1-3. Fentren peñi ka lamngen fill antü küdawelkefilu ta Jewba, ¿chumngelu (chemu) fentekünuyngün tañi nieelchi küdaw?

KIÑE kurewen, Robert ka Mary Jo pingey. Kidu engu fill antü küdawelkefuy ta Jewba kake mapu mu, * tüfa rume ayüwülkefeyew engu. Dew yeniefuy 21 tripantu tüfachi küdaw mu, welu Robert tañi chaw ka tañi ñuke kutranchewingu. Ka femngechi felerpuy Mary Jo tañi pu chaw, feymu fentekünuyngu tañi amuldungukeel kake mapu mu. Tüfachi kurewen feypi: “Rume ayülefuyu dapiafiel tayu pu fütakeche. Welu rume piwkeyefiyu ti mapu chew tayu mülekefel, feymu amutulu iñchiw müna weñangküyu”.

² Kangelu kurewen, William ka Terrie pingey, küdawelkefilu ta Jewba ka mapu, welu kutraningu. Kidu engu feypi: “Kimürpuyu ñi duamfalngen fentekünual tayu küdaw fente tayu kutrankülen, kenü ngümatripayu. Iñchiw afkentu ayükefuyu küdawelafiel ta Jewba ka mapu mu, welu pepi femwetulayu”.

³ Kiñe peñi Alexei pingelu, feypi: “Iñchiñ mülekefulu Fetel mu, kimniefuiñ pu awtoridad taiñ küpa müntuñmaetew ta Fetel ruka. Welu femürpulu engün, müna weñangküiñ elkünulu Fetel ta iñchiñ”.

4. ¿Chem ramtun ngüneduamaiñ tüfachi chillkatun mu?

⁴ Ka femngechi kalerumetuy ñi mongen ta fentren peñi ka lamngen küdawkelu Fetel mu ka kakelu kristiano fill antü küdawelkefilu ta Jewba. * Tüfachi pu peñi ka lamngen rume falintukefi tañi nieelchi küdaw, feymu müna weñangküyngün fentekünufilu. ¿Chem kelluafeyew engün? Iñchiñ kay, ¿chumngechi kelluafuiñ tüfachi pu peñi ka lamngen? Ngüneduamafiel tüfa, kelluafeiñmu kom iñchiñ kalerumetule taiñ mongen.

5. Kalerumetule chumngechi taiñ küdawelkefiel ta Jewba, ¿chem dungu mu rupayafuiñ?

⁵ Kom pu küdawelkefilu ta Jewba fill antü piwkeyerpufi pu che ka ti lof chew tañi mülen engün. Femngechi küdaw nieliyiñ, müna weda duamelafeiñmu elkünutuafiel. Weñangkütuafuiñ pu peñi ka pu lamngen taiñ kimfiel chew taiñ mülekefel. Kafey, chew ñi mülen kiñeke peñi ka lamngen katrüturumengey taiñ küdaw, feymu feypingey tañi amutual engün. Femngechi rupaliyiñ, rume rakiduamküleafuiñ ñi chumlen pu peñi ka pu lamngen feychi mapu mu taiñ mülekefel (Mat. 10:⁠23; 2 Kor. 11:⁠28, 29). Kafey wiñamtuwliyiñ ka mapu, küdawtuafuiñ ñi adümafiel pu che ñi wimtun. Ka femngechi rakiduamafuiñ wiñotuliyiñ rume taiñ tuwün mapu mu. Robert engu Mary Jo feypi: “Fentren tripantu mülekefuyu ka mapu, feymu wiñotulu iñchiw tayu tuwün mapu mu ka tripanche reke felekefuyu. Adümkelafuyu pu che tañi wimtun ka pepiluwkelafuyu chumngechi amuldungual tayu kewün dungu mu”. Kafey kalerumetule chumngechi taiñ küdawelkefiel ta Jewba, duamfalngeafuy doy plata kullial taiñ mongeluwam. Kafey weñangküafuiñ ka yafüngewelayafuiñ. ¿Chem kelluafeiñmu femngechi rupaliyiñ?

