Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 34

Vyuma Navimikafwa Mupwenga Vakuwahilila Nge Vyuma Vinalumuka

Vyuma Navimikafwa Mupwenga Vakuwahilila Nge Vyuma Vinalumuka

“Kalunga kapwa wakuhengako numba avulyame milimo yenu, nazangi munasolola yakuzanga lijina lyenyi.”—HEPE. 6:10.

MWASO 38 Mwakujikijisa

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

1-3. Vyuma muka vinahase kulingisa vaze vazata mulimo wakulipwila washimbu yosena vaseze milimo yavo?

ROBERT naMary Jo vambile ngwavo: “Hanyima yakuzata myaka 21 mumulimo waumishonali, visemi jetu vosena vawana vaputukile kuviza. Twayile mangana tukavazakame. Chipwe ngocho, twevwile kupihya kuseza ngalila twazangile chikuma.”

2 William napuwenyi Terrie vambile ngwavo: “Omu twatachikijile ngwetu katweshi kukinduluka cheka kumulimo wetuko mwomwo yakuviza, twalilile. Katwatwalilileho kuzachila Yehova mulifuchi lyeka ngana muze twajinyineko.”

3 “Aleksey ambile ngwenyi: “Twatachikijile ngwetu vaka-kole jetu vanakusaka kusoka ofesi yamutango haze ngwazachilililenga. Chipwe ngocho, twevwile kupihya chikuma omu vasokele Mbetele kaha twafumineho.”

4. Vihula muka natushimutwila muchihande chino?

4 Kaha nawa kuli vyakutalilaho vyavandumbwetu vavavulu vaze vazachile mulimo wakulipwila washimbu yosena kuhakilako navaka-Mbetele, vaze vasezele milimo yavo chipwe kuvahana milimo yeka. * Ava vandumbwetu vanahase kwivwa kupihya kuseza milimo yize vazangile chikuma. Uno vyuma muka navivakafwa? Kaha munahase kuvakafwa ngachilihi? Kuwana muvakumbulwila vihula kana nachitukafwa tuvosena nge vyuma vinalumuka mukuyoya.

MUNAHASE KULINGA NGACHILIHI NGE VYUMA VINALUMUKA?

Ukalu muka vanahase kumona vaze vazachilenga mulimo wakulipwila washimbu yosena? (Talenu palangalafu 5) *

5. Uno kwalumuka chavyuma chinahase kuneha ukalu muka?

5 Nge tweji kuzatanga mulimo wakulipwila muwande chipwe haMbetele, tunahase kutwalaho kuzanga vatu nachihela tweji kuzachilanga. Shikaho, tweji kwivwanga kupihya kachi nge natuseza milimo twazachilenga. Tweji kwivwanga ushona kuseza masepa jetu, nakulizakamina hali vakiko, chikumanyi nge twafumine kuchihela kana mwomwo yaluyanjisa. (Mateu 10:23; Koli. 2, 11:28, 29) Kaha nawa kuzachila kungalila yeka, chipwe kukinduluka kulifuchi twafumine chinahase kukaluhwa. Robert naMary Jo vahanjikile ngwavo: “Twavulyamine chisemwa chetu, numba vene kwambulula mulilimi lyetu. Twevwile nge katwafuma mungalila kanako.” Vatu vaze vazachilenga mulimo washimbu yosena, shimbu jimwe chinahase kuvakaluhwila kuwana jimbongo jakulikafwa najo nge vyuma vinalumuka. Vanahase kulivwa nge vanajimbala, vakuhona kukingiwa nakulivwa kupwa vamokomoko. Vyuma muka navikafwa?

