EMHUOGHAẠPH ITUUGHẠ PHỌ 34
Ipẹ Nạ Katue Bọ Adaphạn Mem Dị Onme Eepoogh Arukumuan Anạ
“[Enhaạn] k/oye dị kabula oḍighi phọ nyina eḍighi bọ, ḅilẹ r’ephomoghiạn phọ nyina emooghọm bọ nyodị.”—HIB. 6:10.
AḌUỌR PHỌ 38 He Will Make You Strong
OGHAẠPH OOKARAGH *
1-3. Ighẹn kụ iniin ariphigh dị ketue ni eḍighi idị abuọ arukumuan oomo-amem mọ konme eepoogh arukumuan phọ abidị?
ONYỌ umor dị oghol mọ Robert r’anhịr odị Mary Jo uḅẹm mọ, “yoor r’okumuan idiphọ amisonarị esi 21 asiạ, aburudẹ r’aburunhiin ayoor umheel li e”moon. Obọ olhoghi ayoor aḅaạl li oghị orọl ophogh abidị. Kuolọ, imhoọgh ni idị erọl owilhẹ ekpisi arukumuan phọ ayoor meghịgh bọ mudị emhạ ayoor.”
2 Onhọn onyọ umor dị oghol mọ William r’anhịr odị Terrie uḅẹm mọ “mem dị yoor owaaghị bọ omhiịn mọ yoor ko/kiọm mun ghisigh rukumuan phọ loor e”moon, yoor ukạr kụ omhoghi. Igbiighi phọ ayoor orọl enhọn eelhe okumu aZihova isi ni eekunha.”
3 Onhọn kẹn dị oghol mọ Aleksey aḅẹm aani mọ “yoor ulhegheri ni mọ abuọ igbiphoghọm mọ rowạ ghan oghughi olạ agadạ phọ ayoor. Kuolọ mem mọ ekạr bọ emite kụ yoor oḍuạ bọ Betẹl, iḍighi ni unmam esi amhị.”
4. Yira kooḅeghiọn ighẹn asipuru siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ?
4 Epel iphẹn phọ, abunhọn asimuunịr abumor r’abumarani odi ni dị orọl ghan Betẹl obobọ inhọn odọ arukumuan, dị ewạ mọ owilhẹ rukumuan dị bidị omhaghamhị ni maạr iboom. * Kekparanhaạn ni agey bumor r’abumarani phọ abuẹn okpẹ bọ oḍuomolhoghi phọ, owilhẹ arukumuan phọ bidị ophomhoghiạn bọ k’ipẹ k’ipẹ. Eeghe kụ ketue eloghonhaạn bidị ḍighaạgh odaphạn onmia phọ? Ika kụ idị nạ katue aloghonhaạn bidị ḍighaạgh? Ophanyanhaạn asipuru phọ ipẹ phọ keloghonhaạn ni ḍighaạgh oomo phọ ayira orue okaran amem dị adọl phọ ayira enmia.
IPẸ NẠ KAḌIGHI BỌ MEM DỊ ARARAẠR ENMIA
Eeghe kụ iḍighi kụ owilhẹ eepoogh oḍighi phọ reḍighi ghan bọ ipaanhaạn esi abuọ arukumuan oomo-amem mọ? (Miịn ekpịgh phọ 5) *
5. Ighẹn areten kụ edị onmia eepoogh arukumuan ketue itir iyira?
5 Mughumọ yira rokumuan epẹ erugh phọ obobọ epẹ Betẹl, yira kotue ni omoọgh ephomhoghiạn dị ebụgh iboom okị esi awe phọ ḅilhẹ r’ekpisi phọ yira rokumuan bọ. Eḍighi maạr dị iyaạr emite dị ewạ mọ yira oḍuạ obobọ owilhẹ ekpisi phọ, ritir ghan ni iyira iboom. Inyaam abumor r’abumarani phọ risiph ghan ni iyira, ḅilhẹ ooḅaghamhiạn aloor ilọ abidị, ekạr nuụn ekpaariọm mem dị erọl mudị ikpuuroghọm kụ ikọm iyaạr phọ yira oḍuạ bọ ekpisi phọ. (Mat. 10:23; 2 Kọr. 11:28, 29) Ḅilhẹ kẹn, rekpạr ghan ni agey ooḅenhion araraạr mem dị yira oghị emhoom ekpisi kụ rokumuan—obobọ ogheel emhạ ayira—loor imhoom iḍighinhom araraạr ekpisi phọ. ARobert r’ahịr odị Mary Jo uḅẹm mọ “eḍighinhom iyaạr ekpisi phọ ayoor iḅilhẹ eḍighi emhoom iyaạr esi ayoor, ghalhamọ r’ilọ oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ onhụ emhạ phọ ayoor bịn ikpạr ri. Ighịgh mudị yoor aruuruen.” Abuniin dị omhoọgh imhoom arukumuan, rosoman ghan ni iiḅaghamhị ikpoki. Bidị romeelhom ghan ni otọ, koḅonyonhu ozuan, ḅilhẹ re/moọgh eḅorọph. Eeghe kụ ketue eloghonhaạn bidị ḍighaạgh?