6. ¿Chumngechi doy fülkonafuiñ Jewba mu?

⁶ Doy fülkonaiñ Jewba mu (Sant. 4:⁠8). ¿Chumngechi kay? Maneluwaiñ taiñ Wenu Chaw mu, kidu am “Allkütukelu tati llellipun” (Sal. 65:⁠2). Biblia feypi taiñ nülanentual taiñ piwke Jewba mu (Sal. 62:⁠8). Kafey longkontukuaiñ, Jewba “fütra pepiluwünngey femngechi tañi doyelchi femael tüfey taiñ ngillatukefiel kam taiñ rakiduamkeel” (Efes. 3:⁠20). Kidu femkelay müten chem taiñ ngillatukefiel. Doy may Jewba kelluafeiñmu tunte taiñ rakiduamkenofel rume, fey taiñ küme chaftual taiñ weda rupameken.

7. 1) ¿Chem kelluafeiñmu taiñ doy fülkonal Jewba mu? 2) Ebrew 6:⁠10-12 tañi feypin mu, ¿chem femay Jewba fentekünunoliyiñ taiñ küdawelkefiel?

⁷ ¿Ka chem chumafuiñ taiñ doy fülkonal Jewba mu? Fill antü papeltuaiñ ta Biblia ka rakiduamaiñ taiñ papeltukeel mu. Kiñe peñi amuldungukefulu ka mapu feypi: “Chew taiñ mülekefel, trawüluwkefuiñ taiñ pu che iñchiñ taiñ poyeafiel ta Jewba ka chillkatukefuiñ chem ñi ngüneduamngeal trawün mu. Chew taiñ mületun fewla, duamfali amuleal taiñ femngechi femken”. Kafey, kom taiñ newen mu amuldunguafiyiñ pu che taiñ we trawünche mu. Jewba longkontukuniefi ñi femken tañi pu poyekeetew, fente küdaw-wenofule rume chumngechi ñi femkefel kuyfi (papeltunge Ebrew 6:⁠10-12).

8. Ñi feypilen 1 Juan 2:⁠15-17, ¿chumngechi kelluafeiñmu taiñ doyümal taiñ poyeafiel ta Jewba?

 ⁸ Doyümaiñ poyeafiel ta Jewba. Weküfü tañi ngünenieel mu fentren duam müley, fey elkünulayaiñ taiñ katrütuaetew poyeafiel ta Jewba (Mat. 13:⁠22). Kiñeke taiñ pu che, weni ka kiñeke che poyekenofilu ta Jewba feypiafeiñmu taiñ duamnieel fentren plata, fey taiñ doy küme feleal. Welu allkütulayafiyiñ ñi ngülam engün, feypingeliyiñ rume küme duam mu (papeltunge 1 Juan 2:⁠15-17). Maneluwaiñ may Jewba mu, kidu feypikünuy ‘taiñ füreneaetew chem antü mew rume duamtuliyiñ taiñ kellungeael’. Kidu kelluafeiñmu taiñ doy weniyeafiel, taiñ küme duamal ka eluafeiñmu chem taiñ duamnieel taiñ mongeluwam (Eb. 4:⁠16; 13:⁠5, 6).

9. 1) Proverbios 22:⁠3, 7 ñi feypin mu, ¿chumngelu defekawlayaiñ? 2) ¿Chem kelluafeiñmu taiñ küme dullial?