Chapwa chachilemu kupandama kuli Yehova nakumufwelela (Talenu palangalafu 6-7) *

6. Uno tunahase kupandama ngachilihi kuli Yehova?

6 Pandamenu kuli Yehova. (Yako. 4:8) Uno tunahase kulinga ngachilihi ngocho? Hakufwelela Yehova mwomwo ikiye apwa “muka-kwivwilila kukulomba.” (Samu 65:2) Mazu ahali Samu 62:8 amba ngwawo: “Mulwezenu vyuma vyosena vili mumichima yenu.” Yehova nahase “kulinga vyuma vyakuhambakana chikuma havyuma tunamulombo chipwe tunashinganyeka.” (Efwe. 3:20) Eji kutulingilanga vyuma vyavivulu, keshi vize kaha tunamulomboko. Nahase kutulingila navyuma vize katweshi nakushinganyekako, mangana akumise ukalu wetu.

7. (a) Vyuma muka navitukafwa tupandame chikuma kuli Yehova? (b) Kweseka namukanda WavaHepeleu 6:10-12, natunganyala ngachilihi kachi nge natutwalaho lika kuzachila Yehova nakashishi?

7 Hakusaka mupandame lika kuli Yehova, mwatela kutanga Mbimbiliya hakumbi hakumbi, nakushinganyeka havyuma namutanga. Ndumbwetu uze azachilenga mulimo waumishonali ambile ngwenyi: “Twalenuho lika kupwa nachilongesa chatanga, nakuliwahishilanga chimweza vyakukunguluka ngana muze mwalingilenga shimbu kanda vyuma vyalumuke.” Kaha nawa twalenuho kwazana mumulimo wakwambulula kuchikungulwilo chize munalukila. Yehova eji kwanukanga vaze veji kumuzachilanga nakashishi, numba nge kaveshi nakuzata ngana muze vazachilenga hakavangako.—Tangenu WavaHepeleu 6:10-12.

8. Uno mazu atwama hali WaYowano 1, 2:15-17 nawamikafwa ngachilihi mwashiwise chiyoyelo chenu?

8 Ashiwisenu chiyoyelo chenu. Kanda kwechelela kulizakamina chamuno mukaye kaSatana ‘chimikivise’ nakumilingisa mulitwamine kuzachila Yehovako. (Mateu 13:22) Kanda namwitavila vatu vamuno mukaye namasepa jenu chipwe vausoko wenu vamishinyinyike mufwile kupwa najimbongo jajivuluko. (Tangenu WaYowano 1, 2:15-17.) Oloze fwelelenu Yehova uze atushika kutukafwa kushipilitu, namuvishinganyeka, navyuma vyakumujimba “halwola lwakutamo.”—Hepe. 4:16; 13:5, 6.

9. Kweseka naVishimo 22:3, 7, mwomwo ika katwatela kupwa namikuli chikumako, kaha vyuma muka navitukafwa tusakule kanawa vyakulinga?

9 Kanda kupwa namikuli chikumako. (Tangenu Vishimo 22:3, 7.) Kwalukila kuchihela cheka chapwa chachikalu, mwomwo chinahase kumilingisa mwingile mumikuli. Shikaho hakusaka mukeheseko mikuli, kamwatela kukongola jimbongo mangana mulande vyuma vize kavyeshi nakusakiwa chikumako. Kachi nge munahombo chikuma, pamo mwomwo yakuvijisa mutu uze mwazanga, chinahase kumilingisa mwingile mumikuli, mwomwo munahase kukongola vyuma chakuzeneka kushinganyeka. Kachi nge muli muukalu kana, kaha anukenu ngwenu ‘kulomba nakulembelela’ nachimikafwa musakule kanawa vyakulinga. Yehova mwakumbulula kulomba chenu hakumihana kuunda chize “nachikinga michima yenu navishinganyeka vyenu,” mangana musakule kanawa vyakulinga mujila yakuunda.—Fwili. 4:6, 7; Petu. 1, 5:7.