Emạn ni maạr dị yira koḍuraan ogbị aZihova kụ oḍuom nyodị olhoghi (Miịn siikpịgh phọ 6-7) *
6. Ika kụ idị yira kotue oḍuraan otuman aZihova?
6 Ḍuraan atuman aZihova. (Jems. 4:8) Ika kụ idị yira kotue oḍighi iduọn phọ? Oḍuom ghan olhoghi mọ odị kụ “Onaghanhạm iiḅereghị” phọ. (Ps. 65:2) Aḍinyạ aPsalm 62:8 eḅẹm mọ “Iikuom nyodị ekpom mọ anyinha.” AZihova katue ni aḍighi idị ‘epu ipẹ yira rolọm ghan bọ.’ (Efẹ. 3:20) Odị ra/ngọ ghan ipẹ yira olhọm bọ nyodị esi iiḅereghị bịn. Odị atue ni aḍighi iiḅaghamhị phọ ayira ungọ iyira eten dị epel ipẹ yira ootughiạn bọ.
7. (a) Eeghe kụ kiloghonhaạn iyira ḍighaạgh oghiọm aghisigh orọl otuman aZihova? (b) Odaphạn Hibru 6:10-12, eeghe kụ kemite eḍighi maạr dị yira oghiọm ghisigh okumu ghan aZihova eten dị ekpẹ oḍuomolhoghi?
7 Orue oḍuraan ogbị aZihova, ewạ mọ yira aạl ghan ḍinyạ iigbia phọ kụ oḅilhẹ ogbirima ghan ḍio ḍio ḍio. Oniin onyọ umor dị akumuan ghan idiphọ onyọ amisonarị aḅẹm mọ: “Pamanhạm edeọm iiseeny eghun-otu phọ ḅilhẹ aakolobian ghan kụ agbi oghị ituughạ, idiphọ nạ aḍighi ghan bọ mem mọ ko/nme bọ eepoogh arukumuan phọ anạ.” Ḅilhẹ kẹn, kiọm ghisigh aḍighi ghan oomo ipẹ nạ katue bọ omite aani ghan epẹ erugh phọ siphẹ omhoom ookpomhoghan phọ anạ. AZihova ra/bula ghan buphẹ okpẹ bọ oḍuomolhoghi kụ oghiọm bọ ghisigh rokumu nyodị, ghalhamọ bidị u/tue mun u/kumuan ipẹ bidị okumuan ghan bọ mem dị eten.—Bạl Hibru 6:10-12.
8. Ika kụ idị ipẹ ogẹ bọ 1 Jọn 2:15-17 keloghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh odughe adọl aghuḍum mọ anạ?
8 Dughe dọl aghuḍum mọ anạ. Ka/meera ooḅaghamhịan aloor ilọ araraạr aḅirinhi phọ aSetan ‘ekikima’ nyinhạ okumu aZihova. (Mat. 13:22) Kel inyuughiom aḅirinhi phọ obobọ righirị r’asiya anạ dị rootughianhạm ni nyinhạ igey, kụ rokpaariọm ghan nyinhạ owạ oghoph esi eelạ isiẹn aḅirinhi phọ aSetan. (Bạl 1 Jọn 2:15-17.) Ḍuom olhoghi aZihova opọ aguanhaan bọ ongọ ayira raraạr okparamhị omheeraam mọ ayira, ophamhaghạn iitughiạn phọ ayira, ḅilhẹ r’atorobọ iyaạr “mem lọ ikuom iyira.”—Hib. 4:16; 13:5, 6.