⁹ Defekawlayaiñ. Biblia feypi: “Feychi che kimün nielu ngüneduamkey ti kuñiwün dungu, fey ellkawkey, welu tati nienolu kimün fey mu rupakey ka kutrankawkey. Pu riku ngüneniekefi pu pofre, ka pu che aretulu küdawelkefi tañi areletew” (Proverbios 22:⁠3, 7). Kiñeke mu rume fali wiñamtuwal ka mapu, fey defekawkünuafuiñ. Welu defekawlayaiñ duamnienon mu ti chemkün. Kutranün mu taiñ pu che kam rupan mu kakelu weda dungu mu, küdawngeafuy dullial tunten plata taiñ defekawal. Femngechi dungu mu rupaliyiñ, ngillatuafiyiñ ta Jewba. Kidu allkütuaeiñmu taiñ ngillatun, fey eluaeiñmu taiñ tüngküleal, femngechi kimaiñ chem doy kümeafuy taiñ femal (Filip. 4:⁠6, 7; 1 Ped. 5:⁠7).

10. ¿Chumngechi weke weni nieafuiñ?

¹⁰ Kümeke weni nieaiñ. Nütramkalelafiyiñ taiñ pu weni taiñ rupameken ka chumngechi taiñ duamkülen. Doyelchi may, nütramkalelafiyiñ taiñ pu weni iñchiñ reke rupalu, femngechi doy küme duamtuaiñ (Ecl. 4:⁠9, 10). Chew taiñ mülekefel nierpuiñ fentren weni ka rumel weniyeafiyiñ engün. Welu duamfali nietual weke weni chew taiñ mületun fewla. ¿Chumngechi weke weni nieafuiñ? Weniyefalngeaiñ. Nütramelafiyiñ pu peñi ka pu lamngen chumngechi taiñ kümelkakeetew Jewba, femngechi kimtukuay engün fente taiñ ayüwkülen iñchiñ taiñ küdawelkefiel mu ta Jewba. Kiñeke peñi ka lamngen adümlayafuy chumngelu fente ayüwülkeeiñmu. Welu kakelu engün doy küpa kimafuy taiñ femken, fey weniyeafeiñmu. Welu longkontukuaiñ, rume nütramkalayaiñ taiñ femün kuyfi ñi poyeafiel ta Jewba, fey taiñ afmatufaluwnoal, ka re dungulayaiñ taiñ weda duamelkeetew müten.

11. Pu kurewen fentekünulu ñi küdaw kutrankülen mu, ¿chumafuy ñi ayüwküleal?

¹¹ Kiñeke iñchiñ küdawelkefuiñ ta Jewba fill antü, welu fentekünuiñ taiñ küdaw kutranlu taiñ afkadi. Femngechi rupaliyiñ, kulpantukulayafiyiñ taiñ afkadi. Welu kidu taiñ kutrankülen mu fentekünuliyiñ taiñ küdaw, kulpantukuwlayaiñ ka “müna wedalkafiñ tañi kompañ” pilayaiñ rume. Longkontukuaiñ, taiñ afkadi iñchiñ kiñe che reke müten feleiñ. Ka feychi antü taiñ niewün, feypikünufiyiñ ta Jewba taiñ epuñpüle  kuydawal taiñ afkadi iñchiñ chem rupale rume (Mat. 19:⁠5, 6). Kiñeke kurewen fentekünukey tañi küdaw niepüñeñrumelu ti domo. Femngechi rupaliyiñ, rumel pengelelafiyiñ taiñ pu yall ka pu püñeñ ñi doy falin-ngen taiñ niekefelchi küdaw mu. Rumel feypiafiyiñ engün: “Eymi ta kiñe yewün ngeymi küpalu Jewba mu, kiñe regalo tati” (Sal. 127:⁠3-5). Fentren kümeke dungu mu rupaiñ taiñ küdawelfiel mu ta Jewba, fey nütramkalelafiyiñ taiñ pu yall ka pu püñeñ, femngechi ayürpuafuyngün küdawelafiel ta Jewba fill antü iñchiñ reke.

12. 1) ¿Chumngechi kelluafuiñ pu küdawelkefilu ta Jewba fill antü? 2) ¿Chumngechi kelluafuiñ ñi ayüwküleal engün tañi nietuelchi küdaw mu?

