitwe ja maŵasa soni Mklistu jwalijose akusosekwa kusagula kutenda cici? (b) Ana cici campaka cimkamucisye mundu kusagula cenene?

⁸ Naga boma jili jilekasisye kulambila kwetu kumalo kwatukutama, mpaka tuganisye yakwawula ku cilambo cine pakusaka kuti tukamlambileje Yehofa mwamtendele. Jwalijose mpaka asagule jika pangani jeleji. Ŵane mpaka ayiwone kuŵa yakamucisya ganicisya yaŵatesile Aklistu ŵa m’yaka 100 yandanda paŵalagasidwaga. Panyuma pakumwulaga Sitefano mwakumponya maganga, ŵakulijiganya ŵa Yesu ŵa ku Yelusalemu ŵatilile ku Yudeya ni Samaliya. Ŵane ŵatilile kwakutalika mnope mpela ku Fenesiya, Saipulasi soni ku Antiokeya. (Mat. 10:23; Mase. 8:1; 11:19) Nambope, ŵane mpaka akumbucile yakuti Aklistu ŵane ŵa m’yaka 100 yandanda paŵalagasidwaga, ndumetume Paulo jwasagwile ngatilila kulikose. M’malo mwakwe, jwalakwe jwaŵisile umi wakwe pangosi mwakulalicila ngani syambone soni kwalimbikasya abale m’misinda jaŵalagasidwaga mnope.—Mase. 14:19-23.

⁹ Ana tukulijiganya cici pangani syelesi? Mitwe ja maŵasa jikusosekwa kusagula cakutenda pangani ja kusama. Mkanatende cakusagula, akusosekwa kupopela soni ganicisya mwayiŵelele yindu pa liŵasapo. Akusosekwa ganicisyasoni yakuyicisya yampaka yipagwe ligongo lya kusamako. Pangani jeleji, Mklistu jwalijose akusosekwa ‘kunyakula katundu jwakwe.’ (Aga. 6:5, NW) Ngatukusosekwa kwajelusya ŵane ligongo lya yindu yasagwile kutenda.

10. Ana ofesi ja nyambi soni acakulungwa cacitukamucisya camtuli?

¹⁰ Ana mpaka apitilisye camtuli kumlambila Yehofa atamose ŵaboma ali alekasisye kulambila kwetu? Ofesi ja nyambi jicasalila acakulungwa ŵa m’mipingo yampaka atende kuti apateje cakulya causimu. Nambosoni jicasalila mwampaka atendeleje misongano soni kulalicila. Naga yiciŵa yakusawusya kuti ofesi ja nyambi jilumbikane ni acakulungwa, ni kuti acakulungwawo cacakamucisya ŵandu wosope mumpingo kuti apitilisye kumlambila Yehofa. Jemanjaji caciwulongolela mpingo pakamulicisya masengo yiwundo ya m’Baibulo soni yayikusasimanikwa m’mabuku getu ga Ciklistu.—Mat. 28:19, 20; Mase. 5:29; Aheb. 10:24, 25.

11. (a) Ligongo cici mpaka tuŵe ŵakusimicisya kuti tucipataga yakutukamucisya kuŵa ŵakulimba m’cikulupi? (b) Ana mpaka tutende cici pakusaka kusamala yindu yetu yausimu pacacilekasya kulambila kwetu?

¹¹ Yehofa jwasimicisye kuti cacakamucisya ŵakutumicila ŵakwe kola cikulupi cakulimba. (Yes. 65:13, 14; Luk. 12:42-44) M’yoyo mpaka aŵe  ŵakusimicisya kuti likuga licitenda yakomboleka pakwakamucisya kuti aŵe ŵakulimba m’cikulupi. Nambo pana yindu yinesoni yacacisosekwa kutenda. Pacacilekasya kulambila kwetu cacisosekwa kusisa Baibulo jawo soni mabuku gosope ga Ciklistu gakwete. Pangani jeleji tucisosekwa kuŵa ŵakusamala mnope kuti yindu yetu yausimu yiŵeje pamalo gakusawusya kuyipata. Jwalijose cacisosekwa kutenda yampaka akombole kuti alimbisye cikulupi cakwe.