10. Tunahase kutunga ngachilihi masepa vavahya?

10 Twalenuho lika kulikata navatu vavilinga vyamwaza. Lwezenuko masepa jenu vyuma munakushinganyeka naukalu muli nakumona, chikumanyi vaze vahichile muukalu nganou muli nakuhitamo nayenu. Kulinga ngocho nachimikafwa mukeheseko kulizakamina. (Kwambu. 4:9, 10) Masepa vaze mwapwilenga navo shimbu kanda vyuma vyalumuke mukuyoya chenu, navatwalaho lika kupwa masepa jenu. Oloze jino mwatela kutunga masepa vavahya okwo kuchihela munalukila. Anukenu ngwenu, kachi nge muli nakusaka kupwa namasepa, mwatela kupwa vavashi kuhanjikisa. Munahase kulinga ngachilihi ngocho? Valwezenu vyuma vyamwaza mwalivwishile kuwaha hakuzachila Yehova, vatela kumona ngwavo mwapwa vakuwahilila hakuzachila Yehova. Numba tuhu vatu vamwe muchikungulwilo kaveshi kumona kulema chavyuma namuvalwezako, oloze veka vanahase kwivwa kuwaha nakupwa masepa jenu. Tachikizenu nawa ngwenu kamwatela kulitukwojola chipwe kuhanjika chikuma havyuma vize munatesamo muliuka lyaYehovako, kaha nawa kamwatela kuhanjika vyuma vize vyamivwishile kupihyako.

11. Munahase kupwa ngachilihi vakuwahilila muulo wenu?

11 Kachi nge munaseze mulimo mwazachilenga mwomwo yakuviza chamuka-mahyenu, kaha kamwatela kumuhana mulongako. Kaha nawa kachi nge yenu munaviji, kaha kamwatela kulihana mulonga hakushinganyeka ngwenu munevwisa muka-mahyenu kupihyako. Anukenu ngwenu mwapwa “mujimba umwe,” kaha mwashikile Yehova ngwenu namukatwalaho lika kuzanga muka-mahyenu chamokomoko navyuma navimiwana. (Mateu 19:5, 6) Kachi nge munaseze milimo mwazachilenga mwomwo yakwimita, kaha mwatela kukalweza mwanenu ngwenu mwamumona kupwa wamulemu chikuma kuhambakana milimo mwazachilenga. Mulwezenu mwanenu ngwenu mwamumona kupwa “hifweto” yakufuma kuli Kalunga. (Samu 127:3-5) Mulwezenu nawa vyuma vyamwaza mwalivwishilenga kuwaha hakuzata mulimo washimbu yosena. Nge namulinga ngocho, kaha namukafwa mwanenu akazachile Yehova mumulimo washimbu yosena ngana muze mwalingile enu.

OMU VANAHASE KUMIKAFWA KULI VAKWENU

12. (a) Tunahase kukafwa ngachilihi vaze vanakuzata mulimo washimbu yosena vatwaleho lika kuzata? (b) Kaha tunahase kuvakafwa ngachilihi vejilile chiyoyelo chamungalila yetu?

12 Tweji kusakwililanga vikungulwilo vyosena navandumbwetu vaze veji kukafwanga vaze vazata mulimo washimbu yosena mangana vatwaleho lika kuzata mulimo wavo. Veji kuvakafwanga hakuvakolezeza vatwaleho lika kuzata mulimo wavo, nakuvahanako jimbongo navyuma vyakulikafwa navyo, chipwe kuzakama vatanga javo vaze vaseza kumembo. (Ngale. 6:2) Kachi nge vandumbwenu vaze vazachilenga mulimo washimbu yosena muli navo muchikungulwilo chenu, kaha kamwatela kuvamona nge vanavahange chipwe nge vanahono kutesamo vyuma vimweko. * Oloze mwatela kuvakafwa mangana vejilile washi chiyoyelo chamungalila yenu. Vatambwokesenu nachisambo nakuvasangejeka hamilimo vazachilenga numba nge kaveshi nakuzata chikumako mwomwo yamisongo. Fwilenu kuvatachikiza kanawa. Linangulenu vyavivulu kuli vakiko nakuvyuma vanalivwisa kuwaha hakuzachila Yehova.