¹² Sakifali ñi femken fentren peñi ka lamngen, tüfa engün kellukefi pu küdawelkefilu ta Jewba fill antü, fey ñi amuleal tañi küdaw mu engün. Iñchiñ kay, ¿chumngechi kelluafuiñ engün? Yafültukuafuiñ ñi fentekünunoal ñi küdaw, eluafuiñ plata ka kakelu chemkün ka kuydalelafuiñ tañi pu che (Gal. 6:⁠2). Kiñeke mu, kiñeke peñi ka lamngen küdawelkefilu ta Jewba fill antü feypingey ñi fentekünual tañi küdaw, fey werküngey iñchiñ taiñ trawünche mu. Femngechi rupale, ¿chumaiñ? Rakiduamlayaiñ kidu engün ñi küme femürpunon tañi niekefelchi küdaw, kafey “kulpapelay chew ñi mülekefel, feymu mülepay taiñ trawünche mu” pilayafiyiñ rume. * Doy may kelluafiyiñ engün ñi ayüwküleal tañi nietuelchi küdaw mu. Piwkeyenkechi llowafiyiñ. Kiñeke mu, tüfachi pu peñi ka pu lamngen mülepalu taiñ trawünche mu kutranküleyngün, feymu pepi femwekelayngün tunte ñi femkefel kuyfi tañi poyeafiel ta Jewba. Welu femle rume, sakiafiyiñ fente ñi küdawün kuyfi. Tüfa engün fentren kimün niey, fentren pepiluwün niey ka fentren  tripantu yeniey ñi küdawelkefiel ta Jewba. Feymu eluwaiñ taiñ küme kimafiel engün, fey taiñ nentual falinke kimeltun.

13. ¿Chumngechi kelluafuiñ pu peñi ka lamngen we akulu taiñ trawünche mu?

¹³ We akule taiñ trawünche mu kiñe peñi kam kiñe lamngen fill antü küdawelkefilu ta Jewba duamnieafuy ñi kellungeal. Kelluafuiñ engün ñi peal ruka, küdaw, chumngechi ñi puwal kakelu lof mu ka kelluafuiñ kakelu duamfalchi dungu mu. Ka feypiafuiñ chumngechi ñi wirintukungeal ñi üy kiñe posta mu tañi atendeaetew pu lawentuchefe ka chumngechi ñi femngeken fillke duam taiñ mapu mu. Welu doy duamnieyngün ñi inaduamngeal tañi chum duamkülen. ¿Chumngelu? Kiñeke peñi ka lamngen akulu taiñ trawünche mu kutranküley, kam kutranküley kiñe tañi pu che. Kakelu layeluwi, feymu weñangküleyngün. * Ka weñangkütukefi chi tañi pu weni kamapulelu, feymu weñangküley feypinole rume. Tüfachi pu peñi ka lamngen fill rakiduamkey, feymu alüñmayafuy tañi doy küme duamtual.

14. Kiñe lamngen puwlu kiñe we trawünche mu, ¿chumngechi kellungey?

¹⁴ Trür amuldunguaiñ pu peñi ka lamngen iñchiñ akulu taiñ trawünche mu ka küme femaiñ taiñ yafültukuafiel, femngechi kelluafiyiñ engün ñi doy küme wimkonpayal. Kiñe lamngen fentren tripantu amuldungukefuy kamapu, kidu feypi: “Chew ñi mülekefel iñche, fill antü kimeltulelkefuiñ Biblia tati pu che. Welu chew ñi mülepun tüfa, küdawngey pengeal che ayülu ñi pengelelngeal kiñe texto kam kiñe video. Welu pu lamngen feypikefenew: ‘Trür pemeafuyu kiñeke che ñi chillkatulelkefiel Biblia’. Pu lamngen newen piwkengeyngün ka rume yafüluwkeyngün ñi kimeltulelafiel Biblia tati pu che. Tüfa kelluenew ñi doy küme rakiduam nieal tati pu che mülelu tüfachi lof mu. Kimürpun chumngechi nütramkayafiel pu che faw. Femngechi doy ayüwtun”.