9. Odaphạn Proverbs 22:3, 7, eeghe kụ iḍighi kụ emhạn bọ ni maạr dị yira ko/leeghi iimhụgh dị i/kpeanhaạn, kụ eeghe kụ kiloghonhaạn iyira ḍighaạgh osopha r’osụ olhoghi?
9 Ka/leeghi iimhụgh dị i/kpeanhaạn. (Bạl Proverbs 22:3, 7.) Oḅuạ oghị enhọn ekpisi resighẹ ghan ni muboom amalhiom, esi iduọn phọ, ketue ni eḍighi idị oye phọ kaleeghi iimhụgh. Kụ iḍighi kụ, u/leeghi ghan iimhụgh oghooghiom araraạr dị nạ u/kạr uwạ. Rekpạr ghan ni agey olhegheri onhụ ikpoki dị oye phọ kaboolhẹ mem dị oye phọ amhoọgh iiḅaghamhị dị ekpaariọm, idiphọ amem dị oye ephomhoghiạn oye phọ kụ u/moon. Mem dị eḍighi iduọn phọ “iiḅereghị r’ilọm” ketue ni eloghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh osopha ogey osopha. Mem dị aZihova rapagharanhaạn iiḅereghị phọ anạ, odị kangoọm ni nyinhạ eephọ phọ ‘keeko bọ iitughiạn r’ologhi phọ’ anạ dị keloghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh omhiigha aloor osopha ipẹ enhighẹ bọ.—Fil. 4:6, 7; 1 Pit. 5:7.
10. Yira koḍighi ika kụ omoọgh bumhoom arighirị?
10 Moọgh bugey arighirị. Kaạph ghan iiḅaghamhị anạ r’olhoghoma ph’anạ aḅenhị righirị anạ, ekạr ekpaariọm buphẹ eeni moghelhọm aani ghan bọ ni iniin phọ arukumuan phọ ḅilhẹ mosoman aani ghan bọ ni iniin phọ ipaanhaạn phọ. Oḍighi iduọn phọ kelhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh owilhẹ oboom ooḅaghamhiạn aloor. (Eccl. 4:9, 10) Arighirị phọ nạ amhoọgh ghan bọ egbaany ekpisi phọ nạ arọl ghan bọ, okiọm ni ghisigh oḍighi righirị anạ. Siẹn omhoom oḍighi phọ anạ, enighẹ ni dị nạ kamoọgh bumhoom arighirị. Legheri mọ, eḍighi maạr dị nạ rawạ omhoọgh arighirị, pọ ewạ mọ ḍighi ogey oyaghirị. Ika kụ idị nạ katue amoọgh bumhoom arighirị? Kaạph aḅenhị aani bunhọn imạ asuọ dị nạ mamhoọgh esi arukumuan phọ aZihova, obọ bidị omhiịn ibo phọ nạ amhoọgh bọ. Eeni abuniin siphẹ ookpomhoghan phọ anạ ko/kạr onaghanhạn iyaạr phọ eḍighi bọ kụ arukumuan oomo-amem mọ eḅeeraạn bọ nyinhạ idiphọ, kuolọ abunhọn otue ni otọl dị kowạ ni olhegheri obughẹ bịn oḍighi arighirị anạ. Ka/kaaphọgh iboom ilọ aloor anạ obobọ ilọ araraạr dị nạ maḍighi, ḅilhẹ ka/gbon esi okarạph olhoghoma dị nạ amhoọgh.
11. Ika kụ idị nạ katue aḍighi idị apinien phọ anạ k’amoọgh oḅaạl olhoghi?
11 Eḍighi maạr dị aloor anhịr obobọ olom anạ kụ eḍighi iyaạr dị nạ awilhẹ rukumuan oomo-amem mọ, pọ ka/kpalạm nyodị. Obobọ, eḍighi maạr dị nạ r’aloor kụ amheel e/moon, pọ ka/kpalạm loor anạ, bịn aatughiạn ghan mọ nạ mabi anhịr obobọ olom anạ. Legheri mọ, iyạl phọ anyinha “iniin iphuIupuI,” kụ nạ ughunyan ni ghisigh aZihova mọ nạ kapogh ni olom obobọ anhịr phọ anạ etigheri odẹgh ophogh obobọ ipaanhaạn. (Mat. 19:5, 6) Ḅilhẹ kẹn, eḍighi maạr dị nạ awilhẹ rukumuan oomo-amem mọ loor eghun dị u/seere olhoghi, pọ ḍighi ni idị obumoọny phọ anạ kalegheri mọ odị amạn ni maạr apu eepoogh arukumuan phọ nạ amhoọgh ghan bọ. Gbor ghan aḅenhị oọny phọ anạ mọ odị “erua dị olhe” ḍighaạgh aZihova. (Ps. 127:3-5) Ḅilhẹ kẹn, ḅenhị ni nyodị imạ idị nạ aghelhọm rukumuan phọ. Nạ aḍighi iduọn phọ, ketue ni enyu oọny phọ anạ oḍigh aani arukumuan oomo-amem mọ.