13. Tunahase kukafwa ngachilihi vaze vazachilenga mulimo wakulipwila washimbu yosena?

13 Vandumbwetu vaze vazachilenga mulimo wakulipwila washimbu yosena vasakiwa kuvakafwa vawane zuvo, milimo navyuma vyeka vyamukuyoya. Vasakiwa nawa kuvalweza vatachikize mwakufwetela mitelo namwakutumbikila jimbongo mangana vakajizachise kachi nge vali muukalu (insurance). Chuma chachinene mwatela kulinga shina kutachikiza ukalu vali nakuhitamo. Pamo vali nakumona ukalu wamisongo chipwe vali nakuvijisa kausoko kavo, nyi pamo vali nakulishona mwomwo yakufwisa kausoko kavo. * Vanahase kulishona chakuzeneka etu kutachikiza mwomwo yakuseza masepa javo vazachilenga navo shimbu kanda vyuma vyalumuke. Cheji kumbatanga lwola numba jino vechenga kulishona.

14. Uno vandumbwetu muchikungulwilo vakafwile ngachilihi ndumbwetu wapwevo azate kanawa omu vyuma vyalumukile?

14 Kuzachilanga navo hamwe muwande, nakuvakolezeza hakuvahana chakutalilaho chamwaza nachikafwa chikuma ava vandumbwetu. Ndumbwetu wapwevo uze azachililile myaka yayivulu kulifuchi lyeka ambile ngwenyi: “Omu ngwazachilililenga kulifuchi lyeka, ngwatwaminyinyinenga vilongesa vyaMbimbiliya hakumbi hakumbi. Oloze omu vyuma vyalumukile changukaluhwililenga kutangila mutu Mbimbiliya chipwe vene kumutalisa vindiyo. Ngocho vandumbwetu vangutwalilenga kuvilongesa vyavo vyaMbimbiliya nakumaungeji akukindulukila. Hakumona ava vandumbwetu vatwima kaha nawa vakumika navatwaminyina vilongesa vize vyapwile nakuzovoloka changukolezezele chikuma nguzate nangolo. Ngwalinangwile mwakuputukila kushimutwila navatu mungalila kana. Kungukafwa mujila kana changulingishile nguwahilile.”

TWALENUHO KUZATA NANGOLO

Wanenuko jijila jize najimikafwa mutwaleho lika kuzata mulimo wakwambulula kuchikungulwilo munalukila (Talenu palangalafu 15-16) *

15. Munahase kufukila ngachilihi nge vyuma vinalumuka?

15 Munahase kulivwisa kuwaha kutwalaho lika kuzachila Yehova numba nge vyuma vinalumuka. Kwalumuka chavyuma kachatela kumilingisa mushinganyeke ngwenu munahono kutesamo vyuma vimwe chipwe kulimona kupwa vamokomokoko. Shinganyekenu havyuma ali nakumikafwa Yehova nakutwalaho lika kwambulula. Londezezenunga vaka-Kulishitu vakushishika vamulikulukaji lyamyaka lyakulivanga. Omu “valimwangile vatambwojokele mungalila yosena nakwambulula mazu amujimbu wamwaza.” (Vili. 8:1, 4) Nayenu nawa, nge namutwalaho lika kwambulula, munahase kumona mihako yamwaza nayifuma hakuzata chenu natwima. Chakutalilaho, vapayiniya vaze vahangile mulifuchi limwe kuli vaka-fulumende, vayile mulifuchi lyeka muze mwapwile nakusakiwa vaka-kwambulula mulilimi lyavo. Nakushimbula chiku, vatungile mazavu amavulu mulifuchi kana.