15. Kaletule chumngechi taiñ küdawelkefiel ta Jewba, ¿chem femafuiñ ñi küme tripayal taiñ küdaw?

¹⁵ Kaletule rume chumngechi taiñ küdawelkefiel  ta Jewba, küme tripayafuy taiñ küdaw. Rakiduamlayaiñ taiñ küme femürpunon taiñ niekefelchi küdaw, ka “fewla müte falin-ngewelan” pilayaiñ rume. Doy may rakiduamaiñ chumngechi taiñ kellumekeetew ta Jewba ka amuleaiñ taiñ amuldungucheal. Inayentuafiyiñ pu kristiano wünen siglo mu. Kidu engün “nütramyeniefingün tati werken dungu chuchi püle rume tañi puwmum engün” (Hecho 8:⁠1, 4). Femngechi femliyiñ, küme tripayafuy taiñ amuldungun. Ngüneduamnge ñi rupan kiñe kurewen wünelekelu amuldungun mu. Kidu engu wemünentungey chew tañi mülen, fey wiñamtuwingu ka mapu. Feychi mapu mu, rume duamniengefuy ñi amuldungungeal kidu engu ñi kewün mu. Mufüke küyen rupalu, mülerpuy pichike trawünche tati kurewen ñi kewün dungu mu, fey fentren che konürpuy feyti mu.

16. ¿Chem kelluaeiñmu taiñ ayüwküleal taiñ nietuelchi küdaw mu?

¹⁶ Neemia feypifi pu judiu ñi newentukukeetew engün ti ayüwün Jewba mu küpalu (Neh. 8:⁠10). Iñchiñ falintukefiyiñ taiñ nieelchi küdaw ñi poyeafiel ta Jewba, fey tüfa ayüwülkeeiñmu, welu doy ayüwülkeeiñmu taiñ weniyefiel ta Jewba. Feymu taiñ rüf ayüwküleal, amulepe taiñ fülmawkülen Jewba mu. Ka maneluwaiñ kidu taiñ eluaetew kimün ka kümeke ngülam ka taiñ kelluaetew. Longkontukuaiñ, chew taiñ mülekefel kom piwke mu eluwiyiñ taiñ kelluafiel pu che, feymu piwkeyerpufiyiñ feychi küdaw. Ka femngechi femaiñ fewla, fey Jewba kelluaeiñmu taiñ piwkeyerpuafiel taiñ nietuelchi küdaw (Ecl. 7:⁠10).

17. ¿Chem longkontukuaiñ taiñ nieelchi küdaw mu?

¹⁷ Longkontukuaiñ, rumel poyeafiyiñ ta Jewba, welu taiñ nieelchi küdaw afay. Ngünenietule Jewba ta Mapu, elfalngeafuiñ kangelu küdaw. Taiñ peñi Alexei taiñ nütramkapeel, feypi: ‘Ñi nierumetun kake küdaw famülke mu, kelluaenew ñi küme llowal kake rume küdaw küpalechi antü mu’. Ka feypi: “Afkentu kimniefun Jewba ñi mülen, welu müte weniyekelafuiñ. Kafey kimniefun ñi küme mülewe ngetual ti Mapu, welu alüñmayalu ñi femtripayal trokikefuiñ. Fewla rume fülkonkülen Jewba mu ka pichiñmayalu ñi akual tati we Mapu trokikefiñ” feypi taiñ peñi (Hecho 2:⁠25). Chem küdaw rume nieliyiñ, amulepe taiñ weniyefiel ta Jewba. Chumkawnorume kidukünulayaeiñmu, doy may kelluaeiñmu taiñ ayüwküleal chew rume küdawelfiliyiñ (Is. 41:⁠13).