IDỊ ABUNHỌN KOTUE OLỌGH ḌIGHAẠGH
12. (a) Ika kụ idị yira kotue ologhonhaạn ḍighaạgh buphẹ odi bọ rukumuan oomo-amem mọ oghiọm aghisigh oḍighi phọ abidị? (b) Ika kụ idị yira kotue ologhonhaạn bidị ḍighaạgh oḍighi idị kedughanhaan bidị oḍighi omhoom oḍighi phọ abidị?
12 Dị edụgh iikiạ, ibadị arookpomhoghan ḅilhẹ r’abumor roḍighi ghan ni ipẹ bidị kotue bọ olhoghonhaạn aḍighaạgh buphẹ odi bọ rukumuan oomo-amem mọ obọ bidị oghiọm ghisigh rukumuan phọ. Bidị roḍighi ghan iduọn phọ, esi oḅạ ghan ikpo onhụ okparamhị, esi ongọ aani ghan abidị ikpoki r’inhọn araraạr lọ bidị rowạ, obobọ esi olhoghonhaạn abidị ḍighaạgh ophogh abuọ eghunotu phọ abidị. (Gal. 6:2) Eḍighi maạr dị osighẹ buẹn odi bọ rukumuan oomo-amem mọ orumom ookpomhoghan anyinha, pọ kaa/tughiạn mọ ḍien ilọ bidị moḍighi epẹ bidị okumuan ghan bọ. * Kparipẹ ghụn loghonhaạn bidị ḍighaạgh oḍighi idị kedughanhaan bidị oḍighi omhoom oḍighi phọ abidị. R’eenyuụm ḅenhị bidị mọ nyinha mesi aḅilhẹ asẹph bidị ilọ arukumuan phọ abidị, ghalhamọ e”moon iḍighi ni idị bidị u/tue mun ukumuan ipẹ bidị okumuan ghan bọ igbaany. Kuamhị alhegheri bidị. Tuughạ ni iyaạr esi oomo olhegheri iyaạr phọ abidị, ipẹ otughemhị bọ bidị, r’ipẹ bidị mokaran bọ.
13. Eeghe olhoghonhaạn aḍighaạgh kụ edị yira kotue ongọ aani we dị omhoọgh emhoom eepoogh arukumuan?
13 Eḅẹl amem mọ, buphẹ purukụ ongọ bọ omhoom oḍighi arukumuan phọ kewạ ni dị kologhonhaạn ḍighaạgh owaanhaạn otu, oḍereghinhaan reten r’oḍighi dị odi ekool phọ, ḅilhẹ r’inhọn odọ araraạr dị bidị rowạ. Kewạ kẹn ni mọ ḅenhị bidị raraạr dị roḍighiyogh ghan ḍio ḍio ḍio ilọ ekpisi phọ, iḍiphọ iisogh agomẹt obobọ oḍighi emhạ. Ekpanhạ iyaạr dị bidị okạr rowạ pọ onhaghanhạn adọl phọ abidị, ko/nmaanhaạn abidị ighirigiir. Eeni abidị obobọ onyọ asiya abidị kụ asoman iiḅaghamhị e”moon. Eeni oye ephomhoghiạn abidị kụ amhugh. * Ghalhamọ bidị u/kaạph ni, eeni bidị otue ni okururu loor inyaam arighirị phọ abidị epẹ bidị orọl ghan bọ. Kesighẹ ni mem kụ bidị otue opamaghạn sidọl emhoom ekpisi phọ.
14. Ika kụ idị abumor r’abumarani emhoom ekpisi phọ olhoghonhaạn ḍighaạgh oniin onyọ umarani orue odaphạn imhoom arukumuan phọ odị?