16. Uno munahase kutwalaho ngachilihi kupwa vakuwahilila nge vyuma vinalumuka?

16 “Kuwahilila chakufuma kuli Yehova chinapu ngolo jenu.” (Nehe. 8:10, kwinyikila chamwishi) Numba tuhu twazanga milimo tweji kuzatanga, oloze twatela kuwahilila chikuma hakuzachila Yehova, keshi kaha hamilimo veji kutuhananga muliukako. Shikaho, nge tuli nakusaka tupwenga vakuwahilila, kaha twatela kutwalaho lika kupandama kuli Yehova mangana atutwaminyine nakutukafwa. Anukenu ngwenu mwazangile mulimo mwazachilenga mwomwo mwazangile vatu vamungalila kana nakufwila kuvakafwa. Shikaho mwatela kuzanga vatu vamungalila muli nakuzachila oholyapwa, nakumona omu Yehova mwamikafwa mutwaleho lika kulivwisa kuwaha kuzata mulimo wenu.—Kwambu. 7:10.

17. Vyuma muka twatela kutachikiza kutalisa kukala milimo navatuhana oholyapwa?

17 Twatela kwanuka ngwetu twashika kuzachila Yehova haya myaka yosena, oloze kala milimo navatuhana muliuka yinapu kaha yakatando kakandende. Mulifuchi lyalihya, tuvosena vanahase kukatuhana milimo yeka. Aleksey uze twavulukanga hakavanga afwelela ngwenyi vyuma nahichimo navimukafwa akazate kanawa kulutwe. Ambile ngwenyi: “Numba tuhu ngwatachikijile ngwami Yehova kwatwama, kaha nawa lifuchi lyalihya nalikapwako, oloze oholyapwa hakiko jino ngunapandama chikuma kuli ikiye nakumona ngwami kaye kakahya kalinwomu kezenga.” (Vili. 2:25) Shikaho, tutwalenuho lika kutambuka naYehova chamokomoko nakala milimo twazata muliuka. Yehova keshi kukatusezako, oloze mwatukafwa tupwenga vakuwahilila nakala milimo tuli nakumuzachila chamokomoko nokwo tuli.—Isa. 41:13.

MWASO 90 Likolezezenunga naVakwenu

^ par. 5 Shimbu jimwe vandumbwetu vaze vazata mulimo wakulipwila washimbu yosena vanahase kuseza milimo yavo chipwe kuvahana milimo yeka. Muchihande chino natushimutwila ukalu uze veji kumonanga navyuma navivakafwa chamokomoko nakwalumuka chavyuma. Natushimutwila nawa omu vandumbwavo vanahase kuvakafwa nakuvajikijisa, najindongi jamuMbimbiliya jize najitukafwa tuvosena kachi nge vyuma vinalumuka.

^ par. 4 Chochimwe nawa, vakulwane muchikungulwilo vaze vanashinakajiwa veji kuhananga milimo kuli vakulwane vaze vachili vakweze mangana vayizate. Talenu chihande chakwamba ngwavo, “Enu Vakulwane Yehova Amona Kushishika Chenu Kupwa Chachilemu,” muKaposhi Kakutalila waSeptember 2018 nachihande chakwamba ngwavo, “Pwenunga vaKuunda Chamokomoko Nakwalumuka chaVyuma,” muKaposhi Kakutalila waOctober 2018.

^ par. 12 Vakulwane muchikungulwilo muze vapwile, vatela kusoneka washi mukanda wakuvajimbula mangana vakaputuke washi kuzata mulimo wavo waupaniya chipwe waulama chipwe wamuka-kuzachila.

^ par. 13 Talenu vihande vyamuTonenu! Na. 3 2018 hamutwe wakwamba ngwavo, “Vyuma Navikafwa Vaze Vanakulishona.”

^ par. 57 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Lunga napuwenyi vaze vanazatenga umishonali mulifuchi lyeka vali nakusalisa vandumbwavo omu mulimo wavo unakumu.

^ par. 59 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Omu vanakinduluka kulifuchi lyavo, vali nakutwalaho lika kulomba kuli Yehova avakafwe muukalu wavo.

^ par. 61 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Yehova navakafwe, vanaputuka cheka kuzata mulimo washimbu yosena. Vali nakwambulila vamwiza vamungalila yachikungulwilo chavo mulilimi valinangwile muumishonali.