12. Ana acakulungwa ŵa mumpingo cacilinganya yamtuli kuti ŵane akamanyilila kuti tukusongana?

¹² Nambi wuli pakwamba ya misongano jatukusatenda wiki jilijose? Acakulungwa ŵa mumpingo cacilinganya yakuti misongano jetu jitendekweje m’litala lyakuti ŵakutusisya akamanyilila. Cacitukamucisya kuti tusonganeje m’tumakuga, kupwatika pelepa cacicengagacengaga ndaŵi soni malo gakutendela misongano. Pandaŵi jelejo, tucisosekwa kusunga mtemela mwakuŵambala kutenda masegwe pakwika soni pakutyoka pamalo gakulambililago. Kupwatika pelepa ngasitusosekwa kuwala m’litala lyakuti ŵane amanyilile kuti tukwawula kumisongano.

13. Ana tukulijiganya cici kutyocela kwa abale ŵetu ŵaŵatemi mu ulamusi wakala wa Soviet Union?

¹³ Pangani ja masengo gakulalicila, yindu yicicengaga pakujigalila mwayiŵelele yindu kumaloko. Nambo ligongo lyakuti tukusamnonyela Yehofa soni masengo gakulalicila ya Ucimwene wakwe, tucipataga matala gakulalicilila. (Luk. 8:1; Mase. 4:29) Pakusala ya masengo gakulalicila ga Ŵamboni sya Yehofa gagatendekwaga mu ulamusi wakala wa Soviet Union, jwakulemba mbili jwine lina lyakwe Emily B. Baran jwatite, “Pandaŵi jele boma jasalile Ŵamboni sya Yehofa kuti alece kwalalicila ŵane, Ŵamboniwo ŵatandite kwalalicila ŵakuŵandikana nawo, acimjawo ŵakumasengo soni acimjawo ŵane. Paŵakamwile Ŵamboniŵa ni kwawugalila m’ndende, kundendeku jemanjajo ŵapitilisye kulalicilasoni.” Atamose kuti masengo getu gakulalicila ŵagalekasisye, abale ŵetuŵa nganaleka kulalicila. Naga yindu yakulandana ni yeleyi yili yitendekwe kwakusatamaga, ana cacijigalila cisyasyo ca jemanjaji?

14. Ana lilemba lya Salimo 39:1, likusatukalamusya ya cici?

¹⁴ Tucisosekwa kusamala ni yindu yatucasalilaga ŵane. Pacacilekasya kulambila kwetu, tucisosekwa kumanyilila “ndaŵi jakutama jii.” (Jwak. 3:7) Tucisosekwa kusunga mwakusamala yindu ya mtemela. Yindu yeleyi yili mpela, mena ga abale ni alongo ŵetu, malo gatukusasonganila, mwatukusalalicilila, soni mwatukusapocelela cakulya causimu. Ngasitusosekwa kwasalila yindu yeleyi acakulungwakulungwa ŵa boma. Kupwatika pelepa, ngasitusosekwasoni kwasalila yindu yeleyi cinga acimjetu kapena ŵacibale,  atamose ŵakusatama m’yilambo yine. Kutenda yeleyi, kucikamucisya kuti tukaŵika pangosi umi wa abale soni alongo ŵetu.—Aŵalanje Salimo 39:1.

15. Ana Satana cacilingaga kututenda cici, soni ana m’weji tucisosekwa kutenda cici?

¹⁵ Tucisosekwa kuŵambala yakusawusya yamwanamwana kuti yikatugaŵikanganya. Satana akusamanyilila kuti liŵasa lyegaŵikangane nganiliŵa lilimbile. (Mak. 3:24, 25) Jwalakwe cacipitilisya kutendekasya kuti papagwe gaŵikangana pasikati petu. Mwakutenda yeleyi, jwalakwe caciganisyaga kuti tucitanda kulimbana acimsyewe m’malo mwakulimbana ni jwalakwe.

16. Ana ni cisyasyo cambone capi caŵapelece Mlongo Gertrud Poetzinger?

¹⁶ Atamose Aklistu ŵakomangale mwausimu cacisosekwa kusamala kuti akasagwila m’citega celeci. Aganicisye cisyasyo ca alongo ŵaŵili ŵasagulwe, Gertrud Poetzinger soni Elfriede Löhr. Jemanjaji pampepe ni Aklistu ŵane ŵawugalilidwe m’ndende mundaŵi ja cipani ca Nazi. Gertrud jwatandite kumtendela jelasi Mlongo Elfriede paŵatandite kuŵeceta ngani syakwalimbikasya alongo ŵane m’ndendemo. Kaneko Mlongo Gertrud jwalitendele canasa mwati jwaŵendile cikamucisyo kwa Yehofa. Jwalakwe jwalembile kuti, “Tukusosekwa kumanyilila kuti ŵane mpaka akole maudindo gejinji kapena umanyilisi wine wakwe kutupunda m’weji.” Ana cici cacamkamucisye jwalakwe kumalana ni jelasi? Gertrud jwaganicisyaga mnope ya ndamo syambone syaŵakwete Elfriede. Mwakutenda yeleyi, jwalakwe jwaŵelesoni paunasi wambone ni Elfriede. Wosopeŵa ŵakombwele kupilila yakusawusya m’ndende ja Nazi, soni ŵapitilisye kumtumicila Yehofa mwakulupicika mpaka paŵamalisisye umi wawo wapacilambo capasi. Naga tukutenda yakomboleka kuti tumalane ni yakusawusya yatukwete ni abale, ngasitukunda kuti cilicose citugaŵikanganye.—Akolo. 3:13, 14.