14 Kuolọ nyiidiphọ, nạ arelhean ghan bidị epẹ erugh phọ aḅilhẹ akparamhị ghan bidị, ketue ni eloghonhaạn bidị ḍighaạgh odaphạn asidọl phọ abidị. Oniin onyọ umarani dị makumuan ni ibadị asiạ enhọn eelhe, aḅẹm mọ: “Epẹ egbaany ekpisi phọ mị akumuan ghan bọ, mị utughemhị ghan ni we Baibul ḍio ḍio ḍio. Kuolọ ephẹn emhoom ekool phọ, r’eepoogh okpegheron aBaibul oḍeenhaan oye obobọ oḍeenhaan avidio epẹ erugh phọ bịn ekpạr ri. Esi iduọn phọ, abukaaphọm omhoom ookpomhoghan phọ amhị uphạm ghan imhị oghimọm ophogh awe dị bidị rotughemhị ghan. Oophugh r’akpọ oḅio phọ abumor r’abumarani phọ olhọgh bọ otughemhị awe Baibul phọ aḍighi ni idị mị anme eten phọ epẹ mị aatughiạn ghan bọ ilọ ekool phọ. Mị utuughạ ni ilọ omhiighom oghaạph ephẹn emhoom ekool phọ. Iphẹn phọ iḍighi ni idị mị aḅilhẹ amhoọgh oḅaạl olhoghi.”
KIỌM GHISIGH AḌIGHI GHAN IPẸ NẠ KATUE BỌ!
Wạ ghan reten dị nạ kabughẹ rukumuan phọ anạ epẹ ekpisi phọ anyinha (Miịn siikpịgh phọ 15-16) *
15. Ika kụ idị nạ katue amoọgh ekol siphẹ omhoom oḍighi phọ anạ?
15 Nạ katue ni amoọgh ekol siphẹ omhoom oḍighi phọ anạ. Kaa/tughiạn mọ nạ kụ edị u/ḍighi agey siphẹ ogbaany oḍighi phọ anạ obobọ mọ nạ o/mhoọgh mun maạr oḍighinhom. Tuutughiạn ipẹ aZihova malhoghonhaạn bọ nyinhạ ḍighaạgh, kụ aghiọm ghisigh agbeelhom ghan iiḅi iinhaghạn phọ. Tuughaạny Kristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ okpẹ bọ oḍuom olhoghi phọ. Torobọ ekpisi lọ bidị orọl, bidị ‘ureIhe yogh ghan oghaạph oghaạph phọ [Enhaạn].’ (Iiḍighi 8:1, 4) Ikuph phọ nạ alhọgh bọ oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ etue ni ekọm imạ emiteom. Esi omaạm, abukọy eten dị ophorogh eniin eelhe uḅuạ ni oghị eelhe dị etuman bidị, ekpisi dị ewaạm mọ ebụgh ni iboom onhụ emhạ phọ abidị. Esi iphurukpu arunwanyụ bịn omhoọgh ibạm arugu abumor dị roḅạ ghan onhụ phọ abidị.
16. Ika kụ idị nạ katue amoọgh ibo siphẹ omhoom oḍighi phọ anạ?
16 “Ibo phọ k’aZihova kụ inyaạm mọ anạ.” (Neh. 8:10, igẹ dị edi ude.) Ibo phọ ayira iḍuạ esi imạ asiya phọ ayira r’aZihova kụ eru, k/esi arukumuan ayira. Esi iduọn phọ, kiọm ghisigh arelhean ghan r’aZihova kụ aphogh ghan nyodị ilọ osụ-olhoghi, iiḅakiọm, ḅilhẹ r’olhoghonhaạn aḍighaạgh. Legheri mọ nạ uphomhoghiạn ogbaany oḍighi phọ anạ loor esi dị nạ uḍighi oomo ipẹ nạ katue bọ olhoghonhaạn abunhọn ḍighaạgh. Eḍighi maạr dị nạ akuọm loor anạ siphẹ omhoom oḍighi phọ anạ, aZihova kalhoghonhaạn ni nyinhạ ḍighaạgh.—Eccl. 7:10.
17. Ewạ dị yira kolegheri eeghe ilọ arukumuan phọ ayira nyiidiphọ?
17 Ewạ dị yira kolegheri mọ oḍighi phọ ayira nyiidiphọ aḍighi olọ ekulha amem bịn, kuolọ arukumuan phọ ipẹ yira rongọ bọ aZihova ketọl li k’agee-pọ. Eeni konmeeghi ni iiḍighi ayira siphẹ omhoom aḅirinhi phọ. Aleksey, oghaạph bọ oghol epẹ emhiighom mọ, amheeraam mọ onmeeghi oḍighi phọ odị reekolobian ghan nyodị ilọ aghisigh phọ. Aleksey aḅẹm mọ: “Mị alegheri ni mọ aZihova odi ni ḅilhẹ mọ omhoom aḅirinhi phọ odị katu ni, kuolọ ighịgh mudị eḅilhẹ ni ikelhạn iyira enụm. Nyiidiphọ mị ramiịn ghan aZihova siẹn ghisigh amhị ḅilhẹ r’omhoom aḅirinhi phọ dị makpụl.” (Iiḍighi 2:25) Esi iduọn phọ, etigheri eepoogh arukumuan dị yira omhoọgh, oghị ghisigh orelhean ghan aZihova. Odị iyira ku/wilhẹ, kuolọ kulhoghonhaạn ni iyira ḍighaạgh omhooghọm ibo torobọ iyaạr dị yira kotue oḍighi siẹn arukumuan phọ odị—etigheri ekpisi phọ yira odi bọ.—Isa. 41:13.
AḌUỌR PHỌ 90 Encourage One Another
^ par. 5 Eeni amem, rewạ ghan ni dị abumor r’abumarani dị odi rukumuan oomo-amem ko/bilẹ eepoogh arukumuan phọ abidị, obobọ onme rukumuan phọ abidị. Emhuoghaạph phọ ephẹn keeḅeghiọn ipaanhaạn phọ bidị rosoman ghan bọ ḅilhẹ r’iyaạr dị ketue eloghonhaạn bidị ḍighaạgh orue odaphạn aḍimhoom adọl phọ abidị. Keeḅeghiọn ken ipẹ abunhọn kotue bọ oḍighi okparamhị r’obakị aani abidị, ḅilhẹ r’ipẹ aBaibul phọ katue bọ ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh odaphạn obobọ okaran amem lọ adọl phọ ayira enmia.
^ par. 4 Ibadị abumor dị asiạ meghị ni anyụ iboom, moḅọgh eepoogh arukumuan abidị ongọ bumor dị oḍighi iḍoọgh. Miịn rumhuoghaạph phọ “Older Christians—Jehovah Treasures Your Loyalty,” siphẹ Watchtower aSeptember 2018, r’emhuoghaạph phọ “Maintain Inner Peace Despite Changing Circumstances,” siphẹ Watchtower October 2018.
^ par. 12 Ikumor awe ookpomhoghan phọ oye phọ arọl ghan bọ kuu/binyemhiom ogẹ aḍinyạ dị eghaạph ilọ oye phọ oghiọm omhoom ookpomhoghan phọ, pidị eloghonhaạn ḍighaạgh dị oye phọ k’anuụn aḅilhẹ amiigh okumu idiphọ okọy eten, okumor oye obobọ odị raloghonhaạn ghan ḍighaạgh ikumor awe phọ.
^ par. 13 Miịn emhuoghaạph phọ emite bọ ipoḍi phọ 3, 4, 6, r’14 edi bọ siphẹ Awake! 2018, No. 3.
^ par. 57 ILỌ AFOTO: Olom r’ anhịr dị ewạ mọ owilhẹ oḍighi amisonarị phọ, r’izin ni roḅenhị ghan ookpomhoghan phọ abidị mọ aḍughul borọph.
^ par. 59 ILỌ AFOTO: Olom r’anhịr phọ rosi eelhe abidị, kụ rooḅereghị ghan mọ aZihova alhoghonhaạn bunọ ḍighaạgh orue okaran ipaanhaạn phọ bidị osoman bọ.
^ par. 61 ILỌ AFOTO: R’olhoghonhaạn aḍighaạgh aZihova, olom r’anhịr phọ moḅilhẹ omiigh rukumuan oomo-amem mọ. Bidị osighẹ onhụ phọ bidị otuughạ bọ ekpisi phọ bidị orọl ghan bọ, rokaaphọm koḅenhị ruuruen dị odi emhoom ekool phọ abidị.