17. Ligongo cici ndaŵi syosope tukusosekwa kuya yindu yalikusatusalila likuga lya Yehofa?

¹⁷ Ngasitusosekwa kulidalila. Naga tucikuya yacacitusalilaga abale ŵa maudindo soni ŵatukusitwadalila, tuciŵambala yakusawusya. (1  Pet. 5:5) Mwacisyasyo, m’cilambo cele apano ŵalekasisye kulambila kwetu, abale ŵa maudindo ŵasasile kuti ŵakulalicila akagaŵilaga mabuku pali mu undumetume. Nambo m’bale jwine juŵatendaga upayiniya m’cilambo celeco jwalipikanaga kuti akumanyilila yejinji mwamti jwagaŵilaga mabuku pali mu undumetume. Ana yakuyicisya yakwe yaliji yamtuli? Jwalakwe pampepe ni abale ŵane ali agambile kumalisya kwene kulalicila mwaupile, ŵapolisi ŵawusisye yiwusyo. Ndaŵi jijojo, ŵapolisiwo ŵapite kuja kusumula mabuku gaŵagaŵilego. Ana tukulijiganya cici pelepa? Tukusosekwa kupikanila yindu yatusalilidwe atamose kuti ngatukukamulana nayo. Yehofa akusasangalala mnope  patukwapikanila abale ŵaŵasagwile kuti atulongoleleje.—Aheb. 13:7, 17.

18. Ligongo cici tukusosekwa kuŵambala kutamilikasya malamusi gangasosekwa?

¹⁸ Ngasitusosekwa kupanganya malamusi gangasosekwa. Naga acakulungwa ŵa mumpingo akupanganya malamusi gangasosekwa, cacitendekasya kuti yindu yiŵe yakusawusya kwa ŵane. M’bale jwine (Juraj Kaminský) jwakumbucile yayatendekwe pandaŵi jaŵalekasisye kulambila kwetu m’cilambo cine cakwe (Czechoslovakia.) Jwalakwe jwatite, “Panyuma pakuti acakulungwa ŵa m’mipingo ataŵidwe, ŵandu ŵane ŵaŵalongolelaga m’mipingo soni m’mikuli ŵatamilikasisye malamusi gejinji kwa abale ni alongo.” Yehofa nganatupa udindo wakutamilikasya malamusi kwa abale ŵetu. Ŵandu ŵakusagamba kutamilikasya malamusi pasikati pa abale ŵawo akusaŵa kuti ngakwaganicisya abalewo. M’malo mwakwe akusaŵa kuti akulamulila cikulupi ca jemanjaji.—2 Akoli. 1:24.

19. Mwakamulana ni lilemba lya 2 Mbili 32:7, 8, ligongo cici tukusosekwa kulimba mtima mwangasamala kandu yampaka atutendele Satana?

¹⁹ M’magongo jwetu jwamkulungwa Satana ngasaleka kwalagasya ŵakutumicila ŵa Yehofa ŵakulupicika. (1 Pet. 5:8; Ciw. 2:10) Satana soni ŵali kumbali jakwe cacilingalinga kutulekasya kumlambila Yehofa. Nambope pangali cilicose campaka citulekasye kumtumicila Yehofa. (Det. 7:21) Yehofa ali kumbali jetu, soni jwalakwe capitilisyape kutukamucisya atamose ŵandu ali alekasisye masengo getu.—Aŵalanje 2 Mbili 32:7, 8.

20. Ana wawojo asimicisye kutenda cici?

²⁰ M’weji tukusosekwa kola nganisyo syaŵakwete abale ŵetu ŵa m’yaka 100 yandanda ŵaŵasalile ŵakulamulila kuti, “Lamulani mwacimsyene pameso pa Mlungu, naga kuli kwambone kumpikanila jemanja kupunda Mlungu. Uwe ngatuleka kuŵeceta yele yitwayiweni ni kuyipikana.”—Mase. 4:19, 20.